«Η ΔΕΗ που είχε μετατραπεί σε συστημικό κίνδυνο στις αρχές του 2019 σήμερα είναι παράδειγμα επιτυχίας για την οικονομία και τη χώρα. Κανένας τομέας δεν αποτυπώνει ίσως τόσο ξεκάθαρα την αλλαγή που γίνεται κάθε μέρα πράξη, όσο η ίδια η ΔΕΗ». Αυτό υπογράμμισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, στην ομιλία του κατά την εκδήλωση για την παρουσίαση της νέας εταιρικής ταυτότητας της Επιχείρησης.

«Η ΔΕΗ που πριν από μερικά χρόνια ήταν κερδοφόρα, έφτασε ένα βήμα πριν τη χρεοκοπία το 2019. Σήμερα, έχει εξυγιανθεί και εμφανίζει πάλι κέρδη», είπε ο κ. Χατζηδάκης. «Ενώ η εταιρία είχε συνειδητά οδηγηθεί με τις ΝΟΜΕ στη μείωση του μεριδίου της στην αγορά, προς όφελος των ανταγωνιστών της, χάνοντας περίπου 600 εκατ. ευρώ. Σήμερα, χωρίς ΝΟΜΕ, είναι και πάλι ανταγωνιστική, προς όφελος της εθνικής οικονομίας και των καταναλωτών. Η ΔΕΗ ήταν κολλημένη στο λιγνίτη, με ελάχιστη συμμετοχή στις ΑΠΕ. Σήμερα, η εταιρία εισέρχεται σε μια νέα εποχή πράσινης ενέργειας».

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας περιέγραψε συνοπτικά πώς οι πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν οδήγησαν στο μετασχηματισμό της ΔΕΗ, που αποτυπώνεται και στη νέα εταιρική της ταυτότητα. «Ύστερα από τα έκτακτα μέτρα που υιοθετήσαμε, ο ίδιος ορκωτός ελεγκτής που είχε εκφράσει αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα της επιχείρησης την άνοιξη του 2019, έδωσε θετική εισήγηση στο τέλος Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους. Oι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης μιλούν θετικά για τα όσα γίνονται και η αγορά δείχνει την εμπιστοσύνη της, επενδύοντας στην εταιρία. Η αξία της μετοχής τετραπλασιάστηκε ,συγκριτικά με τα χαμηλά της άνοιξης 2019. Οι επενδύσεις στον ΔΕΔΔΗΕ, σε υποδομές και δίκτυα  αυξάνονται. Η ΔΕΗ είναι πλέον συνολικά πιο ανταγωνιστική διότι έχει ως εφόδιο  το νόμο 4643/2019 που ψηφίσαμε, ο οποίος καταργεί τη μονιμότητα στους νεοεισερχόμενους, εισάγει ευελιξία στις προμήθειες, βοηθά στην προσέλκυση ικανών στελεχών από την αγορά».

Αναφέρθηκε επίσης στο εθνικής σημασίας πρότζεκτ της απολιγνιτοποίησης, σημειώνοντας πως «Αφήνουμε πίσω μας την εποχή της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης. Αίρουμε την δυσβάστακτη οικονομική πίεση που προκαλεί πλέον η χρήση λιγνίτη στη ΔΕΗ και εξυγιαίνουμε τα οικονομικά της επιχείρησης.Η ΔΕΗ πρωταγωνιστεί στο εγχείρημα της πράσινης ενέργειας με επενδύσεις και συμφωνίες στον τομέα των ΑΠΕ, αλλά και με έργα ανάπτυξης στις λιγνιτικές περιοχές, σύμφωνα με το αναλυτικό Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης που εκπονήσαμε και έχουμε θέσει σε δημόσια διαβούλευση. Κεντρικός στόχος της κυβέρνησης είναι σύντομα να αρχίσουν να αναπτύσσονται δυναμικά νέες δραστηριότητες, σε υγιείς βάσεις».

«Η ΔΕΗ ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην μακρά πορεία της. Με τρόπο όχι μόνο συμβολικό, αλλάζοντας το σήμα της, αλλά κυρίως με τρόπο ουσιαστικό: με την εξυγίανση της, με τον εκσυγχρονισμό της, με τη μετατροπή της σε μία εταιρεία που κοιτάζει μπροστά, στηρίζοντας τη μεγάλη αναπτυξιακή προσπάθεια που κάνει σήμερα η Ελλάδα», κατέληξε ο κ. Χατζηδάκης.

Την κατάθεση στη Βουλή του νομοσχεδίου για την απόσυρση των Πλαστικών Μιας Χρήσης, αύριο, Παρασκευή 2 Οκτωβρίου, προανήγγειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, κατά την ομιλία του στο 4ο Συνέδριο του Economist για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, όπου και ανέπτυξε τους βασικούς άξονες πολιτικής της πράσινης ατζέντας του Υπουργείου.

Επίσης, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι το Χωροταξικό – Πολεοδομικό νομοσχέδιο θα συνοδεύεται από Ειδικό Πλάνο Δράσης που θα «βάλει ουσιαστικά τέλος στην παραπληροφόρηση για την εκτός σχεδίου δόμηση».

Άξονας πολιτικής: Κυκλική Οικονομία – Ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων

Α) Νομοσχέδιο για την απόσυρση των πλαστικών μιας χρήσης

Ειδικότερα, σχετικά με το νομοσχέδιο για την απόσυρση των Πλαστικών Μιας Χρήσης, που έρχεται στη Βουλή, ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε στην υιοθέτηση στην εθνική νομοθεσία της σχετικής κοινοτικής Οδηγίας  -αλλά και στην εθνική δέσμευση δια του Πρωθυπουργού η Ελλάδα να θεσμοθετήσει γρήγορα την απόσυρση των Πλαστικών Μιας Χρήσης- με στόχο να μειωθούν δραστικά οι επιπτώσεις της πλαστικής ρύπανσης.

Με το εν λόγω νομοσχέδιο, ο υπουργός επισήμανε ότι:  

• Αποσύρονται από τον Ιούλιο του 2021 μια σειρά πλαστικών (καλαμάκια, μαχαιροπήρουνα, πιάτα, ποτήρια και περιέκτες τροφίμων από φελιζόλ, αναδευτήρες, στηρίγματα για μπαλόνια, μπατονέτες, καθώς και πάσης φύσεως προϊόντα που διασπώνται σε μικροπλαστικά), ενώ στο Δημόσιο η εφαρμογή της απόσυρσης ξεκινά 6 μήνες νωρίτερα.

• Με το εν λόγω νομοσχέδιο, οι επιχειρήσεις εστίασης υποχρεώνονται να διαθέτουν επαναχρησιμοποιούμενα σκεύη, αλλά και να κάνουν έκπτωση στους πελάτες που έχουν δικά τους.

