Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, συμμετείχε σε Ημερίδα που διοργάνωσε η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, με θέμα «Τεχνολογία για τη Διαφάνεια, T4T- Tech for Transparency».

Κατά τις τοποθετήσεις του ανέδειξε, μεταξύ άλλων, τη σημασία που έχουν θέματα, όπως το σύστημα εισροών – εκροών υγρών καυσίμων, η διαφανής Διαχείριση Απορριμμάτων, το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας και οι έξυπνοι μετρητές.

Ειδικότερα, για το σύστημα εισροών – εκροών υγρών καυσίμων, είπε χαρακτηριστικά:

«Το σύστημα εισροών - εκροών είναι πολυβασανισμένο, μιας 10ετίας και πλέον, με πολλές αντιστάσεις, με πολλές άμυνες οπισθοφυλακής, με πολλές προσπάθειες να μην εισαχθεί το σύστημα από πολλές και διαφορετικές πλευρές, διότι με αυτό φαίνεται ποια ποσότητα φεύγει από το διυλιστήριο, ποια ποσότητα πάει στις εταιρείες εμπορίας, ποια ποσότητα καυσίμων από τις εταιρείες εμπορίας πάει σε κάθε βενζινάδικο και πόση βενζίνη πουλιέται στη συνέχεια από κάθε βενζινάδικο. Το σύστημα  εισροών – εκροών στην ολοκληρωμένη του εφαρμογή είναι διασυνδεδεμένο με την ΑΑΔΕ και τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, έτσι ώστε να ξέρουμε τι μας γίνεται και να καταπολεμούμε το λαθρεμπόριο. Πέρασε από 40 κύματα, παραμένουν ακόμα κάποιες πτυχές του και θέλω να ενθαρρύνω όλους τους αρμόδιους να κλείνουν τα αυτιά τους σε αυτούς που τους λένε ότι στην Ελλάδα δεν γίνεται για τον οποιοδήποτε λόγο. Αυτοί που τα λένε είναι ύποπτοι για μένα και σας το λέω τελείως ανοιχτά από την εμπειρία που έχω σε διαφορετικά Υπουργεία όλα αυτά τα χρόνια. Γίνεται και παραγίνεται και πρέπει αυτοί που θα πάρουν τις αποφάσεις να προχωρήσουν το ταχύτερο για να κλείσουν και οι τελευταίες τρύπες σε σχέση με το συγκεκριμένο θέμα».

Σχετικά με το ζήτημα της Διαχείρισης Απορριμμάτων, ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε:

«Το Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ)  εξασφαλίζει διαφάνεια στην αποτύπωση και τη δημοσιοποίηση της διακίνησης αποβλήτων και ως εκ τούτου καθίσταται αποτελεσματικός ο έλεγχος από τις αρμόδιες υπηρεσίες, γιατί καταγράφονται οι ποσότητες που μπαίνουν στο σύστημα, χρεώσεις κτλ. Βεβαίως και εδώ υπάρχουν αντιστάσεις, υπάρχουν συμφέροντα, εν ονόματι της δημόσιας υγείας, των εργαζομένων, της κοινωνικής πολιτικής και των αρχών που επικαλούνται. Προσπαθούν να αντισταθούν στο αυτονόητο, να επικρατήσει στην Ελλάδα μια ευρωπαϊκή πολιτική και για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Λοιπόν, δεν θα συμβιβαστούμε σε αυτό. Θα συγκρουστούμε με όσους χρειάζεται να συγκρουστούμε. Δεν γίνεται να είμαστε τελευταίοι των τελευταίων στη διαχείριση των απορριμμάτων, οι εικοστοί τέταρτοι είμαστε στους 28 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι θέμα πολιτισμού, δεν είναι μόνο θέμα διαφάνειας».

Ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε και στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, το οποίο αναμένεται να λειτουργήσει σύντομα:

«Με το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, ο κάθε υπουργός θα σταματήσει να καθορίζει την τιμή του ρεύματος στις βιομηχανίες, στα σούπερ μάρκετ και στις μεγάλες επιχειρήσεις. Με όρους αγοράς και με τη μέγιστη δυνατή διαφάνεια, Το Χρηματιστήριο θα λειτουργεί και ως τροχονόμος και ως  πηγή πληροφόρησης για το πώς εξελίσσονται τα πράγματα.  Δεν είναι μόνο μια προσέγγιση από μια φιλελεύθερη σκοπιά- δεν το αρνούμαι- αλλά είναι και θέμα διαφάνειας. Γι’ αυτό το λόγο η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι το ταχύτερο θα προχωρήσουμε στην υιοθέτηση του Target Model και στην ουσιαστική ενεργοποίηση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας».

Ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος έκανε αναφορά και στην ανάγκη ψηφιοποίησης δικτύων, όπως και στα έξυπνα δίκτυα- τα smart grids-  τα οποία θα αποτελέσουν, όπως είπε χαρακτηριστικά, «νευραλγικό τμήμα της νέας εποχής στην ενέργεια».

