«Η μεταρρύθμιση του συστήματος των επικουρικών συντάξεων για τους νέους εργαζομένους –με εισαγωγή κεφαλαιοποιητικών στοιχείων στον πρώτο, δημόσιο πυλώνα του συστήματος- θα φέρει πιο κοντά ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού στην έννοια της προσωπικής αποταμίευσης και της μακροπρόθεσμης επένδυσης. Θα εκπαιδεύσει τους εργαζόμενους και θα «μπολιάσει» την κοινωνία με την ιδέα της προσωπικής συνταξιοδοτικής αποταμίευσης, και αυτό θα ωφελήσει την ανάπτυξη και του δεύτερου πυλώνα του ασφαλιστικού συστήματος, που στηρίζεται στα ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης».

Αυτό ήταν το βασικό μήνυμα που έστειλε ο υπουργός Εργασίας και  Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Κωστής Χατζηδάκης, στην εισαγωγική ομιλία του σε συνέδριο που διοργάνωσε η Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ). «Ο πρώτος και ο δεύτερος πυλώνας δεν λειτουργούν ανταγωνιστικά –όπως ίσως νομίζουν κάποιοι- αλλά συμπληρωματικά», είπε χαρακτηριστικά. Υπογράμμισε μάλιστα ότι  τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για τον περιορισμό του μη μισθολογικού κόστους –με την μείωση των ασφαλιστικών εισφορών από την αρχή του έτους- διαμορφώνουν προϋποθέσεις για ισχυρή ανάπτυξη του δεύτερου πυλώνα τα επόμενα χρόνια. «Αίρεται σε κάποιο βαθμό  ένα διαχρονικό δομικό εμπόδιο, το υψηλό μη μισθολογικό κόστος, και δημιουργείται χώρος για προσωπική αποταμίευση μέσω του δεύτερου πυλώνα. Πολλές φορές στο παρελθόν οι υψηλές εισφορές αναφέρθηκαν ως εμπόδιο στην ανάπτυξη του κλάδου, οπότε οι προοπτικές είναι τώρα βελτιωμένες».

Ο κ. Χατζηδάκης παραλλήλισε την προωθούμενη μεταρρύθμιση του συστήματος επικουρικής ασφάλισης με άλλες μεταρρυθμίσεις που προώθησε κατά την θητεία του στα υπουργεία Μεταφορών και Υποδομών. «Τα αυτοχρηματοδοτούμενα έργα, τα ΣΔΙΤ κλπ. εξασφαλίζουν τους αναγκαίους πόρους όταν τους χρειάζεσαι, δίνοντας παράλληλα ικανοποιητικές αποδόσεις αργότερα στους ιδιώτες επενδυτές. Η ενθάρρυνση λοιπόν με διάφορες παρεμβάσεις της ατομικής αποταμίευσης για να κατευθυνθεί στις συντάξεις, αντιμετωπίζει με έναν παραπλήσιο τρόπο –και ως ενός ορισμένου σημείου φυσικά- τα προβλήματα του συνταξιοδοτικού συστήματος. Γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίο ότι το συγκεκριμένο μοντέλο έχει υιοθετηθεί σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης».

Εξηγώντας τα οφέλη για τους συνταξιούχους από την εισαγωγή κεφαλαιοποιητικών στοιχείων στο ασφαλιστικό σύστημα (έχοντας  προηγουμένως υπενθυμίσει ότι η δομή του υφιστάμενου συστήματος χρονολογείται από το 1930, όταν τα δημογραφικά δεδομένα ήταν πολύ διαφορετικά), ο ίδιος ανέτρεξε σε ένα ακόμα παράδειγμα: Όπως είπε, «Το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος γνώρισε τεράστια ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, πριν την πανδημία του κορωνοϊού. Οι Καναδοί συνταξιούχοι, μέσω του συνταξιοδοτικού τους Ταμείου που κατέχει ένα μέρος του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών λάμβαναν μέρισμα από την ανάπτυξη αυτή. Και το ερώτημα είναι: Γιατί να ωφελούνται οι Καναδοί και όχι οι Έλληνες συνταξιούχοι ;»

Κλείνοντας, τόνισε  ότι «ο αναβαθμισμένος ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει στο μέλλον ο κλάδος των Επαγγελματικών Ταμείων ως συμπληρωματικός συνταξιοδοτικός πυλώνας μας  υποχρεώνει όλους να είμαστε προσεκτικοί στην εποπτεία των ταμείων στη διαχείριση των αποθεματικών και στη σχεδίαση των προσφερόμενων συνταξιοδοτικών προϊόντων. Στο Υπουργείο Εργασίας σχεδιάζουμε τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, την ενίσχυση των αρμόδιων εποπτικών αρχών και τη μετάβαση από το ισχύον κατακερματισμένο σχήμα σε μια ενιαία εποπτική δομή με στόχο τη θωράκιση του κλάδου και τη διασφάλιση των συμφερόντων των ασφαλισμένων».

Στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής συζητήθηκε σήμερα το masterplan για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών, σε συνέχεια της παρουσίασής του στο Υπουργικό Συμβούλιο τη Δευτέρα, προκειμένου να ληφθούν υπόψη και οι απόψεις των βουλευτών, καθώς –όπως άλλωστε  τόνισε και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας –και πρόεδρος της Κυβερνητικής Επιτροπής για την απολιγνιτοποίηση- κ. Κωστής Χατζηδάκης, πρόκειται για ένα «κείμενο αναφοράς, που είναι όμως δυναμικό και εξελισσόμενο».

Κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση, ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι η απολιγνιτοποίηση είχε ήδη ξεκινήσει πολύ πριν ο πρωθυπουργός ανακοινώσει το Σεπτέμβριο του 2019 –από το βήμα του Συνόδου του ΟΗΕ για τη Κλιματική Αλλαγή- το κλείσιμο όλων των λιγνιτικών μονάδων έως το 2028. «Κατά την περίοδο 2010-2019 η παραγωγή λιγνίτη περιορίστηκε κατά δυο τρίτα, από τις 30 TWh στις 10 TWh.  Αυτό όμως έγινε χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο και αντιστάθμισμα για τις επηρεαζόμενες περιοχές. Τώρα η απολιγνιτοποίηση συνεχίζεται και επιταχύνεται, αλλά με συγκεκριμένο σχέδιο που συνοδεύεται από γενναία χρηματοδότηση».

Ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι αμέσως μετά τις ανακοινώσεις  του πρωθυπουργού ξεκίνησε ο διάλογος με τις τοπικές κοινωνίες και ήδη από τον Φεβρουάριο εξαγγέλθηκαν 12 επιμέρους μέτρα για την μετάβαση, τα οποία έχουν ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζονται. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «Η συμφωνία ΔΕΗ-RWE για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στη Δυτική Μακεδονία βρίσκεται σε τελικό στάδιο. Έχουν ήδη ξεκινήσει στο πεδίο οι εργασίες για το φωτοβολταϊκού πάρκου των 206 MW  που κατασκευάζει στην Κοζάνη η Juwi  για λογαριασμό των ΕΛ.ΠΕ. Προχωρά η αυτοχρηματοδούμενη εθελουσία έξοδος εργαζομένων της ΔΕΗ στις λιγνιτικές μονάδες. Αποδόθηκε ο λιγνιτικός πόρος ύψους 136 εκατ. ευρώ. Διατηρείται το ειδικό εκπτωτικό τιμολόγιο (ΠΟΤ) για τους κατοίκους της περιοχής, ενώ υπεγράφησαν και οι πρώτες συμβάσεις με τους Δήμους για τα προγράμματα του Πράσινου Ταμείου».

Αναφερόμενος στους βασικούς άξονες του masterplan, ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε ότι προδιαγράφει το όραμα για την επόμενη ημέρα των λιγνιτικών περιοχών. Πιο συγκεκριμένα, τη μετάβαση με στήριξη της απασχόλησης  από την «ενεργειακή μονοκαλλιέργεια» σε ένα αναπτυξιακό μοντέλο όπου η καθαρή πλέον ενέργεια θα εξακολουθήσει να είναι βασικός  πυλώνας, μαζί όμως τη βιομηχανία και το εμπόριο, την έξυπνη αγροτική παραγωγή, τον βιώσιμο τουρισμό και την τεχνολογία-εκπαίδευση.

Πάνω στους πυλώνες αυτούς θα «οικοδομηθούν» οι 16 εμβληματικές επενδύσεις (11 στη Δυτική Μακεδονία και 5 στη Μεγαλόπολη) που έχει ήδη παρουσιάσει η κυβέρνηση, αλλά και οι υπόλοιπες που θα ακολουθήσουν (με δεδομένο ότι έχουν κατατεθεί δεκάδες ακόμα προτάσεις που βρίσκονται υπό αξιολόγηση).  Οι επενδύσεις θα υπερκαλύψουν τις όποιες απώλειες θέσεων εργασίας και η κυβέρνηση ήδη προετοιμάζει το έδαφος για την υλοποίησή τους, μέσω του καθορισμού χρήσεων γης  με  εκπόνηση Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων  με fast track διαδικασίες  (σχετική ρύθμιση εντάχθηκε στο χωροταξικό-πολεοδομικό νομοσχέδιο), δρομολογώντας την ταχεία αποκατάσταση των εδαφών στα λιγνιτικά πεδίο και φυσικά με την χορήγηση ειδικών επενδυτικών-φορολογικών κινήτρων για τις λιγνιτικές περιοχές.