• Επίσης, θεσμοθετείται η επιβράβευση της ανακύκλωσης, καθώς κάθε πολίτης που θα επιστρέφει το πλαστικό μπουκάλι του στο σημείο πώλησης θα παίρνει πίσω το επιπλέον ποσό της εγγύησης, δηλαδή θα λαμβάνει πίσω τα λίγα λεπτά του ευρώ που έδωσε κατά την αγορά του.

Β) Νομοσχέδιο για τα απόβλητα

 

Ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε και σε μια ακόμη θεσμική παρέμβαση για τα απόβλητα, πέραν των Πλαστικών Μιας Χρήσης, που έρχεται πριν από το τέλος του έτους- και αφορά στο νομοσχέδιο όπου ενσωματώνονται 2 ευρωπαϊκές Οδηγίες, η 2018/851 και η 2018/852.

Συγκεκριμένα, με το εν λόγω νομοσχέδιο:

• Ενισχύεται η ανακύκλωση θεσπίζοντας χωριστά ρεύματα συλλογής αποβλήτων σε όλους τους δημόσιους χώρους και κτίρια, ενώ για τις νέες οικοδομές προβλέπεται κατάλληλος χώρος για την τοποθέτηση κάδων χωριστής συλλογής.

• Εφαρμόζεται στην πράξη η αρχή «Πληρώνω όσο Πετάω» ή αλλιώς «Κερδίζω όσο Διαχωρίζω, δηλαδή όσο περισσότερη και καλύτερη ανακύκλωση κάνουν οι πολίτες, τόσο λιγότερα δημοτικά τέλη θα πληρώνουν. 
• Μετακυλίονται τα πρόστιμα της ΕΕ από τον κρατικό προϋπολογισμό στους ΟΤΑ και τις επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται με την υποχρέωσή τους να διαχειρίζονται υπεύθυνα τα απόβλητά τους.

 

 

Ειδικό Πλάνο Δράσης στο Χωροταξικό – Πολεοδομικό νομοσχέδιο

Με επίκεντρο τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης -την οποία χαρακτήρισε ελληνική ιδιαιτερότητα- και τις ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί, ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι υφίσταται εκτεταμένη παραπληροφόρηση για το θέμα, ιδιαίτερα σε σχέση με τις μικρές ιδιοκτησίες. Και πρόσθεσε ότι πέραν από τη δυνατότητα που δίνει το νομοσχέδιο στους ιδιοκτήτες να χτίσουν για διάστημα 6 ετών, η μαζική εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων θα θέσει όλο το ζήτημα της εκτός σχεδίου δόμησης σε απολύτως άλλη βάση.

 

«Μέχρι να εκπνεύσουν οι μεταβατικές περίοδοι, θα έχουν προχωρήσει τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, ιδιαίτερα στις νησιωτικές και τουριστικές περιοχές. Επομένως, η συζήτηση που γίνεται σήμερα θα ακυρωθεί στην πράξη» υπογράμμισε ο κ. Χατζηδάκης.

Για να μην υπάρχει όμως αμφιβολία για τη μετάβαση σε ένα άλλο πολεοδομικό μοντέλο με Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια για όλη τη χώρα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας έκανε γνωστό ότι το Χωροταξικό – Πολεοδομικό νομοσχέδιο θα συνοδεύεται από συγκεκριμένο Πλάνο Δράσης, προκειμένου οι μεταρρυθμίσεις που προβλέπει να εφαρμοστούν αμέσως, ιδιαίτερα σε σχέση με την εκτός σχεδίου δόμηση και την εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων παντού.

Σύμφωνα με το Ειδικό Πλάνο δράσης:

• Ξεκινά αμέσως η προετοιμασία για τις Ειδικές μελέτες σε σχέση με τις:

• Ζώνες Συντελεστή Δόμησης,
• την οριοθέτησης οικισμών και
• τον χαρακτηρισμό δημοτικών οδών. 

• Μετά την ψήφιση του νόμου θα χρηματοδοτηθεί Πρόγραμμα ταχέος χαρακτηρισμού των δημοτικών οδών, ιδίως σε περιοχές με έντονες αναπτυξιακές πιέσεις, μέσω του οποίου θα προσδιοριστούν τοπικά οδικά δίκτυα που θα καλύπτουν τις προϋποθέσεις της νομολογίας. 
• Προβλέπονται επίσης, ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τη διαδικασία των αναθέσεων όπως η συγκρότηση Μητρώου Υπαλλήλων του φορέα ανάθεσης των διαγωνισμών και η συγκρότηση Ειδικού Μητρώου Ιδιωτών Εμπειρογνωμόνων για τη διενέργεια επίβλεψης των αναθέσεων. 
• Δρομολογείται η άμεση προκήρυξη των διαγωνισμών για τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια με πόρους από την ΕΕ, δηλαδή από το Ταμείο Ανάκαμψης και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. 
• Για όλα αυτά θα ορισθεί Ειδικός Συντονιστής με στόχο τη γρήγορη εφαρμογή αυτών των διατάξεων του νομοσχεδίου.

Οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις τόνισε ο κ. Χατζηδάκης «βοηθούν την ανάπτυξη, αυξάνουν την αξία της περιουσίας των πολιτών , αλλά και προστατεύουν το περιβάλλον, διότι καμία αξία δεν θα έχει η περιουσία, εάν το φυσικό περιβάλλον δεν προστατεύεται».  

Παράλληλα, στο συνέδριο του Economist, ο κ. Χατζηδάκης υπενθύμισε ότι όλους τους τελευταίους μήνες η εφαρμογή της πράσινης ατζέντας της Κυβέρνησης προχωρεί και περιλαμβάνει –μεταξύ άλλων– την   απολιγνιτοποίηση, την πράσινη ενέργεια, την εξοικονόμηση ενέργειας, τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, την ηλεκτροκίνηση αλλά και την προστασία της  βιοποικιλότητας.

Τους επτά άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφονται τα έργα που έχει προτείνει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για  να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης ανέλυσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης κατά την -διαδικτυακή- παρέμβασή του στο συνέδριο Olympia Forum.  Οι άξονες είναι οι εξής:

-Κύμα Ανακαινίσεων

-Ηλεκτρικές Διασυνδέσεις και δράσεις για τις ΑΠΕ

-Ηλεκτροκίνηση

-Δράσεις για την προστασία της Φύσης

-Απολιγνιτοποίηση

-Χωροταξία σε συνδυασμό με τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

-Διαχείριση  Στερεών και Υγρών Αποβλήτων

Ο υπουργός αναφέρθηκε επίσης και στο σκέλος των δανείων που προβλέπει ο μηχανισμός του Ταμείου Ανάκαμψης και τις  καινοτόμες προτάσεις που καταθέτουν οι ελληνικές επιχειρήσεις για δράσεις πράσινης ανάπτυξης.

