Τι ημέρα ξημερώνει για την Ε.Ε μετά το χτύπημα στο Μανχάταν;
Η τρομοκρατική επίθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες οδήγησε σε αλλαγή σελίδας στην παγκόσμια ιστορία. Είμαστε σε μια καινούρια φάση η οποία ξεκινάει με αβεβαιότητα και ανησυχία σε όλο τον κόσμο. Γι’ αυτό και είναι ανάγκη να διαχειριστούμε την κρίση που δημιουργήθηκε με μεγάλη ψυχραιμία και να οδηγηθούμε, έστω μέσω αυτής της κρίσης, αφενός στην επιτυχή αντιμετώπιση της διεθνούς τρομοκρατίας και αφετέρου στην εξάλειψη των εστιών του κακού. Χρειάζεται δηλαδή και πολιτική “αστυνόμευσης” και πολιτική “πρόληψης”. Το πρόβλημα είναι ότι και η αστυνόμευση (αντιμετώπιση της τρομοκρατίας) και η πρόληψη (περιορισμός των εστιών της εντάσεως) είναι δύσκολες υποθέσεις. Και όσο αργεί η αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών τόσο, μάλλον, θα επιτείνονται και τα φαινόμενα κρίσης της διεθνούς οικονομίας. Είμαστε μπροστά σε μια δύσκολη κατάσταση την οποία δεν θα αντιμετωπίσουμε παρά με μια ήρεμη αποφασιστικότητα.
Πιστεύετε ότι οι “15” πρέπει να επαναπροσδιορίσουν τις σχέσεις τους με τις ΗΠΑ;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο αυτή την στιγμή παρά να συμπαραταχθεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Και για λόγους πολιτικούς και για λόγους ανθρωπιστικούς. Ωστόσο, στην νέα φάση την οποία μπαίνει η παγκόσμια κοινωνία η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χρέος να παίξει τον ρόλο του εξισορροπητικού παράγοντα, φτάνει να υπάρξει πολιτική βούληση από τα επιμέρους κράτη μέλη. Ας ελπίσουμε, πως αυτό το οποίο λέγεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρεί εν μέσω κρίσεων και μέσω κρίσεων θα αποδειχθεί αληθινό.
Το ενδεχόμενο απόλυτης στήριξης της Ευρώπης προς τις ΗΠΑ και της ευρωπαϊκής συμμετοχής σε μελλοντικές επιθέσεις κατά των μουσουλμανικών χωρών δεν ανοίγει την πόρτα για τρομοκρατικές επιθέσεις στις ίδιες τις ευρωπαϊκές χώρες; Είναι έτοιμη η Ευρώπη να τις αντιμετωπίσει;
Θα ήθελα να αντιστρέψω το ερώτημα και να πω: ποιος λογικός άνθρωπος μπορεί να αποκλείσει την επανάληψη τρομοκρατικών χτυπημάτων όχι ποια στην Αμερική αλλά στις ευρωπαϊκές χώρες. Η τρομοκρατία είναι ανεξέλεγκτη, δεν υπάκουει σε κανόνες συγκεκριμένης λογικής και κατά συνέπεια θα πρέπει όλοι όσοι πιστεύουμε στην ελευθερία, στην δημοκρατία και στον ανθρωπισμό να συμπαραταχθούμε από κοινού στην αντιμετώπιση της.
Στους κόλπους των “15” έχει ανοίξει ήδη η κουβέντα για την δημιουργία πανευρωπαϊκού δικτύου κατά της τρομοκρατίας. Αυτό θυμίζει το “Μεγάλο Αδελφό”. Πως θα προστατευθούν τα ατομικά δικαιώματα των πολιτών στην Ευρώπη;
Η διεθνής τρομοκρατία απειλεί την ασφάλεια του πλανήτη, απειλεί την ανάπτυξη και την πρόοδο, αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη ζωή. Και απέναντι σ’ αυτή την απειλή έχουμε υποχρέωση να αμυνθούμε. Η τρομοκρατία, δυστυχώς, διαχρονικά δεν έχει αντιμετωπισθεί ούτε με τριαντάφυλλα, ούτε με ευχές. Γι’ αυτό τον λόγο υπάρχει συμπαράταξη όλων των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επιδοκιμασία της στάσης αυτής από την συντριπτική πλειοψηφία των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην αντιμετώπιση της διεθνούς τρομοκρατίας. Τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν μακρά παράδοση στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν κινδυνεύουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κινδυνεύουν οι ανθρώπινες ζωές από την τρομοκρατία. Αυτή την ώρα πρέπει να σκεφθούμε το μείζον αγαθό και να μην αποτελέσουμε, με τέτοιου είδους προβληματισμούς, παραφωνία μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η παραφωνία αυτή άλλωστε θα θυμίσει ότι επί 27 ολόκληρα χρόνια δεν έχουμε κατορθώσει να αντιμετωπίσουμε την 17η Νοέμβρη.
