«Η ακρίβεια αντιμετωπίζεται καλύτερα, όταν μπορείς να φέρεις μισθό στο σπίτι», υποστηρίζει ο Κωστής Χατζηδάκης, υποστηρίζοντας ότι η μείωση των ανέργων αποτελεί το μεγαλύτερο, ίσως, «παράσημο» της κυβέρνησης ως προς το μείζον εργασιακό ζήτημα. Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, απαντά σε μια σειρά ερωτήσεων που του υπέβαλε η ΑΜΑΡΥΣΙΑ, επάνω στις σημαντικότερες των μεταρρυθμίσεων επί των ημερών του στο εργασιακό/ασφαλιστικό/συνταξιοδοτικό τρίπτυχο.
Παρά τις έντονες αντιδράσεις που οι περισσότερες εξ αυτών έχουν αντιμετωπίσει μέχρι στιγμής, υπερασπίζεται το σκεπτικό και τη φιλοσοφία πίσω από αυτές, εκτιμώντας ότι τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά, αλλά και ότι υπάρχουν ακόμη αρκετά που πρέπει να γίνουν, ώστε να σχηματιστεί το απαραίτητο «μαξιλάρι» ασφαλείας που θα απορροφήσει τους κραδασμούς της μεγάλης ακρίβειας στον κόσμο της εργασίας.
Σημαντική, ωστόσο, είναι η είδηση που βγαίνει δια στόματος υπουργού στον τομέα της ενεργειακής κρίσης, καθώς, όπως διαβεβαιώνει, η κυβέρνηση είναι έτοιμη να λάβει αποφάσεις σε εθνικό επίπεδο, εφόσον δεν υπάρξουν βιώσιμες λύσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τέλος, σε τοπικό επίπεδο προαναγγέλλει εξελίξεις σε σύντομο χρονικό διάστημα ως προς το μέλλον του εγκαταλελειμμένου χώρου του ΝΙΕΝ στα Μελίσσια, μέσω της νέας εταιρείας αξιοποίησης ακινήτων.
Κύριε Χατζηδάκη, η Εργατική Πρωτομαγιά γιορτάστηκε με κύριο αίτημα την επαναφορά της συλλογικής διαπραγμάτευσης της ΕΓΣΣΕ ως αφετηρία για την αύξηση στα 825 € του κατώτερου μεικτού μισθού και τις αυξήσεις στους μισθούς πάνω από το ύψος του δυσθεώρητου στις μέρες μας πληθωρισμού. Όλα αυτά σε γενικό κλίμα ανασφάλειας, την οποία προσπάθησε να «λειάνει» η πρόσφατη εξαγγελία του πρωθυπουργού για την αύξηση του κατώτερου μισθού, δίχως, ωστόσο, να τύχει και της θερμότερης υποδοχής. Θεωρείτε ότι ο κόσμος της εργασίας, ειδικά στις χαμηλές μισθολογικές βαθμίδες, μπορεί να τα βγάζει πέρα στην καθημερινότητά του, με την ενεργειακή κρίση να επιφέρει αλυσιδωτές και υπέρογκες αυξήσεις σε βασικά αγαθά που εγγυώνται μια αξιοπρεπή καθημερινότητα;
Η αύξηση που δόθηκε ισοδυναμεί στην πραγματικότητα με έναν 15ο μισθό (καθώς όσοι αμείβονται με τον κατώτατο μισθό παίρνουν 14 μισθούς). Είναι συνεπώς μια σημαντική αύξηση. Θα μπορούσαμε να δώσουμε ακόμη περισσότερα, π.χ. μια αύξηση στα 1.000 ευρώ. Τα «ωσαννά» όμως που θα ακούγονταν αρχικά, θα μετατρέπονταν μέσα σε λίγες μέρες σε «σταύρωσον αυτόν». Πολύ απλά διότι, υπό το βάρος μιας πολύ μεγάλης αύξησης, πολλές επιχειρήσεις θα έδιωχναν εργαζόμενους!
