– Μου είχατε πει, σε παλιότερη συνέντευξη – όντας υποψήφιος βουλευτής ακόμα –
πως θα προτιμούσατε να σας θυμούνται για τα έργα
παρά για τα λόγια σας. «Ο Χατζηδάκης το έκανε αυτό», να λένε. Και τώρα ; Θα σας αρέσει να σας θυμούνται ως «ο Χατζηδάκης που έκλεισε την Ολυμπιακή» ;
Μα η Ολυμπιακή δεν θα κλείσει. Θα δημιουργηθεί μια νέα εταιρεία με το ίδιο όνομα, το ίδιο σήμα, με πλήρη εργασιακή κάλυψη για τους εργαζόμενους. Κι επιπλέον θα έχει δοθεί μια λύση και για τους φορολογούμενους που τόσα χρόνια ρίχνουν τον οβολό τους σε ένα πηγάδι χωρίς πάτο. Εφόσον λοιπόν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις, για μια μετάβαση σε κάτι νέο και υγιές, για ποιό λόγο να μείνουμε στη σημερινή άρρωστη κατάσταση ;
– Είναι συναισθηματικοί δηλαδή οι Έλληνες που δηλώνουν στις δημοσκοπήσεις – και με ποσοστά που φτάνουν ως και το 70% – πως θέλουν να «ζήσει», θέλουν να υπάρχει ο εθνικός αερομεταφορέας ;
Καθόλου. Κι εγώ θέλω να υπάρχει η Ολυμπιακή. Από κει και πέρα, σε όλη την Ευρώπη, δεν υπάρχουν πια οι παλιοί εθνικοί αερομεταφορείς και
όσοι το λένε έχουν μείνει 20 χρόνια πίσω. Η British Airways, η Lufthansa είναι 100% ιδιωτικές και κερδοφόρες, η Iberia 95%
ιδιωτική και κερδοφόρα, η Air France- KLM κατά 85% ιδιωτική και πάει λέγοντας. Η πλήρης ιδιωτικοποίηση της Αlitalia ξεκίνησε με κεντροαριστερή κυβέρνηση στην Ιταλία, στην οποία συμμετείχαν πρώην και νυν κομμουνιστές. Η Ολυμπιακή είναι η μόνη 100% κρατική εταιρεία σε όλη την Ευρώπη, η μόνη που έχει τόσα πολλά ζητήματα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η μόνη που μπαίνει τόσο πολύ μέσα, σε σχέση πάντα με το μέγεθός της. Μιλάμε για ένα εκατομμύριο ευρώ την ημέρα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι ακόμα και τα πιο πολυσύχναστα δρομολόγια – Λονδίνο, Νέα Υόρκη,
Θεσσαλονίκη, Κέρκυρα – είναι ζημιογόνα, λόγω του δομικού προβλήματος της εταιρείας. Το υψηλό κόστος συντήρησης, το υψηλό κόστος επίγειας εξυπηρέτησης, το πολύ υψηλό κόστος καυσίμων και πωλήσεων, την κάνουν μη ανταγωνιστική, σε σχέση με τις άλλες αεροπορικές εταιρείες. Η μόνη, θεωρητικά πηγή εσόδων,θα μπορούσε να είναι η αύξηση των εισιτηρίων, πράγμα που όμως δεν γίνεται σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς, γιατί θα φύγουν οι επιβάτες και θα πάνε αλλού.
Αρα χρειαζόμαστε μια νέα εταιρεία που να μην λειτουργεί σαν παλιά ΔΕΚΟ, αλλά να μπορεί να αντέξει στον ανταγωνισμό, κρατώντας το μύθο, τα σύμβολα, και οτιδήποτε άλλο μας δένει συναισθηματικά με την Ολυμπιακή.
– Ο εθνικός αερομεταφορέας, επιτελεί όμως – ή έτσι υποτίθεται – και κοινωνικό έργο. Υπάρχει ιδιώτης που θα συνεχίσει να πετάει π.χ. στο Καστελόριζο, για κοινωνικούς λόγους ;
Βεβαίως, διότι δεν θα το κάνει για κοινωνικούς λόγους. Ούτε η Ολυμπιακή το κάνει γι’ αυτό. Τα μόνα σίγουρα κερδοφόρα δρομολόγια της Ολυμπιακής είναι τα δρομολόγια στις άγονες γραμμές, γιατί αυτά επιδοτούνται.
