Πρόσφατα, πριν από τρεις μέρες, δώσατε μία συνέντευξη στη FIGARO, στην οποία είχατε πει ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να βρουν ξανά λόγους να ελπίζουν. Το προσυπογράφω απολύτως.
Τοποθέτηση / Ερώτηση του Κωστή Χατζηδάκη κατά τη διάρκεια κοινής συνεδρίασης των Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Παραγωγής και Εμπορίου και Οικονομικών, με διάταξη της ομιλία και τη συζήτηση με τον Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρμόδιο για θέματα εσωτερικής αγοράς και υπηρεσιών, κ. Μισέλ Μπαρνιέ.
14-01-2011
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Κύριε Επίτροπε, συναντηθήκαμε και το πρωί, αλλά σας καλωσορίζω ακόμα μία φορά στην Αθήνα, στην Ελλάδα. Θέλω να σας πω ότι –προφανώς, το ξέρουμε όλοι- η Ευρώπη είναι σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Η διεθνής τραπεζική κρίση που ξεκίνησε από την Αμερική, επεκτάθηκε και στην Ήπειρό μας και έπληξε αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων βεβαίως και την Ελλάδα και τελευταία την Ιρλανδία.
Πρόσφατα, πριν από τρεις μέρες, δώσατε μία συνέντευξη στη FIGARO, στην οποία είχατε πει ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να βρουν ξανά λόγους να ελπίζουν. Το προσυπογράφω απολύτως. Ξέρετε, αυτή είναι και η δική μας προσπάθεια στην Ελλάδα, να αντιμετωπίσουμε δηλαδή το πρόβλημα και να κάνουμε ξανά την ελπίδα να ανθίσει.
Εμείς, για λόγους που δεν είναι φυσικά της ώρας να συζητηθούν, βρεθήκαμε σε δύσκολη θέση. Δεν είναι μυστικό ότι διαφωνούμε σ’ αυτήν εδώ την Αίθουσα, κύριε Επίτροπε, ως προς τους λόγους για τους οποίους βρεθήκαμε σ’ αυτήν την κατάσταση και ως προς το ποιος ακριβώς και σε ποιο βαθμό είναι υπεύθυνος.
Διαφωνούμε, επίσης, σε κάποιο βαθμό και για τις μεθόδους εξόδου από την κρίση. Αυτή, μάλιστα, είναι και η ουσία της δημοκρατίας. Διαφωνία και δημοκρατία είναι έννοιες συνυφασμένες.
Όμως, όλοι οι Έλληνες είμαστε αποφασισμένοι –και αυτό πρέπει να είναι σαφές- ανεξαρτήτως της κομματικής μας εντάξεως, να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε την Ελλάδα να σταθεί ξανά στα πόδια της.
Επειδή, όμως, η κρίση είναι πανευρωπαϊκή, θέλω να επισημάνω ότι πρέπει να επικεντρώσουμε όλοι την προσοχή μας σε δύο πράγματα. Πρώτον, στους μηχανισμούς πυρόσβεσης και, δεύτερον, στους μηχανισμούς ενθάρρυνσης της ανάπτυξης.
Οι μηχανισμοί πυρόσβεσης είναι, προφανώς, το ευρωομόλογο, η κοινή δημοσιονομική πολιτική στο βαθμό που μπορεί να επιτευχθεί, οι μηχανισμοί ελέγχου των αγορών, στους οποίους αναφερθήκατε και εσείς –οίκοι αξιολόγησης, Heads Funs, Short Selling- όλες αυτές οι παρεμβάσεις που έγιναν ή θα γίνουν προς αυτήν την κατεύθυνση.
Σε σχέση με την ανάπτυξη, προφανώς είναι κρίσιμης σημασίας όλα αυτά τα οποία είπατε και σχεδιάζετε για την ενιαία αγορά, το «single market act», όπως είναι γνωστό, οι πενήντα διαφορετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Έχοντας αυτά υπ’ όψιν, θέλω να σας κάνω τρία συγκεκριμένα ερωτήματα. Πρώτον, σε σχέση με την ενιαία αγορά και τις πενήντα πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προφανώς θα δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη και αφορούν κρίσιμα θέματα, όπως την κοινή φορολογική πολιτική, παρεμβάσεις στην ενέργεια, στην κοινή πολιτική των μεταφορών, κλπ.
Όμως, κύριε Επίτροπε, είμαστε πια μία Ευρώπη των είκοσι επτά και δεν προχωρούμε με την ταχύτητα που είχαμε όταν ήμασταν δώδεκα ή δεκαπέντε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πόσο δυνατή και πόσο αποφασισμένη είναι να ξεπεράσει διάφορες εθνικές προκαταλήψεις, έτσι ώστε να έχει και η ίδια την ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία; Διότι φοβούμαι ότι πολλές φορές διακηρύσσουμε διάφορα πράγματα και αυτά μένουν στην Ευρώπη στο επίπεδο των λόγων.
