Αναρωτιέμαι άραγε πόσοι από αυτούς που πιστεύουν πως στην πολιτική «όλα είναι ένα ψέμα, μία ανάσα, μία πνοή..» θα διαβάσουν αυτό το άρθρο. Κι αν θα σκεφτούν: ρωτάνε τους πολιτικούς για να μας απαντήσουν για την κρίση που οι ίδιοι δημιούργησαν. Εν πάση περιπτώσει, αφού μου ζητήθηκε να εκφράσω τη γνώμη μου για την κρίση της πολιτικής θα ήθελα να σημειώσω εισαγωγικά πως είναι ασφαλώς ένα φαινόμενο υπαρκτό, αλλά όχι μόνο ελληνικό. Στην Γαλλία το ζούμε με την ενίσχυση του Λεπέν. Στην Ολλανδία με την επιτυχία της ξενοφοβικής και εθνικιστικής λίστας Φορτάιν, αλλά και με την αναπάντεχη επιτυχία ενός ημιτροτσκιστικού κόμματος στις τελευταίες εκλογές. Στην Ιταλία είναι γνωστά…
Θα μου πείτε βεβαίως, εμάς για την Ελλάδα μας νοιάζει. Εντάξει, υπάρχει κρίση κι εδώ. Ιστορικά οι λόγοι είναι κυρίως τρεις: ότι κατά καιρούς τα αποτελέσματα ορισμένων κυβερνήσεων ήταν κατώτερα του αναμενομένου, ότι ορισμένες προεκλογικές υποσχέσεις δεν εκπληρώθηκαν πάντοτε και ότι αυτά έχουν συνοδευτεί ενίοτε από φαινόμενα αδιαφάνειας και διαφθοράς. Αναμφίβολα υπάρχουν για αυτό ευθύνες των πολιτικών και των κομμάτων. Η ποιότητα των εκλογικών συνδυασμών και η δημοκρατική εσωκομματική λειτουργία είναι ευθύνη κάθε κόμματος. Όπως ευθύνη κάθε κόμματος είναι να μη φοβάται το πολιτικό κόστος καθώς οφείλει να παρουσιάσει με θάρρος και ειλικρίνεια τις προτάσεις του με στόχο τις επόμενες γενιές
και όχι τις επόμενες εκλογές.
Με όλα αυτά δεν θέλω όμως να αθωώσω τους πολίτες. Το πολιτικώς ωφέλιμο και σύνηθες στην χώρα μας είναι να πω πως για όλα φταίνε οι πολιτικοί και οι πολίτες είναι άμοιροι ευθυνών. Ωστόσο, ας μην ξεχνάμε:
Πρώτον, οι πολιτικοί στις δημοκρατίες ψηφίζονται από τους πολίτες. Δεν ήταν ευθύνη κανενός άλλου παρά του ίδιου του λαού ότι ο Τρικούπης αντικαταστάθηκε από τον Γουλιμή, ότι ο Βενιζέλος δεν εξελέγη στις εκλογές του 1920 και ότι ο Στέφανος Μάνος δεν εξελέγη βουλευτής το 1981 όταν προχώρησε τα έργα ανάπλασης της Πλάκας και εισήγαγε τον δακτύλιο στο κέντρο της Αθήνας.
Δεύτερον, τα ψέματα, λέγονται εκεί που περνάνε ευκολότερα. Στην Μ. Βρετανία
κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, μόλις κάποιο κόμμα προχωρεί σε μία προεκλογική υπόσχεση, δύο και τρία διαφορετικά ινστιτούτα υπολογίζουν το ίδιο βράδυ το κόστος της πρότασης για τους φορολογούμενους. Στην Ελλάδα το σκηνικό στην αντίστοιχη περίπτωση θυμίζει την παλιά διαφήμιση του εθνικού λαχείου με το μαύρο ανθρωπάκι που όλο δάκρια μοιράζει και φαρμάκι και το κόκκινο ανθρωπάκι που χρήματα μοιράζει στον κοσμάκη. Εμείς επιλέξαμε ορισμένες φορές το κόκκινο ανθρωπάκι και μετά πληρώσαμε το κόστος της επιλογής μας. Ας θυμηθούμε τα δάνεια της δεκαετίας του ’80 που τα πληρώνουμε ακόμα.
Τρίτον, σε σχέση με τη διαφθορά έχουμε ζήσει περιπτώσεις –πχ περίοδος σκανδάλου Κοσκωτά- όπου αρκετοί πολίτες στήριξαν πολιτικούς οι οποίοι είχαν, τουλάχιστον, πολιτικές ευθύνες απλώς και μόνο γιατί υπήρχε ψυχική ταύτιση ψηφοφόρων και ηγεσίας. Θέλω να πω πως, δυστυχώς αρκετές φορές, ένα τμήμα του εκλογικού σώματος θυμίζει με την συμπεριφορά του χώρες Λατινικής Αμερικής όπου οι οπαδοί του Περόν διαδήλωναν: «κλέφτης ή όχι κλέφτης εμείς τον Περόν ψηφίζουμε»!
Ας είμαστε ειλικρινείς. Έχουμε όλοι βαρεθεί να μιλάμε και να ακούμε για πολιτική κρίση. Το ζητούμενο είναι να περάσουμε από την θεωρία στην πράξη. Χωρίς καμία αμφιβολία το μεγαλύτερο βάρος πέφτει στις πλάτες των πολιτικών οι οποίοι οφείλουν όχι μόνο να αναλύουν το φαινόμενο, αλλά και να κάνουν κάτι για να το αντιμετωπίσουν. Δεν είναι ανάγκη να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα. Ας κοιτάξουμε τι έχει γίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και ας υιοθετήσουμε τα αναγκαία μέτρα. Πάντως ένα είναι βέβαιο. Δεν είναι όλα ένα ψέμα. Ούτε όλοι οι πολιτικοί και τα κόμματα είναι το ίδιο. Υπάρχουν
προσπάθειες για να αλλάξει κάτι σε αυτόν τον τόπο. Και οι προσπάθειες αυτές θα αποδώσουν αν συμβούν δύο πράγματα. Αν στηρίξουμε τις δυνάμεις που έχουν γνώση και παράγουν έργο. Και αν παραδεχτούμε πως το τραγούδι που ισχύει σε αυτή την περίπτωση είναι το «φταίμε και εμείς, φταίτε και εσείς, φταίει και ο Χατζηπετρής»!