Πώς “μπλέξατε” με την ΟΝΝΕΔ;
Κακά τα ψέματα. Με την πολιτική δεν μπλέκεται κανένας αν δεν έχει προσωπικές φιλοδοξίες. Και οφείλουμε κάποτε όλοι εμείς να το παραδεχθούμε. Είναι αναγκαίο, όμως, η προσωπική φιλοδοξία να συνδυάζεται με την διάθεση για προσφορά, γιατί αν μείνεις μόνο στην προσωπική φιλοδοξία στο τέλος το πέρασμα σου από την πολιτική είναι άλλον αρνητικό. Εκείνο που με επηρέασε καθοριστικά στο να εμπλακώ στις διαδικασίες της ΟΝΝΕΔ ήταν η δημαγωγική και λαϊκιστική πολιτική του ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’80. Έχω ως άνθρωπος μια απέχθεια στο ψέμα και τον λαϊκισμό.
Είστε ικανοποιημένος από εκείνη την περίοδο;
Λέω καμία φορά ότι ήταν τα καλύτερα και τα χειρότερα χρόνια της ζωής μου. Ότι έχω τις πιο έντονες αναμνήσεις σε σχέση με τα επόμενα βήματα μου τα οποία τυπικώς θεωρούνται και πιο σημαντικά. Γιατί ήταν εποχή οραμάτων και αγώνων. Εποχή πάθους για να αλλάξει κάτι στην Ελλάδα. Νομίζω ότι εμείς, η γενιά τότε της ΟΝΝΕΔ και της ΔΑΠ, δώσαμε έναν ιδιαίτερο τόνο στις εξελίξεις της περιόδου εκείνης.
Πιστεύετε ότι η πορεία της ΔΑΠ βοήθησε την ΝΔ;
Ναι, γιατί άλλαξε τον ρου των πραγμάτων στα πανεπιστήμια. Όταν εγώ ήμουν πρωτοετής είχαμε ποσοστά 18% και όταν τελείωσα το πανεπιστήμιο είχαμε υπερβεί το 40%. Δεν ήταν εύκολο να επιτευχθεί αυτό. Πολύ περισσότερο που ο χώρος της νεολαίας ήταν ένας προνομιακός χώρος για τις δυνάμεις της κεντροαριστεράς. Θα άλλαζαν ακόμη περισσότερο τα πράγματα αν εκείνη η γενιά αξιοποιείτο περισσότερο από την ΝΔ, γιατί πιστεύω ότι οι γενιές των ΟΝΝΕΔιτών είναι τα πιο πολιτικοποιημένα στελέχη της ΝΔ.
Πρέπει οι πολιτικές νεολαίες να αποτελούν τον πυρήνα της ανανέωσης των κομμάτων;
Δεν θέλω να πω ότι οι πολιτικές νεολαίες θα πρέπει να έχουν το μονοπώλιο της ανανέωσης. Οποιοσδήποτε αισθάνεται ότι μπορεί να προσφέρει στην πολιτική, και ο κόσμος του δίνει την συγκατάθεση του μέσω της ψήφου του, προφανώς πρέπει να συμμετέχει. Το πλεονέκτημα των στελεχών που προέρχονται από τις πολιτικές νεολαίες, κατά τεκμήριο τουλάχιστον, είναι ότι έχουν πολιτικό αισθητήριο. Ότι οσμίζονται καλύτερα τις εξελίξεις και μπορούν να χειρισθούν καλύτερα τις καταστάσεις. Μη ξεχνάτε ότι η πολιτική είναι μάνατζμεντ με πειθώ.
Είστε ευχαριστημένος από την παρουσία των πρώην ΟΝΝΕΔιτών στην “κεντρική πολιτική σκηνή”;
Νομίζω ότι έχουν κάνει κάποια βήματα τα τελευταία χρόνια και έχουμε παλιούς ΟΝΝΕΔίτες που έχουν κεντρικούς ρόλους μέσα στην ΝΔ. Απομένει να γίνει η ΝΔ κυβέρνηση για να μπορέσουν να προσφέρουν και περισσότερο. Πάντως πιστεύω ότι υπάρχει δυνατότητα ακόμη μεγαλύτερης αξιοποίησης των στελεχών της παλιάς και της καινούριας ΟΝΝΕΔ.
