Κύριε Χατζηδάκη, πολύ πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε μια σημαντική Έκθεσή σας για τον κανονισμό-πλαίσιο των Διαρθρωτικών Ταμείων 2000-2006 . Τι ειδικό βάρος έχει αυτή η έγκριση, στο πλαίσιο της συνολικής διαπραγμάτευσης στην ΕΕ;
Πράγματι, η εκπόνηση είναι σημαντική γιατί ο Κανονισμός Πλαίσιο που εισηγηθήκαμε περιλαμβάνει τους κανόνες για την κατανομή όλου του Πακέτου Σαντέρ σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση για την περίοδο 2000-2006. Το ειδικό βάρος, της Έκθεσης απορρέει και από το γεγονός ότι ψηφίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τη διαδικασία της «σύμφωνης γνώμης». Χωρίς δηλαδή τη σύμφωνη γνώμη του Κοινοβουλίου δεν υπάρχει Κανονισμός. Τώρα η σκυτάλη θα πάει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βιέννης, σε λίγες μέρες δηλαδή, όπου οι 15 θα τοποθετηθούν για πρώτη φορά απέναντι στις θέσεις της Επιτροπής, αλλά και του Κοινοβουλίου. Μετά από την τοποθέτηση των δεκαπέντε Ευρωπαίων ηγετών στη Βιέννη, στο Κοινοβούλιο θα εκπονήσουμε νέα Έκθεση Νομοθετικού Χαρακτήρα, που θα ψηφιστεί από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου τον Φεβρουάριο ή το Μάρτιο. Οι δεκαπέντε κυβερνήσεις ξέρουν ότι δεν πρέπει να αγνοήσουν τις βασικές, τουλάχιστον, θέσεις της Ευρωβουλής αν θέλουν οι ευρωβουλευτές να δώσουν το τελικό τους ΟΚ, όταν υπάρξει κατάληξη των διαπραγματεύσεων στο Συμβούλιο.
Και πότε περιμένετε να τελειώσουν οι διαπραγματεύσεις για το Πακέτο Σαντέρ;
Κοιτάξτε, όπως πληροφορούμαι, στο επίπεδο των διαφόρων εθνικών κυβερνήσεων υπάρχουν σοβαρές διαφωνίες για την κατανομή των πόρων και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κάποια καθυστέρηση της τελικής επικύρωσης του νέου Κανονισμού από το Συμβούλιο Υπουργών και βεβαίως από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Εάν αληθεύει αυτό, ενδέχεται η σχετική απόφαση να ληφθεί την Συμβούλιο Υπουργών το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο του ΄99, αντί για την άνοιξη, όπως ήταν ο αρχικός προγραμματισμός. Κι ενώ ελπίζαμε ο Κανονισμός να εγκριθεί τον προσεχή Μάρτιο, ίσως χρειαστεί η μάχη αυτή να συνεχιστεί καθ’όλη τη διάρκεια του επόμενου έτους.
Ποιοι είναι, κ. Χατζηδάκη, οι βασικοί άξονες του νέου Κανονισμού και σε τι βαθμό μπορεί να ωφεληθεί η Ελλάδα από τους νέες ρυθμίσεις που εισηγηθήκατε στην Έκθεσή σας;
Να σας πω κατ’αρχάς ότι η Έκθεση αφορά τα Διαρθρωτικά Ταμεία, δηλαδή, Περιφερειακό, Κοινωνικό, Αλιείας και Γεωργικό, ένα πακέτο δηλ. της τάξεως των 210 δις ECU για τα σημερινά κράτη μέλη, σύμφωνα τουλάχιστον με τις προτάσεις της Κομισιόν. Άλλα 20 δις ECU πηγαίνουν στο Ταμείο Συνοχής. Οι τέσσερις βασικές αλλαγές που αφορούν την Ελλάδα, τις οποίες εισηγήθηκα και έγιναν αποδεκτές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι, επιτροχάδην, οι εξής. Πρώτον, ζητήσαμε στις φτωχότερες περιφέρειες της ΕΕ, στις οποίες εντάσσεται το σύνολο της Ελλάδας, να διατεθούν ακριβώς τα 2/3 των κονδυλίων. Τονίζω τη λέξη ακριβώς, γιατί το «περίπου» μπήκε μετά από πιέσεις των βορείων και σημαίνει «λιγότερο». Για να αντιληφθεί κανείς τη σημασία του «περίπου» και του «ακριβώς», αρκεί να σκεφθεί ότι κάθε ποσοστιαία μονάδα λιγότερη στο στόχο 1, σημαίνει για την Ελλάδα 100 δις δρχ. πιο λίγα. Δεύτερον, απορρίψαμε την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία αποθεματικού αποτελεσματικότητας, σύμφωνα με την οποία το 10% των πιστώσεων θα δίνονται σε όσες χώρες έχουν καλύτερες απορροφήσεις. Απορρίψαμε επίσης πρόταση της Κομισιόν οι πιστώσεις που αποδεσμεύονται, λόγω μη απορρόφησής τους μετά από 2 χρόνια, να δίνονται σε άλλα κράτη μέλη.
