Κύριε Χατζηδάκη, είσαστε νέος – στην ηλικία – ευρωβουλευτής κι όμως ο μόνος Έλληνας ευρωβουλευτής που έχει την προεδρία μιας επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, συγκεκριμένα της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισμού. Αν δεν απατώμαι, είναι μια από τις μεγαλύτερες επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου…;
Πράγματι είναι η τρίτη μεγαλύτερη καθώς προέκυψε από τη συγχώνευση δύο ξεχωριστών επιτροπών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πρόκειται για μια επιτροπή που καλείται να ασχοληθεί με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων τα οποία έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για την Ελλάδα. Πρέπει να σημειώσω μάλιστα ότι στα θέματα των μεταφορών το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι συννομοθέτης με το Συμβούλιο Υπουργών.
Ποιά είναι τα μεγάλα θέματα τα οποία απασχολούν την επιτροπή σας αυτή την περίοδο;
Αυτή την στιγμή εξετάζουμε δύο μεγάλα θέματα. Την απελευθέρωση των σιδηροδρόμων και την προώθηση των διευρωπαϊκών δικτύων. Επίσης πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τρεις σημαντικές εκθέσεις για την ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών. Η πρώτη αφορούσε τους νηογνώμονες όπου σε γενικές γραμμές υπάρχει σύγκλιση μεταξύ των προτάσεων της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η δεύτερη έκθεση αφορούσε τους λιμενικούς ελέγχους όπου η Ευρωβουλή αποφάσισε ακόμη αυστηρότερα μέτρα από αυτά που είχε προτείνει η Κομισιόν. Τέλος η τρίτη έκθεση στην οποία εισηγητής ήμουν ο ίδιος αφορούσε την απόσυρση των δεξαμενοπλοίων με μονό τοίχωμα. Με την έγκριση της σώθηκε ένα μεγάλος αριθμός ελληνικών δεξαμενοπλοίων.
Γνωρίζουμε ότι οι αρχικές προτάσεις της Κομισιόν για την απόσυρση των δεξαμενοπλοίων με μονό τοίχωμα θα είχαν αρνητικές συνέπειες στην Ελληνική ναυτιλία…
Οι προτάσεις που υπέβαλα και ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο βασίστηκαν στις προτάσεις της ομάδας εργασίας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού και συντομεύουν την ζωή των τάνκερς από 4-11 χρόνια ενώ οι αρχικές προτάσεις της Κομισιόν προέβλεπαν συντόμευση της ζωής των τάνκερς μέχρι και 15 χρόνια. Αποτέλεσμα αυτής της πρότασης είναι για τα pre-Marpol τάνκερς, τα παλιότερα δηλαδή, να υπάρχει μια σταδιακή απόσυρση έως το 2007. Κατ΄ αυτό τον τρόπο το 2003 θα αποσυρθούν μόνο 10 ελληνικών τάνκερς από τα 61 που προέβλεπε η αρχική πρόταση της Κομισιόν. Όσον αφορά τα post-Marpol η τελική προθεσμία απόσυρσης επεκτείνεται έως το 2015. Αυτό σημαίνει ότι το έτος 2010 θα αποσυρθούν μόνο 6 από τα 47 δεξαμενόπλοια που ήταν στην αρχική πρόταση της Κομισιόν. Τέλος για τα τάνκερς κάτω των ορίων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν υιοθέτησε την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που προέβλεπε όριο απόσυρσης τους 600 τόνους και αποδέχθηκε την πρόταση μου για 3000 τόννους. Αυτό σημαίνει ότι θα αποσυρθούν μόνο 16 από τα 141 δεξαμενόπλοια που προέβλεπε η αρχική πρόταση της Κομισιόν. Πιστεύω ότι συνολικά οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση είναι πιο ισορροπημένες από τις αρχικές προτάσεις της Κομισιόν και επιτυγχάνεται μια χρυσή τομή μεταξύ της ανάγκης για προστασία του περιβάλλοντος και ασφάλεια στις θαλάσσιες μεταφορές από τη μία πλευρά και της υποχρέωσης για μια ανταγωνιστική ναυτιλία και ομαλό εφοδιασμό της αγοράς με πετρέλαιο από την άλλη. Επιπλέον, η ανατροπή της απόσυρσης των 125 μικρών ελληνικών τάνκερς εξασφαλίζει τον εφοδιασμό των ελληνικών νησιών και των στρατιωτικών μας μονάδων.