– Αν κατάλαβα καλά όμως, το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρει πως δεν υπάρχει, από τον ιδιώτη επενδυτή, υποχρέωση εκτέλεσης αυτών των δρομολογίων μετά το 2012
Δεν είναι ακριβώς έτσι. Για τα δρομολόγια αυτά γίνεται διαγωνισμός κάθε τέσσερα-πέντε χρόνια και υπάρχει πρόβλεψη στο σχέδιο ο ιδιώτης επενδυτής που θα μπει στον Ολυμπιακή να μετάσχει υποχρεωτικά στον διαγωνισμό. Είναι μια πρόβλεψη που, όπως καταλαβαίνετε, θα μπορούσε και να μην υπάρχει. Θα ‘ταν μάλλον αφελής, αυτός ο επενδυτής που θα ‘βλεπε σίγουρα λεφτά μπροστά του και δεν θα ‘θελε τα πάρει.
– Και σ’ ότι αφορά την ασφάλεια των πτήσεων ; Αυτή μπορεί να την εγγυηθεί ο ιδιώτης, θυσιάζοντας το κέρδος του ;
Πιστεύω ναι. Κατ’ αρχάς οι τεχνικοί που δουλεύουν σήμερα στην Ολυμπιακή, θα συνεχίσουν – σε μεγάλο βαθμό – να δουλεύουν και αύριο γιατί δεν υπάρχουν πολλοί στην αγορά
και άρα οι επενδυτές, αυτούς, κατά βάση θα χρησιμοποιήσουν.
– Δεν υπάρχει, όμως καμία συμβατική υποχρέωση γι’ αυτό,
έτσι ;
Όχι, αλλά ειδικά οι τεχνικοί και οι πιλότοι είναι σε πολύ προνομιακή θέση, λόγω ειδικών γνώσεων. Κι έπειτα, η British Airways, ή η Lufthansa, είναι, όπως προανέφερα- ιδιωτικές εταιρείες. Διανοήθηκε κανείς να αμφισβητήσει την ασφάλειά τους ; Το επίπεδο ασφάλειας δεν είναι συνάρτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος μιας τέτοιας εταιρείας. Ακόμα και η ίδια η Ολυμπιακή, όταν – επί Ωνάση – έχτισε τη φήμη της περί ασφάλειας ήταν 100% ιδιωτική.
– Μιλήσατε για ένα «πακέτο» μέτρων για να περάσει το προσωπικό της Ολυμπιακής στην «επόμενη μέρα» με ασφάλεια και αξιοπρέπεια. Οι τίτλοι των εφημερίδων, όμως, επιμένουν πως ετοιμάζετε ανέργους πολλών ταχυτήτων.
Ούτε ένας άνεργος, δεν θα υπάρξει. Πρώτον, σε όλους τους μόνιμους υπαλλήλους της Ολυμπιακής – που είναι 4.593 –
δίνουμε το δικαίωμα μεταφοράς σε άλλες ΔΕΚΟ ή στο δημόσιο τομέα, με τις ίδιες ακριβώς αποδοχές και τα επιδόματα που παίρνουν σήμερα. Κάποιοι απ’ αυτούς – εάν πληρούν τις προϋποθέσεις και εφόσον το θέλουν – θα έχουν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν, παίρνοντας πλήρη σύνταξη. Συνολικά 2.103, εργαζόμενοι πληρούν τις προϋποθέσεις από τώρα και άλλοι 642 μπορούν να έχουν μια προσαύξηση 50% στα ένσημά τους και να χρησιμοποιήσουν αυτή την προσαύξηση είτε για πρόωρη συνταξιοδότηση, είτε για τη μεταφορά τους σε μια άλλη υπηρεσία του δημοσίου ή στον ιδιωτικό τομέα. Δίνουμε εφάπαξ, δίνουμε επίδομα μετάβασης, έχουμε ειδικό πρόγραμμα για τους πιλότους, άλλο ειδικό πρόγραμμα για τους συμβασιούχους. Ειδικά για τους τελευταίους προβλέπεται μοριοδότηση 50 % για τους διαγωνισμούς του Δημοσίου, ενισχυμένη μοριοδότηση για τους διαγωνισμούς του υπουργείου Μεταφορών και των εποπτευόμενων φορέων και ένα πρόγραμμα με βάση το οποίο για τέσσερα χρόνια – αν απασχοληθούν στον ιδιωτικό τομέα- θα επιδοτείται ο επιχειρηματίας που θα τους προσλάβει με 25 ευρώ την ημέρα. Είναι ένα πρόγραμμα που εφαρμόστηκε, με επιτυχία και σε άλλες, προβληματικές ελληνικές επιχειρήσεις και δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην πετύχει και τώρα.
