Εισήγηση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου σχετικά με το νομοσχέδιο για τις Στρατηγικές Επενδύσεις.
Κύριε Πρόεδρε, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός με το δικό του τρόπο, έχει δεχθεί ότι υπάρχει ένα ζήτημα με την αναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης. Και ότι πρέπει να καταβληθεί μεγαλύτερη προσπάθεια στον τομέα της ανάπτυξης. Η Ν.Δ. μονίμως το επαναλαμβάνει. Και επίσης, από την ιδεολογία μας, είμαστε ένα κόμμα που στηρίζουμε την υγιή επιχειρηματικότητα, την ελεύθερη οικονομία, την ανοιχτή αγορά διότι, θεωρούμε πως όλα αυτά είναι προϋπόθεση για να έχουμε γρηγορότερη ανάπτυξη, να δημιουργηθούν επομένως, και περισσότερες θέσεις εργασίας.
Με αυτό το σκεπτικό, είχαμε παρουσιάσει ήδη από τον Φλεβάρη, κάποιες αναπτυξιακές προτάσεις χαμηλού ή μηδενικού κόστους, που μεταξύ των άλλων αναφέρονταν σε προώθηση συμβάσεων παραχώρησης, σε προώθηση έργων με την μέθοδο της σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, κ.λπ..
Είναι πραγματικά αρνητικό για εμάς ότι επί ένα χρόνο σε αυτό το τομέα και παρότι είμαστε σε εξαιρετικά δύσκολες οικονομικές συνθήκες, η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη να επιδείξει κάτι χειροπιαστό. Για παράδειγμα, το πρωί ήμουν σε ένα συνέδριο για τις νέες τεχνολογίες και τις τηλεπικοινωνίες μαζί με τον αρμόδιο Υφυπουργό τον κ. Βούγια, ο οποίος προς τιμήν του παραδέχτηκε ότι το πρόγραμμα το δικό μας, «Οπτική Ίνα για το Σπίτι», έχει καθυστερήσει και ο λόγος είναι διότι η κυβέρνηση έκρινε ότι μέσα σε αυτή τη συγκυρία πρέπει να παραγγείλει ακόμα μια μελέτη για να μελετηθεί εκ νέου το θέμα αλλά αποτέλεσμα δεν έχει παραχθεί μέχρι στιγμής.
Επίσης, από το Φεβρουάριο είχαμε επισημάνει και είχαμε ζητήσει να ενεργοποιηθεί και να εφαρμοστεί άμεσα ο νόμος που είχε ψηφισθεί πέρυσι το καλοκαίρι με πρωτοβουλία τότε του κ. Παπαθανασίου και του κ. Μπούρα, ως αρμόδιου Υφυπουργού, για την ταχεία προώθηση μεγάλων επενδύσεων, ο νόμος 3775 / 2009. Για να ενεργοποιηθεί ο νόμος αυτός εδώ και ένα χρόνο χρειαζόταν δύο Υπουργικές αποφάσεις οι οποίες δεν εξεδόθησαν ποτέ από το αρμόδιο Υπουργείο Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, μέχρι προ ολίγων ημερών. Με βάση τον περυσινό νόμο για μεγάλες επενδύσεις, ειδικά σε τομείς όπως η βιομηχανία, ενέργεια, τουρισμός και υψηλή τεχνολογία και καινοτομία, ορίστηκε διαδικασία ταχείας αδειοδότησης μέσω της «Invest in Greece» που θα λειτουργούσε ως «one stop shop», ενιαίο κέντρο εξυπηρέτησης. Ο μηχανισμός αυτός υπάρχει σε άλλες χώρες της Ε.Ε. και θα είχε μια προφανή προστιθέμενη αξία για την περίπτωση της Ελλάδας, καθώς θα μείωνε την γραφειοκρατία και θα βοηθούσε στην εξάλειψη πολλών εμποδίων για την προσέλκυση επενδύσεων ξένων και ελληνικών.