Μετά το ναυάγιο του Σάμινα πως μας αντιμετωπίζουν στις Βρυξέλες όσον αφορά τα ferry-boats που έχουμε; Από ότι γνωρίζω η υπόθεση αυτή έλαβε μεγάλες διαστάσεις στον Ευρωπαϊκό Τύπο…
Είναι γεγονός ότι η ζημιά που έγινε στην εικόνα της χώρα μας στο εξωτερικό είναι σημαντική και τα πράγματα δεν θα αλλάξουν αν η Ελλάδα, μονομερώς και ανεξάρτητα από τι θα κάνει η Ευρώπη, δεν υιοθετήσει αυστηρότερα standards. Πέρα από αυτό είναι τραγικό ότι χρειάστηκε η θυσία 80 συνανθρώπων μας για να βγουν στην επιφάνεια η μονοπωλιακή κατάσταση η οποία επικρατεί στην ελληνική ακτοπλοία. Η έλλειψη ανταγωνισμού είχε ως αποτέλεσμα οι ακτοπλόοι μας να έχουν στείλει όλα τα καινούρια πλοία στις γραμμές της Ιταλίας όπου υπάρχει ανταγωνισμός, ενώ στην Ελλάδα έχουν κρατήσει όλα τα παλιά. Επιπλέον, το μονοπώλιο στις εσωτερικές γραμμές επιβαρύνει τους επιβάτες με υπέρογκα ποσά. Αρκεί να αναφέρω ότι η τιμή του εισιτηρίου για ένα αυτοκίνητο μετ’ επιστροφής στην γραμμή Ραφήνα-Μύκονος στοιχίζει 31.400δρχ ενώ για την γραμμή Πάτρα Ανκόνα 30.900δρχ. Η απόσταση της πρώτης γραμμής είναι 65 μίλια ενώ η απόσταση της δεύτερης γραμμής 505 μίλια. Ίδια τιμή για δεκαπλάσια απόσταση!
Ας περάσουμε και στα άλλα ζητήματα με τα οποία ασχολείται η επιτροπή σας. Μου είπατε για την απελευθέρωση των σιδηροδρόμων και για τα διευρωπαϊκά δίκτυα.
Δεν μπορεί να υπάρξει ενιαία αγορά δίχως να υπάρχει ενιαίο δίκτυο μεταφορών. Γι’ αυτό τον λόγο προωθείται σε αυτή την φάση η απελευθέρωση της αγοράς των σιδηρόδρόμων με μια ταυτόχρονη προσπάθεια εξασφάλισης της συμβατότητας των διαφορετικών δικτύων. Είναι χαρακτηριστικό ότι εξαιτίας της ασυμβατότητας των δικτύων η μέση ωριαία ταχύτητα των σιδηροδρόμων σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι δεκαέξι χιλιόμετρα την ώρα. Η απελευθέρωση αυτή γίνεται σταδιακά αλλά είναι βέβαιο ότι σε κάποια χρόνια η πορεία των πραγμάτων θα οδηγήσει σε απελευθέρωση όλων των μορφών μεταφορών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η απελευθέρωση των σιδηροδρόμων δεν μας ενδιαφέρει άμεσα γιατί είμαστε απομονωμένοι αλλά μπορεί να μας αφορά σε κάποια χρόνια όταν θα έχει δημιουργηθεί η μεγάλη ενωμένη Ευρώπη. Τώρα όσον αφορά τα διευρωπαϊκά δίκτυα υπάρχει μια ασυνέπεια λόγων και έργων δυστυχώς και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Από τα 14 διευρωπαϊκά δίκτυα πρώτης προτεραιότητας που αποφασίστηκαν στο Έσσεν το 1994 μόνο τα 7 προχωρούν απρόσκοπτα. Μεταξύ αυτών των διευρωπαϊκών δικτύων εντάσσεται και η Εγνατία Οδός της οποίας η παράδοση έχει ορισθεί για το 2006 με καθυστέρηση αρκετών ετών. Δυστυχώς πρόκειται για ένα μεγάλο έργο το οποίο εγκαινιάζεται τμηματικά σε κάθε προεκλογική περίοδο και είναι ενδεικτικό του τρόπου με τον οποίο έχουμε αξιοποιήσει τα χρήματα που προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τώρα που αναφερθήκατε στην Εγνατία Οδό θυμήθηκα έχουμε ότι ακούσει συχνά να λετε δεν αξιοποιήσαμε με τον σωστό τρόπο τα κονδύλια από το Β’ ΚΠΣ. Σε ποιούς τομείς θεωρείτε ότι δεν αξιοποιήθηκαν οι πόροι του Β΄ ΚΠΣ;