 

«Όταν ελήφθησαν οι αποφάσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης τον περασμένο Ιούλιο,  όλοι επισημάναμε ότι αντί για ένα ΕΣΠΑ, θα έχουμε δυο ΕΣΠΑ στη διάθεσή μας. Η ευθύνη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι πολύ μεγάλη καθώς πάνω από το 30% των συνολικών κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης πρέπει να διοχετευθεί σε δράσεις πράσινης ανάπτυξης. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης δίνεται πολύ μικρότερος χρόνος για την προετοιμασία των προτάσεων προς χρηματοδότηση. Έχουμε μερικούς μήνες, ενώ για το ΕΣΠΑ είχαμε μερικά χρόνια. Γνωρίζουμε επίσης ότι η προθεσμία για την δέσμευση των κονδυλίων είναι τρία χρόνια, ενώ στο ΕΣΠΑ επτά. Πρέπει δηλαδή να τρέξουμε μια κούρσα 5 χιλιομέτρων με τον ρυθμό ενός δρομέα…400 μέτρων», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηδάκης. 

Ανέλυσε στη συνέχεια τις θεματικές ενότητες όπου εστιάζονται οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί από το  υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην Εκτελεστική Γραμματεία και την κυβέρνηση συνολικά για τις απευθείας επιχορηγήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.

1.Κύμα Ανακαινίσεων

Πρόκειται για τις δράσεις ενεργειακής εξοικονόμησης στα κτίρια. Στο επίκεντρο βρίσκεται το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ-ΑΥΤΟΝΟΜΩ» που είναι πολύ μεγαλύτερο σε προϋπολογισμό και ένταση ενισχύσεων σε σχέση με αντίστοιχα προγράμματα του παρελθόντος. Όπως είπε ο κ. Χατζηδάκης, στόχος είναι πλέον με τον νέο σχεδιασμό να καλύπτονται 60.000 κτίρια τον χρόνο, ενώ μέχρι σήμερα από τα προγράμματα εξοικονόμησης είχαν καλυφθεί 130.000 κτίρια σε μια δεκαετία. «Το πρόγραμμα αυτό θα είναι μακράν το μεγαλύτερο του Ταμείου Ανάκαμψης όσον αφορά τουλάχιστον το δικό μας Υπουργείο και θα αφορά όχι μόνο τα νοικοκυριά, αλλά και τις επιχειρήσεις, τον τουρισμό, τη βιομηχανία, τα δημόσια κτίρια. Το νέο πρόγραμμα δεν θα έχει εξάλλου μόνο τη διάσταση της εξοικονόμησης, αλλά και αυτή της ενεργειακής αυτονομίας, μέσα από την παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας (φωτοβολταϊκά στις στέγες) και την διαχείριση της ενέργειας με «έξυπνα» συστήματα»

2. Ηλεκτρικές Διασυνδέσεις και ΑΠΕ

Κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό για τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης διαδραματίζουν οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις, στο μέτρο που οδηγούν στην δραστική μείωση των ΥΚΩ για την ηλεκτροδότηση των μη διασυνδεδεμένων νησιών, βελτιώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των νησιών και επιτρέπουν την αξιοποίηση του δυναμικού των ΑΠΕ που διαθέτουν. «Εχει λοιπόν προβλεφθεί μια σειρά συνδέσεων με νησιωτικές περιοχές, στο βαθμό που αυτές δεν καλύπτονται από κονδύλια του ΕΣΠΑ, ενώ εξετάζουμε και το ενδεχόμενο ένταξης δικτύων φυσικού αερίου στον προγραμματισμό μας», σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης.

 

3. Ηλεκτροκίνηση

 

«Το πρόγραμμα για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης ξεκίνησε να χρηματοδοτούνται με εθνικούς πόρους και θα συνεχίσει με κοινοτικούς. Τα στοιχεία από τον πρώτο μήνα που τρέχει το πρόγραμμα Κινούμαι Ηλεκτρικά δείχνουν ότι έχει αγκαλιαστεί από το κοινό. Έχουν πωληθεί περί τα 6.000 οχήματα (με το 80% σχεδόν των πωλήσεων να αφορά ηλεκτρικά ποδήλατα) και έχουν ήδη απορροφηθεί 5 εκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό, δημιουργώντας δημιουργήσει τζίρο 35 εκατ. στην αγορά. Σκοπεύουμε να αντλήσουμε επιπλέον πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης για μια σειρά δράσεις όπως είναι η εγκατάσταση υποδομών φόρτισης, η στήριξη της επιχειρηματικότητας στον τομέα παραγωγής μπαταριών και φορτιστών, αλλά και η στήριξη αυτής καθαυτής της ηλεκτροκίνησης, των ηλεκτρικών οχημάτων, ιδιαίτερα σε σχέση με τις δημόσιες μεταφορές (ηλεκτρικά λεωφορεία) τα ταξί και τα οχήματα του τουριστικού τομέα»

 

4. Δράσεις για την Προστασία της Φύσης

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Χατζηδάκης και στις δράσεις για την προστασία της φύσης, στο πλαίσιο και της εφαρμογής του περιβαλλοντικού νόμου 4685/2020, «Επιδιώκουμε λοιπόν να χρησιμοποιήσουμε το Ταμείο Ανάκαμψης -μεταξύ άλλων-  για την αναβάθμιση των προστατευόμενων περιοχών, των περιοχών Natura, καθώς και για την εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου Αναδασώσεων, το μεγαλύτερο που θα έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα.  Θα δώσουμε πολύ περισσότερα κονδύλια για την προστασία της ελληνικής φύσης σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση στη σύγχρονη ιστορία ! Οι δράσεις τόσο για τα δάση όσο και για την προστασία των Natura είναι η καλύτερη απάντηση σε όσους με προπέτεια και κομματικές παρωπίδες έσπευσαν να αμφισβητήσουν την περιβαλλοντική μας πολιτική»

5. Χωροταξία σε συνδυασμό με τη Βιώσιμη Ανάπτυξη

 

«Ο εκσυγχρονισμός του πολεοδομικού και του χωροταξικού σχεδιασμού αποτελεί προτεραιότητά μας καθώς συνδέεται τόσο με την ανάπτυξη, όσο και με την προστασία του περιβάλλοντος. Στην κατεύθυνση αυτή κινείται το χωροταξικό-πολεοδομικό νομοσχέδιο που θα καταθέσουμε σύντομα στη Βουλή, με το οποίο εκσυγχρονίζουμε τις χρήσεις γης διευκολύνοντας τις επενδύσεις, στηρίζουμε την ιδιοκτησία με την αντιμετώπιση της πολεοδομικής αναρχίας και  προστατεύουμε το περιβάλλον με τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης. Παράλληλα προχωράμε με την εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων σε όλη τη χώρα, τα οποία θα «κουμπώσουν» με τις παρεμβάσεις του νομοσχεδίου που προανέφερα. Γιατί είναι κομβικής σημασίας ο ορθολογικός σχεδιασμός οδικού δικτύου σε όλη τη χώρα, η προώθηση των ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων και οι αστικές αναπλάσεις για καλύτερη ποιότητα ζωής.  Στοχεύουμε να καλύψουμε όλη τη χώρα σε ορίζοντα οκταετίας και τις τουριστικές περιοχές και τα νησιά τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Για αυτό εντάσσουμε στο Ταμείο Ανάκαμψης αυτές τις μεγάλες δράσεις».