Υπογραμμίζω ότι ο μισθός αυτός είναι ο 9ος μεγαλύτερος στην ΕΕ. Μεγαλύτερος από αυτούς της Πορτογαλίας και της Μάλτας. Με αυτή την έννοια, η συνολική αύξηση του κατώτατου μισθού κατά σχεδόν 10% μέσα στο 2022 βάζει ξεκάθαρα στο επίκεντρο τους πιο αδύναμους, χωρίς να θίγεται η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Από εκεί και πέρα, μπορούν οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι αν το θέλουν να συμφωνήσουν σε υψηλότερα επίπεδα μισθών. Οι συλλογικές συμβάσεις δεν απαγορεύονται. Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία του ΟΜΕΔ, την τελευταία διετία υπογράφηκαν 390 συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Ο «βραχνάς» του πληθωρισμού, ωστόσο, παραμένει…
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πίεση που ασκεί ο πληθωρισμός στους πολίτες, ειδικά τους πιο χαμηλόμισθους, είναι σημαντικός. Και γι’ αυτό και η αντίδραση της κυβέρνησης έχει υπάρξει πολυεπίπεδη: Με τις έκτακτες ενισχύσεις στους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας, τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και τις επιδοτήσεις καυσίμων, ύψους 900 εκατ. ευρώ μέχρι σήμερα. Με τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος ύψους 3,5 δισ. Με τις δράσεις στήριξης του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, όπως η μείωση της φορολογίας και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Θυμίζω, μάλιστα, ότι προχωρούμε σε νέα, επιπλέον μείωση των ασφαλιστικών εισφορών από 1ης Ιουνίου). Ενώ δεν ξεχνώ και τις εκπτώσεις της ΔΕΗ, τις οποίες μπόρεσε να δώσει, ακριβώς διότι καταφέραμε να την εξυγιάνουμε. Ίσως, ωστόσο, η ουσιαστικότερη συμβολή μας είναι η μείωση της ανεργίας από το 17,2% όταν παραλάβαμε από τον ΣΥΡΙΖΑ το 2019, στο 12,8% τον περασμένο Φεβρουάριο. Διότι η ακρίβεια αντιμετωπίζεται καλύτερα, όταν μπορείς να φέρεις μισθό στο σπίτι.
Είναι αυτά τα μέτρα αρκετά όμως;
Φυσικά, δεν μένουμε σε αυτά. Όπως έχει ήδη πει ο πρωθυπουργός, αν δεν υπάρξει κοινή αντίδραση της ΕΕ, θα κινητοποιήσουμε τους απαραίτητους πόρους σε εθνικό επίπεδο για την περαιτέρω στήριξη των πολιτών απέναντι στην ενεργειακή κρίση. Βλέπετε λοιπόν ότι δεν μένουμε με σταυρωμένα τα χέρια. Γνωρίζουμε ότι οι πολίτες πιέζονται. Και γι’ αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να τους στηρίξουμε!
Έχει περάσει ένας χρόνος από τον νόμο περί Προστασίας Εργασίας που αποτέλεσε προτεραιότητά σας όταν αναλάβατε το νέο σας χαρτοφυλάκιο. Οι αντιδράσεις ήταν σφοδρές, οι εργαζόμενοι θεώρησαν ότι αντί για κατοχύρωση των δικαιωμάτων τους, αυτά στην ουσία ελαστικοποιήθηκαν έτι περαιτέρω και βασίστηκαν, για να το πούμε απλοϊκά, στην «καλή θέληση» μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών. Πώς βλέπετε την κατάσταση στην αγορά εργασίας σήμερα; Επί του πρακτέου, βγήκαν ενισχυμένοι και περισσότερο «προστατευμένοι» οι εργαζόμενοι και με ποιον τρόπο;
Δεν υπάρχει αντιπροσωπευτικότερος δείκτης για το πώς εξελίσσονται τα πράγματα στην αγορά εργασίας από τη μείωση της ανεργίας, για την οποία ήδη σας μίλησα. Σας θυμίζω μάλιστα ότι αυτό έγινε ενώ όλοι οι αναλυτές προέβλεπαν αύξησή της μετά την απόσυρση των μέτρων στήριξης της οικονομίας για τον κορωνοϊό. Και αυτό μόνο τυχαίο δεν είναι. Είναι αποτέλεσμα της φορολογικής, αδειοδοτικής, ασφαλιστικής, εργασιακής και της συνολικής πολιτικής της κυβέρνησης. Μέρος της οποίας είναι φυσικά και ο νόμος για την Προστασία της Εργασίας, με τον οποίο προσπαθήσαμε να ισορροπήσουμε ανάμεσα σε δύο ανάγκες. Η μια