Με αφορμή τη δημοσιοποίηση των βασικών αξόνων του ν/σ για το “Βασικό Μέτοχο”, τίθεται και πάλι στο προσκήνιο το ζήτημα του ποιο δίκαιο υπερισχύει, το ελληνικό ή το ευρωπαϊκό. Η εμπειρία σας τι σας λέει; Θα έχουμε “εμπλοκή” στα Ευρωπαϊκή Δικαστήρια;
Με βάση τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας υπερισχύουν οι διατάξεις του Ελληνικού Συντάγματος. Σύμφωνα με το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων φαίνεται να υπερισχύει το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Δίκαιο. Αλλά γιατί μιλάμε για σύγκρουση του κοινοτικού δικαίου με τις προτάσεις της κυβέρνησης, τις οποίες άλλωστε δεν γνωρίζουμε ακόμα στην τελική νομική τους μορφή; Η δική μου εντύπωση είναι ότι δεν υπάρχει σύγκρουση. Πάντως, ακόμα και αν υπάρξει ζήτημα σε κοινοτικό επίπεδο, θα χρειαστούν δυο, τρία ή τέσσερα χρόνια για να οδηγηθεί η χώρα μας στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
Πόση “ελαστικότητα” εμπεριέχει το ευρωπαϊκό δίκαιο σε ζητήματα ελευθερίας του ανταγωνισμού;
Οι προτάσεις της κυβέρνησης έχουν ως στόχο ακριβώς τον ίδιο που έχει το πρωτογενές και το παράγωγο κοινοτικό δίκαιο στον τομέα: να εξασφαλιστεί, δηλαδή, ότι η δημόσια σύμβαση θα ανατεθεί σε αυτόν που θα κάνει την καλύτερη προσφορά. Πώς θα εξασφαλιστεί; Με τη μη ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων σε σχήματα που δεν βασίζονται στην υπεροχή της πρότασής τους, αλλά στο γεγονός ότι μπορούν να χρησιμοποιούν τη δύναμη των μέσων μαζικής ενημέρωσης, έτσι ώστε να έχουν αθέμιτα πλεονεκτήματα, στρεβλώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τον ανταγωνισμό. Γι’ αυτό και πιστεύω, ότι η πρόταση της κυβέρνησης ευθυγραμμίζεται με το πνεύμα του Κοινοτικού Δικαίου.
Θεωρείτε ότι χρειάζεται ένας τέτοιος νόμος για την λειτουργία των ΜΜΕ στη χώρα μας;
Όλα σχεδόν τα κόμματα κατά την πρόσφατη αναθεώρηση του Συντάγματος θεώρησαν ότι το ίδιο το Σύνταγμα θα έπρεπε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της διαφάνειας στα ΜΜΕ και της διαπλοκής με ειδική και λεπτομερειακή ρύθμιση στο άρθρο 14. Ο εκτελεστικός νόμος της προηγούμενης κυβέρνησης δεν αντιμετώπισε επαρκώς το θέμα. Η νέα κυβέρνηση δεν κάνει τίποτε άλλο από το να επιχειρεί σύμφωνα με τις προεκλογικές της δεσμεύσεις να σεβαστεί η πολιτεία το πνεύμα και το γράμμα του Συντάγματος. Είναι στοιχειώδης υποχρέωση της κάθε κυβέρνησης και συγχρόνως όλων των πολιτικών, ανεξαρτήτως κόμματος να θεσπιστούν κανόνες διαφάνειας σε σχέση με τις προμήθειες και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΜΜΕ. Για να ενισχυθεί η υγιής επιχειρηματικότητα, αλλά και να κυκλοφορούν και όλοι οι πολιτικοί με το κεφάλι ψηλά, χωρίς υποψίες και ψιθύρους.
Σε άλλο μήκος κύματος, ποιο είναι το κλίμα που εσείς προσλαμβάνετε να επικρατεί στην ΕΕ εν όψει της Συνόδου Κορυφής της 17ης Δεκεμβρίου; Θα δοθεί, τελικά, ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην Τουρκία;
Αυτό είναι το πιθανότερο σενάριο, εκτός αν υπάρξει εμπλοκή σε κάποιο επιμέρους θέμα που δεν θα καταστεί δυνατό να ρυθμιστεί. Βεβαίως, η ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για την Τουρκία δεν αποτελεί το τέλος διαδρομής του τουρκικού τρένου για τις Βρυξέλλες. Είναι μόνο ένας σταθμός. Η διαδρομή θα είναι μακρά και θα έχει πολλά εμπόδια.