Και η πρόταση αυτή δεν συνέφερε την Ελλάδα, γιατί έχουμε χαμηλά ποσοστά απορρόφησης, αυτό θέλετε να πείτε;
Ο νοών νοείτω. Λοιπόν, η έκθεση προτείνει τα χρήματα αυτά να μένουν στο ίδιο κράτος μέλος και να διοχετεύονται σε προγράμματα που έχουν καλύτερη απόδοση. Να σημειώσω εδώ ότι, όσον αφορά το αποθεματικό, η Κομισιόν έχει ανεπισήμως οπισθοχωρήσει ήδη, μιλώντας για αποθεματικό 5% και με εθνικές ποσοστώσεις. Τρίτον, προτείναμε ένα νέο πρόγραμμα στα πλαίσια της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας INTERREG, για τη συνεργασία με τα νησιά μεταξύ νησιωτικών περιοχών. Αντιλαμβάνεστε τι σημασία έχει αυτό για μια κατ’εξοχήν νησιωτική χώρα σαν την Ελλάδα. Και, τέταρτον, ζητήσαμε να αυξηθεί το ποσοστό συγχρηματοδότησης από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι και 85% για τις περιφέρειες που έχουν ΑΕΠ κάτω του 70% του κοινοτικού μέσου όρου. Αυτό θα οδηγήσει σε ελάφρυνση του προϋπολογισμού των φτωχότερων κρατών μελών, ιδίως ενόψει της ΟΝΕ και του στόχου για έλλειμμα όχι μεγαλύτερο του 3%.
Θα μου επιτρέψετε να επιμείνω στο θέμα των απορροφήσεων. Την ώρα που εσείς αγωνίζεστε για ένα μεγαλύτερο Πακέτο Σαντέρ, οι απορροφήσεις στο Πακέτο Ντελόρ δεν είναι καθόλου ικανοποιητικές. Δεν σας οδηγεί αυτό στο να κάνετε πικρές σκέψεις;
Έχετε δίκιο. Το ξέρετε ότι είμαστε κάτω από το μέσο όρο απορροφήσεων και πολύ πιο πίσω απ΄όλες τις χώρες Συνοχής, δηλαδή Ιρλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία, οι οποίες είναι πρωταθλήτριες στην απορρόφηση. Θα έχετε υπόψη σας τις απίστευτες απάτες με τα ΚΕΚ, τα ΚΕΚ-μπαρ και τα εντελώς ανύπαρκτα ΚΕΚ Προσθέστε ότι είναι πολύ πιθανό η Κομισιόν να μας ζητήσει λεφτά πίσω, μετά από τις εγκληματικές κακοτεχνίες που έχουν διαπιστωθεί στα μεγάλα δημόσια έργα αν δεν κάνουμε κάτι ουσιαστικό για να διορθωθεί η κατάσταση. Η ακαταλληλότητα των υλικών στους δρόμους φτάνει έως και 95%! Αλλά και σε ευαίσθητους τομείς όπως η παιδεία, η υγεία και ο κοινωνικός αποκλεισμός τα πράγματα πάνε πολύ άσχημα. Είναι θλιβερό να παίρνουμε 6,5 τρις δρχ. από το 1994 μέχρι το 1999 και από τη μια να έχουμε χαμηλότερους ρυθμούς απορρόφησης σε σχέση με τις ανταγωνίστριές μας χώρες και από την άλλη πολλά από τα λεφτά αυτά να πηγαίνουν σε σκάνδαλα και κακοτεχνίες.
Ας επιστρέψουμε στο Πακέτο Σαντέρ. Η αυστριακή προεδρία προωθεί σχέδια για την περικοπή των κονδυλίων στις φτωχότερες χώρες, κυρίως στον ευρωπαϊκό Νότο. Ποια πιστεύετε ότι είναι τα σχέδια που εξετάζουν οι χώρες του Βορρά για τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις;
Η αυστριακή προεδρία έχει προτείνει μια φόρμουλα, με την οποία γίνεται προσπάθεια να περιοριστούν οι κοινοτικές δαπάνες, ώστε οι μεγάλες χώρες να μειώσουν τις εισφορές τους στα ταμεία της ΕΕ. Η πρόταση της Κομισιόν με την οποία συμφωνεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μιλάει για διάθεση του 0,46% του Κοινοτικού ΑΕΠ στα Διαρθρωτικά Ταμεία. Η Αυστρία πρότεινε το ποσοστό αυτό να περιοριστεί στα σημερινά επίπεδα δηλ. 0,37% περίπου του Κοινοτικού ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει μια περικοπή πάνω από 20% σε σχέση με αυτά που προτείνουν η Κομισιόν και το Κοινοβούλιο. Η μάχη θα είναι μακρά, θα υπάρξει αντίδραση των φτωχότερων χωρών και θεωρώ ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα σταθεί συμπαραστάτης μας.
