Τώρα που γίνεται συζήτηση για την λεγόμενη “ενδιάμεση αξιολόγηση ” του Γ ΚΠΣ ” και την κατανομή των αποθεματικών προγραμματισμού και επίδοσης στα προγράμματα τα οποία προχωρούν καλλίτερα , έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα το κυριότερο πρόβλημα .Το πρόβλημα αυτό δεν είναι ποια είναι τα καλλίτερα προγράμματα στα οποία θα πρέπει να κατανεμηθούν οι πιστώσεις που είχαν μείνει στο αποθεματικό, αλλά ότι το μέγα μέρος των προγραμμάτων του Γ ΚΠΣ δεν προχωρεί ικανοποιητικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο τέλος του 2002 και μετά από 3 χρόνια ,από την θεωρητική έναρξη του Γ ΚΠΣ 1-1-2000 , η Ελλάδα ήταν τελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση στις δεσμεύσεις πόρων από το ΚΠΣ με ποσοστό 30%. Αυτό σημαίνει η χώρα μας τα 3 πρώτα χρόνια του Γ ΚΠΣ δέσμευσε το 30% των πόρων και στα επόμενα 4 χρόνια 2003-2006 θα πρέπει να δεσμεύσει το 70% των πόρων. Ο λόγος είναι απλός: Η κυβέρνηση ήταν ανέτοιμη να απορροφήσει κονδύλια και καθώς στο Γ ΚΠΣ ισχύει ο κανόνας ν+2 ,δηλαδή όταν δεσμεύεις χρήματα πρέπει να τα απορροφήσεις 2 χρόνια μετά την δέσμευση. Η Ελλάδα προχώρησε σε πολύ λίγες δεσμεύσεις με το φόβο της αποδέσμευσης κονδυλίων κατά τη διάρκεια της θητείας της παρούσης κυβέρνησης.. Έτσι ένα πολύ μεγάλο βάρος πάει στους ώμους της επόμενης κυβέρνησης. Και αυτό είναι μία ακόμα βαριά κληρονομιά που αφήνει πίσω της η κυβέρνηση Σημίτη.
Όσον αφορά στις απορροφήσεις κονδυλίων τα πράγματα είναι εξίσου αρνητικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο τέλος Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Οικονομίας, οι μέσες απορροφήσεις ήταν 25% ενώ σε συγκεκριμένα προγράμματα όπως η Κοινωνία της Πληροφορίας, η Ανταγωνιστικότητα , και η Υγεία -Πρόνοια οι απορροφήσεις ήταν 15%, 19% και 14% αντίστοιχα.
Οι ίδιες ανησυχητικές επιδόσεις στις απορροφήσεις κοινοτικών κονδυλίων παρατηρούνται και στο Ταμείο Συνοχής. Το Ταμείο Συνοχής, ως γνωστό, αφορά έργα Περιβάλλοντος και Μεταφορών και έχει προϋπολογισμό ετήσιου χαρακτήρα. Κάθε χρόνο δηλαδή δεσμεύεται ένα ενδεικτικό ποσό για κάθε μία από τις τέσσερις χώρες συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ελλάδα , Ισπανία , Πορτογαλία , και Ιρλανδία ).
Από τα 612 εκατ.ευρώ που είχαν αρχικά δεσμευτεί για το 2003 η χώρα μας έχει καταφέρει οριστικά να δεσμεύσει, μόνο τα 249 εκατ.ευρώ μέχρι τις 30-9-2003, όπως προκύπτει από απάντηση του αρμόδιου Επιτρόπου σε ερώτηση μου.
Πέρυσι ενώ είχαμε δεσμεύσει αντίστοιχο ποσό, στο τέλος του χρόνου το ποσό που δεσμεύσαμε οριστικά ήταν 450 εκατ ευρώ. Τα υπόλοιπα τα δέσμευσε “έναντι” η Ισπανία για μας ” ξελασπώνοντας μας “.Φέτος εξαρτώμεθα και πάλι από τους Ισπανούς και τους Πορτογάλους. Αν δεν δεσμεύσουν το υπόλοιπο ποσό τα χρήματα χάνονται οριστικά. Εάν τα δεσμεύσουν τότε εμείς τα επόμενα χρόνια πρέπει να δεσμεύσουμε το ποσό που μας αντιστοιχεί (περίπου 600 εκ. ευρώ ) συν όλα τα υπόλοιπα που δεν μπορέσαμε να πάρουμε τα προηγούμενα χρόνια. Καταλαβαίνετε το βάρος της ευθύνης για την επόμενη κυβέρνηση.
Είναι πιθανόν όλες αυτές τις επισημάνσεις η κυβέρνηση να τις θεωρήσει ως κινδυνολογία. Κινδυνολογία όμως θεωρούσε και παλαιότερες επισημάνσεις ότι ενδέχεται να υπάρξει απώλεια κονδυλίων από το Β ΚΠΣ. Ο αρμόδιος Υπουργός συχνά επαναλάμβανε ότι δε θα χαθεί ούτε ένα ευρώ και μιλούσε για απορροφήσεις 104%.Ομως η ίδια η κυβέρνηση δε ζήτησε, και επομένως η Ελλάδα απώλεσε 160 δις δρχ από το Β ΚΠΣ όπως προέκυψε τον περασμένο Ιούνιο από απάντηση του αρμόδιου Επιτρόπου σε δική μου ερώτηση, και το θέμα του Β ΚΠΣ δεν έχει κλείσει ακόμα καθώς πολλοί φάκελοι μεγάλων προγραμμάτων είναι ακόμα ανοικτοί στις Βρυξέλλες και εξετάζονται από την Κομισιόν.
Είναι πραγματικά κρίμα ότι η Ελλάδα δεν αξιοποιεί με τον καλλίτερο τρόπο τις ευκαιρίες που μας δίνονται μέσω των διαρθρωτικών ταμείων και του ταμείου Συνοχής πολύ περισσότερο που το Δ ΚΠΣ θα υπάρξει μεν για τη χώρα μας αλλά θα είναι ουσιωδώς μικρότερο.