“Ο εχθρός βρίσκεται μέσα στις πόλεις μας”. Αλλάζει αυτό τη ζωή μας και στην Ελλάδα;
Είναι προφανές ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή. Στην πρόσβαση στα δημόσια κτίρια, στις αεροπορικές συγκοινωνίες. Ένας από τους στόχους άλλωστε των τρομοκρατών είναι να αποσταθεροποιήσουν τις κοινωνίες μας και να δημιουργήσουν ένα κλίμα φόβου και ανασφάλειας. Γι’ αυτό τον λόγο χρειάζεται άμεση και συντονισμένη αντίδραση. Όλοι θα ευχόμασταν να μην είχαμε φθάσει εδώ που φθάσαμε. Όμως είναι προφανές ότι ο στρουθοκαμηλισμός ή η θεωρητική αντιμετώπιση της κατάστασης δεν πρόκειται να μας οδηγήσει πουθενά.
Αν δεν εξαρθρωθεί η τρομοκρατία οι ολυμπιακοί αγώνες του 2004 δεν πρόκειται να πραγματοποιηθούν δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης. Έχει βάση αυτή η διαπίστωση;
Είναι προφανές ότι ένας από τους ενδεχόμενους στόχους των τρομοκρατών -εγώ δεν λεω ότι είναι το πιθανότερο, αλλά κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει- μπορεί να είναι οι ολυμπιακοί αγώνες του 2004. Είναι ανάγκη, λοιπόν, η προετοιμασία των ολυμπιακών αγώνων να δώσει ιδιαίτερη σημασία στην διάσταση ασφάλεια. Είναι νομίζω αυτονόητο ότι όσο καλύτερα προετοιμαστούμε γι’ αυτό το ενδεχόμενο, τόσο θετικότερη εικόνα θα δημιουργηθεί για την Ελλάδα στην διεθνή κοινωνία.
Αναμένετε πιέσεις από τις ΗΠΑ προς τη χώρα μας στην πορεία προς το 2004; Τι προβλήματα μπορεί να μας δημιουργήσει αυτό;
Δεν είναι ανάγκη να περιμένουμε πιέσεις για να προετοιμαστούμε. Οφείλουμε να αντιληφθούμε, ότι αν ω μη γένοιτο κάτι πάει άσχημα σε σχέση με αυτό το θέμα στους ολυμπιακούς αγώνες, εκείνοι οι οποίοι πρώτοι θα έχουν πρόβλημα θα είμαστε εμείς. Κατά συνέπεια ας σταματήσουμε να κοιτάμε γύρω, ας σταματήσουμε να κουβεντιάζουμε για ενδεχόμενο πιέσεων και ας κάνουμε όσο καλύτερα μπορούμε την δουλειά μας.