ήταν η στήριξη της ανάπτυξης της χώρας. Και γι’ αυτό περάσαμε ρυθμίσεις όπως η αύξηση των υπερωριών στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η δυνατότητα εργασίας τις Κυριακές στις αποθήκες, τα logistics, τα κέντρα δεδομένων, τη φαρμακοβιομηχανία, αλλά και η μείωση του γραφειοκρατικού βάρους για τις επιχειρήσεις με την αναβάθμιση του ΕΡΓΑΝΗ. Η άλλη ανάγκη ήταν, φυσικά, η ουσιαστική προστασία των εργαζομένων. Και γι’ αυτό περάσαμε ρυθμίσεις όπως η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, ένα πρωτοποριακό εργαλείο, με την οποία ο εργαζόμενος δεν θα δουλεύει ούτε μια ώρα χωρίς να πληρώνεται γι’ αυτήν. Η νέα Επιθεώρηση Εργασίας, η οποία διασφαλίζει ότι ο υπουργός δεν θα μπορεί να ευνοεί και να αδικεί στους ελέγχους, αλλά θα έχουμε πλέον μια ανεξάρτητη Αρχή. Οι ρυθμίσεις για τη «συμφιλίωση» της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων με διευθέτηση του χρόνου εργασίας τους. Οι νέες, μεγαλύτερες γονικές άδειες. Το «δικαίωμα αποσύνδεσης» στην τηλεργασία. Τα μέτρα κατά της βίας και της παρενόχλησης στους χώρους εργασίας. Οι υποχρεώσεις υγείας και ασφάλειας για τις ψηφιακές πλατφόρμες. Η εξίσωση προς τα πάνω της αποζημίωσης απόλυσης των εργατοτεχνιτών με τους υπαλλήλους. Είναι, άραγε, όλα αυτά μέτρα που «ελαστικοποιούν» τα δικαιώματα των εργαζομένων; Το ακριβώς αντίθετο κάνουν. Τα ενισχύουν και τα θωρακίζουν!
Στον νέο νόμο για τον ΟΑΕΔ -που μετονομάστηκε σε ΔΥΠΑ- με τον τίτλο «Δουλειές Ξανά» εντάσσεται μια νέα στεγαστική πολιτική για τους εργαζόμενους, ειδικά τους νέους, με κύριο μοχλό τα αποθεματικά, αλλά και την ακίνητη περιουσία του ΟΑΕΔ. Θα θέλαμε να μας περιγράψετε τη φιλοσοφία του.
Υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα πρόβλημα κόστους στέγης, ειδικά για τους νέους μας, οι οποίοι δυσκολεύονται σημαντικά να αποκτήσουν στέγη όταν δεν έχουν ήδη πρόσβαση στο δικό τους σπίτι. Αυτό το πρόβλημα θέλουμε να αντιμετωπίσουμε συνολικά με διάφορες δράσεις της κυβέρνησης και του υπουργείου μας. Μέσα στις δράσεις αυτές εντάσσεται και η προσπάθεια που θα κάνουμε μέσω ΔΥΠΑ. Γι’ αυτό περάσαμε ρυθμίσεις οι οποίες εκσυγχρονίζουν μετά από σχεδόν 10 χρόνια, τη στεγαστική πολιτική της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ). Θα αξιοποιήσουμε 1,5 δισ. ευρώ από το αποθεματικό της, για να στηρίξουμε τη στεγαστική πολιτική, με έμφαση στη νέα γενιά. Θα κινηθούμε με ένα πιο σύγχρονο τρόπο, πιο ευέλικτα και σε διαφορετικά επίπεδα.
Με ποιο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης; Και από ποιους παράγοντες εξαρτάται;
Το πώς ακριβώς θα συμβεί, θα αποσαφηνιστεί μέσα στους επόμενους μήνες. Ανάμεσα στις ιδέες που εξετάζονται είναι, η ΔΥΠΑ να μπορεί να αγοράζει ή να εκμισθώνει οικόπεδα για ανάπτυξη μέσω ΣΔΙΤ και να εφαρμόζει ποικιλία επιμέρους δράσεων που μπορεί να είναι: παραχώρηση με χαμηλό ενοίκιο, ώστε σε μερικά χρόνια με κατάλληλες ρυθμίσεις ο εργαζόμενος να μπορεί να αγοράσει το ακίνητο (rent-to-own), επιδότηση ενοικίου, επιδότηση επιτοκίου, επιδότηση για αγορά πρώτης κατοικίας ή ανακαίνιση υπαρχόντων κτιρίων προκειμένου να διατεθούν σε εργαζόμενους. Πρόκειται για μια ουσιαστική κοινωνική πολιτική, για το εργατικό δυναμικό της χώρας και κυρίως για τους νέους. Βρισκόμαστε σήμερα σε στάδιο σχεδιασμού και εξειδίκευσης των προτάσεων και του προγράμματος συνολικά. Μελετούμε τα παραδείγματα άλλων χωρών, τι έχει πετύχει και τι θα μπορούσε να μεταφερθεί στη χώρα μας και στόχος μας είναι οι πρώτες δράσεις να ξεκινήσουν μέσα στο 2022.