6. Διαχείριση Στερεών και Υγρών αποβλήτων

«Έχουμε ως στόχο να δημοπρατήσουμε 17 Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων έως το τέλος του χρόνου. Δίνουμε μεγάλη έμφαση και στην επεξεργασία των βιοαποβλήτων καθώς και στην ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων που εφαρμόζεται σε όλη την Ευρώπη (εκτός από τη Ρουμανία) και υπάρχουν 400 μονάδες, ακόμα και στα κέντρα πόλεων όπως η Βιέννη και η Κοπεγχάγη. Μεγάλα άλματα όμως πρέπει να κάνουμε και σε σχέση τη διαχείριση των υγρών αποβλήτων»

 

 

7. Απολιγνιτοποίηση

«Το  masterplan για την απολιγνιτοποίηση θα τεθεί σύντομα σε δημόσια διαβούλευση. Για την χρηματοδότησή του θα έχουμε στη διάθεσή μας κονδύλια ύψους 5 δισ. Ευρώ ποσό δεκαπλάσιο σε σχέση με τους πόρους του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος για τη Δυτική Μακεδονία την τελευταία επταετία.  Είναι πόροι που θα στηρίξουν επενδύσεις με κατάλληλα επενδυτικά κίνητρα (έχουμε ήδη παρουσιάσει 16 εμβληματικές επενδύσεις) και θα προσδώσουν ισχυρή και βιώσιμη αναπτυξιακή δυναμική σε τομείς όπως η καθαρή ενέργεια, η βιομηχανία, ο βιώσιμος τουρισμός, η τεχνολογία, η εκπαίδευση»

 

Τα πράσινα δάνεια και ο ρόλος των επιχειρήσεων

Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι πέρα από τα 19 δις. Ευρώ σε επιχορηγήσεις που αναλογούν στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης, προβλέπονται και δάνεια ύψους 12,5 δις. Ευρώ με ευνοϊκούς όρους. Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει στραφεί προς όλους τους μεγάλους ελληνικούς ομίλους και ιδιαίτερα τους ενεργειακούς, ζητώντας τους ιδέες για πράσινες επενδύσεις που θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν μέσω των δανείων αυτών.

 

«Είναι σημαντικό ότι πολλές ελληνικές εταιρείες, τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες, έχουν καταθέσει μια σειρά από ενδιαφέρουσες και καινοτόμες προτάσεις με πράσινο χρώμα. Είμαστε στη φάση της ενδοκυβερνητικής συζήτησης και θα ακολουθήσει προφανώς η επαφή με τις Βρυξέλλες, όμως είναι πολύ ικανοποιημένος που οι ελληνικές επιχειρήσεις ακολουθούν το ρεύμα της εποχής και συντονίζονται στην προσπάθεια για μια πράσινη ανάπτυξη», κατέληξε ο κ. Χατζηδάκης.

«Αναγνωρίζουμε το δικαίωμα της βιομηχανίας και κυρίως του μέσου Έλληνα για χαμηλότερο κόστος ενέργειας και θα ακολουθήσουμε τον ευρωπαϊκό δρόμο για να μειωθούν οι τιμές του ρεύματος». Αυτό ήταν το βασικό μήνυμα που έστειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, κατά τη σημερινή ομιλία του στο συνέδριο του Economist. Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι το target model –που θα ξεκινήσει την 1η Νοεμβρίου- είναι η βασική τομή για φθηνότερη ενέργεια και θα εφαρμοστεί «όποια συμφέροντα και αν θιγούν και όποιες ιδεοληψίες και αν ταρακουνηθούν. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα σπάσει αυγά!», είπε χαρακτηριστικά. Αναφερόμενος στο πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων, δήλωσε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι έως το τέλος Ιανουαρίου 2021 να έχει επιλεγεί ο ανάδοχος για τη ΔΕΠΑ Υποδομών. Αποκάλυψε επίσης ότι τις αμέσως επόμενες ημέρες αναμένεται το αποτέλεσμα της διαιτησίας για τη ΛΑΡΚΟ που θα ανοίξει το δρόμο για την προκήρυξη πλειοδοτικού διαγωνισμού τον Οκτώβριο για ένα θέμα «που εκκρεμεί εδώ και 35 χρόνια».

Ακολουθούν τα κύρια σημεία της τοποθέτησης του κ. Χατζηδάκη:

Πρωτοβουλίες για μείωση του κόστους της ενέργειας

 

Αναφερόμενος στο target model, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα παντελώς αδικαιολόγητα και εξαιτίας δογματισμών έχει μείνει  η τελευταία χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν το έχει εφαρμόσει. Πέρα από το ότι είναι υποχρέωσή μας απέναντι στην Ε.Ε., αν είχαμε εφαρμόσει αυτό το μοντέλο, η αγορά θα λειτουργούσε ομαλότερα μέσω του ανταγωνισμού στο εσωτερικό και της σύζευξής μας με τις γειτονικές χώρες. Θα τερματίζονταν διάφορα ειδικά καθεστώτα και δώρα των κυβερνήσεων στον έναν και στον άλλον που στρεβλώνουν την αγορά και προξενούν αδικίες. Και κυρίως θα έπεφταν οι τιμές για τη βιομηχανία και τους απλούς καταναλωτές».

Ο κ. Χατζηδάκης χαρακτήρισε «ασυγχώρητο λάθος» ότι το σύστημα αυτό δεν έχει υιοθετηθεί. Όπως εξήγησε, «στις υπόλοιπες χώρες μπορεί μετά την υιοθέτησή του να έχουν προκληθεί ορισμένες αναταράξεις, αλλά το σύστημα αυτό οδηγεί τελικά σε χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές μέσω βασικά του ανταγωνισμού.

 

Ας μην εξάγουμε λάθος συμπεράσματα από το γεγονός ότι σήμερα κατά σύμπτωση η Ελλάδα εμφανίζει τη χαμηλότερη χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη. Πρόκειται για συγκυριακό φαινόμενο που οφείλεται στις ήπιες θερμοκρασίες που επικρατούν στην Ελλάδα αυτές τις μέρες –σε συνδυασμό με μελτέμια- που επέτρεψαν την κάλυψη μεγάλου μέρους της σχετικά χαμηλής ζήτησης από φθηνή ενέργεια μέσω ΑΠΕ. Την ίδια στιγμή στην Ευρώπη οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες έχουν οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης και κατ’ επέκταση της Οριακής Τιμής Συστήματος.