Γιατί το τελευταίο διάστημα έχει “ανάψει” η συζήτηση εντός της ΕΕ για τον τύπο της “σχέσης” που θα μπορούσε να έχει η Τουρκία με την Ένωση;
Ορισμένες πολιτικές δυνάμεις προτιμούν μια εταιρική σχέση με την Τουρκία, γιατί φοβούνται μεταξύ άλλων το οικονομικό κόστος της ένταξης της Τουρκίας στην Ένωση. Θα προτιμούσαν μια ειδική εταιρική σχέση, κατά την οποία η Τουρκία θα είχε συμμετοχή σε ζητήματα όπως η εξωτερική πολιτική και η άμυνα, αλλά δεν θα είχε οικονομικά οφέλη από την Κοινή Αγροτική Πολιτική και τα Διαρθρωτικά Ταμεία. Η Τουρκία έτσι δεν θα είχε κάποιο κίνητρο να κάνει ουσιώδεις παραχωρήσεις στο Αιγαίο και στην Κύπρο καθώς θα προέβαλε το επιχείρημα ότι η ειδική εταιρική σχέση δεν ήταν αυτό που επεδίωκε. Από την άλλη πλευρά το «αντάλλαγμα» που θα της έδιναν οι μεγάλες χώρες , δηλαδή να συμμετέχει στην κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας δεν συμβαδίζει με τα δικά μας συμφέροντα.
Πώς κρίνετε τη στάση της χώρας μας όλο αυτό το διάστημα για το θέμα της ενταξιακής προοπτικής της Τουρκίας; Και τι πιστεύετε ότι θα πρέπει να κάνει κατά την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής;
Πιστεύω ότι για το θέμα ενταξιακής πορείας της Τουρκίας υπάρχει μια ενιαία στρατηγική από όλα τα μεγάλα κόμματα. Στρατηγική που συνίσταται στο “ναι μεν”, αλλά με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Οι προϋποθέσεις άλλωστε είναι και ο καταλύτης για την καλυτέρευση των διμερών μας σχέσεων. Η απόφαση της Συνόδου Κορυφής για την Τουρκία, αν είναι θετική, πρέπει να συνοδευτεί από σαφείς δεσμεύσεις της Τουρκίας όσον αφορά την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις σχέσεις καλής γειτονίας με την Ελλάδα και τη δρομολόγηση λύσεως στο Αιγαίο. Αυτή είναι η επιδίωξη της κυβέρνησης.
Τελικά, η δημοσιονομική απογραφή ωφέλησε ή έβλαψε την εικόνα της οικονομίας της χώρας μας στην ΕΕ;
Κατά βάση η απογραφή μας επέτρεψε να ξεφύγουμε από μια σουρεαλιστική προσέγγιση της ελληνικής οικονομίας, καθώς το ΠΑΣΟΚ ασχολούνταν περισσότερο με το μαγείρεμα των δεικτών, παρά με τη βελτίωσή τους. Δέχομαι ότι μπορεί να ζημίωσε την εικόνα όσων από το ΠΑΣΟΚ διαχειρίστηκαν την οικονομική πολιτική τα τελευταία χρόνια, πολύ περισσότερο που η «δημιουργική λογιστική» συνεχίστηκε και μετά την ένταξή μας στην ΟΝΕ, απλά και μόνο για την εξαπάτηση ψηφοφόρων στην Ελλάδα. Την εικόνα όμως της χώρας την ωφέλησε. Δείξαμε ότι είμαστε σοβαροί και αξιόπιστοι. Από εδώ και πέρα θα κριθούμε από την ουσία των πολιτικών που θα εφαρμόσουμε. Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση είναι να μη γίνει ΠΑΣΟΚ νούμερο 2.
Υπάρχει κίνδυνος παραπομπής της Ελλάδας στα Ευρωπαϊκή Δικαστήρια για παραβίαση του Συμφώνου Σταθερότητας; Υπάρχει προηγούμενο;
Από το τέλος Ιανουαρίου φαντάζομαι ότι όλοι θα έχουν συμφωνήσει με την θέση ότι η Ελλάδα δεν θα έχει καμιά απολύτως επίπτωση από την ΕΕ για την απογραφή.