«Δυστυχώς οι έξυπνοι μετρητές «σέρνονται» από το 2010 στον ΔΕΔΔΗΕ. Δεν έχει υπάρξει η παραμικρή πρόοδος. Ειδάλλως, θα υπήρχε η δυνατότητα και για τους παρόχους ηλεκτρικού ρεύματος και για τους καταναλωτές,  να έχουν πρόσβαση στην πληροφορία και σε real time ενημέρωση, έτσι ώστε οι μεν πάροχοι να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους, να έχουν σαφέστερη εικόνα, να αποφασίζουν για την πολιτική τους, για τις διασυνδέσεις, για τις απάτες, για όλα αυτά τα πράγματα και οι  δε καταναλωτές να μπορούν να κανονίζουν καλύτερα τον λογαριασμό και την κατανάλωση του ρεύματος,  ώστε να εξοικονομούν ενέργεια με τις δυνατότητες που τους δίνει η τεχνολογία. Άρα εδώ έχουμε και εξοικονόμηση και διαφάνεια».

Κυρίες και Κύριοι σύνεδροι,

Η αλήθεια είναι ότι έχω ένα ρόλο ακροβάτη. Πρέπει να ισορροπήσω ανάμεσα στους συνδικαλιστές, στους καταναλωτές, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στους επιχειρηματίες του κλάδου και στους θεμιτούς ανταγωνισμούς μεταξύ των επιχειρηματιών του κλάδου. Πρέπει να τα λάβω όλα αυτά υπόψη και τελικά να προχωρήσουμε και μπροστά.

Το γνώριζα από όταν μου ανέθεσε ο πρωθυπουργός αυτό το ρόλο ότι θα αντιμετωπίσουμε όλες αυτές τις δυσκολίες. Θα προχωρήσουμε λοιπόν μπροστά. Θα προχωρήσουμε μπροστά με μια στρατηγική την οποία την έχουμε ήδη παρουσιάσει και η οποία παίρνει σάρκα και οστά σε πολύ μεγάλη κλίμακα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που παρουσιάσαμε την περασμένη εβδομάδα στο υπουργικό συμβούλιο:

ΤΟ ΕΣΕΚ, προχωρεί χέρι-χέρι με το Green Deal της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτή είναι η κατεύθυνσή μας ως κυβέρνηση. Αλλά και του ίδιου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και η δική μου προσωπικά.

Αυτή είναι η ανάγκη των καιρών. Πρέπει να ακούσουμε τα παιδιά μας και πρέπει να συμφιλιώσουμε το περιβάλλον με την ενέργεια και την ενεργειακή πολιτική με την περιβαλλοντική πολιτική.

Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε ορισμένους πολύ συγκεκριμένους στόχους για την ενέργεια:

Πρώτον: Την πλήρη απολιγνιτοποίηση της Ελλάδαςμέχρι το 2028. Είμαστε η πρώτη κυβέρνηση που περνάει από τα λόγια στην πράξη σε αυτό. Και το κάνουμε για δύο λόγους: Αφενός μεν περιβαλλοντικούς και ποιότητας ζωής εμάς των ίδιων και των παιδιών μας. Αφετέρου δε οικονομικούς, καθώς η ΔΕΗ επιβαρύνεται με εκατοντάδες εκατομμύρια το χρόνο λόγω των τιμών δικαιωμάτων CO2. Χρήματα τα οποία εν μέρει πληρώνει  από την τσέπη του ο καταναλωτής. Με την απολιγνιτοποίηση βάζουμε τέλος σε αυτό.

Δεύτερον:Αυξάνουμε το ποσοστό συμμετοχής των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας στο 35% ως το 2030 έναντι του 17% που είναι σήμερα. Ακόμα περισσότερο αυξάνουμε τη συμμετοχή των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή τουλάχιστον στο 60% μέχρι το 2030.

Τρίτον: Υιοθετούμε ένα ακόμη πιο φιλόδοξο στόχο στην εξοικονόμησηενέργειας: Να καταναλώνουμε το 2030 λιγότερη ενέργεια από αυτή που καταναλώναμε το 2017. Για να το πετύχουμε αυτό, ενώ μέχρι σήμερα παρέχεται 1 δισ. ευρώ για δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης στην 7ετία, σχεδιάζουμε να δίνουμε στο εξής 500 εκατ. ευρώ το χρόνο:Σε άμεσες ενισχύσεις από το ΕΣΠΑ. Σε φορολογικές εκπτώσεις. Και σε δάνεια από τράπεζες. Αυτό σημαίνει τρεισήμισι φορές παραπάνω κονδύλια για δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης. Είναι ένα καλό νέο για το περιβάλλον. Ένα καλό νέο για την οικοδομή. Και κυρίως ένα καλό νέο για τα νοικοκυριά, καθώς θα αναβαθμίζουμε ενεργειακά50.000 κατοικίες ετησίως και θα αυξηθεί με αυτό τον τρόπο και η αξία των ιδιοκτησιών.

Τέταρτον:Επιταχύνουμε την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών μας. Είναι σίγουρα ένα θέμα περιβαλλοντικό, καθώς θα σταματήσουν να καπνίζουν τα εργοστάσια μαζούτ στα νησιά μας. Αλλά είναι και ένα θέμα οικονομικό καθώς θα εξοικονομήσουμε 700-800 εκατομμύρια ευρώ στις λεγόμενες υπηρεσίες ΥΚΩ. Στόχος είναι να έχουν ολοκληρωθεί οι διασυνδέσεις της Κρήτης μέχρι τις αρχές του 2023. Αλλά και να έχουν διασυνδεθεί όλα μας τα νησιά ως το 2030.