 

Η συγκυρία αυτή δεν αλλάζει την ευρύτερη τάση, ότι έχουμε δυστυχώς την υψηλότερη χονδρεμπορική τιμή στην Ευρώπη. Γι’ αυτό λοιπόν θα εφαρμόσουμε το target model, όποια συμφέροντα και αν θιγούν και όποιες ιδεοληψίες και αν ταρακουνηθούν. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι αποφασισμένο να σπάσει αυγά στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας!

 

Αμέσως μετά το go-live το οποίο θα δοθεί την 1η Νοεμβρίου μετά από διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους, θα γίνει έως τα τέλη του έτους η σύζευξη της ελληνικής αγοράς ενέργειας με την ιταλική. Και θα ακολουθήσει η βουλγαρική στο πρώτο τρίμηνο του 2021. Βούλησή μας είναι να ενταχθούν στο σύστημα αυτό ουσιωδώς, και όχι θεωρητικά, όλοι οι παίκτες. Έχουμε δέσμευση από τη ΔΕΗ ότι θα κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Και, προφανώς, ο τερματισμός στο μέλλον των ειδικών καθεστώτων σημαίνει ότι θα ενταχθούν στο νέο σύστημα της ελεύθερης αγοράς και οι ΑΠΕ, ξεκινώντας από καλύτερους όρους για τους διαγωνισμούς και προχωρώντας κατόπιν σε πλήρη ένταξή τους στο ενιαίο σύστημα. Ακριβώς όπως κάνουν και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες».

 

«Στηρίζουμε τους παραγωγούς ενέργειας», συνέχισε ο κ. Χατζηδάκης, «είμαστε κυβέρνηση της ελεύθερης οικονομίας, άρα αναγνωρίζουμε το δικαίωμά τους στα κέρδη. Αναγνωρίζουμε όμως και το δικαίωμα της βιομηχανίας και του μέσου Έλληνα για λογικότερες τιμές ενέργειας. Δεν θα ανακαλύψουμε τον τροχό. Θα ακολουθήσουμε τον ευρωπαϊκό δρόμο. Ισχύουν όσα έχουμε ήδη πει για τη μείωση χρεώσεων χρήσης συστήματος της ενεργοβόρου βιομηχανίας, τη διατήρηση του μηχανισμού αντιστάθμισης για το κόστος των ρύπων και τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο ρεύμα της μέσης τάσης. Η βασική τομή όμως για τη μείωση του κόστους ενέργειας είναι το target model. Είμαστε σε συνεχή επαφή τόσο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενημερώνοντας συνεχώς για τις εξελίξεις όσο και με την ελληνική αγορά, το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας και τον ΑΔΜΗΕ, που έχουν κομβικό ρόλο στο πέρασμα στη νέα εποχή».

Ηλεκτρικές Διασυνδέσεις

«Στην ίδια κατεύθυνση της μείωσης του κόστους της ενέργειας για τα νοικοκυριά, κινείται και η πολύ μεγάλη προσπάθεια που κάνουμε για την επιτάχυνση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων. Σήμερα πληρώνουμε περίπου 800 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για τις ΥΚΩ. Είναι το κόστος ηλεκτροδότησης των νησιών που δεν είναι διασυνδεδεμένα με την ηπειρωτική Ελλάδα. Θέλουμε να απαλλαγούμε από αυτό το κόστος όσο το δυνατόν νωρίτερα! Και να βελτιώσουμε παράλληλα το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των νησιών με το κλείσιμο των παλιών και ιδιαίτερα ρυπογόνων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής!

 

Σε αυτό το πλαίσιο:

- Υπογράφηκαν στις 10 Ιουνίου οι συμβάσεις για τη μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής με χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης το 2023.

- Η «μικρή» διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου θα ολοκληρωθεί, παρά τις αναταράξεις της εποχής, μέσα στο 2020.

- Η Νάξος θα μπει στο κλαμπ των διασυνδεδεμένων νησιών τον Οκτώβριο, ενώ εντός του έτους θα ολοκληρωθεί και η δεύτερη διασύνδεση Λαυρίου-Σύρου.

- Ολοκληρώνουμε όλες τις υποθαλάσσιες διασυνδέσεις των Κυκλάδων μέχρι το 2024.

- Δρομολογούμε όμως και τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις με τις γειτονικές μας χώρες. Αυτές περιλαμβάνουν: τη δεύτερη Γραμμή Μεταφοράς Υπερυψηλής Τάσης Ελλάδας-Βουλγαρίας και την αναβάθμιση διασύνδεσης Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας, δυο έργα που σχετίζονται άμεσα με την ενοποίηση της ελληνικής αγοράς με την ευρωπαϊκή».

 

Ιδιωτικοποιήσεις

«Προσελκύουμε ιδιωτικά κεφάλαια που θα επιτρέψουν τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση των υποδομών προς όφελος των καταναλωτών και της εθνικής οικονομίας με τις 7 μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις τις οποίες προωθούμε. Ειδικότερα:

1. Βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ Υποδομών και της ΔΕΠΑ Εμπορίας, για τις οποίες έχουμε πολύ έντονο ενδιαφέρον τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό. Στόχος είναι η επιλογή του αναδόχου για τη ΔΕΠΑ Υποδομών να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου του 2021, ενώ η ΔΕΠΑ Εμπορίας θα ακολουθήσει.

 

2. Προκηρύχθηκε ο διεθνής διαγωνισμός για την υποθαλάσσια δεξαμενή φυσικού αερίου της Καβάλας. Μέχρι 30 Σεπτεμβρίου αναμένονται οι πρώτες μη δεσμευτικές προσφορές.

 

3. Στη ΛΑΡΚΟ μπαίνουμε στην τελική ευθεία. Έχουμε υποχρέωση από το νόμο να λύσουμε το ζήτημα μέχρι το Φεβρουάριο. Τις αμέσως επόμενες μέρες αναμένουμε το αποτέλεσμα της διαιτησίας μεταξύ Δημοσίου και ΛΑΡΚΟ. Και τον Οκτώβριο –ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της διαιτησίας- ξεκινάει ο πλειοδοτικός διαγωνισμός για ένα θέμα το οποίο εκκρεμεί εδώ και 35 χρόνια.

 

4. Στο σχεδιασμό μας βρίσκεται επίσης η περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, για την οποία εισαγάγαμε σχετική διάταξη στον πρόσφατο περιβαλλοντικό νόμο.

 

5. Δεν ξεχνάμε φυσικά την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των ΕΛΠΕ, εν ευθέτω χρόνω και με βάση τις εξελίξεις στις διεθνείς αγορές.