Μπορώ να σας αναφέρω ενδεικτικά τις κακοτεχνίες και τα κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης. Πάνω από 55% των έργων που χρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν σοβαρές κακοτεχνίες. Όσον αφορά τα κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης σε δειγματοληπτικό έλεγχο που έγινε από την Κομισιόν το 1996, 5 από τα 7 ΚΕΚ βρέθηκαν απαράδεκτα. Ένα μάλιστα λειτουργούσε και ως νυχτερινό κέντρο διασκέδασης. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ενώ πήραμε 750 δις δραχμές από το 1994 έως το 1999 για την καταπολέμηση της ανεργίας είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση όπου η ανεργία αντί να πέφτει ανεβαίνει. Το πιο σημαντικό είναι ότι το ίδιο το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας στο Σχέδιο Περιφερειακής Ανάπτυξης 2000-2006 που κατέθεσε πέρυσι στην Κομισιόν παραδέχεται ότι εάν το Β ΚΠΣ είχε εκτελεσθεί έως το 1999 σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ από το 1994 έως το 1999 θα ήταν κατά 0,6% υψηλότερος.
Και τι πρέπει να γίνει από δω και πέρα, για να μην έχουμε τα ίδια προβλήματα;
Πολλά δυστυχώς. Θα σταθώ όμως σε τρεις βασικές τομές. Στη δημόσια διοίκηση χρειάζεται επανάσταση. Η κυβέρνηση είναι δυστυχώς ικανοποιημένη με τη μετριότητα και δεν αντιλαμβάνεται ότι η διοίκηση είναι τροχοπέδη στην πρόοδο των προγραμμάτων του ΚΠΣ. Σε μια πρόσφατη μελέτη μου για το Γ΄ ΚΠΣ είχα επισημάνει την ανάγκη εισαγωγής, μεταξύ άλλων, του bench-marking, δηλ. την υιοθέτηση από το σύνολο της διοίκησης των βέλτιστων πρακτικών με ποσοτικούς και αντικειμενικούς δείκτες. Δυστυχώς, αυτό φαίνεται όνειρο μακρινό για την Ελλάδα. Δεύτερον, είναι ανάγκη να θεσμοθετηθεί διακομματικό ένα νέο σύστημα ανάθεσης και εκτέλεσης των δημοσίων έργων, προκειμένου να υπάρχει διαφάνεια και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει κάποιες παρεμβάσεις, όσον αφορά τον μαθηματικό τύπο ανάθεσης των έργων στους διαγωνισμούς και σε ό,τι αφορά τα κίνητρα συγχώνευσης των εργοληπτικών εταιρειών. Όλα αυτά, όσο κι αν αποτελούν οριακές βελτιώσεις, δεν είναι παρά καινούρια μπαλώματα στην κουρελού του νομοθετικού πλαισίου για τα δημόσια έργα. Τρίτον, χρειάζεται μια νέα αντίληψη, αλλά και ουσιαστικά κίνητρα, για τη μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση των προγραμμάτων. Είναι λυπηρό ότι από τα μεγάλα έργα μόνο το αεροδρόμιο των Σπάτων κατασκευάστηκε με αυτή τη μέθοδο. Και είναι και το μόνο που τελείωσε στην ώρα του. Είναι επίσης θλιβερό ότι από τα ήδη χαμηλά ποσά που προβλέπονταν αρχικά για συμμετοχή του ιδιωτικό τομέα στη χρηματοδότηση του Β΄ ΚΠΣ εξασφαλίστηκε τελικά μόνο το 57,6%.
