Ας υποθέσουμε ότι το άρθρο 16 του Συντάγματος σε σχέση με τα Πανεπιστήμια δεν θα αναθεωρηθεί.
Τι θα συμβεί;
Πρώτον, η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να έχει το παγκόσμιο ρεκόρ φοιτητικής μετανάστευσης, με βάση το μέγεθος της χώρας, ακολουθούμενη από τη Μαλαισία.
Πλούσιοι, αλλά και πολλοί φτωχότεροι ΄Ελληνες, δεν θα εμποδιστούν να συνεχίσουν να στέλνουν τα παιδιά τους να σπουδάζουν σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού, κρατικά και μη κρατικά.
Δεύτερον, τα πτυχία των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων που εκδίδονται σε συνεργασία με
ελληνικά κολλέγια θα αναγνωριστούν και θα εξασφαλίζουν επαγγελματικά δικαιώματα, ούτως ή άλλως!!
Η εμμονή στη μη αναθεώρηση
είναι χαμένη μάχη και
όσον αφορά στο κοινοτικό δίκαιο θα οδηγήσει σε μια κατάσταση παρόμοια με
το ¨βασικό μέτοχο¨.
Στις 18 Ιανουαρίου, στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (Δ.Ε.Κ.), εκδικάζεται προσφυγή της Κομισιόν εναντίον της Ελλάδας για παραβίαση της οδηγίας 89/48 σε σχέση
με την αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων με βάση τους κανόνες της εννιαίας αγοράς.
Η προσφυγή
αφορά μεταξύ άλλων
στη μη αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων σε κατόχους διπλωμάτων ευρωπαϊκών πανεπιστημίων που συνεργάζονται με ελληνικά κολλέγια.
Στο σκεπτικό της προσφυγής της, η Κομισιόν
αναγνωρίζει ότι τα θέματα της εκπαίδευσης ανήκουν στην αρμοδιότητα
των κρατών μελών, που ρυθμίζουν το εκπαιδευτικό τους
σύστημα
όπως θέλουν.
Θεωρεί, όμως, ότι η αναγνώριση των
εν λόγω πτυχίων, καθώς εκδίδονται από βρετανικά και γαλλικά
πανεπιστήμια δεν είναι θέμα του Ελληνικού Δημοσίου ή του Ελληνικού Συντάγματος.
Παρά τη συνεργασία με ελληνικά κολλέγια, θεωρεί τα πτυχία βρετανικά ή γαλλικά και σημειώνει πως εφ΄όσον αναγνωρίζονται στη Βρετανία ή στη Γαλλία, ερμηνευτικά με βάση την εν λόγω οδηγία, πρέπει να αναγνωριστούν
και στην Ελλάδα.
Με άλλα λόγια, η Κομισιόν πιστεύει
ότι οι περιορισμοί του
Ελληνικού Συντάγματος δεν καλύπτουν τα πτυχία αυτά χωρίς καν να θέτει θέμα υπεροχής
του κοινοτικού δικαίου.
Επικαλείται μάλιστα, πρόσφατη απόφαση του Δ.Ε.Κ.
(Νοέμβριος 2003), το οποίο σε παρόμοια
ιταλική περίπτωση (υπόθεση Neri) που αφορούσε συνεργασία του βρετανικού πανεπιστημίου του Νόττιγχαμ με ιταλικό κολλέγιο, δέχθηκε όλο το παραπάνω σκεπτικό, θεωρώντας ότι εναπόκειται στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια να ρυθμίζουν, όπως θέλουν τα ίδια τον τρόπο που οργανώνουν τις σπουδές τους (εξ αποστάσεως, συνεργασίες με κολλέγια , κλπ.)
Ακόμα όμως και αν υποθέσουμε ότι η
Ελλάδα δεν θα καταδικαστεί σ΄αυτή τη δίκη, στις 20
Οκτωβρίου είναι
η καταληκτική προθεσμία για την εφαρμογή της νέας κοινοτικής οδηγίας 36/2005 για το ίδιο θέμα (επαγγελματικά δικαιώματα). Εκεί δεν τίθεται θέμα ερμηνειών.
Στο άρθρο 50, παράγραφος 3, γίνεται σαφές, πως το μόνο που μπορεί να κάνει η Ελλάδα, είναι να ρωτήσει τη Βρετανία και τη Γαλλία, αν αναγνωρίζουν αυτά τα πτυχία.
Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πράγμα που πρέπει να θεωρείται δεδομένο,
η αναγνώριση είναι αυτόματη!
Τυχόν άρνηση θα οδηγεί τελικά σε καταδίκη και πληρωμή προστίμων επί καθημερινής βάσεως, όπως έγινε με την χωματερή του Κουρουπητού στα Χανιά.
Τίθεται ένα θέμα για την ποιότητα των σπουδών.
Ορθώς η κυβέρνηση επιχειρεί να αντιμετωπίσει το θέμα σφαιρικά, στα πλαίσια της
αναθεώρησης του άρθρου 16 και ειδικότερα
στα πλαίσια του εκτελεστικού νόμου που θα ρυθμίζει
και το θέμα της ποιότητας των σπουδών στα μη κρατικά πανεπιστήμια.
Ωστόσο, ακόμα και αν δεν προχωρήσει η αναθεώρηση ,αξιολόγηση αυτών των ιδρυμάτων μπορεί να γίνει.
Στη παράγραφο 46 της απόφασης Neri το Δ.Ε.Κ σημειώνει σε σχέση με τα ιταλικά κολλέγια:
¨Ενώ ο στόχος να εξασφαλιστεί υψηλού επιπέδου πανεπιστημιακή εκπαίδευση καθιστά
θεμιτό τον περιορισμό βασικών ελευθεριών (της Ε.Ε.), τέτοιοι περιορισμοί πρέπει να είναι κατάλληλοι για την επιτυχία αυτού του στόχου και να μη προχωρούν πέραν του
δέοντος¨ .
Κατά την άποψή μου, αυτό πολύ απλά σημαίνει ότι το Δ.Ε.Κ. δέχεται περιορισμούς στη λειτουργία των κολλεγίων, αρκεί
οι περιορισμοί αυτοί να μην είναι παράλογοι και να μην οδηγούν σε απαγόρευση της λειτουργίας τους.
΄Ένας αποδεκτός
περιορισμός θα ήταν προφανώς
η αξιόλογησή τους,
αλλά
και
προϋποθέσεις λειτουργίας που
να είναι αντίστοιχες με αυτές των Πανεπιστημίων.
Συμπέρασμα:
Με αναθεώρηση του Συντάγματος ή
χωρίς, παραρτήματα ευρωπαϊκών πανεπιστημίων θα υπάρχουν στην Ελλάδα.
Είναι στο
χέρι μας να τα αξιολογήσουμε και να εξασφαλίσουμε υψηλό
επίπεδο σπουδών.
Τα
υπόλοιπα είναι απλώς στρουθοκαμηλισμός