“Η Ελλάδα θέλει καλές σχέσεις και συνεργασία με όλες τις χώρες του κόσμου, σε κάθε γωνιά του χάρτη. Ωστόσο, η Ελλάδα ανήκει στη δύση, όσο κι αν αυτό δυσαρεστεί κάποιους ιδεοληπτικούς. Το «ανήκομεν εις τη δύσιν» είναι η σταθερή θέση της Νέας Δημοκρατίας από την εποχή του Κωνσταντίνου Καραμανλή”, υπογράμμισε ο Κωστής Χατζηδάκης στην παρουσίαση του βιβλίου “Foreign Policy Under Ausrerity”
Σημεία Ομιλίας του Αντιπροέδρου της ΝΔ Κωστή Χατζηδάκη
στην παρουσίαση του βιβλίου «Foreign Policy Under Austerity»
Θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Λίτσα, τον κ. Τσιαμπίρη και όλους όσους συνέβαλλαν στη συγγραφή αυτού του συλλογικού τόμου.
Το εν λόγω βιβλίο καλύπτει ένα κενό στον δημόσιο διάλογο. Ένα κενό που έχει να κάνει με την αλληλεπίδραση μεταξύ της οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα μας και της εξωτερικής πολιτικής που σχεδιάζει και εφαρμόζει.
Πολλοί κάνουν το λάθος να προσεγγίζουν αυτά τα δύο πεδία ως σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητα μεταξύ τους. Όμως η ανάγνωση αυτού του βιβλίου αρκεί για να καταστήσει σαφές πόσο η θέση μας στον κόσμο εξαρτάται από διεργασίες στο εσωτερικό της χώρας. Και, φυσικά, αντιστρόφως, πως οι διεργασίες αυτές καθορίζονται από τις εξωτερικές συνθήκες.
Οι συγγραφές προσφέρουν μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορική αναδρομή στη στρατηγικής (Grand Strategy) της χώρας από τα αρχαία χρόνια. Φτάνοντας στο σήμερα, παρουσιάζουν με τρόπο σφαιρικό τις εξελίξεις όσον αφορά στον προσανατολισμό της Ελλάδας στο διεθνές στερέωμα και πώς αυτές επηρεάστηκαν από πολιτικές και κοινωνικές εγχώριες εξελίξεις.
Δεν είμαι, φυσικά, διεθνολόγος ή κάτι αντίστοιχο, ώστε να προσεγγίσω το βιβλίο από επιστημονική σκοπιά. Ως πολιτικός όμως, θα ήθελα να μοιραστώ κάποιες σκέψεις μου, κινούμενος σε τρεις άξονες. Οι άξονες αυτοί είναι τα τρία επίπεδα στα οποία κινείται η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας, όμως αναφέρεται και στο 2ο κεφάλαιο (σελ 33): Δηλαδή στο εγχώριο, στο ευρωπαϊκό και στο διεθνές επίπεδο.
Ας ξεκινήσουμε από το εγχώριο επίπεδο: Θα όφειλε να είναι ξεκάθαρο σε όλους ότι αν δεν χτίσουμε ισχυρές βάσεις στο εσωτερικό δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε κάποιον ουσιαστικό ρόλο της Ελλάδας στο διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο. Όπως αναφέρει ο κ. Λίτσας, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να βασιζόμαστε στην καλοσύνη των ξένων όπως η Μπλανς Ντιμπουά στο Λεωφορείο ο Πόθος (σελ 23). Η Ελλάδα οφείλει να στηριχθεί στις δικές της δυνάμεις και αυτό θα το καταφέρει μόνο όταν κερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών.
o Απαραίτητη προϋπόθεση για να το πετύχουμε αυτό είναι να προωθήσουμε θαρραλέες μεταρρυθμίσεις που θα κάνουν, μεταξύ άλλων, πιο ανταγωνιστική την οικονομία, πιο αποτελεσματική τη δημόσια διοίκηση, πιο γρήγορη την απονομή δικαιοσύνης, πιο εξωστρεφές το εκπαιδευτικό μας σύστημα.
o Δεν μπορούμε να περιοριζόμαστε σε μεσοβέζικες παρεμβάσεις που σκοπό έχουν να ικανοποιήσουν προσωρινά κάποια αιτήματα των δανειστών. Ο στόχος πρέπει να είναι, όπως τονίζει ο κ. Λίτσας, η ριζική αλλαγή σε σχεδόν κάθε πτυχής λειτουργίας του ελληνικού κράτους.
