Το άρθρο αυτό δεν αφορά τους «προοδευτικούς» που είναι βολεμένοι με τους παλιούς νόμους του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. και επομένως είναι αντίθετοι με τις αποκρατικοποιήσεις, με το νόμο για την εξυγίανση των ΔΕΚΟ, με τις ΣΔΙΤ με τις μεταρρυθμίσεις στην Ανώτατη Παιδεία κλπ. Ούτε αφορά αυτούς που φοβούνται τις μεταρρυθμίσεις στη Δημόσια Διοίκηση, στα Ασφαλιστικά Ταμεία, στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αφορά αντίθετα όσους δέχονται πως υπάρχει ανάγκη ουσιαστικής παρέμβασης σ’ αυτούς τους τομείς, όπως και σε δυο άλλους που μόλις πρόσφατα άρχισαν να απασχολούν την ελληνική πολιτική: το περιβάλλον και η προστασία του καταναλωτή. Ας υποθέσουμε ότι οι μεταρρυθμίσεις προχωρούν σε όλα αυτά τα πεδία. Αυτή είναι άραγε η μοναδική μας αποστολή;
Μήπως έτσι άραγε θα έχει αντιμετωπιστεί η ανησυχία των νέων για το μέλλον; Η βία μέσα και έξω από τα γήπεδα και το ολοένα εντεινόμενο πρόβλημα των ναρκωτικών; Θα πάψουν πολλά νέα παιδιά να έχουν μέσα τους, όπως λέει ο Σαββόπουλος «πράγμα ζορισμένο και βουβό» και να αντιδρούν με τρόπους που δεν οδηγούν πουθενά; Θα εξαλειφθούν φαινόμενα σαν το έγκλημα του Χρηματιστηρίου το ’99, των προμηθειών στους εξοπλισμούς ή το πρόσφατο με τα ομόλογα; Θα σταματήσει η τηλεόρασή
μας να κάνει κοτσομπολιό σε εθνικό δίκτυο; Ή θα ζούμε σε μια κοινωνία όπου το «περί πάτρης» θα αντικαταστήσει αυτό που εν πολλοίς ισχύει σήμερα, το «περί πάρτης» δηλαδή;
Οι μεταρρυθμίσεις στην Οικονομία, στη Δημόσια Διοίκηση, στην Παιδεία, στο Περιβάλλον είναι περισσότερο από αναγκαίες. Αλλά πρέπει να συμπληρωθούν από τη μεταρρύθμιση στις αξίες μας, έτσι ώστε με νέα νοοτροπία να ξεπεράσουμε φαινόμενα και αντιλήψεις που λειτουργούν εδώ και αρκετά χρόνια ως βαρίδια στην πορεία της Ελλάδας προς το μέλλον. Οι διαρθρωτικές παρεμβάσεις που προωθούνται από την κυβέρνηση θα γίνουν πιο αποτελεσματικές, αν γίνει σαφέστερο στον πολιτικό της λόγο και στην πολιτική της πρακτική ότι δεν μας ενδιαφέρει να συντελέσουμε μόνο ώστε οι πολίτες να αποκτήσουν περισσότερα χρήματα ή μια καλύτερη ποιότητα ζωής, αλλά και να ζήσουν σε μια κοινωνία αξιών. Μετά από δωδεκάμισι χρόνια παρουσίας στην «ευρωγραφειοκρατία» των Βρυξελλών, υποστηρίζω ότι οι τεχνοκρατικού χαρακτήρα παρεμβάσεις δεν αρκούν. Χρειάζεται να κερδίσουμε όχι μόνο το μυαλό, αλλά και τη καρδιά των πολιτών.
Ξέρω βεβαίως ότι η κούφια ηθικολογία, η αναπόληση του παρελθόντος και ο στείρος συντηρητισμός δεν παράγουν αποτελέσματα. Γνωρίζω επίσης πως η πολιτική δεν μπορεί να υποκαταστήσει την οικογένεια, την εκκλησία ή το σχολείο. Οφείλει όμως η πολιτική να καθοδηγεί και να εμπνέει με λόγους και με πράξεις. Να διαπιστώνει και να αντιμετωπίσει προβλήματα που δεν μπορεί να μετρήσει η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. Απέναντι στην κρίση αξιών για την οποία συχνά μιλάμε θα πρέπει να δημιουργήσουμε το κοινό ελληνικό όνειρο, που δεν θα εξαντλείται στους οικονομικούς δείκτες. Απέναντι στην λογική του εύκολου κέρδους ας αντιπαρατάξουμε τη δουλειά. Απέναντι στη μαγκιά, το φιλότιμο. Απέναντι στο βόλεμα, την αξιοκρατία. Απέναντι στην αδιαφορία, το περίσσευμα καρδιάς και τον εθελοντισμό. Απέναντι στην καπατσοσύνη αυτών που εκβιάζουν με καταλήψεις ή με την οικονομική τους ισχύ, το σεβασμό στο νόμο. Απέναντι στην λογική της ήσσονος προσπάθειας, την αξιολόγηση όλων όσων χρησιμοποιούν δημόσιο χρήμα. Απέναντι στην αντίληψη που θέλει τα κόμματα οχήματα αθέμιτου πλουτισμού, την αμείλικτη τιμωρία των επίορκων. Απέναντι στην κούφια αντιπαράθεση των τηλεοπτικών
παραθύρων, το θάρρος τη γνώση και το έργο. Απέναντι στο «κατηγόρησα σήμερα δύο αντιπάλους», το «έκανα σήμερα δύο πράγματα».
Ένα νέο αξιακό πλαίσιο, πρέπει να είναι στις άμεσες προτεραιότητές μας αυτήν και την επόμενη τετραετία. Έχουμε σήμερα το πλεονέκτημα ότι ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας είναι ένας πολιτικός που διακρίνεται για την προσωπική του ακεραιότητα και ο οποίος πιστεύει σε όλες αυτές τις αξίες. Επιχειρεί ήδη να αντιμετωπίσει την βαριά κληρονομιά του παρελθόντος όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και στην νοοτροπία. Αλλά και με την δική του καθοδήγηση πρέπει όλοι μας να νοηματοδοτήσουμε με τρόπο πιο σαφή την ανάγκη για «επανάσταση νοοτροπίας» τόσο στον πολιτικό μας λόγο, όσο και στην πολιτική μας πρακτική. Χρειαζόμαστε την Ελλάδα της δημιουργίας, της προκοπής, αλλά και την Ελλάδα των αξιών. Την Ελλάδα που θα κατορθώσει
έτσι να είναι στην πρώτη κατηγορία της Ενωμένης Ευρώπης. Η πατρίδα μας θα αλλάξει αν αλλάξουμε νοοτροπία όλοι εμείς οι πολίτες, εκεί που διαπιστώνουμε εδώ και χρόνια ότι υπάρχει πρόβλημα. Αλλά οι ευθύνες των πολιτικών, που εκ των πραγμάτων ηγούνται να γίνει πράξη αυτή η αλλαγή, είναι ιδιαίτερα σημαντικές.