Θεωρείτε πιθανό να υπάρξουν σοβαρές οικονομικές συνέπειες από την κρίση στην Ευρώπη; Πιθανό εμπάργκο προς τις αραβικές χώρες από την Ευρώπη, κάτι που φημολογείται ότι βρίσκεται στα σκαριά, δε θα δημιουργήσει προβλήματα στην ευρωπαϊκή οικονομία;
Η Ευρωπαϊκή αλλά και η διεθνής οικονομία βρίσκονται σε κρίση. Και θα βρίσκονται σε κρίση όσο υπάρχει αυτό το κλίμα της αβεβαιότητας και της ανησυχίας. Γι’ αυτό τον λόγο, ευχής έργο θα ήταν να ξεκαθαρίσει το γρηγορότερο δυνατό το σκηνικό και στις δύο προσπάθειες που έχουμε μπροστά μας. Και στην προσπάθεια καταστολής της τρομοκρατίας και στην προσπάθεια δημιουργίας ενός κόσμου με μεγαλύτερη αλληλοκατανόηση και δικαιοσύνη. Ωστόσο, δεν είναι αυτονόητο και στο ένα μέτωπο και στο άλλο, ότι μπορούμε να έχουμε αποτελέσματα πάρα πολύ γρήγορα. Οι Αμερικανοί θα πρέπει να δώσουν μια πολύ ζυγισμένη επίθεση, που δεν θα αποσταθεροποιήσει την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ασίας, πράγμα που θα λειτουργήσει ως μπούμερανγκ και ταυτόχρονα θα πρέπει να εργαστούν ώστε να έχουμε άμεσα -ει δυνατόν- αποτελέσματα στο Μεσανατολικό το οποίο είναι και το σοβαρότερο διεθνές πρόβλημα το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Αυτές, όμως, οι ευχές δεν είναι βέβαιο ότι θα εκπληρωθούν. Γι’ αυτό χρειάζεται περίσκεψη και αποφασιστικότητα. Όσο παραμένει το κλίμα της αβεβαιότητος, τόσο θα αποσταθεροποιούνται οι χρηματαγορές και η διεθνής οικονομία και τόσο περισσότερο θα αισθάνεται στην τσέπη του και στην καθημερινή του ζωή τις αρνητικές συνέπειες ο κάθε πολίτης.
Πως θα επηρεάσει η πρόσφατη διεθνής κρίση τα προβλήματα στην περιοχή μας, όπως η εκκρεμότητα του ονόματος με την ΠΓΔΜ και η συνεχιζόμενη ένταση στα Βαλκάνια;
Η κρίση στα Βαλκάνια εξακολουθεί να υπάρχει έστω και να έχει επικαλυφθεί από την μεγαλύτερη κρίση που βλέπουμε μπροστά μας τις τελευταίες ημέρες. Γι’ αυτό και η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να εργάζεται εντατικά προκειμένου η όποια πρόοδος έχει επιτευχθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα στην ΠΓΔΜ να μην αποδειχθεί εφήμερη. Είναι προφανές ότι είμαστε σε μια περίοδο αβεβαιότητας και εντάσεως και αυτό πρέπει να θέσει σε συναγερμό όλες τις αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά, ότι η Ελλάδα δεν είναι μια νησίδα απομονωμένη από τον διεθνή περίγυρο αλλά αντίθετα επηρεαζόμαστε αποφασιστικά από τις διεθνείς εξελίξεις, τις οποίες πρέπει να παρακολουθούμε στενά και να επιχειρούμε να επηρεάσουμε όσο είναι δυνατόν.
Η αντίδραση της ΝΔ στο χτύπημα ήταν ελαφρώς “πολύχρωμη”, καθώς ακούστηκαν από βουλευτές πολλές έντονα φιλοαμερικάνικες φωνές αλλά έγιναν και πολλά σχόλια που χαρακτηρίστηκαν αντιαμερικανικά. Σας προβληματίζει αυτό;
Η Νέα Δημοκρατία δια του προέδρου της και των εκπροσώπων του κόμματος που είναι υπεύθυνοι για τον χειρισμό του θέματος αυτού έχουν ξεκαθαρίσει την στάση της, η οποία βρίσκεται σε συμφωνία με την γραμμή που έχει υιοθετηθεί από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκείνο που πάντως πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι ανεξάρτητα από τα συναισθήματα που κάποιος μπορεί να έχει απέναντι στους Αμερικανούς και ανεξάρτητα αν κάποιος τους καταδικάζει ή όχι για την μέχρι τώρα πολιτική τους, τις συνέπειες της κρίσης τις πληρώνουμε όλοι. Δεν είναι ώρα να γίνουμε δικαστές. Είναι ώρα να αντιμετωπίσουμε πολιτικά και αποτελεσματικά τις συνέπειες της κρίσης.