Αναφερόμενος στη χρηματοδότηση του masterplan, ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε ότι το εγχείρημα θα στηρίζεται σε εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους, συνόλου 5 δις. ευρώ μαζί με τη μόχλευση, ενώ το «ζεστό χρήμα» είναι 2 δις. ευρώ.  Με δεδομένο ότι το ποσό αυτό είναι δεκαπλάσιο σε σχέση με το υφιστάμενο Περιφερειακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για τη Δυτική Μακεδονία,  είναι σαφές ότι η χρηματοδοτική στήριξη είναι πολύ ευρύτερη από αυτή που μέχρι τώρα υπήρχε.  «Έχει εξάλλου  ξεκινήσει και η συζήτηση με την Κομισιόν για να καθοριστούν τα φορολογικά κίνητρα  που θα συμπληρώσουν το πακέτο και ήδη υπάρχουν θετικές ειδήσεις από τις Βρυξέλλες γιατί στο προσχέδιο του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων για την επόμενη προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ προβλέπεται ήδη αύξηση της έντασης των ενισχύσεων. Εμείς προφανώς θα παλέψουμε για ακόμα μεγαλύτερες ενισχύσεις  ώστε να προσελκύσουμε επενδύσεις από την Ελλάδα και το εξωτερικό».

Καταλήγοντας, ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι «έχουμε υιοθετήσει τη ρήτρα δίκαιης μετάβασης που σημαίνει ότι σε πολιτικές των διάφορων υπουργείων επιδιώκουμε μια θετική διάκριση υπέρ των λιγνιτικών περιοχών, όπως συμβαίνει στο πρόγραμμα Εξοικονομώ. Πρόσφατα υιοθετήθηκε ένα κοινωνικό πακέτο 107 εκατ. ευρώ για τους ανέργους της περιοχής που θα προωθηθεί μέσω του ΟΑΕΔ για την περίοδο 2021-2022 και θέλουμε να προχωρήσει χωρίς καθυστέρηση. Τέλος, στα νέα Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2021-2027 θα πρέπει να προσθέσει κανείς και το Ειδικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης, με τη δική του Διαχειριστική Αρχή, αυτονομία και προστιθέμενη αξία».

Ο πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης κ Κωστής Μουσουρούλης στη δική του τοποθέτηση χαρακτήρισε άδικο τον χαρακτηρισμό της απολιγνιτοποίησης ως «βίαιης». Τόνισε ότι το masterplan είναι ένα δυναμικό κείμενο που προσαρμόζεται στις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι και ο κύριος χρηματοδότης. Σημείωσε επίσης ότι έχουν ληφθεί υπόψη οι περισσότερες από τις προτάσεις της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, πλην εκείνων που ήταν προφανώς ασύμβατες με τις γενικές κατευθύνσεις ενός στρατηγικού σχεδίου όπως το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης.

Στις επικρίσεις περί μη κατάρτισης των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης σημείωσε ότι δεν έχει καν ολοκληρωθεί η νομική βάση για τα Σχέδια αυτά, δηλαδή ο Κανονισμός της ΕΕ για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Υπογράμμισε ότι θα αναληφθεί μέριμνα –με εθνικούς πόρους όπου τίθενται περιορισμοί από την ενωσιακή νομοθεσία- για τους μη λιγνιτικούς δήμους (π.χ. Καστοριά, Γρεβενά).

«Η διαβούλευση διεξήχθη με τον καλύτερο δυνατό τρόπο με ανοιχτές πόρτες για τους φορείς και τους πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης και ανοιχτά αυτιά από μέρους μας.. Με τον ίδιο τρόπο θα κινηθούμε και στο πλαίσιο της κατάρτισης των εδαφικών σχεδίων και γενικότερα στην ενεργοποίηση του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, με διαφάνεια, συμμετοχή, αλλά και ευελιξία, ώστε να μην χαθεί κανένας διαθέσιμος πόρος, καμία νέα θέση εργασίας και κανείς πολίτης να μην μείνει πίσω. Αυτό είναι το συμφέρον των υπό μετάβαση περιοχών και το εθνικό συμφέρον», κατέληξε ο κ Μουσουρούλης.

«Η ανάκαμψη που θα ξεκινήσει από του χρόνου δεν θα είναι ένα απλό rebound, θα είναι μια ανάκαμψη που θα σηματοδοτήσει τη μετάβαση της χώρας μας σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης με πράσινο χρώμα» δήλωσε  χαρακτηριστικά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης κατά την ομιλία του στο συνέδριο του Economist παρουσιάζοντας τις 11 πρωτοβουλίες του Υπουργείου προς χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει προηγηθεί συστηματική προετοιμασία ώστε να αξιοποιηθούν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και εξέφρασε την αισιοδοξία -βάσει και της ωριμότητας των προτάσεων που έχουν κατατεθεί αλλά και των διαρκών συζητήσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή-  ότι τελικά θα επιτευχθεί η έγκριση ενός σημαντικού ποσού πόρων χρηματοδότησης από το Ταμείο, καθώς και από το νέο ΕΣΠΑ.