Προφανώς, ως Κόμμα εξακολουθούμε να πιστεύουμε στη φιλοσοφία αυτού του νόμου και στην ανάγκη προσέλκυσης επενδύσεων. Πιστεύουμε στη διαδικασία απλοποίησης της αδειοδότησης, πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε τώρα τις επενδύσεις περισσότερο από ποτέ, με δύο όμως προφανείς προϋποθέσεις: Από τη μια, σεβασμός στο περιβάλλον και από την άλλη, σεβασμός στους κανόνες της διαφάνειας. Με την στάση μας, και νομίζω ότι θα το δείτε και στην τοποθέτηση μας σε αυτό εδώ το νομοσχέδιο, βάζουμε πάνω απ’ όλα το συμφέρον της πατρίδας. Ο ρόλος μας ως αξιωματική αντιπολίτευση είναι να αναγνωρίσουμε θετικά παρεμβάσεις που νομίζουμε ότι κινούνται προς θετική κατεύθυνση, αλλά και να κριτικάρουμε τα αρνητικά προτείνοντας ταυτοχρόνως διορθώσεις.
Στο βαθμό λοιπόν που η κυβέρνηση προωθεί διατάξεις που επαναλαμβάνουν ρυθμίσεις του νόμου 3775 / 2009, γιατί υπάρχουν πολλές τέτοιες ρυθμίσεις ακόμα και αν η κυβέρνηση δεν το παραδέχεται ευθέως, που επαναλαμβάνουν ακόμη και λέξη προς λέξη διατάξεις του δικού μας νόμου, θα στηρίξουμε αυτές τις ρυθμίσεις, όπως και κάθε άλλη δική σας ρύθμιση που κινείται προς την κατεύθυνση που περιέγραψα και διευκολύνει την προσέλκυση επενδύσεων. Όμως, θα καταψηφίσουμε κάθε διάταξη που υπερακοντίζει τον στόχο της προσέλκυσης επενδύσεων δημιουργώντας γκρίζες ζώνες αδιαφάνειας και θα καταψηφίσουμε διατάξεις οι οποίες με αμφίβολο τρόπο επιχειρούν να αντιμετωπίσουν γραφειοκρατικά εμπόδια σχετιζόμενα με την περιβαλλοντική, χωροταξική και πολεοδομική νομοθεσία επιτυγχάνοντας τελικώς με τον τρόπο που είναι διατυπωμένες το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα.
Για να γίνω πιο σαφής και πιο συγκεκριμένος θα σας αναφέρω με ποιες διατάξεις συμφωνούμε καταρχήν. Συμφωνούμε πρώτα απ’ όλα με το σκοπό να προσελκυστούν μεγάλες επενδύσεις, να αντιμετωπιστούν γραφειοκρατικά εμπόδια και να αντιμετωπιστούν με ειδικές ρυθμίσεις, πράγματι μεγάλες επενδύσεις που θα έχουν προστιθέμενη αξία για την οικονομία και την απασχόληση, όπως ήταν και η φιλοσοφία του δικού μας νόμου. Συμφωνούμε, γιατί ήταν επίσης φιλοσοφία και του δικού μας νόμου, με ρυθμίσεις που προβλέπουν «one stop shop» για υλοποίηση των στρατηγικών ιδιωτικών επενδύσεων καθώς και τη διαδικασία ένταξης τους στο νόμο. Συμφωνούμε με την καθιέρωση της άπρακτης προθεσμίας, όπως λέγεται, σε περίπτωση καθυστέρησης απάντησης από τη δημόσια διοίκηση, να θεωρείται ότι η αίτηση τότε του επενδυτή εγκρίθηκε ακόμη και αν δεν έχει υπάρξει ρητή έγκριση λόγω καθυστέρησης. Συμφωνούμε επίσης, κ. Υπουργέ, με την ένταξη και δημόσιων επενδύσεων στη διαδικασία επιτάχυνσης δηλαδή στη διεύρυνση του πεδίου την οποία κάνετε και ευχόμαστε να υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη διεύρυνση του πεδίου έτσι ώστε να υπάρξει «fast track» διαδικασία, γρήγορη διαδικασία αδειοδότησης για όλες τις επενδύσεις στην Ελλάδα, μεγάλες και μικρές. Ξέρω ότι δεν είναι στο πεδίο αυτού του νόμου, τοποθετούμαι όμως για να είναι ξεκάθαρη η θέση μας, εμείς θέλουμε γρήγορη διαδικασία και για τις μεγάλες επενδύσεις και για τις μικρές επενδύσεις και θα είμαστε έτοιμοι σε σύντομο χρονικό διάστημα να κάνουμε και πιο συγκεκριμένες προτάσεις πάνω σε αυτό.