– Και τα χρέη της Ολυμπιακής τι θα γίνουν ; Ποιος θα τα αναλάβει ;
Όταν ρευστοποιηθεί η παλιά εταιρεία, αυτομάτως θα αντιμετωπιστεί και το ζήτημα των χρεών.
– Μιλάμε για χρέη δισεκατομμυρίων. Προφανώς δεν θα καλυφθούν από την εκκαθάριση.
Προφανώς όχι. Πρόκειται όμως για χρέη προς το Δημόσιο.
– Μου περιγράψατε ένα μάλλον περίπλοκο σχήμα. Υποθέτω πως όλο αυτό θα λειτουργήσει, με την προϋπόθεση πως ο περίφημος «ιδιώτης-επενδυτής» ή οι επενδυτές υπάρχουν ή θα βρεθούν.
Θα φανεί σε λίγες μέρες αυτό.
– Πετούσατε συχνά με την Ολυμπιακή ;
Πάρα πολύ συχνά. Τη χρησιμοποιούσα διαρκώς όσα χρόνια ήμουνα στις Βρυξέλλες, ευρωβουλευτής. Πρέπει να έχω κάνει πάνω από χίλια ταξίδια με τα αεροπλάνα της.
– Εσάς, προσωπικά, θα σας λείψει από δω και στο εξής ;
Όχι. Όπως σας είπα, η Ολυμπιακή θα συνεχίσει να υπάρχει. Αυτό που θα λείψει είναι το πρόβλημα, που υπάρχει εδώ και χρόνια. Δεν νομίζω να θέλει να ζει κανείς με προβλήματα.
– Μιλώντας για την Ευρωβουλή, σας βοήθησε καθόλου η θητεία σας εκεί, στο ζήτημα της Ολυμπιακής ; Σας άνοιξε πόρτες ; Ενεργοποιήσατε παλιές συμμαχίες ;
Ήταν χρήσιμη ναι, από μια πλευρά – γνωρίζω, βλέπετε σε μεγάλο βαθμό τη νοοτροπία των Βρυξελλών. Από κει και πέρα, όμως, η διαπραγμάτευση με την Επιτροπή ήταν εξαιρετικά δύσκολη.
– Από τις συγκυρίες, πάντως, το θέμα της Ολυμπιακής ανοίγει – ή κλείνει, εξαρτάται πως το βλέπει κανείς – σε μια χρονική συγκυρία όχι ιδιαίτερα ευνοϊκή για την κυβέρνηση. Λέγεται, πως αν οι αντιδράσεις κλιμακωθούν, θα μπορούσε να υπάρξει ακόμα και πρόβλημα διακυβέρνησης…
Εγώ αντιλαμβάνομαι πως ο πρωθυπουργός δεν έχει την πρόθεση να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές, όπως επίσης και ότι οι συνάδελφοι που εκφράζουν δημόσια τις ενστάσεις τους ή τις διαφωνίες τους, δεν έχουν κανένα λόγο να ρίξουν την κυβέρνηση. Αρα, το μόνο που μένει είναι να τραβήξουμε μπροστά.