Πώς κρίνετε την αποκομματικοποίηση σημαντικής μερίδας της σημερινής νεολαίας;
Είναι αποτέλεσμα πάρα πολλών παραγόντων. Υπήρχαν υπερβολικές προσδοκίες για την πολιτική, κάποια στιγμή στην Ελλάδα που ήταν αδύνατο να δικαιωθούν. Από την άλλη υπήρξε ένα είδος μεσσιανισμού των πολιτικών κομμάτων, υπερβολικών υποσχέσεων των πολιτικών κομμάτων, οι οποίες εκ τω πραγμάτων ήταν αδύνατον να εκπληρωθούν. Έτσι οδηγηθήκαμε σε μια απογοήτευση και σε μια απαξίωση της πολιτικής την οποία την διαπιστώνουμε αλλά δεν κάνουμε όλα εκείνα τα οποία πρέπει προκειμένου να αλλάξουμε την πορεία των πραγμάτων.
Ήταν επιθυμία η Ευρωβουλή ή … απλώς “προέκυψε”;
Ήταν κάτι για το οποίο θα ήμουν ευτυχής εάν μου συνέβαινε στην πολιτική μου καριέρα. Αλλά, όσο και αν κανείς δεν το πιστεύει, ποτέ δεν το επιδίωξα και δεν το ζήτησα. Μου προέκυψε. Ήμουν ευτυχής που συνέβη και οφείλω και τώρα να δηλώσω την ευγνωμοσύνη μου στον κ.Έβερτ γιατί με δική του απόφαση επελέγην ως υποψήφιος ευρωβουλευτής το 1994.
Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του Ευρωκοινοβουλίου;
Σημαντικότερος από ότι φαντάζεται ο μέσος Έλληνας. Το 1998 το 58% της νομοθεσίας που τέθηκε σε εφαρμογή στην Ελλάδα ήταν νομοθεσία που προερχόταν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από τις δεκαεπτά κοινοβουλευτικές επιτροπές της Ευρωβουλής οι εννέα έχουν δικαίωμα συναπόφασης, που σημαίνει χονδρικά ότι για το ήμισυ σχεδόν της νομοθεσίας που εγκρίνεται σε επίπεδο ευρωπαϊκό η Ευρωβουλή πρέπει να συμφωνήσει και κατ΄ αρχήν και κατ΄ άρθρον. Στην Ελλάδα βεβαίως αυτό δεν γίνεται αντιληπτό διότι από αρχαιοτάτων χρόνων πιστεύουμε ότι η χώρα μας είναι ο ομφαλός της γης.
Τι θα έπρεπε να επιδιώξει η χώρα μας μέσω της Ε.Ε και κατά πόσο το έχει κάνει;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταφέρει τόσα χρόνια να μας εκσυγχρονίσει σε ένα βαθμό δια της βίας. Αν δεν υπήρχε η Ευρωπαϊκή Ένωση ο πληθωρισμός, τα ελλείμματα και άλλα δημοσιονομικά μεγέθη που σχετίζονται με την ΟΝΕ θα ήταν ακόμη εκτός ελέγχου. Εκείνο το οποίο θα έπρεπε να συμβαίνει στην χώρα μας είναι αυτό που συμβαίνει στην Πορτογαλία και την Ιρλανδία. Δηλαδή να εκσυγχρονιζόμαστε με την βούληση μας και όχι επειδή είμαστε δεμένοι χειροπόδαρα.
Είστε ικανοποιημένος από την “ευρωπαϊκή σας σταδιοδρομία”; Τι πιστεύετε ότι προσφέρατε στην Ελλάδα αλλά και στην ιδέα της ενωμένης Ευρώπης;
Δεν μπορώ να μιλήσω για την δική μου προσφορά. Για την προσφορά του καθενός θα πρέπει να μιλάνε οι άλλοι. Εγώ ένα πράγμα μπορώ να πω μόνο. Είμαι ικανοποιημένος με τη συνείδηση μου, με την έννοια ότι έκανα όσα μπορούσα όσα οι δυνάμεις μου, μου επέτρεπαν να κάνω για την υποστήριξη των ελληνικών συμφερόντων και για μι αποτελεσματική Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεσματική, ομοσπονδιακή, με κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτικές συνοχής μπορεί να υπηρετήσει, άλλωστε, καλύτερα τα συμφέροντα της Ελλάδας.