Καθώς η πράσινη, βιώσιμη ανάπτυξη βρίσκεται στον πυρήνα πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης -με το ένα τρίτο των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης να αφορά σε πράσινες δράσεις-  ο κ. Χατζηδάκης διαμήνυσε ότι η χώρα είναι σε θέση να μετατρέψει αυτή την ιστορική κρίση σε ιστορική ευκαιρία.

 Οι 11 πρωτοβουλίες, έχουν όλες αναπτυξιακό παρονομαστή με περιβαλλοντικό πρόσημο και είναι οι ακόλουθες:

1. Απεξάρτηση από τον άνθρακα, με πλήρη απολιγνιτοποίηση μέχρι το 2028, με κλείσιμο όλων των εν λειτουργία λιγνιτικών μονάδων μέχρι το 2023. Ως απόλυτη προτεραιότητα έχει τεθεί η οικονομικά και κοινωνικά Δίκαιη Μετάβαση των περιοχών που επηρεάζονται από αυτήν, με χρηματοδοτικό πακέτο 5 δισ. ευρώ για τις λιγνιτικές περιοχές. Από αυτά, ένα ποσό περί τα 300 εκατομμύρια στόχος είναι να προέλθει από το Ταμείο Ανάκαμψης με σκοπό την αποκατάσταση εδαφών στις λιγνιτικές περιοχές, ώστε να προστατευθεί το περιβάλλον και να μπορέσει να στηριχθεί το νέο παραγωγικό μοντέλο.

2. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Το Υπουργείο έχει γίνει αποδέκτης επενδυτικών προτάσεων για δανειοδοτήσεις της τάξης των  10 δισεκ. ευρώ  από το σχετικό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης. Ένα μεγάλο ποσοστό αυτών αφορά σε ιδιωτικές επενδύσεις σε ΑΠΕ. Το ενδιαφέρον εστιάζεται σε ιδιαίτερα καινοτόμες τεχνολογίες, όπως υβριδικές μονάδες και μονάδες αποθήκευσης ενέργειας, για τις οποίες στόχος είναι να δημιουργηθεί από το Υπουργείο, το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο τους επόμενους μήνες. 
3. Εκσυγχρονισμός του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας ως  αναπόσπαστο κομμάτι της ενεργειακής μετάβασης. Επιδίωξη η άντληση 600 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τα βασικά έργα που περιλαμβάνει το πρόγραμμά είναι η Διασύνδεση Κρήτης - Αττικής (ΚΡΗΤΗ ΙΙ), (για την οποία έχουν υπογραφεί οι συμβάσεις και προχωρούν οι διαδικασίες), καθώς και η Δ' Φάση της Διασύνδεσης Κυκλάδων και η επέκταση του δικτύου στην Πελοπόννησο. 
4. Ηλεκτροκίνηση. Για την ενίσχυση των σχετικών υποδομών και τη στήριξη της καινοτομίας σε αυτόν τον τομέα έχει υποβληθεί αίτημα για 400 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στόχος είναι  1 στα 3 νέα αυτοκίνητα το 2030 να είναι ηλεκτρικά, ενώ ιδιαίτερα ενθαρρυντική είναι η συμμετοχή 252 Δήμων στην πρόσκληση του Πράσινου Ταμείου για την εκπόνηση Σχεδίων Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΦΗΟ). 
5. Ενεργειακή Αναβάθμιση. Η αυξημένη έμφαση στον τομέα αυτό αποτυπώνεται στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», ύψους 900 εκατ. ευρώ. Συνολικά για το πρόγραμμα αυτό, το υπουργείο έχει ζητήσει το μεγαλύτερο ποσό από το Ταμείο Ανάκαμψης που ανέρχεται στα 3 δισεκ. ευρώ. 
6. Έξυπνοι μετρητές στα περισσότερα σπίτια της χώρας. Για αυτό το εμβληματικό πρόγραμμα του ΔΕΔΔΗΕ, το υπουργείο έχει αιτηθεί δάνειο ύψους 850 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η Ελλάδα με την εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών, περνάει  στην εποχή των έξυπνων δικτύων.
7. Εκπόνηση Χωροταξικών και Πολεοδομικών Σχεδίων, για την οποία έχει κατατεθεί αίτημα  350 εκατ. ευρώ. Αυτή η πρωτοβουλία  βάζει για πρώτη φορά τάξη στον συγκεκριμένο τομέα, με ρυθμίσεις που προβλέπουν μεταξύ άλλων την επιτάχυνση του χωρικού σχεδιασμού και τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης. Με αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης το Υπουργείο προχωρά στην εκπόνηση των Τοπικών και Ειδικών Χωροταξικών Σχεδίων, καθώς και άλλων (πχ μελέτες για ζώνες υποδοχής συντελεστή δόμησης, οριοθετήσεις οικισμών). Πρόκειται για το μεγαλύτερο πρόγραμμα χωρικού σχεδιασμού που έχει γίνει ποτέ στη χώρα και το οποίο προβλέπεται στο χωροταξικό – πολεοδομικό νομοσχέδιο που ψηφίσθηκε πριν από λίγα 24ωρα στη Βουλή. . 
8. Ολοκληρωμένο πρόγραμμα αστικών αναπλάσεων. Το υπουργείο έχει αιτηθεί 360 εκατ. ευρώ για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αστικών αναπλάσεων. Οι σχετικές δράσεις περιλαμβάνουν το Πρόγραμμα «Διατηρώ» με το οποίο  θα προχωρήσει η αναβάθμιση και ανάδειξη κτιρίων που έχουν κριθεί διατηρητέα (πολλά εκ των οποίων σήμερα είναι παρατημένα και επικίνδυνα για τη δημόσια ασφάλεια), αλλά και σημαντικές αναπλάσεις σε αστικούς χώρους. 
9. Διαχείριση αποβλήτων στην οποία η χώρα μας είναι πολύ πίσω. Για αυτόν τον λόγο, το Υπουργείο, με το νομοσχέδιο για την ανακύκλωση του οποίου ολοκληρώθηκε πρόσφατα η διαβούλευση, εισάγει σημαντικές μεταρρυθμίσεις για τη μείωση της ταφής απορριμμάτων, τα ξεχωριστά ρεύματα συλλογής και την κατακόρυφη αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης. Αυτή η πολιτική συμπληρώνεται από την κατασκευή σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων και ανακύκλωσης σε όλη τη χώρα, για να μπουν τέλος στις εικόνες ντροπής με τις χωματερές που κάνουν τον γύρο του κόσμου. Για αυτόν τον σκοπό το Υπουργείο διεκδικεί περί τα  660 εκατομμυρίων, στα οποία θα έρθουν να προστεθούν περίπου 500 εκατομμύρια ιδιωτικών επενδύσεων. 
10. Προστασία και ανάδειξη της βιοποικιλότητας.  Το Υπουργείο αιτείται  160 εκατ. ευρώ για την προστασία και ανάδειξη της βιοποικιλότητας της χώρας μας με τις σχετικές δράσεις να περιλαμβάνουν την αναβάθμιση των υποδομών και της φύλαξης των προστατευόμενων περιοχών. Είναι η πιο σημαντική δράση που έχει  αναληφθεί για την προστασία των περιοχών Natura. Στόχος είναι η ενίσχυση του οικοτουρισμού και σχετικών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Παράλληλα, δρομολογείται  σύστημα πιστοποίησης προϊόντων που παράγονται σε προστατευόμενες περιοχές υπό την ομπρέλα ενός κοινού brand, με σκοπό την υποστήριξη βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων. 
11. Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πρόγραμμα αναδασώσεων που έχει γίνει ποτέ στη χώρα μας. Για την υλοποίησή του το Υπουργείο έχει  αιτηθεί 310 εκατ. Ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ θα αντληθούν και πρόσθετοι πόροι από το ΕΣΠΑ. Το Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων είναι ένα 10ετές πρόγραμμα που στοχεύει στην αναδάσωση 500.000 στρεμμάτων. Σε 13 ηπειρωτικές και νησιωτικές περιοχές της χώρας θα εγκατασταθούν περίπου 30 εκατομμύρια δέντρα, τα οποία στόχος είναι να καλλιεργηθούν εξ ολοκλήρου σε ελληνικά φυτώρια