Και σε αυτή σας τη μελέτη προτείνετε συγκεκριμένες λύσεις, για να αλλάξει η κατάσταση;
Ενδεικτικά, να σας αναφέρω δύο. Πρώτον, θεωρώ ότι όσον αφορά τα δημόσια έργα, είναι ανάγκη να περάσουμε στη διεύρυνση του συστήματος “μελέτη-κατασκευή, με το κλειδί στο χέρι”. Δηλ. ίδιος μελετητής, ίδιος κατασκευαστής, με μεγαλύτερες εταιρείες – οι μικρότερες μπορούν να δουλεύουν ούτως ή άλλως ως υπεργολάβοι – έτσι ώστε να κάνουμε τα πράγματα απλούστερα για τις κρατικές αρχές και να ξεμπερδεύουμε με το πρόβλημα των μεγάλων εκπτώσεων. Δεύτερον, προτείνω η αμοιβή των Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ) να συνδεθεί με τον αριθμό των εκπαιδευομένων που βρίσκουν εργασία ως αποτέλεσμα της κατάρτισής τους. Ένα ποσοστό, δηλαδή, π.χ. 30% της αμοιβής των ΚΕΚ να δίνεται σε δεύτερη φάση ανάλογα με την επιτυχία των προγραμμάτων τους. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό όχι μόνο να απορροφούμε, αλλά να αξιοποιούμε σωστά και το τελευταίο ευρώ. Η αντίληψη value for money των Αγγλοσαξώνων πρέπει να γίνει και δική μας αντίληψη.
Προτού περάσουμε σε άλλα θέματα θα ήθελα να τελειώσουμε με τα ζητήματα που απασχολούν την επιτροπή σας με μια αναφορά στον Τουρισμό. Τι κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τον Τουρισμό;
Δυστυχώς δεν υπάρχει τουριστική πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτό εμποδίζει τον καλύτερο συντονισμό των τουριστικών πολιτικών των κρατών μελών προκειμένου με μια κοινή δράση στις Βρυξέλες να υπάρχει προστιθέμενη αξία στις επιμέρους εθνικές πολιτικές. Θεωρώ προσωπικά αντιφατικό να υπάρχει κοινή πολιτική για τη βιομηχανία με τη στενή έννοια του όρου και να μην υπάρχει κοινή πολιτική για τον τουρισμό που σε μερικά χρόνια θα είναι ο σημαντικότερος κλάδος της βιομηχανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν γίνεται αντιληπτό από τους πολέμιους αυτής της αντιλήψεως ότι στόχος δεν είναι η υποκατάσταση των κρατών μελών αλλά η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ευρωπαϊκού τουρισμού απέναντι στην Αμερική αλλά και άλλων περιοχών, όπως η Νοτιανατολική Ασία, οι οποίες μας απειλούν ολοένα και περισσότερο στο επίπεδο του τουρισμού. Την ανάγκη ύπαρξης αυτής της πολιτικής την αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι φορείς όλης της Ευρώπης συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών φορέων. Είναι ιδιαίτερα αρνητικό ότι την ανάγκη για την ύπαρξη αυτής της πολιτικής δεν την συμμερίζονται οι περισσότερες κυβερνήσεις συμπεριλαμβανομένων και μεσογειακών όπως της Ισπανικής.