– Πως όμως ; Ο κ.Καρατζαφέρης, είπε – κάπως γλαφυρά, είναι η αλήθεια ότι «στο περιβάλλον του πρωθυπουργού υπάρχουν μολυσματικές πεταλούδες». Συμφωνείτε ή όχι ;
Εγώ ξέρω πως ο πρωθυπουργός – και είναι, πιστεύω, διαπίστωση πολλών Ελλήνων – ξεχωρίζει για το ήθος του και την προσωπικότητά του. Μπορεί η κυβέρνηση να διέρχεται μια δύσκολη φάση, αλλά την ξεπεράσουμε όπως ξεπεράσαμε κι άλλες τέτοιες φάσεις στο παρελθόν. Δεν σημαίνει βέβαια αυτό πως αδιαφορούμε για τα μηνύματα που μας στέλνει ο κόσμος. Όλα τα λογαριάζουμε. Η αλαζονεία είναι κακός σύμβουλος. Αλλά η εσωστρέφεια είναι ακόμα χειρότερος.
– Δεν σας προβληματίζουν δηλαδή οι δημοσκοπήσεις, που δείχνουν πια το ΠΑΣΟΚ να προηγείται στην παράσταση νίκης ;
Έχω ζήσει κυβερνήσεις και στην Ελλάδα, και στην Ευρώπη, οι οποίες υπολείπονταν στις δημοσκοπήσεις, με μεγαλύτερα ποσοστά και πάντα κατάφερναν να αντιστρέψουν το αποτέλεσμα, στο τέλος. Οι αναποφάσιστοι, ξέρετε, προέρχονται κατά βάση από το κυβερνητικό στρατόπεδο. Το ΠΑΣΟΚ, αν θυμάστε κατόρθωσε να κερδίσει την ΝΔ, όντας κυβέρνηση, ενώ η ΝΔ είχε προηγηθεί κάποια στιγμή μέχρι και 13 μονάδες.
– Αναλάβατε ένα υπουργείο με πολλά ανοιχτά μέτωπα – ΟΣΕ, Ολυμπιακή κ.λπ. Διστάσατε καθόλου ;
Όχι. Ηξερα, βλέπετε, πως θα κριθώ από το έργο μου. Τώρα πια που έχουν περιοριστεί κάπως, οι παλιές ιδεολογικοπολιτικές διαφορές των κομμάτων που υπήρχαν στη δεκαετία του ’80, ο πολίτης ολοένα και περισσότερο μας κρίνει από το απτό, το συγκεκριμένο. Επομένως, ξέρω πως εκείνο που μετράει δεν είναι οι πρόσκαιρες αντιδράσεις και εντυπώσεις, αλλά το τι θα μείνει στο τέλος από την παρουσία μου στο
υπουργείο.
– Ξέρετε τι σκεφτόμουνα, καθ’ οδόν, όσο περίμενα, κολλημένη στα φανάρια της Μεσογείων ; Κάνετε τόσα έργα, αγοράζετε «πράσινα» λεωφορεία. επεκτείνετε το τραμ, τον ηλεκτρικό, τους λεωφορειόδρομους κ.λπ. και τι έγινε ; Η Αθήνα δεν «ξεμπλοκάρει» ποτέ…
Το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Αθήνας, όταν το αντιμετωπίσεις με στοιχεία, ξεπερνάει την φαντασία. Το 1996 είχαμε στην Αθήνα 1.000.000 Ι.Χ. αυτοκίνητα. Τώρα έχουμε 2.300.000 οχήματα. Βάλτε με το νού σας για τι αύξηση μιλάμε…
– Και πως θα πείσετε κ. Υπουργέ τον Αθηναίο να αφήσει το αυτοκίνητο και να πάρει το λεωφορείο ;
Με πολλούς τρόπους, ελπίζουμε. Ο ένας είναι η ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, όπως περιγράψατε, ο άλλος είναι η επέκταση του μετρό – για την οποία είναι αρμόδιο το ΥΠΕΧΩΔΕ, ο τρίτος η διαχείριση του προβλήματος με τα Ι.Χ. Για παράδειγμα, έχουμε το χαμηλότερο ποσοστό απόσυρσης παλαιών αυτοκινήτων, σε όλη την Ευρώπη. Θα κουβεντιάσουμε λοιπόν, με το υπουργείο Οικονομίας, αλλά και το ΥΠΕΧΩΔΕ, για το πώς θα μπορέσουμε να διευκολύνουμε κάπως τα πράγματα.
