Πώς αισθάνεστε μετά τα δραματικά γεγονότα που όλοι βιώσαμε τα τελευταία 24ωρα, με το φόνο του Αλέξανδρου πάνω απ’ όλα;
Όπως το 99,9% των πολιτών, αισθάνομαι θλίψη και οργή για την ανθρώπινη ζωή που χάθηκε. Θεωρώ ότι ένας «ψευτόμαγκας» αστυνομικός ήρθε και τραυμάτισε στα μάτια πολλών νέων ολόκληρη την αστυνομία και δημιούργησε μεγάλο πρόβλημα στην καθημερινότητα των Ελλήνων πολιτών και στις περιουσίες
πολλών καταστηματαρχών.
Αλλά την ίδια στιγμή αισθάνομαι την ίδια θλίψη και αγανάκτηση για το γεγονός ότι ένα σημαντικό τμήμα του πολιτικού κόσμου αντέδρασε με ακραία ανευθυνότητα. Οι κυβερνήσεις
δεν είναι για πάντα και οι αντιπολιτεύσεις ασφαλώς πρέπει να ασκούν κριτική. Όταν όμως ξεπερνούν κάποια όρια, τραυματίζουν την πατρίδα μας. Άρα από τη μια πλευρά είχαμε μια ακραία πράξη ενός αστυνομικού, από την άλλη μια ακραία στάση ορισμένων δυνάμεων της αντιπολίτευσης.
Είχαμε και μια ακραία στάση της κυβέρνησης όμως. Όταν ο αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών λέει δημόσια ότι η αστυνομία είναι σε κατάσταση άμυνας, είναι σα να σηκώνει ψηλά τα χέρια το κράτος…
Η κυβέρνηση
έκανε από την πρώτη στιγμή την επιλογή, να αποφευχθεί κλιμάκωση της έντασης με ένα τυχόν δεύτερο θύμα
από οποιαδήποτε επέμβαση της αστυνομίας. Θεωρώντας ότι αυτό είναι το μείζον κόστος, πλήρωσε και πληρώνει προφανώς το κόστος της αγανάκτησης των κατοίκων του κέντρου και των ιδιοκτητών κατεστραμμένων καταστημάτων. Μη γελιόμαστε. Κάτω από όλα αυτά, υπάρχει μια μεγάλη κοινωνική και πολιτική αντίφαση που ζούμε. Αν το περιορίσουμε στο θέμα της αστυνόμευσης, προκύπτει ότι θέλουμε τάξη χωρίς αστυνομία. Όσο λοιπόν έχεις να διαχειριστείς
αυτήν την αντίληψη, είτε με τη σημερινή είτε με άλλη κυβέρνηση, το φαινόμενο αυτό θα προκύπτει. Όπως θα προκύπτει ευρύτερα το πρόβλημα της διαχείρισης της οικονομίας και των κοινωνικών προβλημάτων σε διάφορες μορφές. Γιατί πάλι αν αναλύσετε τι προκύπτει ως κοινωνικό μήνυμα,
θα δείτε ότι σε πολλές περιπτώσεις εκείνο που μένει είναι ότι θέλουμε λεφτά χωρίς δουλειά, επενδύσεις χωρίς επενδυτές, εργαζόμενους χωρίς επιχειρήσεις.
Το επεισόδιο με τον άτυχο μαθητή πρέπει να αποτελέσει αφορμή να κάνουμε μια στάση περισυλλογής. Τις εκλογές κάποιο κόμμα θα τις κερδίσει. Το θέμα είναι να μη χάσει η Ελλάδα γιατί όποιος και να κερδίσει, με τα σημερινά δεδομένα η Ελλάδα θα είναι χαμένη.
Τα επεισόδια πήραν μια απρόσμενη έκταση και διάρκεια, με τη
συμμετοχή νέων ανθρώπων. Σας αιφνιδίασε αυτό;
Δεν περίμενα αυτήν την έκταση. Έχω βεβαίως ζήσει και άλλα περιστατικά παλιότερα, ως φοιτητής με τον Καλτεζά και τότε υπήρξαν κινητοποιήσεις, αλλά είμαστε σε ένα άλλο πολιτικό σκηνικό και η ιδιωτική τηλεόραση δεν υπήρχε. Τώρα υπάρχει και η τηλεοπτική εικόνα που έχει και αυτή τη συμβολή της… Δεν θέλω να αποδώσω τα αίτια των δραματικών γεγονότων στην τηλεόραση. Υπάρχουν αίτια που σχετίζονται με αυτή καθ’ εαυτή τη στάση της αστυνομίας, που πρέπει να κάνει την αυτοκριτική της- και μαζί και εμείς. Δεύτερον, υπάρχουν αίτια
που μπορεί να σχετίζονται και με την πολιτική συγκυρία- ήταν βαρύ έτσι ή αλλιώς το πολιτικό
κλίμα. Στη συνέχεια όμως ήρθαν τρία χτυπήματα.