Στο ευρωπαϊκό επίπεδο, είμαστε αντιμέτωποι τόσο με την υπαρξιακή κρίση που περνάει η Ευρώπη, όσο και με την υπαρξιακή κρίση που περνάει η χώρα μας σχετικά με τη θέση της στην Ευρώπη.
o Η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα τελευταία χρόνια δεν μπόρεσε να αντιδράσει αποτελεσματικά σε μια σειρά από προκλήσεις, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να καταστεί ο ασθενής κρίκος της παγκόσμιας οικονομίας.
§ Από τη μία αντιμετωπίζει μια κρίση ανταγωνιστικότητας, που έχει οδηγήσει επενδύσεις και θέσεις εργασίας να φύγουν από την ήπειρό μας
§ Δεύτερον, το πρόβλημα της γήρανσης του πληθυσμού δημιουργεί ακόμα πιο έντονες πιέσεις στο ασφαλιστικό σύστημα.
§ Τρίτον, έχουμε τη μεταναστευτική κρίση, την οποία η Ευρώπη δεν ήταν έτοιμη να αντιμετωπίσει. Με δεδομένη, μάλιστα, τη γεωγραφική της θέση, είναι βέβαιο πως θα συνεχίσει να δέχεται πιέσεις.
§ Και φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε και την κρίση της Ευρωζώνης, η οποία, μολονότι έχει επικεντρωθεί στην πατρίδα μας, έπληξε τα τελευταία χρόνια πολλές χώρες και έφερε ξανά στην επιφάνεια τα στερεότυπα περί Βορρά και Νότου. Δηλαδή οι σκληροί Βόρειοι και οι τεμπέληδες Νότιοι.
o Σε συνδυασμό μάλιστα με συμπεριφορές που εξελήφθησαν ως τιμωρητικές απέναντι στην Ελλάδα, φτάσαμε στο σημείο, όπως διαβάζουμε και στο βιβλίο (σελ 39), η εμπιστοσύνη των Ελλήνων στην ΕΕ να είναι η πιο χαμηλή σε όλη την ένωση (σελ 39).
o Πρέπει, όμως, όλες οι πλευρές να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να αφήσουν πίσω τους τα στερεότυπα τα οποία το μόνο που κάνουν είναι να ενισχύουν τους απανταχού λαϊκιστές. Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να προχωρήσει χωρίς την Ευρώπη, αλλά ούτε και η Ευρώπη έχει την πολυτέλεια να προχωρήσει χωρίς την Ελλάδα.
Όσον αφορά στο διεθνές επίπεδο, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε κάτι θεμελιώδες: Η Ελλάδα θέλει καλές σχέσεις και συνεργασία με όλες τις χώρες του κόσμου, σε κάθε γωνιά του χάρτη. Ωστόσο, η Ελλάδα ανήκει στη δύση, όσο κι αν αυτό δυσαρεστεί κάποιους ιδεοληπτικούς. Το «ανήκομεν εις τη δύσιν» είναι η σταθερή θέση της Νέας Δημοκρατίας από την εποχή του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Και είναι μια θέση που την υπερασπιστήκαμε σταθερά όσο άλλα κόμματα μιλούσαν για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, ή, στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα και για κατάργηση του ΝΑΤΟ! Δυστυχώς, τα τελευταία 2 χρόνια, όπως διαβάζουμε και στο βιβλίο (σελ 280), υπήρξαν φορές που οι ιδεοληψίες επισκίασαν τη λογική και η έλλειψη αντίληψης της διεθνούς πραγματικότητας οδήγησε στην αμφισβήτηση της θέσ&