Πέμπτον: Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην ηλεκτροκίνηση. Καθώς το 2018 πουλήθηκαν στη χώρα μας μόλις 87 ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα! Ενώ στην Ευρώπη, στις πιο προηγμένες χώρες, το ποσοστό είναι 7% ή και παραπάνω. Δεν μπορούμε να το βλέπουμε απαθώς. Και για αυτό το λόγο η ηλεκτροκίνηση αποτελεί μέρος του ΕΣΕΚ και της συνολικής μας στρατηγικής. Στοχεύουμε ώστε 1 στα 3 καινούργια αυτοκίνητα το 2030να είναι ηλεκτροκίνητα! Μία από τις πρώτες μας σημαντικές πρωτοβουλίες σε αυτόν τον τομέα είναι η σταδιακή ανανέωση του στόλου με ηλεκτρικά οχήματα, ιδίως για τα λεωφορεία στην Αθήνα.

Πέρα από την ξεκάθαρα πράσινη ατζέντα μας, δεν λησμονούμε να προωθήσουμε τις διεθνείς συνεργασίες και την αξιοποίηση του φυσικού αερίου ως «καυσίμου μετάβασης» στη νέα εποχή:

●        Βελτιστοποιούμε την ενεργειακή μας ασφάλειακαι εφοδιασμό.

●        Για αυτό το λόγο, ξεμπλοκάρουμε την Υπόγεια Αποθήκευση Φυσικού Αερίου στην Καβάλα και σύντομα θα έρθουν όλες οι σχετικές ρυθμίσεις για να πραγματοποιηθεί ο διαγωνισμός από το ΤΑΙΠΕΔ.

●        Στηρίξαμε τον αγωγό TAP και είναι σημαντικό ότι ολοκληρώθηκε το ελληνικό τμήμα του αγωγού. Στόχος είναι να τεθεί σε πλήρη εμπορική λειτουργία στα τέλη του 2020.

●        Υπογράψαμε διακυβερνητική συμφωνία με τη Βουλγαρία και ξεκίνησε η κατασκευή του πολύπαθου διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου IGB Ελλάδας-Βουλγαρίας.

●        Συνεχίζουμε τις προσπάθειες για την υπογραφή της 4-μερούς διακυβερνητικής συμφωνίας για τον East Med που θα συνδέει το Ισραήλ με την Κύπρο, την Ελλάδα και τελικά την Ιταλία.

●        Στηριζόμαστε τέλος για όλα αυτά σε μία στενή συνεργασία με την Κύπρο. Με το Ισραήλ. Με την Αίγυπτο. Και αυτή η συνεργασία που είναι μια συνεργασία στο πλαίσιο της νομιμότητας και του σεβασμού του διεθνούς δικαίου, είναι και ένα μήνυμα στους εξ΄ Ανατολών γείτονές μας ότι θα προασπίσουμε  τα εθνικά μας συμφέροντα λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τη δική μας δύναμη, αλλά και τη δύναμη που μας δίνουν οι διεθνείς μας συμμαχίες.  Ταυτόχρονα συνεχίζουμε τις συνεργασίες με τους γείτονές μας κράτη-μέλη της Ε.Ε. ενόψει μάλιστα της απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και της δημιουργίας της ενιαίας αγοράς, ιδιαίτερα την Βουλγαρία και την Ιταλία την οποία πρόσφατα επισκέφθηκε ο πρωθυπουργός.

●        Υπάρχει βέβαια πάντα σε εξέλιξη το πρόγραμμα έρευνας και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων. Εμείς φέραμε προς κύρωση τις συμβάσεις της προηγούμενης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και τις ψηφίσαμε. Οι ίδιοι δεν τις ψήφισαν, παρότι εμείς δεν αλλάξαμε ούτε ένα κόμμα. Αυτό είναι βέβαια δικό τους ζήτημα.

Για να επιτύχουμε αυτούς τους στόχους φυσικά επιχειρούμε να αντιμετωπίσουμε μια σειρά από προβλήματα της εσωτερικής ενεργειακής αγοράς με μια σειρά διαρθρωτικών αλλαγών:

Ξεκινήσαμε με τη ΔΕΗ, όπου έχουμε ήδη πετύχει δυο πράγματα και επιδιώκουμε να πετύχουμε άλλα 3.

1. Διασφαλίσαμε τη βιωσιμότητα της επιχείρησης με τα μέτρα που πήραμε το καλοκαίρι. Και το πιστοποίησαν αυτό και ο ορκωτός ελεγκτής της επιχείρησης και η Standard and Poor’s.
2. Συνεχίσαμε την προσπάθεια και την περασμένη εβδομάδα εγκρίθηκε ένα νομοσχέδιο τομή για την απελευθέρωση της ΔΕΗ από τα δεσμά του Δημοσίου, με το οποίο πέρασαν σημαντικές ρυθμίσεις όπως η κατάργηση της μονιμότητας για τα διευθυντικά στελέχη και τους νεοεισερχόμενους υπαλλήλους της ΔΕΗ και οι αυτοχρηματοδοτούμενες εθελούσιες εξόδοι.

Οι τρεις άμεσες προτεραιότητες είναι:

-Η απολιγνιτοποίηση, για την οποία μίλησα προηγουμένως

-Η μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ που θα δώσει ανάσα ρευστότητας στη ΔΕΗ  επιτρέποντας τον εκσυγχρονισμό του Δικτύου Διανομής

-Οι επενδύσεις της ΔΕΗ στις ΑΠΕ, σε συνεργασία με ιδιώτες

Θέτουμε παράλληλα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του Target Model και την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας προς όφελος των καταναλωτών και της οικονομίας.

Προχωρούμε επίσης στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ – πρωτίστως για λόγους αναπτυξιακούς, ενώ θα περιοριστεί περαιτέρω και το ποσοστό του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ, σύμφωνα και με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας.