Το χτύπημα από τον αστυνομικό, το χτύπημα πολλών μέσων ενημέρωσης που συμπεριφέρθηκαν ανεύθυνα, ακραία, λαϊκίστικα και το χτύπημα από την πλευρά ορισμένων δυνάμεων της αντιπολίτευσης, που ενώ έτσι κι αλλιώς έχουν πολιτικά οφέλη όταν η κυβέρνηση βρίσκεται σε δύσκολη θέση, θέλησαν να πυροδοτήσουν περαιτέρω το κλίμα…
Συμπεριλαμβάνετε τον Γ. Παπανδρέου σε αυτές τις συμπεριφορές;
Θεωρώ ότι ο Γ. Παπανδρέου κινήθηκε στα πλαίσια της κλασικής αντιπολίτευσης που κάνει το ΠΑΣΟΚ χωρίς να μας εκπλήξει ούτε ευχάριστα ούτε δυσάρεστα. Θεωρώ όμως ότι η στάση του ΣΥΝ για μένα ειδικά σε αυτήν τη συγκυρία ήταν έκπλήξη. Δεν μπορεί να επιβραβεύεις φραστικά αυτούς που καίνε τα μαγαζιά. Είσαι αριστερός; Στήριξε τους μαθητές, καταδίκασε την αστυνομία, κάνε κινητοποιήσεις. Τους κλέφτες των μαγαζιών δεν τους χρειάζεσαι.
Αναφερθήκατε στην ίδια βαριά πολιτική συγκυρία. Υπάρχει και η οικονομική κρίση, που πλήττει κυρίως τους νέους,
αλλά και τα ζητήματα της διαφθοράς, τα μεγάλα ερωτήματα με τη Μονή Βατοπεδίου. Τι ρόλο έπαιξαν αυτοί οι παράγοντες;
Όλα έπαιξαν ρόλο -και η στάση του αστυνομικού και το πολιτικό κλίμα που βιώνουμε από τον Σεπτέμβριο και μετά, χωρίς αμφιβολία. Ενδεχομένως και τα οικονομικά προβλήματα. Αλλά να σας ρωτήσω: στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Εσθονία, τη Λιθουανία- σε όλες αυτές τις χώρες που οι μισθοί
είναι 2 και 3 φορές παρακάτω από τους μισθούς των 700 ευρώ, δεν υπάρχουν οικονομικά προβλήματα; Το γεγονός ότι στο ευρωβαρόμετρο εδώ και αρκετά χρόνια βγαίνουμε η πιο απαισιόδοξη χώρα της Ευρώπης, κάτι σημαίνει. Νομίζω ότι είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Ως λαός έχουμε κάνει την κλάψα επάγγελμα. Και με εφοπλιστές αν μιλήσεις, ιδίως μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, παρά τα χρήματα που έχουν βγάλει το τελευταίο διάστημα, είναι σαν να τους έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι. Ακόμα, έχουμε τηλεοράσεις κλαψιάρες και λαϊκίστικες, που ισοπεδώνουν τα πάντα. Το τρίτο είναι ότι
συνολικά το πολιτικό σύστημα δεν πήγε όσο θα έπρεπε κόντρα στο λαϊκισμό. Δεν ορθώσαμε το ανάστημά μας, προτείνοντας αυτό το οποίο πιστεύουμε, ανεξάρτητα αν θα το αποδέχεται η πλειοψηφία της κοινωνίας σε κάποια συγκεκριμένη στιγμή.
Εμφανής όμως είναι και η πολιτική ανακολουθία για την κυβέρνηση. Όταν μια κυβέρνηση έρχεται με βασική δέσμευση κατά της διαφθοράς,
έχουμε ωστόσο όχι λίγα φαινόμενα διαφθοράς και δεν διατυπώνεται μια πολιτική αυτοκριτική μιας έμπρακτης αναγνώρισης των ευθυνών, έχει λόγους ο πολίτης να μην αισθάνεται ότι είναι μέρος μιας συλλογικής προσπάθειας για κάτι καλύτερο…
Για το θέμα του Βατοπεδίου και γενικότερα της διαχείρισης των πραγμάτων θα πρέπει να κάνουμε την αυτοκριτική μας. Πιστεύω ότι και το πόρισμα της εξεταστικής
θα έχει αυτά τα στοιχεία της αυτοκριτικής, μόνο που έπρεπε να ακολουθηθεί μια συγκεκριμένη διαδικασία. Πριν εξετάσεις τα στοιχεία, δεν μπορείς να προβείς
σε διαπιστώσεις.