Ως στέλεχος που κινείστε διαρκώς στον χώρο της Ευρώπης, πώς βλέπετε να διαμορφώνεται το πολιτικό κλίμα στις χώρες της Ε.Ε; Έχετε διαπιστώσει πολιτικές διαφοροποιήσεις τον τελευταίο καιρό που ίσως να προοιωνίζουν επιμέρους πολιτικές αλλαγές στις διάφορες χώρες και ποιες;
Εγώ ποτέ δεν υπήρξα οπαδός δογματικών θεωριών όπως ” ήρθε η ώρα της αριστεράς” ή ” ήρθε η ώρα της δεξιάς” στην Ευρώπη και τον κόσμο. Το ποιο κόμμα κυβερνά σε κάθε χώρα είναι αποτέλεσμα πάρα πολλών παραγόντων. Αυτό όμως που θεωρώ προσωπικά βέβαιο είναι ότι τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη έχουμε μια “αμερικανοποίηση” του πολιτικού μοντέλου. Δηλαδή, οι ιδέες των δύο πολιτικών πόλων δεν είναι ριζικά διαφορετικές μεταξύ τους και ότι ταυτόχρονα οι παραδοσιακές, κρατικιστικές-σοσιαλιστικές αντιλήψεις έχουν υποχωρήσει. Η ίδια άλλωστε η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί τις αντιλήψεις του οικονομικού φιλελευθερισμού μέσω της ενιαίας αγοράς.
Ήδη προγραμματίζετε και οργανώνετε την επιστροφή σας στην Ελλάδα. Γιατί; Θα ήταν δύσκολο να επιδιώξετε μια νέα θητεία στην Ευρωβουλή, ή προτιμάτε το Ελληνικό Κοινοβούλιο;
Το σύστημα επιλογής των ευρωβουλευτών στην Ελλάδα είναι συνδεδεμένο με αποφάσεις του προέδρου του κόμματος. Κατά συνέπεια είναι δύσκολο, σε μένα τουλάχιστον προσωπικά, να ζητάω συνεχώς και αδιαλείπτως να είμαι στην ευρωβουλή παρότι το Ευρωκοινοβούλιο με γεμίζει προσωπικά. Δεν αισθάνομαι ότι το κόμμα της ΝΔ ήταν του πατέρα μου προκειμένου να επιδιώκω μια ευνοϊκή μεταχείριση του κόμματος προς το πρόσωπο μου. Εν πάση περιπτώσει κριτήριο είναι πάντα να κάνω το καλύτερο που μπορώ ανεξάρτητα από το μετερίζι που τυχαίνει κάθε φορά μπροστά μας. Και αν τελικά χρειαστεί να κατέβω στο ελληνικό κοινοβούλιο θα προσπαθήσω να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ χρησιμοποιώντας και την εμπειρία των 10 χρόνων που θα έχω εν τω μεταξύ αποκτήσει στις Βρυξέλες και το Στρασβούργο. Πάντως είναι πολύ νωρίς ακόμα να συζητάμε για οριστικές επιλογές ή για περιφέρειες. Όλα αυτά απομένουν να διευκρινισθούν στις συζητήσεις που θα πρέπει να γίνουν με εκείνους που πρέπει να συζητήσω στην ώρα που θα είναι πιο κατάλληλη.
