Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δικαιούμαι νομίζω να πω πως ειδικά στον τομέα της ενέργειας, χωρίς να διεκδικούμε το αλάθητο, η τελευταία πενταετία της Νέας Δημοκρατίας ήταν μια παραγωγική περίοδος. Και θα ευχόμασταν στην Κυβέρνηση να συνεχίσει και να εντείνει αυτές τις προσπάθειες. Αλλά νομίζω, κάνοντας εξοικονόμηση ενέργειας στις κινήσεις της, μέχρι στιγμής δεν έχει να δείξει τα αντίστοιχα αποτελέσματα. Κι αυτό μου είναι δύσκολο σε προσωπικό επίπεδο να το πω, διότι μου είναι πολύ συμπαθής ο Υπουργός. Αλλά θεωρώ πως πραγματικά εάν κάποιος κάνει μια αποτίμηση του μέχρι τώρα τουλάχιστον αποτελέσματος, αυτό που είπα προηγουμένως είναι ακριβές.
Η Κυβέρνηση όταν ανέλαβε την εξουσία στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της πράσινης ενέργειας και της εξοικονόμησης ενέργειας. Σωστά κατ’ αρχήν. Όπως σωστό κατ’ αρχήν ήταν ότι δεν αρνήθηκε να προχωρήσει δυο δικές μας έτοιμες νομοθετικές πρωτοβουλίες για την αιολική ενέργεια, γενικότερα για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και για την ενεργειακή εξοικονόμηση στα σπίτια. Το χαιρετίσαμε αυτό και το ψηφίσαμε.
Όμως, αν ψάξει να δει κανείς συγκεκριμένα και θεαματικά αποτελέσματα στον τομέα αυτό, δεν θα δει. Είναι χαρακτηριστική η απογοήτευση, ας πούμε, των αγροτών για τα φωτοβολταϊκά. Είναι γνωστές οι διαμαρτυρίες για την ακύρωση αιολικών πάρκων στη θάλασσα, που ήταν και έργα μεγάλης εμβέλειας και τα οποία, κατά την άποψή μας, θα έπρεπε να προταχθούν. Ακόμη πιο αρνητικό, όμως, είναι ότι δεν έχετε προχωρήσει μέχρι στιγμής δυο δικά μας προγράμματα: το «εξοικονόμηση κατ’ οίκον» και το «εξοικονομώ».
Στο «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον» κατ’ εξαίρεση του γνωστού προεκλογικού σας δόγματος ότι «λεφτά υπάρχουν», υιοθετήσατε τότε το δόγμα ότι «λεφτά δεν υπήρχαν» από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δήθεν. Εμείς σας είπαμε ότι η μέθοδος που είχαμε ακολουθήσει ήταν η μέθοδος της υπερδέσμευσης. Την είχαμε ακολουθήσει και στο παρελθόν με επιτυχία, την ακολούθησαν και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Ένα χρόνο αργότερα ερχόσαστε περίπου στα λόγια μας με τον δικό σας τρόπο, αφού όμως έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος και δεν ενισχύθηκε σε μία κρίσιμη φάση ο κατασκευαστικός κλάδος της χώρα που πλήττεται ιδιαίτερα.
Ακόμα περισσότερο όμως, δεν έχετε προχωρήσει το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» για τους ΟΤΑ όπου εκεί δεν είχατε καν βρει κάποια δικαιολογία, όπως στο άλλο πρόγραμμα στο οποίο αναφέρθηκα προηγουμένως. Πραγματικά διερωτώμαι γιατί τελικώς καθυστερήσατε και το ένα πρόγραμμα και το άλλο.
Εν πάση περιπτώσει, πρέπει να σημειώσω ότι η «πράσινη» ενέργεια και η εξοικονόμηση ενέργειας που είναι σωστές και χρήσιμες πολιτικές δεν είναι το σύνολο της ενεργειακής πολιτικής. Και αυτό είναι ένα μεγάλο και βασικό σας λάθος. Διότι επί μεγάλο χρονικό διάστημα, λόγω των προεκλογικών σας δεσμεύσεων, ξεχάσατε ότι ακόμα και αν «πιάσουμε» τους στόχους για την εξοικονόμηση της ενέργειας και για τις ανανεώσιμες πηγές, το 80% της ενέργειας θα είναι η συμβατική ενέργεια. Εκεί μέχρι στιγμής το πρώτο πράγμα που κανείς θυμάται –και το λέω πραγματικά ψύχραιμα και χωρίς αντιπολιτευτική διάθεση- είναι το «ναυάγιο» του Αστακού τη χρονιά που πέρασε. Κατά τα λοιπά, δεν έχουμε δει κάτι συγκεκριμένο και χειροπιαστό.
