“Η μοίρα εκδικείται το ΠΑΣΟΚ. Τριάντα χρόνια μετά την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ από τον Καραμανλή και τον εκλογικό θρίαμβο του 1981, σήμερα, ένα αγνώριστο ΠΑΣΟΚ, με άγαρμπο τρόπο, μπροστά στα μάτια των εμβρόντητων οπαδών του, προσπαθεί να σκοτώσει το τέρας που το ίδιο ξεκίνησε να εκτρέφει από τη δεκαετία του ’80. Το γιγαντιαίο, δηλαδή, και σπάταλο κράτος το οποίο αύξησε το δημόσιο χρέος, συμπίεσε την ιδιωτική πρωτοβουλία, διέφθειρε και διεφθάρη. Και όλα αυτά έχοντας ως υπόστρωμα ένα λαϊκισμό που σημείωσε πανευρωπαϊκό ρεκόρ.“
“Η μοίρα εκδικείται”. Άρθρο στην Καθημερινή της Κυριακής
Του Κωστή Χατζηδάκη, Βουλευτή Β’ Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας
16 Οκτωβρίου 2011
Η μοίρα εκδικείται το ΠΑΣΟΚ. Τριάντα χρόνια μετά την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ από τον Καραμανλή και τον εκλογικό θρίαμβο του 1981, σήμερα, ένα αγνώριστο ΠΑΣΟΚ, με άγαρμπο τρόπο, μπροστά στα μάτια των εμβρόντητων οπαδών του, προσπαθεί να σκοτώσει το τέρας που το ίδιο ξεκίνησε να εκτρέφει από τη δεκαετία του ’80. Το γιγαντιαίο, δηλαδή, και σπάταλο κράτος το οποίο αύξησε το δημόσιο χρέος, συμπίεσε την ιδιωτική πρωτοβουλία, διέφθειρε και διεφθάρη. Και όλα αυτά έχοντας ως υπόστρωμα ένα λαϊκισμό που σημείωσε πανευρωπαϊκό ρεκόρ. Όποιος μιλούσε για την ανάγκη συγκράτησης των δαπανών ήταν ανάλγητος, όποιος μιλούσε για την ανάγκη να εργαστούμε περισσότερο νεοφιλελεύθερος και όποιος για την ανάγκη τήρησης μερικών παραδοσιακών αρχών που στηρίζουν τις κοινωνίες, όπως ο σεβασμός στο νόμο, αντιδραστικός.
Θα διερωτηθεί κανείς: καλά, δεν έκανε κάτι θετικό το ΠΑΣΟΚ; Αλίμονο, δεν υποστηρίζω κάτι τέτοιο. Η εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981 οδήγησε στην κυβέρνηση, πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που ήταν σταθερά εκτός. Αυτό από μόνο του είναι υγιές. Παράλληλα, το ΠΑΣΟΚ της πρώτης φάσης ταυτίστηκε με θεσμικές αλλαγές, όπως π.χ. αυτές για την αυτοδιοίκηση ή την ισότητα των φύλων που ήταν σε θετική κατεύθυνση. Ενώ, το ΠΑΣΟΚ της περιόδου 1996-2004, κάνοντας μια στροφή προς τη σοσιαλδημοκρατία, προσπάθησε για την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ και την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εν μέσω, φυσικά, υποθέσεων διαφθοράς. Αλλά, τα όποια θετικά δεν διέγραψαν με κανέναν τρόπο τα έντονα λαϊκιστικά στοιχεία του κόμματος, που δεν κατάφερε να γίνει ποτέ ένα πραγματικά ευρωπαϊκό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα και πέρασε από το «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο» του 1981 στο «λεφτά υπάρχουν» του 2009.
Η δημαγωγία προϋπήρξε, ασφαλώς, του ΠΑΣΟΚ στην ελληνική πολιτική. Ωστόσο, η χαρισματική προσωπικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και οι οργανωτικές και επικοινωνιακές δυνατότητες του κόμματος, ανέβασαν την πρακτική αυτή σε άλλες σφαίρες. Ο λαϊκισμός και τα παράγωγά του μπόλιασαν την πολιτική και την κοινωνική ζωή. Η Νέα Δημοκρατία π.χ. δεν είχε μόνο να παρακολουθήσει τις εξελίξεις στα άλλα ευρωπαϊκά κεντροδεξιά κόμματα. Έπρεπε να αποφύγει τον πειρασμό να ακολουθήσει το λόγο και το ύφος του μεγάλου αντιπάλου της. Δεν τα κατάφερε πάντοτε. Μόνο η αλήθεια όμως, όσο σκληρή και αν είναι, μπορεί να είναι χρήσιμη για την πορεία ενός έθνους.