Το δεύτερο αφορά την οικονομική διακυβέρνηση. Εμείς, όπως και τα περισσότερα ελληνικά κόμματα, υποστηρίζουμε την ιδέα του ευρωομολόγου. Αργά ή γρήγορα, προσωπικά πιστεύω ότι αυτό θα γίνει πραγματικότητα. Όμως, προφανώς, θα συνδυαστεί με κάποιους κανόνες οικονομικής διακυβέρνησης, κοινής δημοσιονομικής πολιτικής. Πρόσφατα, στην ίδια συνέντευξή σας είχατε μιλήσει για την ανάγκη ό,τι κάναμε στην Ευρώπη στις εξωτερικές υποθέσεις, να το κάνουμε και στην οικονομική πολιτική, δηλαδή ένας άνθρωπος να είναι ο υπεύθυνος για τα οικονομικά της Ευρώπης.
Στην πατρίδα σας υπάρχει η ιδέα για Υπουργείο Οικονομικών της Ευρώπης. Επειδή ξέρω ότι είστε πεπεισμένος Ευρωπαίος, θέλω να μας πείτε ποια είναι η θέση σας προσωπικά για αυτό το μείζονος σημασίας θέμα, γιατί έχουμε ένα μεγάλο έλλειμμα στην Ευρώπη ως προς αυτό και δεν νομίζω ότι θα δώσουμε πειστική απάντηση στις αγορές, αν δεν κάνουμε μία μεγάλη θεσμική τομή.
Και η τρίτη και τελική ερώτηση αφορά στους οίκους αξιολόγησης, κύριε Επίτροπε. Κάνατε μία παρέμβαση. Μόνος σας είπατε ότι αυτή η παρέμβαση ούτε σε σας φαίνεται επαρκής. Δεν είναι μόνο δική μας εντύπωση, αλλά είναι και δική σας εντύπωση ότι οι τρεις γνωστοί οίκοι αξιολόγησης έχουν κάνει τα δικά τους παιχνίδια. Ποια θα είναι η απάντησή σας; Ποια θα είναι η περαιτέρω απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δεδομένου ότι, απ’ όσο ξέρω, δεν τάσσεστε υπέρ ενός δημόσιου οίκου αξιολόγησης; Διότι αυτό το κάνει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το κάνει και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, δεν είναι κάτι διαφορετικό. Πώς μπορούν να γίνουν ευρωπαϊκοί οίκοι αξιολόγησης, οι οποίοι θα είναι αξιόπιστοι και αποτελεσματικοί;
Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.
MICHEL BARNIER:
Για τα ευρωομόλογα:
Η κυρία Πρόεδρος πρώτα απ’ όλα, αλλά και ο κ. Χατζηδάκης και ο κ. Γεωργιάδης αναφέρθηκαν στα ευρωομόλογα. Νομίζω ότι πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα, νόμιμη και βάσιμη ιδέα να λέμε ότι μπορούμε να φανταστούμε ότι μια μέρα μπορούμε να έχουμε ευρωπαϊκά ομόλογα. Είναι άραγε η στιγμή για να μιλήσει κανείς για μια πρόσθετη χρέωση, για μια υπερχρέωση; Θα έλεγα ότι είναι μια σωστή και δίκαιη ιδέα, αλλά δεν είναι εφαρμόσιμη σήμερα, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.
Βρίσκοντας αυτήν την ιδέα ενδιαφέρουσα, αποφασίσαμε να στοχεύσουμε περισσότερο σε ένα άλλο θέμα που ευνοείται από τον Πρόεδρο Μπαρόζο. Αυτά είναι τα «project-bonds», δηλαδή ομόλογα που στοχεύουν σε ορισμένα προγράμματα και σε ορισμένα έργα.
Για τον Ευρωπαϊκό Προϋπολογισμό:
Θα ήθελα να σας πω ότι πέρα από αυτά τα «project-bonds» -και ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε αυτό το θέμα- υπάρχει και ο ευρωπαϊκός Προϋπολογισμός που είναι περιορισμένος, έχει λιγότερο από το 1% του Α.Ε.Π. Αυτά είναι αρκετά χρήματα για την περιφερειακή πολιτική και την αγροτική πολιτική.
Εγώ επί πέντε χρόνια, από το 1999 έως το 2004, ασχολήθηκα -με επικεφαλής τον κ. Πρόντι- με τα διαρθρωτικά ταμεία και την περιφερειακή πολιτική. Είχαμε 20 δισεκατομμύρια. Και εδώ, λοιπόν, υπάρχει ένα σημαντικό κονδύλιο, αν το διαχειριστούμε σωστά γι’ αυτές τις πολιτικές.