 

6. Τέλος, το Νοέμβριο ξεκινάει η μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ. Θα προχωρήσει γρήγορα και υπολογίζουμε ότι θα ολοκληρωθεί την επόμενη άνοιξη. Η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ θα είναι μεταξύ των άλλων μια ισχυρή ταμειακή ένεση για τη ΔΕΗ και είναι μέρος της ευρύτερης εξυγιαντικής προσπάθειας που κάνουμε για την ίδια την επιχείρηση: Θυμάστε πού ήταν πέρυσι η ΔΕΗ και βλέπετε πού είναι φέτος. Αυτό δεν έγινε αυτόματα, αλλά χάρη στα έκτακτα μέτρα της κυβέρνησης πέρυσι το Σεπτέμβριο, χάρη στο νόμο 4643/2019 που απελευθέρωσε την εταιρεία από την κρατική γραφειοκρατία καταργώντας παράλληλα τη μονιμότητα για τους νεοπροσλαμβανόμενους, χάρη στις προσπάθειες της διοίκησης της ίδιας της επιχείρησης.  Η προσπάθεια αυτή, εκτός από την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ θα συνεχιστεί με ένα εντυπωσιακό άνοιγμα της ΔΕΗ στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Οι συμφωνίες που έχει ήδη συνάψει με ισχυρούς παίκτες της αγοράς δείχνουν το δρόμο.  Στην ίδια κατεύθυνση, θα έχει πολύ θετική επίδραση στο κόστος της ενέργειας και η πολιτική μας για την απεξάρτηση της ΔΕΗ και της χώρας γενικότερα από τον ρυπογόνο και κοστοβόρο λιγνίτη το 2023 (εκτός της Πτολεμαΐδας V που θα λειτουργεί το αργότερο μέχρι το 2028)».

 

Προώθηση της πράσινης ενέργειας

«Η απολιγνιτοποίηση βασίζεται στο ολιστικό σχέδιο για την αναπτυξιακή μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών (το masterplan) που παρουσιάσαμε πριν από μία εβδομάδα, και συνδέεται άμεσα με την προώθηση της πράσινης ενέργειας. Αυτή η πολιτική προτεραιότητα συνδέεται πολύ στενά με τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που προωθούνται, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, που στοχεύουν στη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών ρύπων.

 

Η χώρα μας θα κληθεί να διαχειριστεί ένα μεγάλο όγκο κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης και η ευθύνη του Υπουργείου μας είναι πολύ μεγάλη, αν λάβουμε υπόψη ότι πάνω από το 30% των συνολικών κεφαλαίων θα πρέπει να διοχετευθεί σε δράσεις πράσινης ανάπτυξης.

 

Πρώτος σταθμός αυτής της προσπάθειας είναι η απολιγνιτοποίηση. Το masterplan για τη μετάβαση στη μετα-λιγνίτη εποχή της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης είναι ένα σχέδιο που διασφαλίζει ότι η μετάβαση αυτή θα είναι πράγματι δίκαιη. Θα χρηματοδοτηθεί με 5 δισ. ευρώ- επιπλέον των πόρων που οι λιγνιτικές περιοχές θα λάβουν από το ΕΣΠΑ- και θα κινητοποιήσει επενδύσεις σε τομείς που θα προσδώσουν ισχυρή και βιώσιμη αναπτυξιακή δυναμική, όπως την καθαρή ενέργεια, τη βιομηχανία, τον βιώσιμο τουρισμό, την τεχνολογία και την εκπαίδευση. Στο πλαίσιο του Σχεδίου έχουν ήδη κατατεθεί 70 επενδυτικές προτάσεις οι οποίες θα δημιουργήσουν περισσότερες θέσεις εργασίας από αυτές που θα χαθούν. Και αυτό είναι μόνο η αρχή». Ορισμένα παραδείγματα των επενδύσεων που έχουν κατατεθεί:

• Η κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 230 MW της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, αξίας 133 εκατ. ευρώ! Η επένδυση αυτή εντάσσεται στο γενικότερο σχεδιασμό για την κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων συνολικής ισχύος 2,3 GW στη Δυτική Μακεδονία.
• Η ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων ισχύος 0,5 GW στη Μεγαλόπολη.
• Η άμεση έναρξη κατασκευής του φωτοβολταϊκού πάρκου των ΕΛΠΕ στην Κοζάνη, μία επένδυση 130 εκατ. ευρώ, το οποίο θα εγκαινιαστεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό την επόμενη εβδομάδα.
• Η μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία από την εταιρεία Solaris.
• Και η εγκατάσταση μονάδας αποθήκευσης ενέργειας στη Δυτική Μακεδονία από τη Eunice.

 

Γίνεται φανερό από αυτά τα παραδείγματα το πόσο στενά συνδέεται η απολιγνιτοποίηση με την παράλληλη προώθηση της πράσινης ενέργειας, μια πολιτική προτεραιότητα  που εντάσσεται στο πλαίσιο των στόχων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα 2020-2030 για την αύξηση του ποσοστού των ΑΠΕ στο 35% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας (από μόλις 17% σήμερα) και στο 60% της ηλεκτροπαραγωγής μέχρι το 2030.

 

Και σε αυτόν τον τομέα έχουμε μετρήσιμο έργο να επιδείξουμε, με τον περιβαλλοντικό νόμο 4685/2000 εισαγάγαμε ρυθμίσεις που οδηγούν σε μεγάλη επιτάχυνση των έργων ΑΠΕ, όπως η αντικατάσταση της Άδειας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ με τη Βεβαίωση Παραγωγού. Το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα είναι η μείωση του συνολικού χρόνου αδειοδότησης από τα 5-7 χρόνια σήμερα στα 2 χρόνια, που είναι ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

Τώρα επεξεργαζόμαστε νέο νομοσχέδιο για την ενέργεια το οποίο θα αφορά την απλοποίηση των επόμενων φάσεων έως και την Άδεια Λειτουργίας των ΑΠΕ. Δημιουργούμε με αυτό το νομοσχέδιο τα θεσμικά θεμέλια για τη δημιουργία υβριδικών μονάδων (που θα συνδυάζουν ΑΠΕ με αποθήκευση ενέργειας), «κλασικών» μονάδων αποθήκευσης και υπεράκτιων αιολικών πάρκων».

Ενεργειακή Εξοικονόμηση

«Το 2019 «τρέξαμε» με επιτυχία το δεύτερο κύκλο του προγράμματος “Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον” από τον οποίο επωφελήθηκαν περίπου 23.000 νοικοκυριά. Παρουσιάσαμε ήδη τον Αύγουστο που μας πέρασε το νέο πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας, το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ-ΑΥΤΟΝΟΜΩ», προϋπολογισμού 850 εκατ. ευρώ που θα ξεκινήσει τον Νοέμβριο και θα είναι μεγαλύτερο από οποιοδήποτε πρόγραμμα είχαμε στο παρελθόν σε αυτόν τον τομέα. Θα γίνει δε  προπομπός νέων προγραμμάτων-μαμούθ για την ενεργειακή εξοικονόμηση στην πατρίδα μας που θα επεκταθούν πέρα από τις κατοικίες, στις επιχειρήσεις, τον τουρισμό, στα δημόσια κτίρια. Ανεβαίνουμε λοιπόν στο «Κύμα Ανακαινίσεων», που είναι άλλωστε μια από τις προτεραιότητες της Ε.Ε., αλλά και μια πράσινη πολιτική που είναι ταυτόχρονα δημοφιλής για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και ειδικά για τον κατασκευαστικό τομέα».