Ωστόσο, έχουμε σοβαρές και αρκετές ενστάσεις για συγκεκριμένες διατάξεις του νομοσχεδίου. Για παράδειγμα, έχουμε ενστάσεις για την συναρμοδιότητα τριών διαφορετικών Υπουργών στο «Invest in Greece», ο Υπουργός Επικρατείας από τη μια μεριά για τις μεγάλες επενδύσεις, ο Υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης για τις μικρότερες επενδύσεις και ο Υπουργός Οικονομικών που ως αρμόδιος για τις ΔΕΚΟ, θα έχει την εποπτεία στην ΔΕΚΟ που θα θεωρείται σύμφωνα και με το νομοσχέδιο αυτό το «Invest in Greece». Έχουμε ενστάσεις για την δημιουργία μιας επιπλέον διυπουργικής επιτροπής στρατηγικών επενδύσεων, ενώ ήδη υφίσταται διυπουργική επιτροπή επενδύσεων σε νόμο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. το 2001 η οποία δεν καταργείται, αλλά υφίσταται και επιτροπή μεγάλων έργων με βάση μια πράξη του υπουργικού συμβουλίου του περασμένου Φεβρουαρίου στην οποία συμμετέχει ο Υπουργός Επικρατείας ως μέλος αλλά προεδρεύει ο κ. Ρέππας, ο Υπουργός Υποδομών. Απορούμε επίσης, πώς θα συνδυαστεί ο ρόλος της νέας αυτής διυπουργικής επιτροπής με το ρόλο του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, του κ. Πάγκαλου, ο οποίος είναι αρμόδιος για την απεμπλοκή όλων των μεγάλων επενδύσεων και αυτό αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία καθώς χθες, αλλά και σήμερα μόλις, υπήρξαν αρκετά δημοσιεύματα με βάση τα οποία ο κ. Πάγκαλος είπε ότι το νομοσχέδιο το οποίο συζητάμε θα προχωρήσει στο μέτρο που δεν αντίκειται στο Σύνταγμα. Αυτονόητο είναι, κ. Υπουργέ, αλλά για να το λέει, δεν νομίζω ότι ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης θα έβγαινε για να πει κάτι το αυτονόητο. εάν δεν είχε κάποιο πολιτικό νόημα αυτή του η παρατήρηση. Είναι παλαιός και έμπειρος πολιτικός και νομίζω ότι υπήρχε ένας σαφής υπαινιγμός και έτσι τον εξέλαβαν όλα τα μέσα ενημέρωσης ανεξαρτήτως πολιτικού χρωματισμού.
Διερωτώμεθα επίσης, ποια σκοπιμότητα έχουν ρυθμίσεις όπως ορισμένες από αυτές των άρθρων 20, 21 και 22 οι οποίες περιγράφουν αναλυτικά διαδικασίες του διαγωνισμού που ήδη καλύπτονται από την κείμενη νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων και αναφέρομαι στα Προεδρικά Διατάγματα 59 και 60 του 2007 που καλύπτουν ακριβώς το ίδιο θέμα.