Σε μία εβδομάδα έχουμε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βιέννης. Τι περιμένετε να γίνει εκεί για το πακέτο Σαντέρ και πόσο αρνητικό είναι ότι εν συνεχεία ακολουθεί η Γερμανική προεδρία;
Στη Βιέννη θα γίνει μια πρώτη βολιδοσκόπηση σε επίπεδο πρωθυπουργών, ενδεχομένως και μια πρώτη μάχη αλλά στο επίπεδο των συμπερασμάτων τα αποτελέσματα θα είναι πολύ ισχνά. Τα συμπεράσματα θα επικεντρώνονται σε κάποιες γενικές αρχές και σε κάποια ανώδυνα, τεχνικού περιεχομένου κυρίως, θέματα και το ζήτημα θα το «κληρονομήσει» η Γερμανία. Η Γερμανία θα είναι το πρώτο βιολί στην ΕΕ και θα κατευθύνει τη σχετική συζήτηση για έξι μήνες, πράγμα που δεν είναι θετικό γιατί η χώρα αυτή πρωτοστατεί στην προσπάθεια για περικοπές. Οι αποστάσεις όμως μεταξύ των κρατών είναι πολύ μεγάλες και όπως σας εξήγησα η μάχη αυτή είναι ενδεχόμενο να κρατήσει και μετά τη γερμανική προεδρία που ούτως ή άλλως δεν πρόκειται να λάβει μόνη της τις όποιες αποφάσεις.
Πώς πιστεύετε ότι θα πρέπει να δράσει η κυβέρνηση για να διεκδικήσει ικανοποιητικό μερίδιο στα κοινοτικά κονδύλια του Γ΄ Πακέτου Στήριξης; Η μέχρι στιγμής στάση της σας ικανοποιεί;
Βλέπω μια πολύ μεγαλύτερη κινητικότητα των Ισπανών. Και αυτό δεν το καταλαβαίνω. Όπως δεν καταλαβαίνω γιατί δεν έχει υπάρξει αντίδραση της κυβέρνησης και για τον αποκλεισμό της Κύπρου από το λεγόμενο προενταξιακό ταμείο. Είδα κάποιο προσχέδιο της προεδρίας για το Συμβούλιο της Βιέννης σχετικά με αυτό το θέμα, όπου υπήρχαν όλες οι άλλες υποψήφιες χώρες εκτός από την Κύπρο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε την άποψη ότι η Κύπρος για λόγους αρχής πρέπει να τύχει και αυτή προενταξιακής βοήθειας. Η Ελληνική κυβέρνηση πρέπει να αξιοποιήσει αυτή τη θέση. Δεν κατάλαβα επίσης την πρόωρη θριαμβολογία της κυβέρνησης και του ίδιου του κ.Σημίτη σχετικά με τον «πακτωλό των 9 τρις» που θα έρθουν από τις Βρυξέλλες με το Πακέτο Σαντέρ. Όπως βλέπετε τα πράγματα είναι δύσκολα και τη μάχη πρέπει να τη δώσουμε όλοι μαζί απέναντι στις χώρες του βορρά και συντονισμένα. Είναι ευτύχημα ότι έχουμε σύμμαχό μας το Ευρωκοινοβούλιο, θα πρέπει όμως η κυβέρνηση να κινητοποιηθεί εντονότερα και σε συνεργασία με όλες τις άλλες χώρες συνοχής. Αυτό που με ενοχλεί όμως περισσότερο είναι ο απίστευτος μικροκομματισμός με τον οποίο χειρίζεται τα θέματα προγραμματισμού του Πακέτου Σαντέρ.
Αυτό δεν έχει σχέση με τις διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες και στη Βιέννη. Αφορά το δικό μας προγραμματισμό…
Ναι. Η κυβέρνηση εμφανίζεται να έχει ξεκινήσει τον προγραμματισμό για το Πακέτο Σαντέρ συζητώντας με τον εαυτό της! Στα κομματικά όργανα και στα υπουργικά γραφεία. Το Πακέτο Σαντέρ όμως θα διαρκέσει ως το 2006 και αφορά τουλάχιστον τις 2 επόμενες κυβερνήσεις και φυσικά τα έργα της Ολυμπιάδας. Είναι εθνική υπόθεση. Είναι απαράδεκτος λοιπόν ο αποκλεισμός των κομμάτων της αντιπολίτευσης από το σχεδιασμό. Προσθέτω δε ότι σε πολλά άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. τα Σχέδια Περιφερειακής Ανάπτυξης (που όταν εγκριθούν από την Κομισιόν βαφτίζονται Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης) έρχονται προς έγκριση στα εθνικά κοινοβούλια. Αλλά αυτά φαίνεται για μας είναι περιττές πολυτέλειες.