Ηλεκτροκίνηση

Περνώντας στο θέμα της ηλεκτροκίνησης, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσίασε τα απολογιστικά στοιχεία των τριών πρώτων εβδομάδων του προγράμματος «ΚΙΝΟΥΜΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ», που δείχνουν ότι έχει αγκαλιαστεί από το κοινό. Όπως σημείωσε, «έχουν απορροφηθεί ήδη σχεδόν 5 εκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό, τα οποία έχουν δημιουργήσει τζίρο στην αγορά της τάξεως των 35 εκατομμυρίων ευρώ. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που έχουν αγοραστεί πλησιάζουν τα 400, αριθμός που αντιστοιχεί στο 75% των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων των τελευταίων 4 ετών. Και εντός της εβδομάδας θα δημοσιεύσουμε την πρώτη λίστα με περίπου 500 εγκρίσεις αιτήσεων».

Διεθνής ενεργειακή συνεργασία

 

«Είναι μία προσπάθεια που στοχεύει στην αναβάθμιση της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας  και στη διαφοροποίηση των πηγών και οδεύσεων ενέργειας, που αποτελεί προτεραιότητα και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αυτό το πλαίσιο:

 

Πρώτον, έχουμε ολοκληρώσει στην Ελλάδα την κατασκευή του αγωγού ΤΑΡ, ο οποίος ήδη τέθηκε σε δοκιμαστική λειτουργία και αναμένουμε να τεθεί σε πλήρη εμπορική λειτουργία έως το τέλος του έτους.

 

Δεύτερον, έχει πάρει σάρκα και οστά το μετοχικό σχήμα του project του τερματικού σταθμού επαναεριοποίησης LNG στην Αλεξανδρούπολη, το λεγόμενο FSRU. Εγώ ο ίδιος, κατά την επίσκεψή μου στη ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη ανακοίνωσα την είσοδο του ΔΕΣΦΑ στο μετοχικό κεφάλαιο του FSRU! Αυτό σηματοδοτεί την ολοκλήρωση του σχήματος που θα υλοποιήσει το έργο. Η εμπορική λειτουργία του προγραμματίζεται στα τέλη του 2022 ή στις αρχές του 2023 ανάλογα με τον χρόνο λήψης της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης από τους μετόχους. Είναι έργο διαβαλκανικής συνεργασίας, που θα αυξήσει ακόμη περισσότερο τη γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας στα μάτια της ΕΕ και των ΗΠΑ.

 

Τρίτον, προωθούμε δυναμικά τον αγωγό Διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας, τον λεγόμενο IGB, και αναμένουμε την περάτωση της κατασκευής στο τέλος του 2021. Έχει αυξημένη σημασία, καθώς μέσω της σύνδεσής του με το FSRU της Αλεξανδρούπολης, ανοίγει ένα νέο διάδρομο διαμετακόμισης αερίου από Νότο προς Βορρά που θα δώσει νέα αναπτυξιακή πνοή στην Ελλάδα.  Παράλληλα με τον IGB, υπάρχει και ο σχεδιασμός για τους κάθετους άξονες αγωγών φυσικού αερίου στη Βόρεια Ελλάδα όπως είναι η διασύνδεση των Σκοπίων με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου.

 

Τέταρτον, τον Μάιο κυρώθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από την Βουλή η Διακυβερνητική Συμφωνία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed. Έργο που όχι μόνο ενισχύει τη γεωστρατηγική θέση της χώρας μας και την ενεργειακή μας ασφάλεια, αλλά και  επιβεβαιώνει τη στενή σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας 3+1 (Ελλάδα,  Κύπρος, Ισραήλ και των ΗΠΑ).

 

Πέμπτον, ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις για το καταστατικό του East Med Gas Forum και η τελετή υπογραφής θα πραγματοποιηθεί μέσω τηλεδιάσκεψης στις 22 Σεπτεμβρίου. Έτσι μετατρέπεται σε μόνιμο οργανισμό το EMGF που είναι μια ιδιαίτερα σημαντική περιφερειακή πρωτοβουλία που προωθεί την ειρήνη και την περιφερειακή συνεργασία την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

 

Η διεθνής ενεργειακή συνεργασία περιλαμβάνει φυσικά και την ηλεκτρική ενέργεια! Σε αυτό το πλαίσιο πετύχαμε πέρυσι μια μεγάλη νίκη για την Ελλάδα με την επιλογή της Θεσσαλονίκης ως έδρας του RSC - του Περιφερειακού Κέντρου Ελέγχου Ηλεκτρικής Ενέργειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αποστολή του νέου αυτού φορέα είναι να διασφαλίζει την συνεργασία και τον συντονισμό της λειτουργίας των Συστημάτων και των αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Υψηλής σημασίας είναι και το ηλεκτρικό καλώδιο EuroAsia που θα συνδέσει το Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα και θα άρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου».

 

«Αυτή είναι η προσπάθειά μας στον τομέα της ενέργειας. Μιλάμε για σειρά σημαντικών αλλαγών που μειώνουν το κόστος της ενέργειας, προωθούν την πράσινη ενέργεια και οικοδομούν μια διεθνή ενεργειακή πολιτική που αυξάνει την ενεργειακή ασφάλεια και τη γεωστρατηγική θέση της χώρας», κατέληξε ο κ. Χατζηδάκης.

Την είσοδο του ΔΕΣΦΑ στο μετοχικό κεφάλαιο του Σταθμού Επαναεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (FSRU) της Αλεξανδρούπολης (που σηματοδοτεί την ολοκλήρωση του σχήματος που θα υλοποιήσει το έργο), καθώς και την υπογραφή του καταστατικού του East Med Gas Forum που μετατρέπεται πλέον σε διεθνή οργανισμό που προωθεί την ειρήνη και την περιφερειακή συνεργασία στη ΝΑ Μεσόγειο προανήγγειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, από το βήμα του συνεδρίου South East Energy Forum 2020, που διοργάνωσε το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο σήμερα στη Θεσσαλονίκη.