Το νομοσχέδιο για τον «Εκσυγχρονισμό της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας» δίνει ώθηση στην ανάπτυξη με πράσινο χρώμα, υπογράμμισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, κατά την ομιλία του στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής. «Είναι μεταρρύθμιση για το περιβάλλον, μεταρρύθμιση για την ιδιοκτησία, μεταρρύθμιση για την ανάπτυξη», σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης. Τόνισε δε πως «είναι πατριωτικό μας καθήκον να βάλουμε φρένο στο χάος και στο οικιστικό και οικοδομικό μπάχαλο».   

Αναφερόμενος στην εκτός σχεδίου δόμηση, ο κ. Χατζηδάκης επισήμανε πως πρέπει να σταματήσει η διασπορά fake news γύρω από αυτό το θέμα. «Όταν δει κανείς τα πραγματικά δεδομένα, θα δει ότι η παρέμβασή μας στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια και στην εκτός σχεδίου δόμηση είναι παρέμβαση κοινής λογικής, που δεν αιφνιδιάζει μεν τους ιδιοκτήτες, αλλά ταυτόχρονα λαμβάνει υπόψη την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και της ιδιοκτησίας». Ειδικά για τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια ανέφερε πως είναι ένα σημαντικό εργαλείο και αποτελεί «βασική μεταρρύθμιση στον τομέα της χωροταξίας».