Παράλληλα, ξεκινάμε την προσπάθεια για να αντιμετωπιστεί γρήγορα, με αποφασιστικότητα και με δικαιοσύνη ένα θέμα δεκαετιών: Το ζήτημα της ΛΑΡΚΟ. Είναι μία επιχείρηση η οποία μπαίνει μέσα. Η οποία οφείλει τουλάχιστον 135 εκατομμύρια ευρώ στο Δημόσιο από παράνομες κρατικές ενισχύσεις που σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο πρέπει να επιστραφούν. Μία επιχείρηση που είναι ο μεγαλύτερος οφειλέτης της ΔΕΗ με 340 εκατομμύρια ευρώ. Μία επιχείρηση που δεν τηρεί τους περιβαλλοντικούς όρους και μολύνει αγρίως τον Ευβοϊκό Κόλπο.Μία επιχείρηση που δεν τηρεί τους κανόνες ασφαλείας με αποτέλεσμα να έχουμε δυστυχώς 2 θανατηφόρα δυστυχήματα τους τελευταίους μήνες στους κόλπους της. Δεν μπορεί η κυβέρνηση να μείνει απαθής. Εμείς θα κινηθούμε γρήγορα επιχειρώντας να βρούμε μια λύση η οποία θα είναι: στέρεη νομικά, ελκυστική επενδυτικά με βάση την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2014 και μία λύση η οποία, φυσικά, θα είναι όσο πιο δίκαια γίνεται απέναντι στους εργαζόμενους, διότι δεν θα αγνοήσουμε αυτή την παράμετρο. Άλλωστε ο όποιος επενδυτής θα λάβει σίγουρα υπόψη του την εμπειρία των εργαζόμενων στη ΛΑΡΚΟ.

Κυρίες και Κύριοι σύνεδροι, η ατζέντα μας είναι μια πράσινη ατζέντα. Μία ατζέντα στη βάση των διεθνών συμμαχιών της χώρας ειδικότερα σε σχέση με το φυσικό αέριο και γενικότερα τους υδρογονάνθρακες. Και προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών που για χρόνια εκκρεμούν στο χώρο της ενέργειας.

Αυτή είναι η τριπλέτα των δράσεων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Και να ξέρετε ότι είμαστε αποφασισμένοι να πάμε γρήγορα, να πάμε μαθαίνοντας τόσο από τα λάθη τα δικά μας του παρελθόντος, όσο και από τα λάθη των άλλων. Αυτό είναι ένα στοίχημα μιας ολόκληρης γενιάς. Να είστε βέβαιοι ότι είμαστε αποφασισμένοι συνολικά ως κυβέρνηση να το κερδίσουμε!

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

Θα ήθελα να σας καλωσορίσω στη σημερινή εκδήλωση και να εκφράσω τη χαρά μου που βλέπω ανθρώπους από διαφορετικούς φορείς, διαφορετικούς κλάδους, διαφορετικά επιστημονικά αντικείμενα. Είναι σημαντικό, γιατί το θέμα της εκδήλωσης αυτής δεν είναι η παρουσίαση ενός σχεδίου πολιτικής που θα ασκηθεί αυστηρά και μόνο από το ΥΠΕΝ. Απαιτεί μια ευρύτερη συμμαχία.

Το ΕΣΕΚ που παρουσιάζουμε σήμερα είναι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο πράσινης ανάπτυξης για την Ελλάδα, που θα δημιουργήσει πολλαπλασιαστικά οφέλη σε όλους τους τομείς της οικονομίας μας. Πρώτα από όλα, φυσικά, στην ενέργεια. Όμως, παράλληλα, στις μεταφορές, τον χρηματοπιστωτικό τομέα, τις κατασκευές, τον τουρισμό, τη ναυτιλία, τη γεωργία. Με νέες ευκαιρίες και νέες προοπτικές για όλους

Αυτή η προσέγγιση δεν είναι δικιά μας πατέντα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή –δια στόματος της νέας προέδρου της- τονίζει διαρκώς ότι η κλιματική αλλαγή –ή κλιματική κρίση όπως την αποκαλεί πλέον- είναι στην κορυφή της ατζέντας της. Και υπογραμμίζει ότι, κατ’ επέκταση, η νέα στρατηγική ανάπτυξης της Ευρώπης είναι το ευρωπαϊκό greendeal.

Η Ευρώπη, λοιπόν, κινείται προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης. Για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή με ενίσχυση της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας και τη μαζική δημιουργία θέσεων εργασίας.

Εμείς δεν θέλουμε απλά να ακολουθήσουμε την υπόλοιπη Ευρώπη. Θέλουμε να είμαστε στην πρώτη γραμμή αυτής της μετάβασης σε ένα νέο οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο. Και η φιλοδοξία μας αυτή αποτυπώνεται ποικιλοτρόπως:

1.     Πρώτον με τους υψηλούς στόχους που θέτουμε. Οι στόχοι αυτοί είναι αισθητά πιο πάνω από αυτούς στο αρχικό ΕΣΕΚ που είχε σταλεί για αξιολόγηση προς τις υπηρεσίες της ΕΕ τον περασμένο Ιανουάριο. Αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις –όπως στη διείσδυση των ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας- είναι πιο πάνω και από τους ευρωπαϊκούς. Και αυτό γιατί θέλουμε να αλλάξουμε ριζικά τον τρόπο που καταναλώνουμε και παράγουμε ενέργεια. Για να προστατέψουμε το περιβάλλον, να προσελκύσουμε επενδύσεις και να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας.

