Άρθρο στην ιστοσελίδα www.aixmi.gr
Έχουμε μιλήσει πολλές φορές για τις ευθύνες σε σχέση με την οικονομική κρίση. Θέλω εξ αρχής να δηλώσω ότι δέχομαι τις δικές μας. Το ζητούμενο, όμως, αυτή την ώρα δεν είναι τόσο ποιός φταίει, όσο πώς θα βγούμε από την κρίση. Δεν θέλω να εξετάσω το αρνητικό σενάριο. Ότι, δηλαδή, η κυβέρνηση δεν θα πετύχει τους στόχους της, οι προβλέψεις της δεν θα επαληθευθούν κλπ. Θέλω να δούμε τι θα συμβεί αν όλα πάνε καλά. Αν οι προβλέψεις επιβεβαιωθούν και, ακόμα περισσότερο, αν έχουμε θετικές εξελίξεις στις Βρυξέλλες, σε σχέση με την επιμήκυνση του δανεισμού από την ΕΕ και το ΔΝΤ και με την ελάττωση του σχετικού επιτοκίου. Τι θα συμβεί άραγε τότε; Προσωπικά πιστεύω πως αν όλα πάνε καλά, δεν θα έχουμε λύσει το πρόβλημα.
Φυσικά, θεωρώ θετική εξέλιξη να υπάρξει δημοσιονομική εξυγίανση. Να μειωθούν τα ελλείμματα και να υιοθετηθούν ευνοϊκότερες ρυθμίσεις από το Eurogroup και την Τρόικα για το δανεισμό μας. Ωστόσο, ακόμα και με αυτές τις εξελίξεις, ακόμα και με μια ενδεχόμενη επαναγορά χρέους (που δεν είναι θέμα απλό, ούτε χωρίς κινδύνους), ακόμα και με μια αύξηση του ΑΕΠ από τη Eurostat, για να καλυτερεύσει η σχέση χρέους προς ΑΕΠ, θα παραμείνει στο τέλος ένα σαθρό υπόβαθρο. Μια εικόνα χώρας αρκετά προβληματικής οικονομικά.
Όλους τους τελευταίους μήνες μπήκαμε στο ραντάρ των αγορών. Διαλαλήσαμε παντού το πρόβλημά μας. Το παρουσιάσαμε διεθνώς σε διαστάσεις ακόμα μεγαλύτερες από αυτές που έχει. Είμαστε, επίσης, ήδη σε σημαντική ύφεση για τρία χρόνια. Επομένως, η όποια βελτίωση στους δείκτες, οριακή ή μεγαλύτερη, δεν αρκεί. Δεν υποστηρίζω αυτά για να υποτιμήσω όποιες καλές προσπάθειες γίνονται στο μέτωπο της δημοσιονομικής εξυγίανσης, τις οποίες και εμείς στηρίζουμε. Όπως στηρίζουμε κάθε προσπάθεια να βγει η Ελλάδα, αλλά και το τραπεζικό μας σύστημα, μια ώρα αρχύτερα στις αγορές. Αλλά αυτά δεν φτάνουν. Εκείνο που σήμερα χρειάζεται είναι να εκπέμψουμε διεθνώς ένα ισχυρό σήμα, ότι στην Ελλάδα γίνεται μια αναπτυξιακή επανάσταση. Και το σήμα αυτό να συνοδευτεί, φυσικά, από αντίστοιχες πράξεις. Η ανάπτυξη, βεβαίως, δε διατάσσεται. Χρειάζεται συγκεκριμένες πολιτικές, αλλά και μάνατζερς που θα την κάνουν πράξη. Η προσπάθεια δεν είναι απλή και, προφανώς, δεν αρκεί η αξιοποίηση μόνο του ΕΣΠΑ ή του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, όση σημασία και αν έχουν. Απαιτείται μια μάχη σε πολλά και διαφορετικά μέτωπα.
Τι μπορεί να γίνει; Πρώτα από όλα η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, που θα χρειαστεί, ασφαλώς, κάποιο χρονικό διάστημα. Αλλά ακόμα δεν έχουν αρχίσει ούτε οι πρόδρομες εργασίες. Οι αποκρατικοποιήσεις, οι οποίες, μαζί με την αξιοποίηση της περιουσίας, ρίχνουν και το δημόσιο χρέος. Οι δικές μας σταμάτησαν, καινούριες εξαγγέλθηκαν, αλλά καμιά δε φαίνεται ακόμα στον ορίζοντα. Οι συμβάσεις παραχώρησης και τα έργα ΣΔΙΤ. Και πάλι ασκήσεις επί χάρτου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μεγάλο έργο «οπτική ίνα για το σπίτι» για το οποίο υπήρχε έτοιμη μελέτη, αλλά η κυβέρνηση ήθελε να παραγγείλει καινούρια, η οποία ακόμα δεν έχει προχωρήσει!
Η έμφαση στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας: Η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει διεθνές εκπαιδευτικό κέντρο για τα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή, αν αλλάζαμε τη νοοτροπία μας για το εκπαιδευτικό σύστημα και απαλλασσόμασταν από τις αγκυλώσεις του. Αντί να εξάγουμε, μπορούμε να εισάγουμε συνάλλαγμα. Η πατρίδα μας, επίσης, θα μπορούσε να γίνει ένας από τους βασικούς τόπους θερινής κατοικίας στην Ευρώπη. Με ένα ειδικό πρόγραμμα που θα ενίσχυε τόσο τον κατασκευαστικό κλάδο, όσο και τον τουρισμό. Επένδυση, ακόμα, στην καινοτομία. Με το κράτος σε ρόλο καταλύτη και τον ιδιωτικό τομέα σε ρόλο πρωταγωνιστή. Καινοτομία στον τομέα της τεχνολογίας, αλλά και της «άλλης γεωργίας» και του αγροτουρισμού. Έχουμε ήδη αρκετά παραδείγματα επιτυχίας που μπορεί να πολλαπλασιαστούν.
Και βέβαια, μια συντεταγμένη προσπάθεια να γίνουμε χώρα φιλική στις επενδύσεις, γιατί χωρίς επενδύσεις δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας. Με απλούστευση των αδειοδοτήσεων και με σταθερό φορολογικό σύστημα, μετά και από διακομματική συμφωνία. Αλλά και με συνταγματοποίηση, ίσως, ορισμένων από αυτές τις ρυθμίσεις, για να γίνει διεθνώς αντιληπτό ότι η Ελλάδα αλλάζει ρότα. Αφήνει πίσω τους τρίτους δρόμους και τις μαγικές συνταγές.
Ξέρω ότι πολλά από αυτά θα μπορούσαν να είχαν γίνει και νωρίτερα. Σημασία, όμως, έχει να γίνουν κάποτε. Δεν τα γράφω, άλλωστε, για να κατηγορήσω τον οποιονδήποτε. Τα γράφω, γιατί πιστεύω πως μια τέτοια πολιτική είναι τώρα περισσότερο παρά ποτέ αναγκαία. Δε διεκδικώ το αλάθητο. Όποιος θέλει τα ακούει.
Δείτε το άρθρο κι εδώ.