Συζητήθηκε σήμερα στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αναμένεται να εγκριθεί αύριο με στήριξη όλων των μεγάλων πολιτικών κομμάτων η έκθεση του Ευρωβουλευτή των Φιλελευθέρων Ντιρκ Στερξ για την ενίσχυση της ασφάλειας στη θάλασσα. Η έκθεση αυτή είναι το αποτέλεσμα των εργασιών της “Προσωρινής επιτροπής για την βελτίωση της ασφάλειας στη θάλασσα” που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε να συστήσει με ψήφισμά του τον περασμένο Σεπτέμβριο. Μέλος της προσωρινής επιτροπής ήταν ο ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Κωστής Χατζηδάκης.
Η προσωρινή επιτροπή συγκροτήθηκε με κεντρικό στόχο την διερεύνηση των αιτίων των ναυτικών ατυχημάτων και ιδιαίτερα του ναυαγίου του πετρελαιοφόρου Prestige στα ανοικτά των ακτών της Γαλικίας το Νοέμβριο του 2002. Στις αρμοδιότητες της επιτροπής συμπεριλήφθηκαν και άλλοι τομείς, όπως η εξέταση των προδιαγραφών ασφάλειας στη ναυσιπλοΐα και η εφαρμογή αυτών των προδιαγραφών εκ μέρους των κρατών μελών, η επιδίωξη της εφαρμογής των μέτρων για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας που είχε προτείνει στο παρελθόν το Κοινοβούλιο, καθώς και η εξέταση νέων συμπληρωματικών μέτρων. Κατά τη διάρκεια των εργασιών της η επιτροπή διοργάνωσε τρεις δημόσιες ακροάσεις με ναυτικούς εμπειρογνώμονες και εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το γενικό γραμματέα του ΔΝΟ κ. Μητρόπουλο, εκπροσώπους της ισπανικής κυβέρνησης και της Ιρλανδικής Προεδρίας. Επιπλέον, αντιπροσωπεία των ευρωβουλευτών μετέβη και στην Βαρκελώνη, προκειμένου να έχουν μία ανταλλαγή απόψεων με τον πλοίαρχο του Prestige κ. Απόστολο Μαγκουρα.
Στην έκθεση γίνεται εκτενής αναφορά στον Έλληνα πλοίαρχο του Prestige κ. Απόστολο Μαγκουρα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απευθύνει έκκληση προς τις ισπανικές δικαστικές αρχές να επιτρέψουν στον πλοίαρχο να επιστρέψει στην χώρα του εν αναμονή της δίκης του και να φανούν ελαστικότερες όσον αφορά την υποχρέωσή του να παρουσιάζεται καθημερινά στις αρχές, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κ. Μαγκουρας έχει καταβάλει ήδη εγγύηση ύψους 3,2 εκατομμυρίων δολαρίων. Επιπλέον ζητά να διευκρινιστεί το ταχύτερο δυνατό η ημερομηνία έναρξης και ο προγραμματισμός της δίκης κατά του πλοιάρχου, δεδομένου ότι έχει παρέλθει σχεδόν 1,5 χρόνος από το ναυάγιο.
Οι σημαντικότερες επισημάνσεις και προτάσεις της έκθεσης μπορούν να συνοψισθούν στα ακόλουθα σημεία:
1. Να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στη συντήρηση και καλή κατάσταση των πλοίων, δεδομένου ότι ένα πετρελαιοφόρο διπλού κύτους που δεν συντηρείται όπως πρέπει, αποτελεί ενδεχομένως μεγαλύτερο κίνδυνο από ένα πετρελαιοφόρο μονού κύτους που συντηρείται σωστά. Αυτό αποδεικνύει άλλωστε και η καταστροφή του φορτηγού “Rockness”, διπλού κύτους, κοντά στις νορβηγικές ακτές τον Ιανουάριο του 2004.
2. Να επιτευχθεί η ταχεία και πλήρης υιοθέτηση και η αυστηρή εφαρμογή των ευρωπαϊκών διατάξεων από τα κράτη μέλη, που αποτελεί προϋπόθεση για να καταστεί ασφαλέστερη η θαλάσσια κυκλοφορία στα ευρωπαϊκά ύδατα. Πρέπει να σημειωθεί ότι, για παράδειγμα, οκτώ κράτη μέλη (Ιταλία, Αυστρία, Λουξεμβούργο, Ελλάδα, Φινλανδία, Βέλγιο και Κάτω Χώρες) δεν έχουν μεταφέρει ακόμη ή έχουν μεταφέρει μερικώς στο εθνικό τους δίκαιο τις δύο σημαντικές οδηγίες για τον έλεγχο της χώρας του λιμένα και τους νηογνώμονες.
3. Να δημιουργηθεί μία Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή, η οποία να διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό και τις γνώσεις ώστε να εξασφαλίζει μεταξύ άλλων την ασφάλεια στην θάλασσα και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, την αυστηρή παρακολούθηση ορισμένων θαλάσσιων οδών και την καταστολή της παράνομης εισόδου σε αυτές. Η Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή θα αναλαμβάνει τον ταχύτερο δυνατό συντονισμό των απαραίτητων μέτρων σε περίπτωση ναυτικής καταστροφής.
4. Να δημιουργήσει κάθε παράκτιο κράτος μέλος σαφή διάρθρωση λήψης αποφάσεων και έκδοσης εντολών σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης στη θάλασσα, καθώς και ανεξάρτητης αρχής που θα λαμβάνει τις αναγκαίες αποφάσεις, ιδίως την επιλογή και τον υποχρεωτικό ορισμό τόπου για αναγκαστική αγκυροβολία ή αναγκαστικό ελλιμενισμό.
Άλλες προτάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περιλαμβάνουν την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για την Ασφάλεια της Ναυτιλίας, την ανάγκη λήψης μέτρων για την αναβάθμιση του γοήτρου των ναυτικών επαγγελμάτων, ώστε να καταστούν ελκυστικότερα για τους νέους, την βελτίωση της ασφάλειας και των συνθηκών εργασίας των ναυτικών.
Ο ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΕΛΚ για θέματα μεταφορών Κωστής Χατζηδάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση κατά τη συζήτηση της έκθεσης στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: “Είναι μία ευτυχής χρονική συγκυρία ότι η συζήτηση σήμερα της έκθεσης για την βελτίωση της ασφάλειας στη θάλασσα συμπίπτει με την απελευθέρωση των Ελλήνων ναυτικών του δεξαμενόπλοιου Tasman Spirit, που κρατούνταν στο Καράτσι του Πακιστάν. Ελπίζω ολόψυχα ότι θα ακουστεί και το αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για επιστροφή στη χώρα του εν αναμονή της δίκης του πλοιάρχου του Prestige κ. Απόστολου Μαγκουρα. Διότι είναι τραγικό να δίνεται η εντύπωση ότι οι ναυτικοί λειτουργούν ως αποδιοπομπαίοι τράγοι κατά την απόδοση ευθυνών για θαλάσσια ατυχήματα. Ευθύνες έχουν κατά πρώτιστο λόγο τα ίδια τα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη που δεν εφαρμόζουν την κοινοτική νομοθεσία, την οποία εντούτοις έχουν εγκρίνει. Που δεν έχουν εκπονήσει σχέδια δράσης για την περίπτωση μίας ενδεχόμενης ναυτικής καταστροφής, ελπίζοντας απλά ότι δε θα συμβεί. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με συνέπεια στις αρχές και προτεραιότητές του, κάνει με την έκθεσή του μία ακόμη σημαντική συμβολή προς την επίτευξη του σκοπού αυτού”.