Πριν από λίγες ημέρες διεξήχθη η διακυβερνητική διάσκεψη στη Νίκαια η οποία αναθεώρησε την συνθήκη του Άμστερνταμ. Πιστεύετε ότι τα όσα αποφασίστηκαν σηματοδοτούν σημαντικές αλλαγές;
Η αναθεώρηση περιορίστηκε στα λεγόμενα «περισσεύματα» του Άμστερνταμ. Δηλαδή την στάθμιση των ψήφων στο Συμβούλιο, τον αριθμό των επιτρόπων και την επέκταση της ενισχυμένης πλειοψηφίας με αντίστοιχο περιορισμό του βέτο. Όσο και αν φαίνονται τεχνικές αυτές οι αποφάσεις είναι σοβαρές γιατί έχουν άμεση σχέση με τις ισορροπίες που υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και με την αποτελεσματική λειτουργία της ιδίως ενόψει της διεύρυνσης. Ταυτόχρονα ελήφθησαν μέτρα για την πιο ουσιαστική προώθηση της ενισχυμένης συνεργασίας. Δηλαδή της στενότερης συνεργασίας μόνο ορισμένων κρατών μελών εφόσον το θέλουν και το μπορούν σε κάποιους επιμέρους τομείς. Τέτοιες μορφές ενισχυμένης συνεργασίας σήμερα υπάρχουν αν και δεν λέγονται έτσι και είναι η Συνθήκη του Σένγκεν και η ΟΝΕ. Και στην μια και στην άλλη περίπτωση δεν συμμετέχουν όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συμφέρει την Ελλάδα μια τέτοια εξέλιξη;
Καταρχήν μας συμφέρει. Όταν σε 4-5 χρόνια θα λάβει χώρα η διεύρυνση, οι χώρες που θα μπουν θα απέχουν παρασάγγες από το σημείο το οποίο βρισκόμαστε εμείς. Η Πολωνία και η Ουγγαρία έχουν ζητήσει μεταβατικές διατάξεις της τάξης των 18 ετών σε ορισμένους τομείς. Κατά συνέπεια αν περιμένουμε αυτούς για να προχωρήσουμε όλοι μαζί στο τέλος θα προχωρούμε με τους ρυθμούς της Σλοβενίας, της Λιθουανίας, της Εσθονίας και κατά συνέπεια η Ε.Ε θα καταδικασθεί ως οργανισμός σε αυτοκτονία. Μιας τέτοιας μορφής συνεργασία θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη για την Ελλάδα σε τομείς όπως η εθνική άμυνα, η τρομοκρατία και η καταπολέμηση των ναρκωτικών. Για μένα είναι αυτονόητο ότι η Ελλάδα μπορεί να συμμετάσχει σε μορφές ενισχυμένης συνεργασίας γιατί και το θέλει και το μπορεί. Η κυβέρνηση λοιπόν θα είναι υπόλογη αν δεν καταφέρει να βάλει την Ελλάδα σε κάτι που είναι αυτονόητο με τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα στην πατρίδα μας. Ειδικά, όμως σε όποια ενισχυμένη συνεργασία υπάρξει στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας θα πρέπει να προσέξουμε πέραν της συμμετοχής μας να εξασφαλίσουμε και το στρατηγικό πλεονέκτημα που σήμερα έχουμε ως μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι της Τουρκίας.
Σας ακούω ιδιαίτερα ενθουσιώδη για την αναγκαιότητα της Ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ολοένα και περισσότερο όμως εκφράζονται φόβοι στον τόπο μας για τους κινδύνους που διέπει μια τέτοια προοπτική για την εθνική μας ταυτότητα;
Η Ευρώπη δεν είναι καθόλου ασύμβατη με την ελληνική παράδοση και ο ελληνικός πολιτισμός καθόλου ασύμβατος με την Ευρώπη. Αντίθετα η Ευρώπη έχει και θα εξακολουθήσει να έχει τις ρίζες της σε αυτόν εδώ τον τόπο. Από την άλλη μεριά όταν μιλάμε περί εθνικής ταυτότητας δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η εθνική ταυτότητα δεν είναι κάτι στατικό. Η εθνική ταυτότητα μεταλλάσσεται επηρεαζόμενη από τα ιδεολογικά και κοινωνικά ρεύματα. Και περισσότερα στοιχεία της ταυτότητας του διατηρεί όποιος στέκεται πραγματικά στα πόδια του. Δεν προφυλάσσεται η εθνική ταυτότητα με εξορκισμούς. Η εθνική ταυτότητα για προφυλαχθεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό χρειάζεται από την μια εθνική αυτοπεποίθηση και από την άλλη παραγωγή πολιτισμού.