Επιχειρείτε εδώ και έναν χρόνο τον ψηφιακό μετασχηματισμό της αγοράς εργασίας, με την υπηρεσία myErgani.gov.gr και την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, όπως αναφέρατε νωρίτερα, ενώ δρομολογήθηκε η μετεξέλιξη του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη» σε «Εργάνη ΙΙ», με στόχο «την απλοποίηση διαδικασιών και δηλώσεων, την ολιστική αντιμετώπιση των εργασιακών και ασφαλιστικών θεμάτων και τη μείωση του διοικητικού βάρους των επιχειρήσεων», όπως εξαγγέλθηκε. Σας ικανοποιούν τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα ή χρειάζεται επιτάχυνση των εργασιών; Πόσο σύντομα και σε τι ποσοστό πιστεύετε ότι θα εκπληρώσετε τον στόχο της καταπολέμησης της «μαύρης» ή υποδηλωμένης εργασίας;
Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας είναι ίσως η σημαντικότερη ρύθμιση που περάσαμε με τον νόμο για την Προστασία της Εργασίας. Πράγματι, με αυτή φιλοδοξούμε να χτυπήσουμε στην «καρδιά» του το πρόβλημα της υποδηλωμένης και της «μαύρης» εργασίας και γι’ αυτό άλλωστε υποστηρίχθηκε και από τη ΓΣΕΕ. Η εφαρμογή της θα διασφαλίζει το ωράριο εργασίας και τις υπερωρίες, καθώς θα σημάνει την καθημερινή και άμεση (σε πραγματικό χρόνο) κοινοποίηση στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ της έναρξης και λήξης εργασίας για κάθε εργαζόμενο.
Μέχρι τώρα κινούμαστε σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που έχουμε θέσει και από 1ης Ιουνίου θα ξεκινήσει για όλες τις επιχειρήσεις η πρώτη φάση εφαρμογής του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, για την απογραφή από όλες τις επιχειρήσεις – εργοδότες των εργαζόμενων μισθωτών που απασχολούν. Διαδικασία η οποία θα διαρκέσει μέχρι 30 Νοεμβρίου. Ειδικά οι Τράπεζες και τα Σούπερ Μάρκετ με πάνω από 250 εργαζόμενους, είναι υποχρεωμένες να ολοκληρώσουν τη διαδικασία μέχρι τέλος Ιουνίου, έτσι ώστε από 1ης Ιουλίου να ξεκινήσει σε αυτές τις επιχειρήσεις η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας. Θα ακολουθήσουν διάφοροι άλλοι κλάδοι όπως οι βιομηχανίες, οι εταιρείες σεκιούριτι, κ.λπ. προτού η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας επεκταθεί σε όλη την αγορά. Προχωρούμε λοιπόν σταθερά με αυτό το ουσιαστικό μέτρο διασφάλισης των δικαιωμάτων των εργαζομένων!
Ένα από τα μεγάλα «στοιχήματα» που ο ίδιος θέσατε ως υπουργός είναι ο εκσυγχρονισμός του ΕΦΚΑ. Ωστόσο τα παράπονα για τη λειτουργία του δεν έχουν σταματήσει, ενώ και σε αιφνιδιαστικές προσωπικές σας εφόδους είχατε διαπιστώσει σοβαρά προβλήματα. Είστε ικανοποιημένος από τη σημερινή λειτουργικότητα της Υπηρεσίας; Ποιες είναι οι διαφορές με το παρελθόν;