Παράλληλα, απαντώντας στην κριτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο κ. Χατζηδάκης τόνισε πως διακρίνεται για το ατελείωτο και πρωτοφανές της θράσος. «Ήσασταν κυβέρνηση του τίποτε, τουλάχιστον στην πολεοδομία και στη χωροταξία. Ο κόσμος σας μέτρησε, σας ζύγισε, βρεθήκατε ελλιποβαρείς και βρισκόσαστε και περισσότερο ελλιποβαρείς κάθε μέρα. Συνεχίστε τα ψέματα, την κακιασμένη αντιπολίτευση, τα άσφαιρα πυρά. Στην οπισθοδρομική σας προσέγγιση, απαντάμε με μεταρρυθμίσεις. Σας χαρίζουμε τη μικροψυχία και τη δημαγωγία κρατάμε το έργο», υπογράμμισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Βασικά σημεία ομιλίας του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη:

«Υπάρχουν ακόμα πολλοί οι οποίοι διερωτώνται μέσα τους αν το να υπηρετείς το περιβάλλον σου επιτρέπει να υπηρετείς την ίδια στιγμή την ιδιοκτησία και την ανάπτυξη. Η δική μας απάντηση είναι κατηγορηματικά ναι! Οι δύο αυτές επιδιώξεις μπορούν να συνδυαστούν. Αντιθέτως μάλιστα μπορεί να επισημάνει κανείς ότι έχει διαπιστωθεί σε όλη την Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο ότι σε περιοχές που είναι υποβαθμισμένες περιβαλλοντικά δεν γίνονται επενδύσεις. Και σε περιοχές επίσης που υπάρχει άναρχη οικιστική ανάπτυξη πέφτει η αξία της ιδιοκτησίας.

Δεν ξεχνάμε τη βασική μεταρρυθμιστική μας αποστολή, το πατριωτικό μας καθήκον -σε αυτή την περίπτωση- το οποίο είναι να βάλουμε όσο γίνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο φρένο στο χάος και στο οικιστικό και οικοδομικό μπάχαλο. Όχι μόνο γιατί το οφείλουμε στα παιδιά μας, αλλά γιατί το οφείλουμε πρωτίστως στους κάθε μορφής ιδιοκτήτες σε ολόκληρη τη χώρα, που αν θέλουν να έχει αξία η περιουσία τους, πρέπει να αντιληφθούν ότι αυτό γίνεται μόνο μέσα από ένα σύγχρονο χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό.

Κάνουμε, λοιπόν, συγκεκριμένες και βαθιές τομές οι οποίες ωθούν τα πράγματα προς τα μπρος.

Πρώτον, απλοποιούμε το καθεστώς των χρήσεων γης, για να το κάνουμε πιο φιλικό στις επενδύσεις

Δεύτερον, δίνουμε κίνητρα στην οργανωμένη επιχειρηματική δραστηριότητα, για να προστατεύσουμε την ελληνική φύση από την ανεξέλεγκτη χωροθέτηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Τρίτον, ενεργοποιούμε τη Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης, ένα πρόβλημα το οποίο ταλανίζει το δημόσιο βίο από το 1978. Ρυθμίζουμε το θέμα σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ. Η ρύθμιση επομένως είναι σε στέρεες βάσεις και στη ρύθμιση αυτή προβλέπεται και ίδρυση της λεγόμενης Ψηφιακής Τράπεζας, που είναι μια πρόταση του ΤΕΕ και η οποία θα διευκολύνει έτσι ώστε να υπάρξουν οι αναγκαίες συναλλαγές μεταξύ των πλευρών που αφορά αυτή η ρύθμιση.

Τέταρτον, εκσυγχρονίζουμε το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό και επιταχύνουμε επιταχύνουμε την έκδοση οικοδομικών αδειών κάνοντας τις σχετικές διαδικασίες πιο φιλικές για τους μηχανικούς και τους πολίτες.

Πέμπτον εξορθολογίζουμε το σύστημα ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων, με στόχο την προστασία των πολιτών που παραμένει σήμερα όμηρος της γραφειοκρατίας.

Έκτον, δίνουμε μεγαλύτερο συντελεστή δόμησης στα φιλικά προς το περιβάλλον κτίρια. Μα είναι μια ξεκάθαρα περιβαλλοντική ρύθμιση! Πρέπει να δώσουμε παραπάνω κίνητρα στα φιλικά προς το περιβάλλον κτίρια, στα κτίρια που πετυχαίνουν ενεργειακή εξοικονόμηση διαπιστωμένα, στα βιοκλιματικά κτίρια.

Έβδομον, προχωρούμε σε μια σειρά από καινοτόμα εργαλεία όπως είναι η απόσυρση και απαλλοτρίωση ορόφων. Oπως κάναμε στην Ακρόπολη με το ξενοδοχείο το οποίο εμπόδιζε τη θέα. Φυσικά θα γίνεται με όλες τις αναγκαίες διαδικασίες και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Αλλά προχωρούμε και στην απόσυρση κτιρίων, ένα νέο πολεοδομικό εργαλείο το οποίο θα προχωρεί με περιβαλλοντικά και κλιματικά κριτήρια σε περιοχές οι οποίες είναι επιβαρυμένες στο επίπεδο του περιβάλλοντος και του κλίματος Για πόλεις πιο “φιλικές” στους κατοίκους τους.