2.     Ένας άλλος τομέας στον οποίο βρισκόμαστε στην πρώτη ταχύτητα της Ευρώπης είναι η απολιγνιτοποίηση. Αυτό είναι το μόνο αμιγώς ενεργειακό ζήτημα για το οποίο θα μιλήσω, καθώς ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Θωμάς θα κάνει λεπτομερή παρουσίαση για αυτά τα ζητήματα. Η δέσμευση για πλήρη απολιγνιτοποίηση της χώρας μέχρι το 2028, που ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ, την υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό εντός και εκτός συνόρων, καθώς είναι ένα ιστορικό βήμα για την προστασία του περιβάλλοντός μας. Η μετάβαση αυτή στη μετά λιγνίτη εποχή, όμως, θέλουμε να διασφαλίσουμε πως θα είναι μια Δίκαιη Μετάβαση για τις περιοχές που επηρεάζονται. Για αυτό τον σκοπό, στα μέσα του 2020 στοχεύουμε να παρουσιάσουμε ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης (Master Plan), που θα αποτελεί τον αναπτυξιακό οδικό χάρτη στη μετά-λιγνίτη εποχή. Με ένα πλέγμα μέτρων και προβλέψεων που θα αφορούν, μεταξύ άλλων: επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, νέες υποδομές, αξιοποίηση των τοπικών φυσικών πόρων, τη στήριξη της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού, τη μετεκπαίδευση των εργαζομένων, την εξασφάλιση των θέσεων εργασίας και την δημιουργία νέων μέσω ενός ευέλικτου αναπτυξιακού μετασχηματισμού και της ανάπτυξης όλων των τομέων της παραγωγής. Προς αυτή την κατεύθυνση, θα συσταθεί διυπουργική επιτροπή και θα οριστεί ένας συντονιστής υψηλού επιπέδου, ο οποίος θα έχει στόχο τον συντονισμό και τη μέγιστη αποδοτικότητα αυτών των δράσεων.

3.     Φυσικά, όταν μιλάμε για επενδύσεις ξέρουμε ότι οι δημόσιοι πόροι δεν αρκούν. Για αυτό και δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στα κίνητρα που θα δοθούν στον χρηματοπιστωτικό τομέα, ώστε να στηρίξει πράσινες επενδύσεις με βιώσιμο χαρακτήρα, καθώς και την πράσινη καινοτομία, ακολουθώντας τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές του greenfinance.

4.     Παράλληλα, σημαντικό κομμάτι της πολιτικής μας αποτελεί η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, που αποτελεί τον δεύτερο πυλώνα της κλιματικής πολιτικής μετά τον περιορισμό των εκπομπών. Αναφέρομαι, μεταξύ άλλων, στην προσαρμογή κτηρίων και υποδομών σε πιθανές μελλοντικές κλιματικές συνθήκες, καθώς και σε δράσεις για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προστασία των δασών μας και των υδατικών μας πόρων. Φιλοδοξία μας είναι οι δράσεις προσαρμογής να αποτελέσουν, παράλληλα, αναπτυξιακές δράσεις για την κάθε περιφέρεια. Μάλιστα, στις 10 Δεκεμβρίου στη Μαδρίτη, στο πλαίσιο της διάσκεψης του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, διοργανώνουμε ημερίδα για τη διεθνή πρωτοβουλία της χώρας μας με στόχο την ανάδειξη σύγχρονων λύσεων για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από την κλιματική αλλαγή. Πρόκειται για ένα ζήτημα που φυσικά επηρεάζει ιδιαίτερα την Ελλάδα και θέλουμε να είμαστε πρωτοπόροι διεθνώς στην αντιμετώπισή του.

5.     Ένας άλλος τομέας παρέμβασης με ισχυρό περιβαλλοντικό, αλλά και αναπτυξιακό πρόσημο, είναι η ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων. Όπως δήλωσα πρόσφατα στη Βουλή, στοχεύω προσωπικά να προχωρήσουμε σε αυτόν τον τομέα με την ίδια αποφασιστικότητα που προχωρήσαμε και στη ΔΕΗ. Σκοπεύουμε να βάλουμε τέλος στις εικόνες που ντροπιάζουν τη χώρα μας παγκοσμίως και μας κοστίζουν πολλά εκατομμύρια σε πρόστιμα. Παράλληλα, δίνουμε προτεραιότητα στην ανακύκλωση, στην οποία η χώρα μας πρέπει να κάνει μια μικρή επανάσταση όχι μόνο όσον αφορά στις υποδομές, αλλά και την κουλτούρα.

6.     Η στροφή στην κυκλική οικονομία, δηλαδή την επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων, αλλάζει όλη τη λογική της παραγωγής και της κατανάλωσης, περιορίζοντας σημαντικά την επιβάρυνση που δημιουργούμε στο περιβάλλον μας, και δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για καινοτομία και επενδύσεις. Στέκομαι τέλος σε ένα θέμα το οποίο έχει θίξει συχνά ο πρωθυπουργός, στην πλαστική ρύπανση, που έχει ιδιαίτερες επιπτώσεις στις θάλασσές μας. Προχωρούμε άμεσα σε υιοθέτηση της οδηγίας για την απαγόρευση των πλαστικών μιας χρήσης. Και με την ειδική ομάδα εργασίας που έχουμε σχηματίσει στο υπουργείο σχεδιάζουμε μια σειρά από δράσεις ευαισθητοποίησης του κοινού, αλλά και ενημέρωσης της αγοράς για τις νέες ευκαιρίες που διαμορφώνει αυτή η παρέμβαση.