Όπως έχω αρκετές φορές σημειώσει, ο ΕΦΚΑ είναι ο πιο προβληματικός Οργανισμός της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης. Δεν είναι τυχαίο ότι μόνος του έχει το 48% των παραπόνων των πολιτών στον Συνήγορο του Πολίτη. Γι’ αυτόν τον λόγο έχει υπάρξει και η δράση μας πολυεπίπεδη όλο το προηγούμενο διάστημα: Απλοποιήσαμε τη διαδικασία απονομής συντάξεων με τον Ν. 4798/2021. Εφοδιάσαμε τον ΕΦΚΑ με 3.000 καινούργιους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Δημιουργήσαμε τον ηλεκτρονικό «Πύργο Ελέγχου», ένα σύγχρονο ψηφιακό σύστημα που καταγράφει σε πραγματικό χρόνο τις εκκρεμότητες αλλά και τις απονομές συντάξεων. Φέραμε τον θεσμό των πιστοποιημένων δικηγόρων και λογιστών, οι οποίοι δωρεάν και χωρίς ταλαιπωρία για τον πολίτη, εκδίδουν συντάξεις σε λιγότερο από 90 ημέρες. Τα αποτελέσματα που έχουμε πετύχει στο μέτωπο των εκκρεμών συντάξεων, δείχνουν ότι πάμε καλά. Το 2021 ήταν χρονιά – ρεκόρ: Από τις 123.000 αποφάσεις για απονομές συντάξεων του 2019, πήγαμε στις 224.000 απονομές πέρυσι. Ταυτόχρονα βελτιώσαμε αισθητά την εξυπηρέτηση του πολίτη: Ενισχύσαμε τη συνεργασία του ΕΦΚΑ με τα ΚΕΠ. Μονιμοποιήσαμε τα ηλεκτρονικά ραντεβού. Δημιουργήσαμε εναλλακτικά ψηφιακά κανάλια ενημέρωσης και εξυπηρέτησης, όπως η υπηρεσία myEFKAlive. Βάλαμε μπροστά τον ενιαίο αριθμό εξυπηρέτησης του πολίτη 1555 με τον οποίο μπορούν οι πολίτες να βγάζουν άκρη πλέον με τους εποπτευόμενους φορείς του Υπουργείου – μεταξύ αυτών και τον ΕΦΚΑ. Σχεδόν 1,9 εκατ. κλήσεις έχουν εξυπηρετηθεί σε λιγότερο από 9 μήνες! Τέλος, περάσαμε πρόσφατα τον νόμο εκσυγχρονισμού του ΕΦΚΑ που είναι κορωνίδα της προσπάθειάς μας και σύντομα θα φέρει και αυτή αποτελέσματα, με τις νέες μεθόδους μάνατζμεντ που εισαγάγαμε στον Οργανισμό. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι για τον πιο προβληματικό Οργανισμό της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης έχουμε ακόμη πολλή δουλειά να κάνουμε. Πιστεύω, ωστόσο, ότι ο απολογισμός του μέχρι τώρα έργου μας είναι ξεκάθαρα θετικός για τους ασφαλισμένους και για τους συνταξιούχους!
Πρόσφατα, νομοθετήσατε «πακέτο» ρυθμίσεων για επιτάχυνση της διαδικασίας έκδοσης των συντάξεων από τον ΕΦΚΑ. Και συγκεκριμένα, με fast track διαδικασίες, αλλά και τη «σύνταξη εμπιστοσύνης», όπως την ονομάσατε. Χιλιάδες συνταξιούχοι βρίσκονται εδώ και μήνες ή και χρόνια στην αναμονή. Ποιες είναι αυτές οι νέες ρυθμίσεις, σε ποιο στάδιο βρίσκονται και πώς θα βοηθήσουν τους συνταξιούχους; Μπορούν να ελπίζουν ότι η αγωνία τους θα τερματιστεί σύντομα;
Οι fast track συντάξεις αφορούν στις νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης, τις οποίες ο ΕΦΚΑ είναι πλέον υποχρεωμένος να εκδίδει σε 3 μήνες. Εάν δεν το κάνει, τότε η Υπηρεσία θα προχωρεί σε μια γρήγορη διαδικασία ελέγχου και απονομής, που θα στηρίζεται στα στοιχεία για το ασφαλιστικό ιστορικό του ασφαλισμένου που υπάρχουν στο ηλεκτρονικό σύστημα «ΑΤΛΑΣ» και στα στοιχεία που θα προσκομίζει αμέσως μετά ο ίδιος. Με βάση αυτά, θα βγαίνει η σύνταξη σε χρόνο – ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα!