Όγδοον, προωθούμε  διατάξεις που αφορούν την προσβασιμότητα των ανθρώπων με αναπηρία. Είναι κάτι το οποίο είμαι βέβαιος το χαιρετίζει το αναπηρικό κίνημα και οι συνάνθρωποί μας με αναπηρία, διότι περνάμε ρυθμίσεις στον Οικοδομικό Κανονισμό σε σχέση με χώρους για την εξασφάλιση κατάλληλων ασανσέρ, σε σχέση με τις σκάλες, σε σχέση με μια σειρά παρεμβάσεις που θα διευκολύνουν την προσβασιμότητα των αναπήρων».

Στην εκτός σχεδίου δόμηση να σταματήσουν τα fake news

«Για τα οικόπεδα κάτω των τεσσάρων στρεμμάτων, δίνουμε μια μεταβατική περίοδο δύο ετών στην τελική εκδοχή του νομοσχεδίου, στην οποία δεν προσμετρώνται οι τυχόν καθυστερήσεις που θα προκύψουν από τα Δασαρχεία και τις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες (άρα μπορεί να έχει κανείς στη διάθεσή του και παραπάνω χρόνο). Συν τέσσερα χρόνια ακόμα που διαρκεί η οικοδομική άδεια. Άρα έχει τουλάχιστον έξι χρόνια κάποιος που βιάζεται να χτίσει, αν είναι ιδιοκτήτης οικοπέδου κάτω των 4 στρεμμάτων σε περιοχή εκτός σχεδίου δόμησης. Αν πάλι δεν βιάζεται, μπορεί να υπαχθεί στη διαδικασία  που αφορά αυτή τη στιγμή στο 20% της χώρας που έχει Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια. Σε αυτές τις περιοχές δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Η Πάρος, η Σίφνος, η Σέριφος για παράδειγμα έχουν Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια και εκεί η οικιστική ανάπτυξη γίνεται με τάξη και κανόνες. Τους  τρεις δήμους του Λασιθίου που έχουν ΣΧΟΑΑΠ (Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης)  που είναι μια συγγενής διαδικασία. Δεν έχει υπάρξει κανένα πρόβλημα στο Λασίθι! Πώς θα έχει η υπόλοιπη Κρήτη;

Επομένως καλό είναι να σταματήσει η διασπορά fake news και να μιλήσουμε με πραγματικά δεδομένα. Όταν δει κανείς τα πραγματικά δεδομένα θα δει ότι η παρέμβασή μας στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια και στην εκτός σχεδίου δόμηση είναι παρέμβαση κοινής λογικής που δεν αιφνιδιάζει μεν τους ιδιοκτήτες, αλλά ταυτόχρονα λαμβάνει υπόψη την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και της ιδιοκτησίας».

Μεγάλη μεταρρύθμιση τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια

«Βασικό μας εργαλείο σε αυτή την προσπάθεια είναι η εκπόνηση Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Η βασική μεταρρύθμιση στον τομέα της χωροταξίας -όχι μόνο στο νομοσχέδιο, αλλά για ολόκληρη την τετραετία- είναι τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια που θα εκπονηθούν γρήγορα και μαζικά, γι’ αυτό και τα εντάξαμε στο Ταμείο Ανάκαμψης που έχει τριετή ορίζοντα.

Η εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων θα ξεκινήσει από τις περιοχές όπου υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για οικιστική ανάπτυξη, δηλαδή από τις Κυκλάδες, την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, τα Ιόνια Νησιά και τις τουριστικές περιοχές. Γι’ αυτό το λόγο είμαι βέβαιος ότι επειδή η προσπάθεια θα είναι εντατική, δεν θα υπάρξει κανένα κενό μεταξύ της μεταβατικής περιόδου που δίνουμε για τα κάτω τεσσάρων στρεμμάτων (οικόπεδα εκτός σχεδίου δόμησης) και της εκπόνησης και εφαρμογής των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων».

Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν κυβέρνηση του τίποτα σε χωροταξία και πολεοδομία

«Πραγματικά με εκπλήσσει το θράσος αυτού του κόμματος. Ψευδολογεί ασυστόλως, την ώρα που είναι ανοιχτό σε όλα τα επιμέρους ζητήματα.

Να σας θυμίσω, λοιπόν, εγώ τι κάνατε. Φέρατε ρυθμίσεις για τις Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή, οι οποίες έμειναν ανεφάρμοστες. Φέρατε ρυθμίσεις για τις οικιστικές πυκνώσεις, οι οποίες βγήκαν αντισυνταγματικές στο ΣτΕ τον περασμένο Νοέμβριο. Είπατε ότι προχωρήσατε με τη ΕΤΕπ για τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, μόνον που ο κ. Οικονόμου από την ΕΤΕπ έμαθε ότι δεν υπήρχε καμία προεργασία. Ήσασταν κυβέρνηση του τίποτε, είσαστε κόμμα του τίποτε, τουλάχιστον στην πολεοδομία και στη χωροταξία. Αλλά είστε και κόμμα του ατελείωτου και πρωτοφανούς θράσους!