Παρά την κριτική που ασκείται και που ασκεί επί χρόνια το κόμμα σας, το ΠΑΣΟΚ είναι σχεδόν συνέχεια από το 1981 στην εξουσία. Δεν συμφωνείται ότι ο ελληνικός λαός αντιμετωπίζει αρνητικά τα επιχειρήματα σας;
Πράγματι για διάφορους λόγους η ΝΔ δεν έχει κατορθώσει να πείσει την πλειοψηφία των συμπολιτών μας τα τελευταία χρόνια. Είχαμε για χρόνια εσωκομματικά προβλήματα, η επικοινωνιακή μας πολιτική δεν υπήρξε πάντα η καλύτερη και ταυτόχρονα τα οικονομικά συμφέροντα στήριξαν την κυβέρνηση. Από την άλλη όμως το γεγονός ότι η κυβέρνηση αυτή βρίσκεται για χρόνια στην εξουσία αρχίζει πια να δημιουργεί κινδύνους για το ίδιο το πολιτικό μας σύστημα. Είναι προφανές έξι μήνες μετά τις τελευταίες εκλογές ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είναι μια κυβέρνηση κουρασμένη και κορεσμένη. Μια κυβέρνηση η οποία δεν μπορεί να προσφέρει τίποτα το καινούριο σε αυτό τον τόπο. Κάθε καλόπιστος συμπολίτης μας αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι οι άνθρωποι αυτοί που ήρθαν το 1981 για να φέρουν την μεγάλη «αλλαγή» αρχίζουν να αποκτούν όλα τα αρνητικά χαρακτηριστικά ενός καθεστώτος.
Μετά την κυβέρνηση ας περάσουμε στο κόμμα σας. Τον Μάρτιο διεξάγεται το συνέδριο της ΝΔ. Που νομίζετε ότι θα βρίσκεται η ΝΔ την επαύριον του συνεδρίου ως προς τις βασικές πολιτικές της επιλογές, αλλά και σε ότι αφορά την ηγεσία του κόμματος;
Έχω τονίσει επανειλημμένως ότι τώρα που στην Ν.Δ δεν αμφισβητείται η ηγεσία του κόμματος είναι ευκαιρία να συζητήσουμε ανοικτά και να λάβουμε αποφάσεις για την μελλοντική πορεία αυτού του κόμματος. Το συνέδριο είναι μια αφορμή προκειμένου η ΝΔ να εκσυγχρονίσει την οργανωτική της δομή κάνοντας ένα άνοιγμα στην κοινωνία και δεύτερον να αποσαφηνίσει την πολιτική της ταυτότητα. Εκσυγχρονισμός της οργανωτικής δομής όπως εγώ υποστηρίζω από το 1996 σημαίνει πρόεδρος με θητεία, σημαίνει αναβάθμιση των υποχρεώσεων αλλά και των δικαιωμάτων των μελών (π.χ θεωρώ ότι όλα τα μέλη του κόμματος θα πρέπει να ψηφίζουν για την εκλογή του προέδρου του κόμματος), σημαίνει πιο μεγάλη σημασία στα συλλογικά όργανα του κόμματος. Αποσαφήνιση της πολιτικής μας ταυτότητας χρειάζεται γιατί το 2000 δεν έχει καμία σχέση με το 1974 όταν ιδρύθηκε η ΝΔ, με το 1979 όταν έκανε το πρώτο συνέδριο της αλλά ούτε και με το 1997 όταν έκανε το τελευταίο της συνέδριο. Μπορούμε λοιπόν να κάνουμε τον πολιτικό μας λόγο πιο σαφή σε πολλά θέματα αλλά πρέπει να πρωτοστατήσουμε ταυτόχρονα και στην ανάδειξη νέων θεμάτων: παγκοσμιοποίηση, κοινωνία των πληροφοριών, μετανάστευση, βιοτεχνολογία, νέα αρχιτεκτονική της Ευρώπης. Είναι θέματα με τεράστιες διαστάσεις αλλά και με επιπτώσεις στη ζωή του κάθε πολίτη. Κάθε πολιτικός οργανισμός που είναι προσανατολισμένος στο μέλλον πρέπει να τους δίνει την σημασία που τους αξίζει.