Κατά την παρέμβασή του σε πάνελ (με τη συμμετοχή του υφυπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ  Francis Fannon, της υπουργού Ενέργειας της Κύπρου, Νατάσας Πηλείδου, του ομολόγου της από τη Βόρεια Μακεδονία, Naser Nuredini και του Ρουμάνου υφυπουργού Ενέργειας Nicolae Havrilet), o κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε εκτενώς στις πρωτοβουλίες της Ελλάδας στο «μέτωπο» της ενεργειακής διπλωματίας,  που στοχεύουν –όπως σημείωσε- στην αναβάθμιση της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και τη διαφοροποίηση των πηγών και οδεύσεων ενέργειας, που αποτελεί προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

«Παράλληλα με τη συμμετοχή στην ΕΕ, η Ελλάδα θεωρεί στρατηγικής σημασίας τη σχέση με τις ΗΠΑ, που τα τελευταία χρόνια διευρύνεται μέσω του διμερούς Στρατηγικού Διαλόγου, στον οποίο η ενέργεια καταλαμβάνει κεντρική θέση. Αυτό αποτυπώνεται –μεταξύ άλλων- στην μεγάλη αύξηση των εισαγωγών αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) καθώς και την παρουσία αμερικανικών επενδύσεων σε πολλούς τομείς», σημείωσε μεταξύ άλλων ο κ. Χατζηδάκης. «Η ελληνο-αμερικανική ενεργειακή συνεργασία είναι κλειδί για την επέκταση και την ενδυνάμωση της περιφερειακής συνεργασίας, όπως κατέστη σαφές από τη συμμετοχή των ΗΠΑ τόσο στην πρωτοβουλία 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ +ΗΠΑ) όσο και στις εργασίες του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (East Med Gas Forum-ΕMGF). Οι διαπραγματεύσεις για το Καταστατικό του EMGF ολοκληρώθηκαν και η τελετή υπογραφής θα πραγματοποιηθεί μέσω τηλεδιάσκεψης στις 22 Σεπτεμβρίου». 

Ειδική μνεία έκανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας στη στρατηγική συνεργασία της Ελλάδας με Κύπρο και Ισραήλ, που εδράζεται σε δυο εμβληματικά έργα υποδομής: τον αγωγό φυσικού αερίου East Med και την ηλεκτρική διασύνδεση EuroAsia (Κρήτη-Κύπρος-Ισραήλ).

«Στο επίκεντρο της ευρύτερης στρατηγικής για την Νοτιοανατολική Ευρώπη, είναι η ενοποίηση των ενεργειακών αγορών μέσω της δημιουργίας περιφερειακών χρηματιστηρίων και της υλοποίησης μεγάλων διακρατικών έργων φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού», συνέχισε. «Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η ολοκλήρωση του Διαδρατικού Αγωγού ΤΑΡ (που αναμένεται να τεθεί σε πλήρη εμπορική λειτουργία έως το τέλος του έτους) και του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB (οι εργασίες κατασκευής του οποίου αναμένεται να περατωθούν στο τέλος του 2021), η προώθηση του FSRU Αλεξανδρούπολης και του ελληνο-ιταλικού αγωγού IGI Poseidon και η υλοποίηση του East Med.  Ο IGB ειδικά έχει αυξημένη σημασία καθώς μέσω της σύνδεσής του με το FSRU της Αλεξανδρούπολης μπορεί να διοχετεύσει LNG στη Νότια και Κεντρική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των αναδυόμενων αγορών των Δυτικών Βαλκανίων».

Ειδικά για το FSRU της Αλεξανδρούπολης, ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι στο τέλος Αυγούστου, η Bulgartransgaz (σ.σ. η ΔΕΠΑ της Βουλγαρίας) έγινε ο τέταρτος μέτοχος του φορέα υλοποίησης του έργου και ανακοίνωσε την απόφαση του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) να εισέλθει στην εταιρεία. «Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ΔΕΣΦΑ και των υφιστάμενων μετοχών για τη Συμφωνία Μετόχων (SHA) θα ξεκινήσουν τις επόμενες ημέρες  και η οριστικοποίηση της συμφωνίας θα ανοίξει τον δρόμο για την υλοποίηση του έργου. Η ολοκλήρωση των εργασιών τοποθετείται στο τέλος του 2022 ή στις αρχές του 2023, ανάλογα με τον χρόνο λήψης της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης από τους μετόχους».

Ειδική αναφορά έκανε ο κ. Χατζηδάκης και στην προοπτική κατασκευής διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας, καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις μεταξύ των Διαχειριστών Δικτύων των δυο χωρών. «Αυτά τα projects φυσικού αερίου θα συμβάλλουν στην ανάδειξη της Ελλάδας ως περιφερειακού ενεργειακού κόμβου, υπό την προϋπόθεση της πλήρους απελευθέρωσης της εγχώριας αγοράς φυσικού αερίου και της επέκτασης του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και στον τομέα του φυσικού αερίου, μετά από αυτόν του ηλεκτρισμού»

Τέλος, αναφερόμενος στις εξελίξεις στην αγορά ηλεκτρισμού, υπογράμμισε ότι έχει πραγματοποιηθεί μεγάλη πρόοδος για την ενεργοποίηση του target model άμεσα και για την περαιτέρω απελευθέρωση της εγχώριας αγοράς, δια της λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας (ΕΧΕ).

«Το target model θα εισαγάγει ένα σταθερό πλαίσιο που θα βελτιώσει την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα της χονδρεμπορικής αγοράς, θα διευκολύνει την ένταξη ΑΠΕ μέσω της λειτουργίας αγορών υψηλής εμπορευσιμότητας σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και θα δώσει τέλος στην απομόνωση της ελληνικής αγοράς δια της σύζευξής της με της γειτονικές χώρες. Η σύζευξη με την αγορά ηλεκτρισμού της Ιταλίας θα λάβει χώρα έως το τέλος του έτους και με την βουλγαρική στο πρώτο τρίμηνο του 2021.

Επιπροσθέτως, το ΕΧΕ μαζί με τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) προωθούν μέσω του ENTSO-E (του Συνδέσμου των Διαχειριστών Μεταφοράς της Ευρώπης) και τον ACER (Σύνδεσμος Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της ΕΕ) και την Ενεργειακή Κοινότητα την ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην αγορά ηλεκτρισμού της ΕΕ.  Ο ΑΔΜΗΕ έχει συμπεριλάβει στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξής του σχέδια για τη δημιουργία νέων ηλεκτρικών διασυνδέσεων με την Αλβανία και τη Βόρειο Μακεδονία, ενώ οι εργασίες κατασκευής της Γραμμής Μεταφοράς 400 kV Νέα Σάντα-Maritsa (Βουλγαρία) έχουν αρχίσει στη βουλγαρική πλευρά και θα ξεκινήσουν το 2021 και στην ελληνική, με στόχο η διασύνδεση να λειτουργήσει το 2022. Τέλος, ο ΑΔΜΗΕ σε συνεργασία με τους Διαχειριστές της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, της Ιταλίας δημιούργησαν το Περιφερειακό Συντονιστή Ασφάλειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (RSC), με έδρα τη Θεσσαλονίκη».