Σας χαρίζουμε τη μικροψυχία και τη δημαγωγία κρατάμε το έργο».

Τις δράσεις της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, τόσο αυτές που «απαντούν» στο πρόβλημα από το πρίσμα της εξοικονόμησης ενέργειας όσο αυτές που είναι κυρίως κοινωνικού χαρακτήρα παρουσίασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας σε Διαδικτυακό Συνέδριο για την Ενεργειακή Φτώχεια που διοργανώνει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.

Όπως τόνισε ο κ. Χατζηδάκης, η ενεργειακή φτώχεια είναι μείζον κοινωνικό ζήτημα όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη. «Γι αυτό δίνεται ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ενεργειακή εξοικονόμηση και συγκεκριμένα στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων μέσω του λεγόμενου “Κύματος Ανακαινίσεων” . Στην Ελλάδα, στο πλαίσιο και της αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης που μπορούν να ανέλθουν στα 3 δις. ευρώ έως το 2023, ετοιμαζόμαστε για ένα άλμα στην ενεργειακή εξοικονόμηση με στόχο την αναβάθμιση 600.000 κτιρίων έως το 2030. Η αρχή γίνεται με το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», ύψους άνω των 850 εκατ. ευρώ που ξεκινά  στις αρχές Δεκεμβρίου και είναι το μεγαλύτερο και ελκυστικότερο που έχει εφαρμοστεί ποτέ στη χώρα».

Επικαλούμενος στοιχεία του Υπουργείου, ο ίδιος σημείωσε ότι τα νοικοκυριά που εντάχθηκαν στα  προγράμματα «Εξοικονομώ» της περιόδου 2011-2019 μείωσαν την ενέργεια που καταναλώνουν κατά 2 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες τον χρόνο, μειώνοντας σημαντικά τους λογαριασμούς ρεύματος, πετρελαίου και φυσικού αερίου.

«Με δεδομένο ότι φέτος και τα επόμενα χρόνια θα υλοποιηθούν ακόμα μεγαλύτερα προγράμματα, το όφελος θα πολλαπλασιαστεί.  Η εξοικονόμηση ενέργειας, όμως, απαιτεί και την υιοθέτηση νέων, καινοτόμων λύσεων. Μέσω του «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» χρηματοδοτούμε πλέον την εγκατάσταση τεχνολογιών Smart Home όπως έξυπνους θερμοστάτες, έξυπνες πρίζες, έξυπνες τέντες κ.α. για να έχουν οι καταναλωτές ακόμη μεγαλύτερο περιθώριο ευελιξίας στην κατανάλωση. Παράλληλα, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης εντάσσεται το σχέδιο του ΔΕΔΔΗΕ για εγκατάσταση έξυπνων μετρητών ρεύματος, με τους οποίους η κατανάλωση των νοικοκυριών θα βελτιστοποιείται, με αποτέλεσμα να γλυτώνουν σημαντικά έξοδα.  Όλα αυτά συνδέονται και με το πλαίσιο για ευέλικτη τιμολόγηση ηλεκτρικού (demand response)  που συνεπάγεται ότι οι καταναλωτές θα μπορούν να προσαρμόζουν την κατανάλωσή τους ώστε να εκμεταλλεύονται τις πιο χαμηλές τιμές που θα τους προσφέρονται κάποιες ώρες της ημέρας»

Όσον αφορά στα μέτρα κοινωνικού χαρακτήρα, ο κ. Χατζηδάκης τόνισε την πρόσφατη απόφαση για την βελτίωση του πλαισίου υποστήριξης των ευάλωτων καταναλωτών φυσικού αερίου, την ενίσχυση του λογαριασμού επανασύνδεσης στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, τα προγράμματα επιδότησης για την αντικατάσταση καυστήρων πετρελαίου με φυσικού αερίου (που ξεκίνησαν από την Αττική και θα συνεχιστούν στην Θεσσαλία και ενδεχομένως σε άλλες περιοχές) , την επιδότηση πετρελαίου θέρμανσης από το υπουργείο Οικονομικών που επεκτάθηκε εφέτος στο φυσικό αέριο, τα ειδικά τιμολόγια (Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο κλπ) καθώς και τις υπηρεσίες προμήθειας «τελευταίου καταφυγίου»  για ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο.

«Στόχος μας είναι να έχουν όλα τα νοικοκυριά στην Ελλάδα τη δυνατότητα να καλύπτουν πλήρως τις ενεργειακές τους ανάγκες και γι’ αυτό το πλαίσιο για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας θα διευρυνθεί και θα ενισχυθεί», κατέληξε.