Αλλά, αυτές είναι, αν θέλετε, οι μικρότερης σημασίας ενστάσεις μας και έρχομαι τώρα στις πιο σοβαρές, οι οποίες αφορούν από τη μια στη διαφάνεια και από την άλλη στο περιβάλλον και γίνομαι πολύ συγκεκριμένος. Πρώτον, στα άρθρα 1 και 4 θεωρούμε απαράδεκτο να επιτρέπεται στην διυπουργική επιτροπή στρατηγικών επενδύσεων να χαρακτηρίσει κατ’ επιλογή και αυθαίρετα, επενδύσεις ως μείζονος σημασίας χωρίς την τήρηση συγκεκριμένων κριτηρίων. Υπάρχει δυνατότητα να χαρακτηριστεί ως μείζονος σημασίας ακόμη και μια επένδυση που δημιουργεί δέκα – είκοσι θέσεις εργασίας και να υπαχθεί σε αυτή την εξαιρετική ρύθμιση, την κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας, ρύθμιση την οποία σήμερα συζητάμε.
Δεύτερον, έχουμε ένσταση για το ότι μένει παράθυρο ανοιχτό και διάπλατα για την απευθείας ανάθεση δημοσίων στρατηγικών επενδύσεων ανεξαρτήτως ύψους επένδυσης. Κύριε Υπουργέ, ξέρω πολύ καλά ότι αυτό που σας λέω δεν είναι παράνομο κατά το κοινοτικό δίκαιο και θέλω να κάνω μια ξεκάθαρη συζήτηση μαζί σας γιατί γνωριζόμαστε και δεν μπορεί εδώ πέρα να παίζουμε ρόλους. Προφανώς ξέρω ότι κατά το κοινοτικό δίκαιο επιτρέπεται να έχετε και ανοιχτό διαγωνισμό και κλειστό διαγωνισμό και σε περίπτωση διακρατικής συμβάσεως να υπάρχει απευθείας ανάθεση.
Με το κλίμα που, όχι εσείς προσωπικά αλλά η Κυβέρνησή σας, έχει δημιουργήσει το τελευταίο διάστημα, αν έρθετε και δώσετε στον οποιοδήποτε επενδυτή το Ελληνικό με απευθείας ανάθεση θα αισθανθείτε στη συνέχεια πολύ ωραία, προσωπικά εσείς και όλοι οι συναρμόδιοι Υπουργοί από το κλίμα που θα δημιουργηθεί; Νομίζω, ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ισχύει αυτό που λέμε για τη γυναίκα του Καίσαρα, ότι δηλαδή δεν πρέπει μόνο να είναι τίμια αλλά και να φαίνεται. Ειδικά για το θέμα του Ελληνικού εμείς πιστεύουμε ως κόμμα ότι η διαδικασία του διαγωνισμού, πέραν όλων των άλλων, θα μεγιστοποιήσει και το οικονομικό όφελος του δημοσίου.
Έπειτα, και τελειώνω με τις ενστάσεις μας στα θέματα της διαφάνειας, έχουμε μια τρίτη ένσταση σε σχέση με τις μεταβατικές τελικές διατάξεις του άρθρου 26. Σε αυτό παρέχονται, κ. Υπουργέ, στις επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε στρατηγικές επενδύσεις κάποιες φορολογικές ελαφρύνσεις. Αυτές θα μπορούσαν να απορριφθούν από την ευρωπαϊκή επιτροπή ενδεχομένως με το δίκιο του ανταγωνισμού, είναι αμφισβητούμενης συνταγματικότητας καθότι κατά το άρθρο 78 του συντάγματος απαιτείται τυπικός νόμος και δημιουργούν, πάνω απ’ όλα, εταιρείες δύο ταχυτήτων. Γιατί δημιουργούν εταιρείες δύο ταχυτήτων; Γιατί μπορεί να έχετε σε μια περιοχή της Αττικής μια μικρότερη επένδυση η οποία να ενταχθεί, καθώς υπάρχουν σαφή κριτήρια, σε διατάξεις αυτού του νόμου και να έχει φορολογική ελάφρυνση και να έχετε μια μεγαλύτερη επένδυση η οποία δεν θα ενταχθεί στις διατάξεις του νομοσχεδίου που συζητάμε, η οποία δεν θα έχει φορολογική ελάφρυνση. Επομένως, είναι μια ξεκάθαρη περίπτωση εταιρειών δύο ταχυτήτων.