Οι «συντάξεις εμπιστοσύνης», από την άλλη μεριά, αφορούν στις αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβλήθηκαν μέχρι τις 31 Μαρτίου. Η σύνταξη θα εκδίδεται στη βάση των στοιχείων του ασφαλιστικού ιστορικού (και πάλι από το σύστημα «ΑΤΛΑΣ») και των δηλώσεων των ασφαλισμένων για την αναγνώριση επιπλέον χρόνου ασφάλισης, που όμως θα γίνονται δεκτές χωρίς παραπάνω ελέγχους. Άρα, εδώ, η διαδικασία θα είναι ακόμη ταχύτερη! Πρόκειται για ρυθμίσεις κοινής λογικής που θα μας επιτρέψουν να τελειώνουμε μια και καλή με τη ντροπή των εκκρεμών κύριων συντάξεων. Σας μίλησα ήδη για τη μεγάλη επιτάχυνση που πετύχαμε πέρυσι στις απονομές συντάξεων. Με μεγάλη ταχύτητα κινούμαστε και φέτος. Ήδη πριν δύο εβδομάδες μηδενίστηκαν οι ληξιπρόθεσμες κύριες συντάξεις στο ΝΑΤ που ήταν μια από τις πιο προβληματικές περιπτώσεις. Και ακολουθούν μια σειρά από πρώην Ταμεία στον ΕΦΚΑ. Τον Μάιο και τον Ιούνιο εκτιμούμε ότι θα έχουμε μια πολύ σημαντική αύξηση στην έκδοση των αποφάσεων. Με τελικό στόχο να τελειώνουμε με τις ληξιπρόθεσμες κύριες συντάξεις φέτος το καλοκαίρι.
Μια ακόμη εστία τριβής και πολιτικής αντιπαράθεσης με τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο. Κατηγορηθήκατε ότι με τη λογική του «ατομικού κουμπαρά», «υπονομεύετε το κοινωνικό κράτος» και «εισάγετε τον τζόγο» στο ασφαλιστικό, ειδικά για τους νέους εργαζόμενους. Επειδή είναι αρκετά νωρίς για να κριθεί στην πράξη αυτό το σύστημα, πώς εγγυάστε ότι έχει άδικο η αξιωματική αντιπολίτευση;
Τα περί τζόγου ήταν κινδυνολογίες του κ. Τσίπρα που έπεσαν στο κενό. Εμείς φέραμε τη δυνατότητα για μεγαλύτερες επικουρικές συντάξεις για τους νέους και η αντιπολίτευση ψήφισε να παραμείνει το προηγούμενο -καταδικασμένο στη συνείδηση των νέων- σύστημα που οδηγούσε σε χαμηλές συντάξεις. Τι κάναμε λοιπόν; Εισαγάγαμε τους «ατομικούς κουμπαράδες» στις επικουρικές συντάξεις των νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας, καθώς και όσων νέων μέχρι 35 ετών το επιλέξουν. Με εγγυήσεις τόσο για τις εισφορές και τις συντάξεις των σημερινών ασφαλισμένων και συνταξιούχων, όσο και αυτών που θα εντάσσονται στο νέο σύστημα. Οι νέοι αποκτούν πλέον μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στην επικουρική τους σύνταξη και αντί να δίνουν τα χρήματά τους σε ένα γενικό «κορβανά», θα μπορούν να τα επενδύουν σε προσωπική βάση, επιλέγοντας οι ίδιοι μεταξύ τριών επενδυτικών προφίλ. Με τη μεταρρύθμιση αυτή, ακολουθήσαμε το σύστημα των περισσότερων προηγμένων ευρωπαϊκών χωρών, το οποίο, μεταξύ των άλλων, περιορίζει και τους κινδύνους που προκαλεί στο ασφαλιστικό σύστημα το δημογραφικό πρόβλημα. Η εμπειρία των χωρών αυτών (Δανία, Σουηδία, Ολλανδία, κ.λπ.) δείχνει ότι οι νέοι μπορούν να λάβουν σύνταξη μεγαλύτερη από 43% έως 68% σε σχέση με αυτή που λαμβάνουν σήμερα!