Ποιες είναι οι προκλήσεις για τους νέους πολιτικούς στην Ελλάδα;
Η μεγάλη πρόκληση που έχουμε εμείς οι νέοι πολιτικοί είναι να αποδεικνύουμε ότι δεν είμαστε μόνο νέοι στην ηλικία αλλά και νέοι στις ιδέες. Ότι είμαστε οι πολιτικοί της επόμενης ημέρας. Αισθάνομαι λοιπόν την υποχρέωση να δουλέψω με όσο μεγαλύτερη συστηματικότητα και σοβαρότητα προκειμένου να βοηθήσω να γίνουν κάποιες αλλαγές που έχει ανάγκη αυτός ο τόπος. Είναι ανάγκη η οικονομία να απελευθερωθεί επιτέλους από τα δεσμά του κράτους και να γίνει πιο ανταγωνιστική και να δημιουργηθούν περισσότερες θέσεις εργασίας. Είναι ανάγκη η Ελλάδα να παρακολουθήσει την επανάσταση των νέων τεχνολογιών και της κοινωνίας των πληροφοριών. Είναι ανάγκη να αντιμετωπίσουμε την παγκοσμιοποίηση σαν πραγματικότητα που δεν μπορούμε να την αλλάξουμε, αλλά και σαν πρόκληση από την οποία πρέπει να βγούμε κερδισμένοι. Όχι με φοβικά σύνδρομα. Είναι ανάγκη να δημιουργήσουμε στην παιδεία το πλαίσιο που χρειάζεται έτσι ώστε πραγματικά να είναι το εφόδιο για το μέλλον σε μια διεθνώς μεταβαλλόμενη οικονομία και κοινωνία. Κυρίως είναι ανάγκη να βοηθήσουμε όλοι όσοι αισθανόμαστε ότι είμαστε νέοι στις ιδέες για να δοθεί το σινιάλο μιας νέας εθνικής εξόρμησης που θα κάνει την Ελλάδα να αισθανθεί πραγματικά ως ισότιμος εταίρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο τόπος αυτός δεν έχει μόνο ιστορία, έχει και μέλλον. Αλλά το μέλλον πρέπει να το δημιουργήσουμε όλοι μαζί.
Τι νομίζετε ότι περιμένει ο σημερινός ψηφοφόρος, από τους εκπροσώπους του και τι θέλει να ακούσει προεκλογικά;
Νομίζω ότι οι Έλληνες ψηφοφόροι έχουν μια τάση να θέλουν να ακούσουν τα ευχάριστα και αυτή είναι η δυσκολία που έχω προσωπικά διότι επιθυμώ να είμαι χρήσιμος και όχι ευχάριστος. Δυστυχώς εκείνο το οποίο συμβαίνει είναι ότι όσοι θέλουν να είναι χρήσιμοι δικαιώνονται εκ των υστέρων. Παρόλα αυτά προσπαθώ να μην απομακρύνομαι από αυτή την θεώρηση των πραγμάτων έστω και αν αυτό κοστίζει πολλές φορές σε συμπάθειες ή σε ψήφους. Διότι αν αυτή η χώρα θέλει πραγματικά να γίνει μια σύγχρονη πολιτικά ευρωπαϊκή χώρα πρέπει να βρεθούν κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι θα πάνε κόντρα στο ρεύμα και με το προσωπικό τους παράδειγμα θα εμπνεύσουν τους πολίτες έτσι ώστε να ξεκινήσει μια συνολική εθνική εξόρμηση σαν και αυτή που έγινε στην Ιρλανδία, σαν και αυτή που γίνεται στην Ισπανία προκειμένου η χώρα μας να ανέβει τα σκαλιά της προόδου.
Πιστεύετε στην ανάγκη συνένωσης όλων ανεξαιρέτως των δυνάμεων της παράταξης, ώστε να καταστεί δυνατή η επίτευξη του εκλογικού της στόχου; Ή δέχεστε ότι “φθάνουμε όσοι είμαστε – δεν χρειαζόμαστε άλλους”;
Πιστεύω ότι η ΝΔ βρίσκεται σε μια θετική τροχιά και θεωρώ ότι ακόμα και πολλοί από τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ το παραδέχονται μέσα τους ότι θα είναι η επόμενη κυβέρνηση της χώρας. Βασικός μας στόχος θα πρέπει να είναι όχι πώς θα γίνουμε η επόμενη κυβέρνηση αλλά πώς θα γίνουμε η κυβέρνηση που δικαιούται και αξίζει αυτός ο τόπος. Γι’ αυτό χρειάζεται προετοιμασία σε δύο επίπεδα. Προετοιμασία στο επίπεδο των θέσεων και περαιτέρω ξεκαθάρισμα του πολιτικού και προγραμματικού μας λόγου και προετοιμασία στο επίπεδο των στελεχών. Διότι το να διοικείς δεν είναι απλή υπόθεση. Το ΠΑΣΟΚ δεν τα έχει καταφέρει. Και εμείς είμαστε καταδικασμένοι να είμαστε καλύτεροι από το ΠΑΣΟΚ. Πρέπει λοιπόν να σηκώσουμε τα μανίκια από τώρα με αυτόν ακριβώς τον στόχο.