– Κατά καιρούς συζητάτε και το ενδεχόμενο να μπουν διόδια στο κέντρο..
Ως προς αυτό, ακόμα και οι συγκοινωνιολόγοι είναι διχασμένοι. Μου έκανε εντύπωση πάντως πως – παρότι κι αυτό, κατά βάση είναι θέμα του ΥΠΕΧΩΔΕ – όταν έγιναν κάποιες αναφορές στο θέμα, έστω και έμμεσες, σε ορισμένα μέσα ενημέρωσης, βγήκαν και έδωσαν ακόμα και την ταρίφα των διοδίων ! Τέλος πάντων, υπάρχουν άλλοι συγκοινωνιολόγοι, που είναι αντίθετοι στην επιβολή διοδίων και λένε πως αυτό που χρειάζεται είναι η επέκταση της ελεγχόμενης στάθμευσης ή ο περιορισμός των χώρων στάθμευσης στο κέντρο. Εν πάση περιπτώσει, δεδομένου πως δεν είμαι και ο μόνος αρμόδιος δεν μπορώ να προτείνω οριστικές λύσεις γι’ αυτό. Εκείνο που είναι βέβαιο είναι ότι πιο – πραγματικά – αντιλαϊκή πολιτική είναι η αδιαφορία για το πρόβλημα.
– Εσείς που μένετε ;
Αρκετά κοντά στο υπουργείο.
– Πως μετακινείστε ;
Έρχομαι με το αυτοκίνητό μου, αλλά προσπαθώ να παίρνω το μετρό, όσο συχνότερα γίνεται, όταν πηγαίνω στη Βουλή.
– Και πως αντιδρούν οι επιβάτες όταν σας βλέπουν ;
Συνήθως εκπλήσσονται.
– Καλά, το να μιλήσουμε αυτή την περίοδο για ελεύθερο χρόνο, θα είναι φαντάζομαι κακό αστείο. Το ωράριό σας ποιο είναι ;
Συνήθως, η δουλειά ξεκινάει γύρω στις εννιά το πρωί – δεν είμαι ο πιο
πρωινός τύπος – και τραβάει ως τα μεσάνυχτα.
– Προσωπικός χρόνος μένει καθόλου ;
Προσπαθώ τα Σαββατοκύριακα – ή για την ακρίβεια από το Σάββατο το απόγευμα μέχρι την Κυριακή το βράδυ να ζω σαν κανονικός άνθρωπος.
– Τα καταφέρνετε ;
Ενίοτε. Κοιτάξτε, αισθάνομαι ότι έχω μια αποστολή. Όταν μπεις σ’αυτό το δρόμο πρέπει να ολοκληρώσεις τη διαδρομή σου και μάλιστα σε έναν συγκεκριμένο χρόνο. Δεν μπορείς, δεν δικαιούσαι να σταματήσεις στη μέση.
– Συμφωνώ, με την προϋπόθεση πως έχεις και μια προσωπική ισορροπία. Εσείς πως αποσυμπιέζεστε ; Γυμνάζεστε ; Πάτε ένα σινεμά ; Συναντάτε φίλους ;
Όλα αυτά τα κάνω, αν και λιγότερο βέβαια απ’ ότι τα έκανα πριν. Προσπαθώ πότε πότε να πάω σε κανένα θέατρο, συχνότερα σε μερικές ταβέρνες, σε σπίτια φίλων ή σε κάποια από τα cafes που πήγαινα.
– Δε λείπει από τη ζωή σας η οικογένεια ;
Μου λείπει – μάλιστα όσο προχωρούν τα χρόνια, το σκέφτομαι ολοένα και περισσότερο, γιατί όταν ήμουν νέος, να πω την αλήθεια, το φοβόμουν κάπως. Για να μην το έχω κάνει, πάντως, θα πει πως το σκέφτομαι μεν, δεν ήταν όμως μέχρι σήμερα, μες στις προτεραιότητές μου.
– Και κάτι ακόμα : σας αφήνουν καμιά φορά οι αποφάσεις σας ξάγρυπνο τα βράδια ;
Όχι. Πάντα κοιμάμαι τα βράδια. Και κάνω ήσυχο ύπνο.