Τώρα, πρέπει να χτυπηθούν τόσο ο κρατισμός, όσο και ο λαϊκισμός. Φοβούμαι ότι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα το δεύτερο είναι δυσκολότερο από το πρώτο. Τεχνικώς, δεν είναι άλυτη άσκηση ο περιορισμός του Δημοσίου, η αντιμετώπιση της σπατάλης, η ενθάρρυνση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, η στήριξη των επενδύσεων. Χρειάζεται σχέδιο, ικανούς ανθρώπους και κάποιο χρόνο, φυσικά, για να γίνουν όλα αυτά πραγματικότητα. Για να πατήσουμε το φρένο, ενώ πλησιάζουμε στον γκρεμό. Η προσπάθεια, όμως, αυτή πρέπει να γίνει πάνω σε ένα σαθρό υπέδαφος λαϊκισμού. Το σαθρό υπέδαφος στο οποίο αυτοπαγιδεύτηκε η σημερινή κυβέρνηση με τις ρόδινες προεκλογικές υποσχέσεις της. Οι δόσεις από το δηλητήριο του λαϊκισμού ήταν τόσο μεγάλες, ώστε ακόμα και σήμερα ένα κομμάτι της κοινωνίας εξακολουθεί, κατά βάθος, να πιστεύει ότι μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς επενδύσεις, επενδύσεις χωρίς επενδυτές, εργαζόμενοι χωρίς επιχειρηματίες, περισσότερα φορολογικά έσοδα χωρίς πάταξη της φοροδιαφυγής.
Η μεγάλη πρόκληση για τη χώρα σήμερα είναι η επανασύνδεση με την αλήθεια και την κοινή λογική. Η χώρα δεν μπορεί να γίνει Ευρώπη χωρίς ευρωπαϊκές πρακτικές. Είναι χρέος, λοιπόν, όλων όσων δε θέλουν την Ελλάδα παράδειγμα προς αποφυγήν στην Ευρώπη, να αγωνιστούν εναντίον των αντιλήψεων που μας διαφοροποίησαν από τα πιο προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη και μας οδήγησαν ως εδώ. Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να συμφωνούμε. Παντού υπάρχει δεξιά, κέντρο και αριστερά. Αλλά, η δημαγωγία, ο λαϊκισμός και η ανευθυνότητα δεν είναι πουθενά εξ ορισμού χαρακτηριστικό μιας πολιτικής παράταξης. Είναι θέμα νοοτροπίας και κατεύθυνσης.
Στην παρούσα συγκυρία δεν έχει νόημα να παριστάνει κάποιος τον τιμητή, γιατί όλοι όσοι συμμετείχαν στη λήψη αποφάσεων, έχουν κάποιο μερίδιο ευθύνης. Και ακόμα μεγαλύτερο, όσοι από το χώρο της πολιτικής, του συνδικαλισμού και των μέσων ενημέρωσης ενοχοποίησαν και αντιστάθηκαν σε κάθε προσπάθεια εξορθολογισμού και εξυγίανσης του Δημοσίου – συμπεριλαβανομένων και αυτών που επιχείρησε η Νέα Δημοκρατία πριν από το 2009 – εμποτισμένοι από τη νοοτροπία της δεκαετίας του ’80. Νόημα έχει να καταλάβουμε πως η αρρώστια δεν αντιμετωπίζεται με περισσότερη αρρώστια. Το Δημόσιο με περισσότερο Δημόσιο. Τα δανεικά με περισσότερα δανεικά. Τα ψέματα με περισσότερα ψέματα. Η τόσο αναγκαία εθνική επανεκκίνηση μπορεί να βασιστεί μόνο σε μια αντεπανάσταση τόλμης και εθνικής ευθύνης.