Τέρμα στην ταλαιπωρία των επιβατών στις εναέριες μεταφορές εξαιτίας του “οβερμπούκινγκ”, της ακύρωσης και της καθυστέρησης πτήσεων επιχειρεί να δώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την έγκριση σήμερα της έκθεσης του Ιταλού Ευρωβουλευτή του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος κ. Λίζι. Η σχετική έκθεση που εγκρίθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από την Ολομέλεια αποτελεί ουσιαστικά την τοποθέτηση της Ευρωβουλής σε δεύτερη ανάγνωση σχετικά με την κοινή θέση που υιοθέτησε το Συμβούλιο Υπουργών για το συγκεκριμένο ζήτημα.
Η συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση αναφέρεται στη θέσπιση νέων, κοινών και αυστηρών κανόνων αποζημίωσης των επιβατών αεροπορικών μεταφορών και παροχής βοήθειας σε αυτούς σε τρεις περιπτώσεις: την άρνηση επιβίβασης, τη ματαίωση ή τη μεγάλη καθυστέρηση της πτήσης. Ο ισχύων σήμερα κανονισμός (ΕΟΚ) 295/91 προβλέπει μόνο για τους επιβάτες που έπεσαν θύματα άρνησης επιβίβασης την επιλογή μεταξύ τις επιβίβασης σε μία εναλλακτική πτήση ή την επιστροφή της τιμής του εισιτηρίου. Η προστασία των επιβατών με το ισχύον καθεστώς ήταν συνεπώς τελείως ανεπαρκής, καθώς δεν προέβλεπε καθόλου τη δυνατότητα επιπλέον χρηματικής αποζημίωσης πέραν του αντιτίμου του εισιτηρίου και δεν κάλυπτε τις περιπτώσεις ακύρωσης ή μεγάλης καθυστέρησης της πτήσης.
Πιο συγκεκριμένα, οι νέοι κανόνες περιλαμβάνουν τις εξής βασικές ρυθμίσεις.
Στην περίπτωση άρνησης επιβίβασης, οι αερομεταφορείς εκμετάλλευσης θα απευθύνουν αρχικά “έκκληση για εθελοντές”, που θα παραιτηθούν της κράτησής τους μειώνοντας τον αριθμό των υπεράριθμων επιβατών με αντάλλαγμα άλλα προνόμια που θα συμφωνηθούν κατά περίπτωση ανάμεσα στην εταιρία και τους “εθελοντές” (εννοείται φυσικά πέραν της επιλογής που θα τους παρέχεται να ταξιδέψουν σε άλλη πτήση ή να αποζημιωθούν στην τιμή του εισιτηρίου τους). Αν παρ ‘όλα αυτά δεν είναι δυνατή η επιβίβαση όλων των υπόλοιπων επιβατών, πρέπει να ζητηθούν από τον αερομεταφορέα εκμετάλλευσης τα εξής: 1. χρηματική αποζημίωση, 2. η δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε άλλη πτήση και την καταβολή της τιμής του εισιτηρίου, 3. παροχή βοήθειας κατά τη διάρκεια της αναμονής (δωρεάν γεύματα και αναψυκτικά, ξενοδοχειακό κατάλυμα κτλ.). Πρέπει να σημειωθεί ότι το εθελοντικό σύστημα εφαρμόζεται από καιρό με επιτυχία στην Αμερική, όπου περιόρισε σημαντικά το φαινόμενο.
Στην περίπτωση ματαίωσης της πτήσης, οι αερομεταφορείς εκμετάλλευσης θα παρέχουν αντίστοιχες επιλογές στους επιβάτες, όπως στην περίπτωση της άρνησης επιβίβασης, εκτός εάν ο αερομεταφορέας μπορεί να αποδείξει ότι η ματαίωση έχει προκληθεί από έκτακτες περιστάσεις, οι οποίες δε θα μπορούσαν να αποφευχθούν και προσδιορίζεται ακριβώς ο αρμόδιος που αναλαμβάνει την ευθύνη για τη ματαίωση της πτήσης (προκειμένου να αποφεύγεται η αυθαίρετη προσφυγή στη ματαίωση για “τεχνικούς λόγους”). Επίσης αποκλείεται η χρηματική αποζημίωση εάν ο επιβάτης είχε ειδοποιηθεί 5 μέρες πριν για τη ματαίωση της πτήσης και τη δυνατότητα αλλαγής πτήσης ή καταβολής της αξίας του εισιτηρίου.
Στην περίπτωση μεγάλης καθυστέρησης, οι επιβάτες μπορούν να επιλέξουν μεταξύ της δυνατότητας αλλαγής πτήσης ή καταβολής της αξίας του εισιτηρίου με την παροχή βέβαια συνδρομής κατά την περίοδο αναμονής σε ειδικές περιπτώσεις.
Η χρηματική αποζημίωση που λαμβάνει ο επιβάτης στις περιπτώσεις που αναφέρει ο κανονισμός -πέραν της επιστροφής του αντιτίμου του εισιτηρίου- έχει οριστεί σε 250 ευρώ για πτήσεις έως και 1500 χιλιομέτρων, σε 400 ευρώ για όλες τις ενδοκοινοτικές πτήσεις άνω των 1500 χιλιομέτρων και όλες τις άλλες πτήσεις μεταξύ 1500 και 3500 χιλιομέτρων και 600 ευρώ σε όλες τις περιπτώσεις που δεν εμπίπτουν στις προηγούμενες δύο κατηγορίες. Πρέπει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση μεταφοράς του επιβάτη σε πτήση που δεν απέχει πολύ χρονικά έναντι της προγραμματισμένης πτήσης η χρηματική αποζημίωση μπορεί να μειωθεί.
Ο Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κ. Κωστής Χατζηδάκης, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για θέματα μεταφορών, δήλωσε σχετικά σε παρέμβασή του στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: “Έχουμε καθήκον να προστατεύσουμε τους επιβάτες στις εναέριες μεταφορές από φαινόμενα, που είναι δυστυχώς οικεία σε όλους μας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει επιτέλους να θεσπίσει κανόνες, οι οποίοι να ικανοποιούν τους επιβάτες εκείνους που την τελευταία στιγμή μαθαίνουν εμβρόντητοι ότι δεν μπορούν να ταξιδέψουν, αν και έχουν εισιτήριο. Είναι φανερό ότι μόνο οι αποζημιώσεις ή ακόμα και η απειλή αυτών θα μπορούσε να θέσει τέρμα σε κακές πρακτικές του παρελθόντος. Η νομοθετική ρύθμιση αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση”.