Κύριε Χατζηδάκη πρόσφατα αναλάβατε την προεδρία της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πόσο σημαντικό είναι για τα ελληνικά συμφέροντα το γεγονός αυτό;
Πιστεύω ότι είναι σημαντικό γεγονός και θα σας εξηγήσω αμέσως τους λόγους. Όσον αφορά τον τομέα της Περιφερειακής πολιτικής είναι ο τομέας ο οποίος ασχολείται κατεξοχήν με το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Την επταετία 2000-2006 αναμένεται να εισρεύσουν στα ταμεία του ελληνικού κράτους περίπου 8,5 τρις από το Γ΄ΚΠΣ. Είναι χρήματα τα οποία δεν αφορούν μόνο την σημερινή κυβέρνηση αλλά και τις δύο επόμενες. Αρκετά έργα για την Ολυμπιάδα του 2004 αναμένεται να χρηματοδοτηθούν από αυτό το ΚΠΣ. Αντιλαμβάνεσθε συνεπώς πόσο σημαντικός είναι ο τομέας της Περιφερειακής Πολιτικής. Δεύτερον, στον τομέα των Μεταφορών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ισχύει η διαδικασία της συναπόφασης. Για μία χώρα όπως η Ελλάδα, με τεράστια προβλήματα υποδομής στον τομέα των μεταφορών, η οποία είναι αποκομμένη γεωγραφικά από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη και με ισχυρή ναυτιλιακή παρουσία και παράδοση είναι σημαντικό ότι ο πρόεδρος της Επιτροπής Μεταφορών είναι Έλληνας. Τέλος όσον αφορά τον Τουρισμό είναι γεγονός ότι δεν υπάρχει ουσιαστική πολιτική από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μας δίνεται όμως η δυνατότητα να πιέσουμε ώστε να υπάρξει σχετική πρόβλεψη στη διακυβερνητική διάσκεψη η οποία θα αναθεωρήσει την Συνθήκη του Άμστερνταμ. Γεγονός που θα έχει προφανή οφέλη για τον Ελληνικό τουρισμό.
Αναφερθήκατε στο Γ ΚΠΣ του οποίου ήσασταν και εισηγητής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Οι κυβερνητικοί πανηγυρισμοί ανταποκρίνονται στην αλήθεια;
Δεν είναι λίγα τα χρήματα. Θα μπορούσαμε να πάρουμε περισσότερα. Η κυβέρνηση γνωρίζοντας πάνω – κάτω ποια θα ήταν η κατανομή των κονδυλίων είχε καλλιεργήσει σκοπίμως πριν την σύνοδο του Βερολίνου την εντύπωση ότι θα εισπράτταμε λιγότερα από όσα τελικά πήραμε. Κατ’ αυτό τον τρόπο βάπτισε την αποτυχία επιτυχία. Η Ελλάδα αδικήθηκε σαφώς σε σχέση με τη Ιρλανδία, την Ισπανία και την Πορτογαλία που διατηρούν και αυτές τις κατακεφαλήν ενισχύσεις του 1999, ενώ μόνο η Ελλάδα μένει εξολοκλήρου στον στόχο 1 και θα έπρεπε να έχει καλύτερη μεταχείριση από τις άλλες τις χώρες. Και κάτι ακόμη χειρότερο. Ενώ είμαστε η μόνη χώρα εκτός εύρω, το μερίδιο μας στο Ταμείο Συνοχής η συμμετοχή μας έπεσε από το 18% σε 17% ενώ της Ισπανίας ανέβηκε από 55% σε 62%. Παρόλα αυτά αν αξιοποιήσουμε σωστά τα χρήματα η Ελλάδα μπορεί να καλύψει σημαντική απόσταση από αυτή που μας χωρίζει από τις άλλες χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πως μπορούν αξιοποιηθούν σωστά τα χρήματα αυτά;
Πρώτα απ’ όλα να αυξήσουμε την απορροφητικότητα. Σήμερα η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα μεταξύ των χωρών συνοχής. Μπορώ να σας αναφέρω ορισμένα ‘φρέσκα’ στοιχεία, του Σεπτεμβρίου. Για τη Υγεία και την Πρόνοια το ποσοστό απορροφητικότητας είναι 40,9%, για την Παιδεία 49,25%, για την καταπολέμηση του αποκλεισμού από την αγορά εργασίας 36%, για τα Ταχυδρομεία μόνο 12%. Για να καταλάβουμε καλύτερα τι θα μπορούσαμε να κάνουμε αν αξιοποιούσαμε σωστά όλα τα κονδύλια θα σας αναφέρω ενδεικτικά ότι θα μπορούσαμε να διπλασιάσουμε το μήκος των αυτοκινητοδρόμων, να καλύψουμε το 12% των ενεργειακών μας αναγκών σε φυσικό αέριο, να αυξήσουμε την ηλεκτροδότηση των σιδηροδρόμων μας από 3% σε 21% και να δημιουργήσουμε 180000 θέσεις εργασίας. Από την άλλη μεριά είναι σημαντικό τα χρήματα που εισρέουν να μην τα πετάμε στον δρόμο. Και αναφέρομε στα δημόσια έργα τα οποία είναι διάσπαρτα με κακοτεχνίες, για ΚΕΚ τα οποία ήταν στα χαρτιά και πολλές άλλες περιπτώσεις που ουδόλως μας τιμούν ως χώρα.
Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση;
Έχω θέσει από παλαιότερα έξι προϋποθέσεις για να ξεπεραστούν τα προβλήματα που άπτονται της διαχείρισης των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης. Συνεπώς ισχύουν και για το Γ΄ ΚΠΣ. Καταρχήν, θα πρέπει να υπάρχει συνέχεια στον προγραμματισμό. Τα προγράμματα δεν μπορούν να αλλάζουν και να μένουν πίσω κάθε φορά που αλλάζει η κυβέρνηση στην Ελλάδα. Δεύτερον, θα πρέπει να υπάρχει διακομματική συναίνεση. Όπως σας προανέφερα, τα κονδύλια από το Κ.Π.Σ δεν αφορούν την σημερινή κυβέρνηση αλλά και τις δύο επόμενες. Τρίτον, θα πρέπει να υπάρξουν τομές στην δημόσια διοίκηση. Τέταρτον, χρειάζεται σωστή εκτέλεση των προγραμμάτων. Τα λεφτά να πιάνουν τόπο. Να επιμείνουμε σε κάποιους στόχους τους οποίους θα υπηρετεί ένας σταθερός προγραμματισμός. Πέμπτον, θα πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στα έργα π.χ με την μορφή της συγχρηματοδότησης ή αυτοχρηματοδότησης. Τέλος, θα πρέπει να κοπεί ο ομφάλιος λώρος κομμάτων και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Και αυτό θα γίνει μόνο με ονομαστικοποιήση των εισφορών των ιδιωτών προς τα κόμματα. Μόνο έτσι οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ δεν θα έχουν την δύναμη του εκβιασμού. Γιατί είναι γεγονός ότι πολλά έργα δεν προχωρούν λόγω καταγγελιών ή υπό το φόβο της καταγγελίας από ΜΜΕ, οι ιδιοκτήτες πολλών από τα οποία εξυπηρετούν δια των ΜΜΕ, άλλους επιχειρηματικούς σκοπούς (συνδεόμενες και με το ΚΠΣ).
Σε λιγότερο από ένα χρόνο θα ξέρουμε αν θα πιάσουμε τον στόχο της ΟΝΕ. Πιστεύετε ότι θα τα καταφέρουμε;
Πιστεύω ότι ‘κουτσά – στραβά’ θα καταφέρουμε να μπούμε στην ΟΝΕ. Η είσοδος μας, όμως, στην ΟΝΕ δε πρέπει να αποτελέσει συγχωροχάρτι για την κυβέρνηση. Η Ελλάδα παρόλο που το επιθυμούσε είναι η μοναδική χώρα η οποία αποκλείστηκε από την πρώτη φάση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να ζημιώνεται καθημερινά τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Το πιο λυπηρό είναι ότι σ’ αυτή τη προσπάθεια μας οι άλλες χώρες –συνοχής δηλαδή- όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία. Δυστυχώς καταφέραμε τα τελευταία χρόνια να γίνουμε η φτωχότερη χώρα της Ευρώπης.
Και μετά ΟΝΕ εποχή…
Η μετά ΟΝΕ εποχή δε θα είναι ρόδινη. Όπως σας προανέφερα η Ελλάδα είναι η φτωχότερη χώρα της Ευρώπης. Από την κυβέρνηση αυτή τη στιγμή επιχειρείται η ονομαστική σύγκλιση. Με την πραγματική σύγκλιση τι γίνεται; Για κοιτάξτε γύρω μας. Είμαστε ευχαριστημένοι που θα μπούμε στην ΟΝΕ με ξύλινα πόδια; Η ελληνική οικονομία πηγαίνει πραγματικά καλά; Τα έργα υποδομής προχωρούν; Οι αποκρατικοποιήσεις προχωρούν με γοργούς ρυθμούς; Η νέα γενιά είναι ευχαριστημένη από την παιδεία που της προσφέρεται; Το κράτος, η δημόσια διοίκηση μας προσφέρουν τις υπηρεσίες που επιθυμούμε; Αυτές είναι ορισμένες προτεραιότητες για την μετά ΟΝΕ εποχή. Χρειάζονται σημαντικές παρεμβάσεις για να γίνει η Ελλάδα μια ισχυρή χώρα. Ισχυρές βάσεις στην δημόσια διοίκηση, την παιδεία και την οικονομία. Κατ’ αυτό τον τρόπο θα είμαστε πράγματι ισότιμος εταίρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι στο περιθώριο.