Μιας κι ο λόγος για τους νέους, θα ήθελα σε αυτό το σημείο κύριε Χατζηδάκη να σας κάνω μια πιο «ανάλαφρη» αλλά απολύτως ρεαλιστική και πρακτική ερώτηση και θα ήθελα από εσάς μια απάντηση «με το χέρι στην καρδιά»: Μια κοπέλα που εργάζεται ως απλή υπάλληλος σε κάποιο πολυκατάστημα, συναντά έναν νέο που κι εκείνος εργάζεται επίσης στον ιδιωτικό τομέα με μίνιμουμ ή χαμηλό μισθό. Ερωτεύονται και θέλουν να φτιάξουν μαζί οικογένεια. Υπό τις σημερινές οικονομικές, εργασιακές και μισθολογικές συνθήκες, πιστεύετε ότι μπορούν να το πράξουν;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ενεργειακή κρίση, η οποία εντάθηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, δημιουργεί δύσκολες συνθήκες. Και ας μην ξεχνάμε ότι πριν από αυτή την κρίση, είχαμε τον κορωνοϊό και πριν από αυτόν είχαμε τη δεκαετή οικονομική κρίση. Είναι προφανές ότι σε τέτοιες δύσκολες συνθήκες είναι πάντα οι πιο αδύναμοι που πιέζονται περισσότερο. Αυτό το γνωρίζουμε στην κυβέρνηση. Και γι’ αυτόν τον λόγο, από το καλοκαίρι του 2019, έχουμε εφαρμόσει μια συνεκτική κοινωνική πολιτική με έμφαση στους πιο αδύναμους συμπολίτες μας. Όπως σας είπα, μειώσαμε την ανεργία από το 17,2% σε 12,8% τον Φεβρουάριο του 2022, ποσοστό που είναι το χαμηλότερο από τον Ιούλιο του 2010. Αυξήσαμε επίσης τον κατώτατο μισθό έτσι ώστε οι εργαζόμενοι που αμείβονται με αυτόν να μπορούν να έχουν έναν επιπλέον 15ο μισθό. Στηρίξαμε, επίσης, περαιτέρω το διαθέσιμο εισόδημα με τη μείωση των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών. Αν συμπεριλάβουμε τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, η συνολική αύξηση του εισοδήματος όσων αμείβονται με τον κατώτατο μισθό είναι 11,8%. Δώσαμε νέα δικαιώματα στους εργαζόμενους και ειδικά στα νέα ζευγάρια με τον νόμο για την Προστασία της Εργασίας (άδεια πατρότητας 14 ημερών, γονική άδεια και για τους δυο γονείς, με τους δύο μήνες να επιδοτούνται από το ΟΑΕΔ, προστασία του πατέρα από την απόλυση για 6 μήνες από τη γέννηση κάθε παιδιού, διευθέτηση του χρόνου εργασίας), με αποτέλεσμα με αυτές τις ρυθμίσεις του νόμου, η Ελλάδα είναι πλέον μια από τις 12 χώρες με πλήρη νομική ισότητα ανδρών – γυναικών. Τριπλασιάσαμε τον ρυθμό των προγραμμάτων για επιδοτούμενες θέσεις απασχόλησης. Και συνεχίζουμε: Με το πρόγραμμα «Νταντάδες της Γειτονιάς» και το πρόγραμμα δημιουργίας χώρων φροντίδας βρεφών σε 120 μεγάλες επιχειρήσεις, τα οποία θα βοηθήσουν πρώτιστα τους νέους εργαζόμενους γονείς. Και, βεβαίως, σημειώνω τον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση της στεγαστικής πολιτικής του Υπουργείου συνολικά και της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης, με έμφαση στους νέους. Όλα αυτά είναι μέτρα που δείχνουν ότι η ευαισθησία για τους νέους εργαζόμενους δεν είναι απλώς θέμα προθέσεων, είναι θέμα κοινωνικής πολιτικής στην πράξη!
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ
«Αν δεν ληφθούν πρόσθετα ευρωπαϊκά μέτρα, θα τα λάβουμε σύντομα σε εθνικό επίπεδο»
Ας γυρίσουμε στην εποχή σας ως υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Βλέποντας και βιώνοντας στο «πετσί» μας την ανεξέλεγκτη εκτόξευση των τιμών ενέργειας και τα τεκταινόμενα στο «χρηματιστήριό» της, αλλά και την άρον άρον επιστροφή του πρωθυπουργού στους λιγνίτες, θεωρείτε ότι η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και το εγχείρημα της απολιγνιτοποίησης ήταν ορθές αποφάσεις; Και, κυρίως, γιατί στο θέμα της ΔΕΗ δεν υπήρξαν οι απαραίτητες ασφαλιστικές δικλείδες, ώστε να μη φτάσουμε στο σημείο να ανοίγουν λογαριασμούς οι πολίτες και να παθαίνουν «έμφραγμα»;
Όλοι αυτοί που φορτώνουν τις αυξήσεις των τιμών του ρεύματος στην πολιτική της κυβέρνησης σε σχέση με τη ΔΕΗ, ας ρίξουν μια ματιά να δουν τι γίνεται στην Ιταλία, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στην Αυστρία, στην Ολλανδία, σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ας βρουν μια χώρα στην οποία δεν υπάρχει πρόβλημα με τις τιμές του ρεύματος. Ειδικά στον ΣΥΡΙΖΑ, το μόνο που δεν έχουν πει είναι ότι ευθυνόμαστε για τις αυξήσεις των τιμών της ενέργειας παγκοσμίως! Ισχυρίζονται ακόμα και τώρα έχουμε, δήθεν, την ακριβότερη τιμή ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ έχουμε αποδείξει επανειλημμένως ότι στη λιανική αγορά, που ενδιαφέρει τους καταναλωτές, η Ελλάδα είναι σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία 15η στη σχετική κατάταξη, με την Ισπανία και την Πορτογαλία να είναι ακριβότερες.