Βεβαίως, οι οίκοι αξιολόγησης αναφέρθηκαν στην πιστοληπτική ικανότητα. Και ξέρω ποια είναι η ευαισθησία όσον αφορά αυτό το θέμα.
Για τους οίκους αξιολόγησης:
Οι οίκοι αξιολόγησης δεν ανταποκρίθηκαν καλά στο έργο τους και δεν προέβλεψαν καλά. Υπήρξαν εξαίρετοι βαθμοί οι οποίοι δόθηκαν σε τράπεζες οι οποίες μερικές μέρες αργότερα πτώχευσαν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Θα πρέπει, λοιπόν, να λειτουργούν καλύτερα αυτοί οι οίκοι αξιολόγησης. Παρουσίασα ένα σχέδιο κανονισμού, ούτως ώστε αυτοί οι οίκοι αξιολόγησης να είναι υπό την ευθύνη της ESMA, της νέας ευρωπαϊκής αρχής κινητών αξιών και αγορών, ώστε να μην υπάρχουν συγκρούσεις συμφερόντων. Στο σημείο αυτό, λοιπόν, θα ήθελα να ευχαριστήσω στη μεγάλη του πλειοψηφία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και το Συμβούλιο που ενέκριναν αυτή τη νέα ρύθμιση.
Και θα προχωρήσω ακόμα περισσότερο. Θα ήθελα να προχωρήσω προς περισσότερη διαφάνεια και περισσότερη λογοδοσία των οίκων αξιολόγησης, ώστε να χρησιμοποιήσουμε καλύτερα αυτούς τους βαθμούς, αυτή τη βαθμονόμηση που είναι πάρα πολύ σημαντική και που έχει συνέπειες παντού. Θα ήθελα να υπάρχει περισσότερος ανταγωνισμός σ’ αυτήν την αγορά των οίκων αξιολόγησης -διότι υπάρχουν μόνο τρεις οίκοι αξιολόγησης- αποκλείοντας έτσι τους κινδύνους σύγκρουσης συμφερόντων.
Εργάζομαι γι’ αυτό το θέμα. Μάλιστα, άρχισε μια δημόσια διαβούλευση, κάτι για το οποίο ενημέρωσα σήμερα το πρωί τις ελληνικές τράπεζες και σας καλώ να λάβετε μέρος σ’ αυτή τη διαβούλευση.
Θα κάνουμε και μια πρόταση για μια τρίτη ρύθμιση πάρα πολύ δυνατή, όσον αφορά τους οίκους αξιολόγησης.
Για τους θεσμούς της ΕΕ και τη λήψη αποφάσεων:
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, δεν βρισκόμαστε σε ένα ομοσπονδιακό κράτος στην Ευρώπη. Λέω συχνά σ’ αυτούς -στα δεξιά και στα αριστερά- που είναι υπέρμαχοι της εθνικής κυριαρχίας ότι δεν θέλουμε να χτίσουμε ένα ομοσπονδιακό κράτος. Έχουμε είκοσι πέντε γλώσσες και κάθε κράτος διατηρεί την ταυτότητά του και τις ιδιαιτερότητές του. Και αν η Ευρώπη δεν λειτουργεί ως ομοσπονδιακό κράτος, τα πράγματα δεν θα είναι απλά. Εργαζόμαστε για μια Ευρώπη ενωμένη και όχι όμοια, όχι ταυτόσημη, όχι ίδια, όχι ομοιογενή, όπως στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Θα πρέπει, λοιπόν, να εξηγήσουμε το θέμα της ταχύτητας, παρ’ όλο που ένα μέρος της καθυστέρησης εξηγείται από το γεγονός ότι τον Απρίλιο και το Μάιο δεν είχαμε τα εργαλεία διακυβέρνησης που δημιουργήθηκαν από τότε.
…
Ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε στο θέμα των θεσμικών οργάνων. Αυτό δεν είναι το πρώτο θέμα. Ήταν μια προσωπική γνώμη που εξέφρασε. Τώρα δεν πρέπει να μιλάμε για τον «κινητήρα», αλλά να πούμε τι υπάρχει στο δρόμο, ούτως ώστε να καταλάβουν οι πολίτες. Αν μιλάμε για τον «κινητήρα», δεν θα ενδιαφερθούν οι πολίτες. Επί δέκα χρόνια μιλούσαμε για τον «κινητήρα» των θεσμών και όχι γι’ αυτό που κάνουμε μαζί, ακόμη και αν ο «κινητήρας» είναι σημαντικός. Προσωπικά, πιστεύω ότι μια μέρα θα χρειάζεται να υπάρχει στην Ευρώπη ένας κύριος ή μία κυρία της οικονομίας που, όπως κάνει σήμερα η κυρία Άστον για την εξωτερική πολιτική, που θα καθοδηγεί την οικονομία στην Επιτροπή Υπουργών. Χρειάζεται δηλαδή ένας Υπουργός Οικονομικών της Ευρώπης.