Ποιες ήταν οι αιτίες που προκάλεσαν την πρόσφατη κρίση στο χρηματιστήριο;
Πιστεύω ότι τρεις ήταν οι παράγοντες που οδήγησαν σ’ αυτή την κρίση. Πρώτον, η υπερβολική άνοδος του γενικού δείκτη σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Δεύτερον, η άκομψη παρέμβαση κυβερνητικών και οικονομικών παραγόντων για να χαλιναγωγήσουν αυτή την άνοδο. Τέλος η ανωριμότητα κάποιων νέων επενδυτών οι οποίοι έχασαν την ψυχραιμία τους και πανικοβλήθηκαν
Χάθηκαν αρκετά δισ αυτές τις ημέρες από τους νέους επενδυτές.
Συμφωνώ. Και αυτό γιατί αρκετοί επενδύουν σε μετοχές δίχως ορθολογική κρίση. Ο ‘κολλητός’ και ο ξάδελφος μας δεν είναι οι καλύτεροι επενδυτικοί σύμβουλοι. Πιστεύω ότι η πρόσφατη κρίση έδωσε ένα μάθημα σε αυτούς που αντιμετωπίζουν το χρηματιστήριο ως τζόγο.
Τι πρέπει να γίνει για τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού χρηματιστηρίου;
Χρειάζεται ένα νέο θεσμικό πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας του. Πρώτα απ’ όλα αναβάθμιση της επιτροπής κεφαλαιαγοράς, η οποία πρέπει να είναι πραγματικά ανεξάρτητη. Δεύτερον, καμία παρέμβαση των πολιτικών και των κομμάτων στην πορεία του χρηματιστηρίου. Είναι πράγματι λυπηρό η εκάστοτε κυβέρνηση να ανεβάζει και να κατεβάζει τις τιμές των μετοχών με δηλώσεις για μετοχές ‘φούσκες’ και άλλα τέτοια. Το χρηματιστήριο αποτελεί έναν από τους σοβαρότερους θεσμούς της ελεύθερης αγοράς. Συνεπώς τα κόμματα και οι πολιτικοί θα πρέπει να το αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερη προσοχή. Από εκεί και πέρα χρείαζονται επιμέρους μέτρα όπως η ταχεία αποϋλοποίηση των τίτλων, ο εκσυγχρονισμός του συστήματος συναλλαγών, η διεύρυνση των ωρών συναλλαγών. Κυρίως χρειάζονται μέτρα τα οποία θα περιορίζουν την κερδοσκοπία και θα αναδείξουν τον επενδυτικό ρόλο του χρηματιστηρίου.
Το πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θεωρήθηκε από πολλούς ότι ανοίγει την πόρτα στην Τουρκία.
Πρόκειται για ένα ψήφισμα στο οποίο παρουσιάζεται μετατόπιση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από παλαιότερες θέσεις του. Πράγματι, στο ψήφισμα αυτό το Κοινοβούλιο μιλάει για δυνατότητα της Τουρκίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με μία κομψή διατύπωση, ενώ στην συνέχεια βλέπει μόνο θετικά στοιχεία από μία τέτοια εξέλιξη. Στο ίδιο ψήφισμα γίνεται λόγος για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η αναφορά αυτή γίνεται ουσιαστικά για να σώσει την ψυχή του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Δε μπορώ να καταλάβω βάσει ποίας σκοπιμότητας το ψήφισαν σχεδόν όλοι οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Κανείς δε λεει ότι πρέπει να είμαστε αντίθετοι στην προσπάθεια προσέγγισης με την Τουρκία αλλά, όσον αφορά την Ελλάδα, θα πρέπει να συνοδεύεται από βήματα προς τα εμπρός εκ μέρους της Τουρκικής πλευράς. Μέχρι σήμερα υποχωρήσεις έχουν γίνει μόνο εκ μέρους της Ελλάδας. Η Τουρκία δεν έχει καμία υποχώρηση και δεν υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις στον ορίζοντα. Αλήθεια, έχει η κυβέρνηση τέτοιου είδους εγγυήσεις, ή θα μετανιώσει στο τέλος και για την πολιτική του ΥΠΕΞ και για την στάση του συναδέλφων του ΠΑΣΟΚ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;