Θεωρείτε δηλαδή ότι οι αυξήσεις δεν είναι αποτέλεσμα και λαθών στην εγχώρια ενεργειακή πολιτική;
Οι αυξήσεις οφείλονται στην ενεργειακή κρίση, η οποία είναι διεθνής και επηρεάζει πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα. Το γεγονός μάλιστα ότι η ΔΕΗ διασώθηκε και έγινε πάλι κερδοφόρα, της επέτρεψε να προχωρήσει μέσα στην κρίση σε εκπτώσεις συνολικού κόστους 800 εκατομμυρίων ευρώ για το 2021. Εκπτώσεις που συνεχίζονται και το 2022. Αναρωτιέμαι, αν δεν είχαμε κάνει τίποτα και η ΔΕΗ ήταν στο κακό χάλι που μας την παρέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ, πού θα έβρισκε τους πόρους για να κάνει αυτές τις σημαντικές για τα νοικοκυριά και επιχειρήσεις εκπτώσεις; Σε σχέση τώρα με την απολιγνιτοποίηση, η πραγματικότητα είναι ότι χρειάστηκε ένας πόλεμος για να καταστεί ο λιγνίτης φθηνότερος από το φυσικό αέριο, ενώ συνεχίζει να είναι ακριβότερος από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Η απολιγνιτοποίηση δεν παύει συνεπώς να είναι μια ορθή απόφαση μακροπρόθεσμα, την οποία επιτάσσουν τόσο περιβαλλοντικοί όσο και οικονομικοί λόγοι. Από εκεί και πέρα, όμως, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις διεθνείς εξελίξεις. Αυτή τη στιγμή, πρώτιστη ανάγκη είναι η διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας και αυτό θα κάνουμε. Φυσικά, υπενθυμίζω αυτό που έχω ήδη σημειώσει: η κυβέρνηση παρακολουθεί το θέμα και αν δεν ληφθούν πρόσθετα ευρωπαϊκά μέτρα, θα τα λάβουμε εμείς σύντομα σε εθνικό επίπεδο.
ΜΕΛΙΣΣΙΑ
«Ό,τι αποφασιστεί για το ΝΙΕΝ θα λάβει υπόψη και την τοπική κοινωνία»
Στο ξεκίνημα της θητείας σας στο υπουργείο είχατε επισκεφθεί τον χώρο του ΝΙΕΝ στα Μελίσσια, δηλώνοντας οργισμένος και απογοητευμένος από την κατάστασή του. Αργότερα υπήρξαν δημοσιεύματα που ήθελαν τον ιδιοκτήτη του χώρου ΕΦΚΑ να προχωρά σε διαγωνισμό για τη δημιουργία ιδιωτικού νοσοκομείου στην περιοχή. Έκτοτε, δεν υπάρχουν νεότερα. Ποιες είναι, τελικά, οι προθέσεις του Υπουργείου για τον χώρο, ο οποίος, μάλιστα, έχει παραχωρηθεί για 9 χρόνια στον Δήμο Πεντέλης, ο οποίος, με τη σειρά του, περιορίζεται απλά σε καθαρισμό και πυροφύλαξη;
Το γεγονός ότι έχει παραχωρηθεί ο χώρος που αναφέρεστε στον Δήμο Πεντέλης είναι κάτι θετικό. Διότι ο Δήμος μπορεί να φροντίζει τόσο για το θέμα της καθαριότητας όσο και για την προστασία από πυρκαγιές. Βεβαίως, το ζήτημα του ΝΙΕΝ παραμένει. Το συζητήσαμε πρόσφατα με τον διοικητή του ΕΦΚΑ Παναγιώτη Δουφεξή. Και, συμφωνήσαμε ότι θα είναι ένα από τα πρώτα θέματα που η νέα εταιρεία για την αξιοποίηση των ακινήτων, η οποία συστήθηκε πρόσφατα με τον Ν. 4892/22, θα καταπιαστεί με αυτό προκειμένου να αντιμετωπιστεί με τον καλύτερο τρόπο. Προφανώς, δεν έχει ακόμη ληφθεί ακόμα καμία απόφαση για το πώς θα προχωρήσει το όλο θέμα. Σε κάθε περίπτωση όμως, ό,τι αποφασιστεί, θα λάβει υπόψη και τη θέση της τοπικής κοινωνίας.