Κυρίες και κύριοι, νομίζω ότι η φιλοδοξία του σχεδίου μας είναι ξεκάθαρη. Όμως, όπως είπα εξαρχής, η υλοποίησή του απαιτεί μια ευρεία συμμαχία, για να εκπληρώσει το ΕΣΕΚ την προοπτική που δημιουργεί για τη χώρα μας. Έχουμε μπροστά μας μια μοναδική ευκαιρία. Μια ευκαιρία να δημιουργήσουμε μια πράσινη επενδυτική έκρηξη στην Ελλάδα. Σο χέρι μας είναι να τα καταφέρουμε και να βάλουμε την πατρίδα μας σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης, με οφέλη για όλες τις Ελληνίδες και τους Έλληνες. Για αυτή τη γενιά και τις επόμενες.

Σήμερα το μεσημέρι, στα Ύψαλα της Ανατολικής Θράκης, διοργανώθηκε από την Τουρκία μία εκδήλωση για τον TANAP, τον αγωγό φυσικού αερίου. Κατά την εκδήλωση ο κ. Ερντογάν ήταν ακόμα μια φορά προκλητικός σε σχέση με την Κύπρο και σε σχέση με την Ελλάδα.

Ο παριστάμενος υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Δημήτρης Οικονόμου, όπως ήταν αυτονόητο αποχώρησε από την εκδήλωση. Θέλω λοιπόν να δηλώσω ότι η Ελλάδα είναι βεβαίως διατεθειμένη να έχει μια ειρηνική συμβίωση με την Τουρκία- αυτός είναι ο στόχος μας. Δεν είναι όμως διατεθειμένη η Ελλάδα και η ελληνική κυβέρνηση να παραιτηθεί των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και αυτό θέλουμε να είναι απολύτως σαφές.

Στις εκλογές στις 7 Ιουλίου ηττήθηκε ο λαϊκισμός.

Ηττήθηκαν τα ψέματα.

Ηττήθηκε ο διχασμός.

Η καινούρια κυβέρνηση ξεκίνησε να εφαρμόζει αμέσως το πρόγραμμά της, για το οποίο στη Γραμματεία Προγράμματος είχαμε κάνει πολλή και σημαντική δουλειά.

Αυτό κάνουμε και στο δικό μας υπουργείο, όπου έπρεπε από την πρώτη μέρα να ασχοληθούμε με τη ΔΕΗ, την οποία παραλάβαμε στα όρια της κατάρρευσης.

Παρά τις μεγάλες δυσκολίες όμως, προχωρήσαμε στη διάσωση της εταιρείας. Και αυτό φαίνεται τόσο από την έκθεση του ορκωτού λογιστή στο τέλος Σεπτεμβρίου όσο και από την πιστοληπτική αναβάθμιση της εταιρείας από την Standard and Poor’s. Η ωρολογιακή βόμβα εξουδετερώθηκε και οι κάθε λογής αμφισβητίες αναγκάστηκαν να σιωπήσουν.

Και αυτή την εβδομάδα περάσαμε στη Βουλή τον νόμο με τον οποίο:

• Καταργήσαμε τη μονιμότητα για τους νεοεισερχόμενους

• Προχωρήσαμε σε (αυτοχρηματοδοτούμενες) εθελούσιες εξόδους για να μειώσουμε το κόστος της ΔΕΗ

• Καταργήσαμε τη μονιμότητα και για τα διευθυντικά στελέχη που θα μπορούν να προσλαμβάνονται και από την αγορά με τριετείς θητείες.

• Δώσαμε τη δυνατότητα στη ΔΕΗ να έχει ταχύτητα στις συμβάσεις και τις προμήθειες. Διότι δεν μπορεί να συνεχίσει η ΔΕΗ να πηγαίνει με τον αραμπά σε ένα σύγχρονο περιβάλλον ανταγωνισμού. Είμαστε στο 2019, όχι στη δεκαετία του ‘70

• Και πήραμε μια απόφαση για την οποία υπήρχε δημόσια συζήτηση εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Καταργήσαμε το εξαιρετικά προνομιακό τιμολόγιο των εργαζομένων. Γιατί δεν θέλουμε να είμαστε κυβέρνηση των λίγων, αλλά κυβέρνηση των πολλών. Κυβέρνηση που λαμβάνει υπόψη της τους καταναλωτές και τους φορολογούμενους.

Είδαμε πού έφτασε η χώρα με τις ιδεοληψίες του χθες! Για αυτό λέμε «ως εδώ»!

Και προχωράμε με αποφασιστικότητα.

• Στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ.

• Στα χωροταξικά σχέδια.

• Στην απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότητησης, για να στηρίξουμε τις επενδύσεις.

Αλλά φυσικά -κι εδώ θέλω να σταθώ ιδιαίτερα στο θέμα του συνεδρίου- εμείς έχουμε μια φιλόδοξη, πράσινη ατζέντα.

Η οποία φιλόδοξη πράσινη ατζέντα σχετίζεται και με την ενέργεια και με το περιβάλλον.

Κυρίως, όμως, σχετίζεται με τις ανησυχίες των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων για το πού πάμε σε σχέση με την κλιματική αλλαγή. Ποιο είναι το αύριο που θα κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας!