Δεύτερον, και κλείνω με αυτό κύριε Πρόεδρε, οι ενστάσεις μας στα θέματα του περιβάλλοντος. Εμείς θεωρούμε ότι σε ορισμένα σημεία η Κυβέρνηση υπερακόντισε το στόχο της με κίνδυνο τελικά να δημιουργηθούν μεγαλύτερα νομικά προβλήματα από αυτά που επιχειρεί να αντιμετωπίσει σε σχέση με την περιβαλλοντική, πολεοδομική και χωροταξική νομοθεσία. Με κίνδυνο, δηλαδή, τελικά, οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις να αποδειχθούν «δώρον άδωρον» για τους επενδυτές. Το νομοσχέδιο αυτό, να αποδειχθεί δηλαδή όχι καθρεφτάκια για τους Ιθαγενείς, αλλά καθρεφτάκια για τους επενδυτές. Αυτό επειδή δεν θα ξέρουν τα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν, θα νομίσουν ότι αντιμετωπίζεται με τις διατάξεις του νομοσχεδίου και τελικώς θα βρεθούν προ εκπλήξεων.
Θα αναφέρω τρία παραδείγματα: Η ρύθμιση για την δυνατότητα παρέκκλισης από τους όρους δόμησης και τις διατάξεις του ΓΟΚ με προεδρικά διατάγματα. Αμφιβάλλω αν το Συμβούλιο της Επικρατείας, με βάση την αντίληψη που έχει διαμορφώσει όλα αυτά τα χρόνια, θα ανταποκριθεί θετικά σε αυτό που εσείς μέσα σας ενδεχομένως να ευχόσασταν. Ακόμα περισσότερο, η παραχώρηση χρήσης αιγιαλού και παραλίας με υπουργική απόφαση, είναι εξαιρετικά πιθανό να αμφισβητηθεί από τη δικαιοσύνη για λόγους αντισυνταγματικότητας. Η απαλλοτρίωση δασικών εκτάσεων χωρίς τήρηση οποιασδήποτε διαδικασίας για χαρακτηρισμό επίσης μπορεί να αμφισβητηθεί από τη δικαιοσύνη και πιστεύω ότι μέσα σας το γνωρίζετε, βάσει των προβλέψεων του άρθρου 24 του Συντάγματος.
Αυτές είναι οι παρατηρήσεις μας. Για θέματα τεχνικά, για θέματα διαφάνειας, για θέματα πολεοδομίας, χωροταξίας και περιβάλλοντος. Εάν πραγματικά ενδιαφέρει την Κυβέρνηση όχι απλώς να εντυπωσιάσει ότι επιδιώκει να προσελκύσει μεγάλες επενδύσεις αλλά να επιτύχει πραγματικά αυτόν το στόχο, νομίζω ότι πρέπει να ακούσει αυτές τις προτάσεις. Εμείς είμαστε εδώ για να συμβάλουμε στη διαμόρφωση του νομοσχεδίου με τη δέουσα προσοχή. Δεν τοποθετούμαστε δογματικά, είδατε ξεκάθαρα ότι αναφέραμε και συγκεκριμένες διατάξεις με τις οποίες συμφωνούμε. Προβάλαμε, όμως, πολύ σαφείς ενστάσεις και είμαστε εδώ και θα παραμείνουμε μέχρι τέλους για να συζητήσουμε καλόπιστα. Ζητάμε όμως από την Κυβέρνηση να δείξει αντίστοιχη στάση, να συζητήσει καλόπιστα και να μην αντιμετωπίσει δογματικά τις διατάξεις που έφερε προς συζήτηση. Εν τω μεταξύ δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο παρά να επιφυλαχθούμε, σ’ αυτή τη φάση, για την τελική μας στάση.