Ομιλία Κωστή Χατζηδάκη στην εκδήλωση “Legal & Business Challenges in Today’s Greece” (3.2.2017)
- Κυρίες και κύριοι, δεν είναι τυχαίο που σε όλους τους δείκτες ανταγωνιστικότητας διεθνώς, η απονομή δικαιοσύνης είναι παράμετρος με ιδιαίτερη βαρύτητα.
- Και καθώς η ανταγωνιστικότητα συνδέεται άμεσα με τις επενδύσεις, όταν μιλάμε για καταπολέμηση των στρεβλώσεων στη Δικαιοσύνη μιλάμε για ένα ζήτημα που συνδέεται άμεσα με την προσέλκυση επενδύσεων. Φαντάζομαι, δε, ότι μετά από 7-8 χρόνια κρίσης γίνεται περισσότερο από ποτέ αντιληπτό ότι για να μπει η χώρα μας σε αναπτυξιακή τροχιά και να αφήσει πίσω της την κρίση, βασικό προαπαιτούμενο είναι οι ιδιωτικές επενδύσεις.
- Φυσικά, το εύρος των παρεμβάσεων που απαιτούνται για ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης –και, επομένως για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας- είναι τέτοιο που δεν θα μπορούσε ούτε κατά προσέγγιση να αποτυπωθεί σε μια δεκάλεπτη τοποθέτηση.
- Θα ήθελα όμως να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις μου σχετικά με μεταρρυθμίσεις που πιστεύω ότι θα είχαν σημαντική προστιθέμενη αξία.
1. Η πρώτη έχει να κάνει με την σύσταση ειδικών τμημάτων δικαστηρίων για ορισμένες κατηγορίες υποθέσεων που σχετίζονται με την οικονομική δραστηριότητα και τις επενδύσεις. Για παράδειγμα, στα πολιτικά δικαστήρια ειδικές κατηγορίες τμημάτων μπορεί να είναι τα τμήματα Διεθνών συναλλαγών, Ανταγωνισμού, Βιομηχανικής και Πνευματικής Ιδιοκτησίας, Τραπεζικού και Χρηματοοικονομικού Δικαίου, Εμπορικών συμβάσεων και Πτωχευτικού. Αλλά και στα διοικητικά δικαστήρια, για παράδειγμα, μπορούμε να έχουμε ειδικά τμήματα για τα φορολογικά, τα κοινωνικοασφαλιστικά και τις διοικητικές συμβάσεις.
Μια τέτοια παρέμβαση θα επιτρέψει την εκδίκαση ειδικών και δύσκολων νομικών και τεχνικών υποθέσεων από δικαστές με γνώση του εκάστοτε αντικειμένου. Κάτι που είναι αναγκαίο για:
- τη βελτίωση της ποιότητας των σχετικών αποφάσεων
- την ταχεία επίλυση των σχετικών υποθέσεων και
- την εμπέδωση της εικόνας ότι οι υποθέσεις που άπτονται της οικονομίας και των επενδύσεων επιλύονται στην Ελλάδα σωστά και γρήγορα.
2. Μια δεύτερη παρέμβαση αφορά στην καλύτερη αξιοποίηση της πληροφορικής από τη Δικαιοσύνη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί, μεταξύ άλλων, καθιστώντας σταδιακά υποχρεωτική:
- την ηλεκτρονική κατάθεση ενδίκων βοηθημάτων και μέσων σε όλα τα πολιτικά και διοικητικά δικαστήρια της χώρας
- την κατάθεση των δικογράφων των προτάσεων και των προσθηκών-αντικρούσεων με ηλεκτρονικά μέσα
- την κατάθεση ηλεκτρονικού παραβόλου
Κάτι που πρέπει να συνοδευτεί, φυσικά, από επιτάχυνση της δημιουργίας των αντίστοιχων υποδομών.
Αποτέλεσμα μιας τέτοιας πρωτοβουλίας θα είναι η σημαντική μείωση της γραφειοκρατίας και απλοποίηση των διαδικασιών. Κάτι που συνεπάγεται τόσο τη διευκόλυνση της καθημερινότητας των δικηγόρων, όσο και την ευκολότερη πρόσβαση των πολιτών στις λειτουργίες της Δικαιοσύνης.
3. Η τρίτη παρέμβαση που θεωρώ πως θα συμβάλει σημαντικά στον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της Δικαιοσύνης είναι η σύσταση μιας μονάδας που θα συλλέγει στοιχεία για τη Δικαιοσύνη και την πορεία των δικών. Όπως γνωρίζετε, μια τέτοια μονάδα σήμερα δεν υπάρχει, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για την εφαρμογή οποιασδήποτε πολιτικής στο μέλλον.
Μια τέτοια μονάδα θα μπορέσει να καταστεί στρατηγικό εργαλείο για την παρακολούθηση της λειτουργίας των δικαστικών φορέων και τη συνεχή ενημέρωση, πρόβλεψη, έρευνα και διαχείριση των παρεχόμενων δικαστικών και εξώδικων υπηρεσιών. Προσφέροντας τη δυνατότητα να εξάγονται εύκολα και γρήγορα οι αναγκαίες κατά περίπτωση πληροφορίες θα παρέχει τη δυνατότητα άμεσης επέμβασης και λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση προβλημάτων ή στρεβλώσεων, όπως π.χ. για την ελαχιστοποίηση του χρόνου περαίωσης των υποθέσεων. Έτσι, θα συνδράμει καταλυτικά στην βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της απονομής Δικαιοσύνης στη χώρα μας.
Κυρίες και κύριοι,
- Στη σύνταξη του κυβερνητικού προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας επιχειρούμε να συλλέξουμε ιδέες οι οποίες θα οδηγήσουν στην επιτάχυνση απονομής της Δικαιοσύνης στην πράξη και όχι στα λόγια. Μέχρι σήμερα έχουν ψηφιστεί πολλοί νόμοι που επιγράφονται περί της επιταχύνσεως των δικών. Πρέπει να κάνουμε τη διαφορά, όχι μόνο διότι οι υποσχέσεις είναι δεοντολογικά σωστό να ταυτίζονται με το κυβερνητικό έργο. Αλλά και διότι γνωρίζουμε πολύ καλά πως, πέρα από τις όποιες παρεμβάσεις στην αγορά, ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης και της δικαιοσύνης είναι κομβικής σημασίας για την επιτάχυνση της ανταγωνιστικότητας της χώρας και την προσέλκυση επενδύσεων. Και σε μια εποχή που κρίνεται κυριολεκτικά το μέλλον της χώρας είμαστε καταδικασμένοι να πετύχουμε.