Και δεν μιλάμε στο επίπεδο της θεωρίας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη ανακοίνωσε την εμβληματική δέσμευση για απολιγνιτοποίηση της χώρας μέχρι το 2028. Το κάνουμε, φυσικά, τόσο για λόγους οικονομικούς (μείωση του κόστους της ΔΕΗ), και για λόγους περιβαλλοντικούς. Θέλουμε η Ελλάδα να βρεθεί στην πρωτοπορία για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.

Και προχωρούμε

• στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αυξάνουμε τον στόχο της διείσδυσης πράσινης ενέργειας στο 35% για το 2035, από 18% σήμερα. Είναι ένας στόχος πιο φιλόδοξος και από αυτόν της Ευρωπαϊκής Ένωσης!

• Στην ηλεκτροκίνηση. Διαμορφώνουμε τα κατάλληλα κίνητρα ώστε το 2030 1 στα 3 νέα ΙΧ να είναι ηλεκτρικά!

• Στην εξοικονόμηση ενέργειας. Ενώ μέχρι σήμερα παρέχεται 1 δις. ευρώ για δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης στην επταετία, σχεδιάζουμε από εδώ και στο εξής να δίνονται 500 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, δηλαδή 3,5 φορές περισσότερα κονδύλια. Προστατεύουμε έτσι το περιβάλλον, κινητοποιούμε την οικονομία και βοηθάμε τα νοικοκυριά να εξοικονομήσουν χρήματα.

• Στην ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών μας. Ολοκληρώνουμε μέχρι το 2024 τις βασικές διασυνδέσεις με τις Κυκλάδες και την Κρήτη. Δεν είναι δυνατόν να πληρώνουμε 800 εκατομμύρια τον χρόνο σε ΥΚΩ για να καίνε τα νησιά μαζούτ!

• Στην ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων, στην ανακύκλωση και την καταπολέμηση της πλαστικής ρύπανσης. Βάζουμε τέλος στις εικόνες ντροπής με τα σκουπίδια που κάνουν τον γύρο του κόσμου. Δεν αξίζουν αυτές οι εικόνες στον πολιτισμό μας!

• Και εστιάζουμε, φυσικά, στην προστασία του φυσικού μας πλούτου. Των δασών και των θαλασσών μας, που είναι ό, τι πιο πολύτιμο θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές Ελλήνων και Ελληνίδων.

Έτσι θα προχωρήσουμε στο αύριο. Στο υπουργείο μας και συνολικά στην κυβέρνηση.

Με πραγματικά προοδευτικές πολιτικές που φέρνουν την Ελλάδα στην πρώτη ταχύτητα της Ευρώπης!

Με μια πλατιά συμμαχία όλων όσων θέλουν να δουν την πατρίδα μας να πηγαίνει μπροστά. Βλέπουμε άλλωστε ότι οι πρωτοβουλίες μας έχουν ευρεία αποδοχή στον ελληνικό λαό.

Παράλληλα, όμως, προχωράμε χωρίς τον φόβο να συγκρουστούμε. Με τα συμφέροντα. Με τις ιδεοληψίες. Με όλους όσους θέλουν να μην αλλάξει τίποτα γιατί τους βολεύει να μείνουν όλα ίδια. Ακόμα και αν αυτό βλάπτει τους πολλούς.

Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα που εγκρίθηκε σήμερα από το υπουργικό συμβούλιο, τίθεται σε δημόσια διαβούλευση και θα υποβληθεί μέχρι το τέλος του έτους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι ένα κείμενο το οποίο εκφράζει συνολικά τη φιλοσοφία της κυβέρνησης, όχι μόνο για την ενέργεια, αλλά και για το μείζον ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. 

Είναι ένα κείμενο στο οποίο αποτυπώνεται σε μεγάλο βαθμό η πράσινη ατζέντα της κυβέρνησης. Ένα κείμενο στο οποίο γίνεται ξεκάθαρη η δέσμευση της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα, έτσι ώστε η Ελλάδα όχι μόνο να μην υστερεί στις πολιτικές για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και την προστασία του μέλλοντος των παιδιών μας, αλλά να βρεθεί στην πρωτοπορία αυτής της πολιτικής.

Το ΕΣΕΚ που σήμερα σας παρουσιάζουμε είναι ένα πράσινο ΕΣΕΚ.

Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και τη βιώνουμε στην καθημερινότητά μας. Έχουμε χρέος απέναντι στη δική μας και στις επόμενες γενιές να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε, ώστε να αποφύγουμε τα χειρότερα. Και πιστεύουμε ότι το νέο ΕΣΕΚ απηχεί την αγωνία και τους προβληματισμούς των νέων Ελλήνων και Ελληνίδων που έχουν, δικαίως, μεγάλη ευαισθησία για αυτά τα ζητήματα.

Το κείμενο του ΕΣΕΚ έχει ως στόχο να ενσωματώσει στον εθνικό σχεδιασμό τον στόχο της Συμφωνίας των Παρισίων για περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό κελσίου (σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή). Προς αυτή την κατεύθυνση, κινούμαστε με γνώμονα τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (SDGs) Και, παράλληλα, υιοθετούμε το μακροπρόθεσμο στρατηγικό όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία μέχρι το έτος 2050.

Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) καθορίζει πιο φιλόδοξους εθνικούς στόχους σε σχέση με το αρχικό σχέδιο ΕΣΕΚ του Ιανουαρίου που είχε σταλεί για αξιολόγηση προς τις υπηρεσίες της ΕΕ. Αλλά και σε σχέση με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε πολλές περιπτώσεις θέτουμε τον πήχη πιο ψηλά.

Δεν θα πω τίποτα σχετικά με τα θέματα που αφορούν την ενέργεια με τη στενή έννοια, για τα οποία θα μιλήσει ο κ. Θωμάς. Μόνο μια εξαίρεση θα κάνω, αναφερόμενος στην εμβληματική δέσμευση για πλήρη απολιγνιτοποίηση της χώρας μέχρι το 2028, που ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ. Η δέσμευση αυτή έβαλε απευθείας την Ελλάδα στην πρώτη ταχύτητα όσον αφορά στη μετάβαση στη νέα εποχή της ενέργειας και της περιβαλλοντικής προστασίας.

Η μετάβαση αυτή, όμως, οφείλει να είναι Δίκαιη για τις περιοχές που επηρεάζονται. Για αυτό και στα μέσα του 2020 στοχεύουμε να παρουσιάσουμε ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης (Master Plan) που θα αποτελεί τον αναπτυξιακό οδικό χάρτη στη μετά-λιγνίτη εποχή. Αυτό θα περιλαμβάνει ένα πλέγμα μέτρων και προβλέψεων που θα αφορούν, μεταξύ άλλων: επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα, νέες υποδομές, αξιοποίηση των τοπικών φυσικών πόρων, τη στήριξη της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού, τη μετεκπαίδευση των εργαζομένων, την εξασφάλιση των θέσεων εργασίας και την δημιουργία νέων μέσω ενός ευέλικτου αναπτυξιακού μετασχηματισμού και της ανάπτυξης όλων των τομέων της παραγωγής. Θα συσταθεί διυπουργική επιτροπή και θα οριστεί ένας συντονιστής υψηλού επιπέδου, ο οποίος θα συντονίζει τις δράσεις.

Έχοντας, λοιπόν μιλήσει μόνο για την απολιγνιτοποίηση, θα κλείσω την τοποθέτησή μου με κάποιες παρεμβάσεις που αφορούν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής εκτός του στενού πεδίου της ενέργειας:

1. Βεβαίως, ο δεύτερος πυλώνας κλιματικής πολιτικής –μετά τον μετριασμό εκπομπών- είναι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Τα απαιτούμενα μέτρα προσαρμογής περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων. Μιλάω, ενδεικτικά, για παρεμβάσεις που στοχεύουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη διαχείριση δασών και υδάτων, την προσαρμογή των προδιαγραφών κατασκευής κτιρίων και υποδομών σε πιθανές μελλοντικές κλιματικές συνθήκες και την προστασία παράκτιων πόλεων από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Στόχος μας είναι, ιδιαίτερα με την αξιοποίηση του ευρωπαϊκού έργου «LIFE-IP AdaptInGR - Boosting the implementation of adaptation policy across Greece», να εφαρμόσουμε μια ολοκληρωμένη πολιτική προσαρμογής, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιφέρειας.
2. Επιπλέον, στο σχέδιό μας ενσωματώνουμε τις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας, για να μειώσουμε τις εκπομπές ρύπων και να συμβάλλουμε στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, ιδιαίτερα στις πόλεις. Θέλουμε να βοηθήσουμε τις αστικές περιοχές να περάσουν σε νέα εποχή, με σύγχρονα κοινόχρηστα μεταφορικά μέσα, με άνετο περπάτημα και εκτεταμένη χρήση ποδηλάτου.
3. Ο τομέας της διαχείρισης αποβλήτων, πέρα από τη σημασία του για την καθημερινότητα των πολιτών, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του εθνικού σχεδιασμού για την ενέργεια και το κλίμα. Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) και τα αντίστοιχα Περιφερειακά Σχέδια Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) είναι υπό αναθεώρηση, με στόχο να μπει τέλος στις εικόνες ντροπής και να καλύψουμε το χαμένο έδαφος σε τομείς όπως η ανακύκλωση.
4. Αυτό συνδέεται, φυσικά και με τη μετάβαση σε πιο βιώσιμα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης. Η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας –με την επαναχρησιμοποίηση υλικών- και η καταπολέμηση της πλαστικής ρύπανσης είναι προτεραιότητες για μας, όπως καθίσταται σαφές στο κείμενο του ΕΣΕΚ. Για αυτό προχωράμε στην άμεση εφαρμογή της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας για απαγόρευση πλαστικών μιας χρήσης με μια ειδική ομάδα έργου που έχουμε δημιουργήσει στο υπουργείο. Η επιμήκυνση του κύκλου ζωής των προϊόντων θα συμβάλλει ουσιαστικά στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της παραγωγής και της κατανάλωσης, και θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας.

Αυτή είναι άλλωστε η συνολική φιλοσοφία του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα που παρουσιάζουμε σήμερα. Η προστασία του περιβάλλοντος μπορεί και θέλουμε να γίνει καταλύτης ανάπτυξης για τον τομέα της ενέργειας και συνολικά για την ελληνική οικονομία. Αυτό δεν αποτελεί δικιά μας πατέντα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στρέφεται αποφασιστικά προς την κατεύθυνση της πράσινης ανάπτυξης. Και στόχος μας είναι η Ελλάδα να κάνει τα άλματα που χρειάζεται για να βρεθεί στην πρώτη ταχύτητα αυτής της νέας πραγματικότητας.