Όμως αυτό το κλίμα του λαϊκισμού οδηγεί στην ισοπέδωση κάθε προσπάθειας απ’ οπουδήποτε κι αν προέρχεται. Είναι βέβαιο ότι η ανεργία έχει μειωθεί σε σχέση με το 2004, το εισόδημά μας έχει αυξηθεί από το 92% στο 100% του μέσου ευρωπαϊκού όρου, ότι έχουν γίνει προσπάθειες για αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα, στο ασφαλιστικό, στην Ολυμπιακή- όλα όμως ισοπεδώνονται, αγνοούνται, υποβαθμίζονται. Αυτό το πρόβλημα δεν θα το έχει μόνο η σημερινή κυβέρνηση, αλλά οποιαδήποτε κυβέρνηση αύριο. Να σας πω και κάτι; Το γεγονός ότι τα σπάνε
κάποιες ομάδες νέων, δεν συνδέεται μόνο με την αγανάκτηση, αλλά και το ότι μια κλασική συγκέντρωση δεν θα προβαλλόταν ποτέ από μια τηλεόραση. Αυτό που προβάλλονται είναι ακραίες εκδηλώσεις. Αυτό είναι κοινωνική κρίση, που ξεπερνά την αντίδραση των μαθητών, που προφανέστατα πρέπει να μας προβληματίσει.
Παράλληλα πρέπει να μας προβληματίσουν το κοινωνικό, το τηλεοπτικό και το πολιτικό μας μοντέλο…
Είναι πράγματι ένα ενδημικό δια-κομματικό φαινόμενο ο λαϊκισμός, που εμποδίζει ένα στοιχειώδες κλίμα συναίνεσης για βασικά προβλήματα,
όπως για το θέμα της παιδείας ώστε
να αντιμετωπίσουμε καλύτερα το μέλλον ως χώρα. Αλλά ο λαϊκισμός υπάρχει και στην παράταξή σας, παράδειγμα η συμπεριφορά της κομματικής βάσης της ΝΔ στην κ. Γιαννάκου…
Δεν ήταν πάντως αντιδράσεις για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση,
αλλά για το βιβλίο της Ιστορίας.
Χωρίς αμφιβολία, ο λαϊκισμός είναι το το δηλητήριο της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Το δυστύχημα είναι ότι έχουμε φτάσει σε μια ανώτερη φάση λαϊκισμού, στη φάση του πολιτικού σουρεαλισμού. Οι λύσεις δεν θα μας προκύψουν από τους μαθητές. Τα μηνύματα και οι αφορμές για σκέψεις προέρχονται από τους μαθητές. Αλλά οι λύσεις θα πρέπει να προέλθουν από εμάς και ανεξάρτητα από ποιο κόμμα υπηρετούμε, πρέπει να είναι υπεύθυνες. Δεν μπορεί σοβαρά να υποστηρίζεται μέσα σε αυτό το κλίμα ότι πρέπει να καταργηθούν τα ΜΑΤ. Σε ποια χώρα του κόσμου δεν υπάρχουν; Δεν μπορεί να υποστηρίζεται ότι πρέπει να μην αντικατασταθεί η Ολυμπιακή που χάνει 350 εκατ. ευρώ το χρόνο από μια υγιή εταιρεία που θα κερδίζει πάνω από 150 εκ. το χρόνο. Αυτά δεν είναι θέμα ιδεολογικών επιλογών αλλά ζητήματα απλής λογικής. Ούτε να βαφτίζεται οτιδήποτε ως νεοφιλελεύθερο προκειμένου να μην προχωρήσει.
Από εδώ και πέρα τι γίνεται; Έχουμε ένα νέο σκηνικό…
Πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε
μια νέα αρχή, επιμένοντας στο δρόμο της Ευρώπης και της κοινής λογικής. Να κάνουμε την
αυτοκριτική μας για τα μέχρι τώρα λάθη μας, αλλά και να υποστηρίξουμε τις πολιτικές που μέσα μας πιστεύουμε ότι είναι σωστές διότι έχουν πετύχει και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Να κάνουμε μια νέα αρχή, όχι μόνο για τη ΝΔ, αλλά για τον τόπο. Θεωρώ μάλιστα ότι
νέα αρχή πρέπει να
κάνουν και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, διότι και αυτοί είναι θεσμικοί παράγοντες. Η Ελλάδα για να προχωρήσει χρειάζεται υπεύθυνη κυβέρνηση και υπεύθυνη αντιπολίτευση. Χρειαζόμαστε κόμματα που να μην κάνουν πολιτικό θέατρο, όπου μεταξύ μας μοιραζόμαστε ρόλους,
αλλά κόμματα που πιστεύουν σε αρχές, εκφράζουν τις αρχές αυτές και συγκρούονται με βάση αυτό που πιστεύουν και όχι με βάση το εικαζόμενο πολιτικό κέρδος, το οποίο μεσομακροπρόθεσμα οδηγεί σε πολιτική ζημιά και των ίδιων.
Ο πρωθυπουργός μπορεί, οφείλει να πάρει πρωτοβουλίες και ποιες;
Αν δεν μπορεί ο Κ. Καραμανλής αυτήν την ώρα, όπως είναι τα πράγματα αυτήν την ώρα, δεν μπορεί κανένας. Παρότι συμπαθής, θεωρώ ότι ο
Γ. Παπανδρέου είναι ανεπαρκής και οι υπόλοιπές πολιτικές δυνάμεις παριστάνουν τους προοδευτικούς ενώ είναι πραγματικοί φορείς αντίδρασης στην Ελλάδα.