Σοβαρά προβλήματα σε σχέση με την προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στην Αλβανία διαπιστώνει η Επιτροπή. Οι αλβανικές αρχές δε δεσμεύονται ούτε για νέα απογραφή του πληθυσμού, παρά το σχετικό αίτημα της ΕΕ. Αυτά δηλώνει ο Επίτροπος αρμόδιος για θέματα διεύρυνσης κ. Όλι Ρεν απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Κωστή Χατζηδάκη.
Συγκεκριμένα, ο κ. Χατζηδάκης στην ερώτησή του προς την Κομισιόν έθετε το ζήτημα των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στην Αλβανία, σημειώνοντας ότι, ειδικότερα για την ελληνική μειονότητα, παρά τις δεσμεύσεις των Αλβανικών αρχών τα προβλήματα παραμένουν. Για το λόγο αυτό, ο ευρωβουλευτής της ΝΔ κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τοποθετηθεί σε σχέση με τέσσερα μείζονα ζητήματα για την Αλβανία: τη συμμόρφωσή της προς τις απαιτήσεις της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τις μειονότητες, τα θέματα της εκπαίδευσης, τη νέα απογραφή, και την απόδοση των περιουσιών στους νόμιμους κατόχους. Υπενθυμίζεται ότι τη στιγμή αυτή βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και Αλβανίας.
Ο κ. Ρεν στην απάντησή του επιβεβαίωσε σε μεγάλο βαθμό τις εκτιμήσεις και ανησυχίες του Έλληνα ευρωβουλευτή. Συγκεκριμένα, σημείωσε:
•
Για την προστασία των μειονοτήτων: η Αλβανία έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες ώστε να συμμορφωθεί με τις διατάξεις της Σύμβασης για τις Εθνικές Μειονότητες του Συμβουλίου της Ευρώπης (ιδρύοντας π.χ. μια κρατική επιτροπή μειονοτήτων για τη βελτίωση της αντιπροσώπευσης των μειονοτήτων στη δημόσια ζωή, υιοθετώντας μια εθνική στρατηγική για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των Ρομ και παρέχοντας σχολεία και ειδικούς κύκλους μαθημάτων στις μειονότητες). Ωστόσο, τόνισε ότι “κρίνεται αναγκαία μεγαλύτερη προσπάθεια σχετικά με τη μετάφραση της νομοθεσίας στις μειονοτικές γλώσσες, την ενίσχυση της κοινότητας των Ρομ, την αναγραφή των τοπικών παραδοσιακών ονομάτων και την αύξηση του προσωπικού που ασχολείται με θέματα μειονοτήτων.”
•
Για την επέκταση της διδασκαλίας των μειονοτικών γλωσσών: αναγνώρισε ότι οι αλβανικές αρχές οφείλουν να καταβάλουν περισσότερη προσπάθεια. Ωστόσο, απέφυγε ο κ. Ρεν να τοποθετηθεί για την καθυστέρηση που παρατηρείται στην έναρξη λειτουργίας του ελληνικού σχολείου στη Χειμάρρα.
•
Για την απογραφή του πληθυσμού: οι αλβανικές αρχές δε δεσμεύονται για την πραγματοποίησή της με αποτέλεσμα τα στοιχεία που παρουσιάζει σχετικά με το μέγεθος των μειονοτήτων να μην βρίσκουν σύμφωνες τις μειονοτικές ομάδες. Για το λόγο αυτό, “η Επιτροπή συνεχίζει να ενθαρρύνει τη στενή συνεργασία και τον διάλογο μεταξύ της κυβέρνησης και των εκπρόσωπων των μειονοτήτων, με σκοπό τον καθορισμό μεθοδολογίας ικανής να αποφέρει αποτελέσματα σχετικά με το μέγεθος των μειονοτήτων τα οποία να είναι ακριβή αλλά και αποδεκτά από όλα τα μέρη.”
•
Για τις περιουσίες, “ο νόμος του 2004 περί αποκατάστασης και αποζημίωσης περιουσιών παρέχει τώρα στην Αλβανία μια σταθερή βάση για να προχωρήσει στην ισότιμη εφαρμογή των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας”. Προσθέτει , ωστόσο με νόημα ότι «η Επιτροπή συνεχίζει να τονίζει στις Αλβανικές αρχές τη σημασία της άμεσης καθιέρωσης αυτών των αρχών για όλα τα μέρη της Αλβανίας».
Ο κ. Χατζηδάκης έκανε σχετικά την ακόλουθη δήλωση: «Η ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας έχει σίγουρα συμβάλει καθοριστικά σε κάποια κατοχύρωση βασικών δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας. Σίγουρα όμως το περιθώριο βελτίωσης είναι πολύ μεγάλο, όπως και οι απαιτήσεις στο συγκεκριμένο τομέα. Το σίγουρο είναι ότι δε θα υπάρξει ευρωπαϊκή προοπτική για την Αλβανία, εάν δε μάθει να σέβεται και να υποστηρίζει τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρόκειται να κάνει εκπτώσεις. Και αυτό πρέπει να γίνει άμεσα αντιληπτό από τις αλβανικές αρχές».