Είχαμε μία πολυδιάστατη πολιτική στο θέμα των ενεργειακών αγωγών. Αντίθετα, εσείς μέχρι τώρα έχετε μια πολιτική –να το πω κομψά- πολύ χαμηλών τόνων και σχεδόν μηδενικού αποτελέσματος. Ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη είναι χαρακτηριστική περίπτωση. Δεν θα σταθώ στις ατυχείς προεκλογικές δηλώσεις του Πρωθυπουργού. Θα σταθώ στο ότι με τη Βουλγαρία παραδίδεστε στην αντίληψη «τι να κάνουμε, οι Βούλγαροι έχουν αρνητική προσέγγιση στο θέμα». Όταν γνωρίζετε ότι η Βουλγαρία είναι κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει αλληλεξάρτηση και υπάρχει δυνατότητα διαπραγμάτευσης και πίεσης.
Επίσης, όπως πολύ σωστά ανέφερε ο κύριος Γιαννάκης, το νομοσχέδιο για τις απαλλοτριώσεις το πήρατε έτοιμο από μας και επί ένα χρόνο το «κοσκινίζετε». Μήπως επειδή δεν θέλετε να «ζυμώσετε», θα διερωτάται κάποιος κακόπιστος; Προχωρήστε το, φέρτε το. Είναι εθνικής σημασίας έργο, όπως εθνικής σημασίας έργα είναι και οι υπόλοιποι αγωγοί για τους οποίους δεν έχουμε δει πολύ μεγάλη κινητικότητα από το Υπουργείο και την προϊσταμένη σας Υπουργό.
Αδικαιολόγητη καθυστέρηση παρατηρείται και στο θέμα της Βεύης. Ξέρετε ότι εμείς είχαμε την τόλμη να ακυρώσουμε έναν «λιμνάζοντα» διαγωνισμό και να κάνουμε μία επιστημονική επιτροπή υψηλού κύρους με προφανώς διακομματική σύνθεση για να απεμπλακεί το έργο και να «τρέξει». Ένα χρόνο αργότερα δεν έχουμε δει συγκεκριμένα αποτελέσματα, ίσως γιατί δεν πήρατε τη «σκυτάλη» από το σημείο που σας την παραδώσαμε, αλλά ξαναξεκινήσατε την όλη προσπάθεια κάνοντας δική σας επιτροπή και χαθήκατε μέσα στις καθυστερήσεις.
Σύγχυση παρατηρείται και στον τομέα της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ξέρω βεβαίως τις παλιές δοξασίες του ΠΑΣΟΚ. Ξέρω ότι ήσασταν αντίθετοι ακόμα και στο άκουσμα της λέξεως «απελευθέρωση». Όμως τώρα είστε αναγκασμένοι να «προσγειωθείτε» στην πραγματικότητα. Και βεβαίως είστε εξαιρετικά αμήχανοι κατά τη διάρκεια της «προσγείωσής» σας. Κανένας δεν ξέρει πού το πάτε, ποιο είναι το σχέδιό σας, τι θα κάνετε με τα λιγνιτικά πεδία, τι θα κάνετε με το ευρύτερο ζήτημα της απελευθέρωσης. Και περιμένει η Ευρωπαϊκή Ένωση και περιμένουμε όλοι να δούμε πώς θα μορφοποιηθεί τελικά η πολιτική σας.
Τελευταία παρατήρηση -και κλείνω, κύριε Πρόεδρε- είναι αυτή που αφορά σ’ ένα επίκαιρο ζήτημα, το ζήτημα της εξόρυξης υδρογονανθράκων. Εμείς είχαμε προχωρήσει για το συγκεκριμένο ζήτημα υπό τις ειρωνείες τότε μερίδας του αντιπολιτευόμενου τύπου που ισχυριζόταν ότι δεν θα έπρεπε να ασχοληθούμε με το θέμα και ότι ξαφνικά θυμηθήκαμε το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Δεν μου επιτρέπουν οι γνώσεις μου να αποφανθώ για το αν υπάρχουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο στο υπέδαφος της Ελλάδας.
Ωστόσο, ξέραμε ότι το πλαίσιο που είχαμε δεν ήταν σύγχρονο και δουλέψαμε προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού του. Και ξέραμε ότι δεν υπήρχε επίσημος κρατικός φορέας για τους υδρογονάνθρακες.
Ετοιμάσαμε σχετική τροπολογία. Σας την παραδώσαμε. Υποσχεθήκατε εσείς, κύριε Υπουργέ, πέρυσι ότι θα προχωρούσατε αμέσως προς αυτή την κατεύθυνση. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχετε προχωρήσει.
Εμείς ελπίζουμε, έστω και με καθυστέρηση, να κινηθείτε προς την κατεύθυνση που πρέπει. Είναι ένα εθνικό θέμα. Πρέπει να το αντιμετωπίσουμε υπεύθυνα και σίγουρα, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, να έχουμε μία ξεκάθαρη πολιτική για το ζήτημα αυτό.
Αυτή είναι η δική μας τοποθέτηση. Σε κάθε θετική κίνηση θα σας στηρίξουμε. Φυσικά, όμως, θα σας ελέγχουμε, όπως κάναμε και σήμερα, για όλα τα λάθη και τις παραλείψεις σας.
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Αν ψάξει να βρει κανείς κάποιον κοινό παρανομαστή στην ενεργειακή πολιτική της Κυβέρνησης θα δει ότι σε πολλές περιπτώσεις η σημερινή Κυβέρνηση ακολουθεί τη δική μας πολιτική, αλλά με καθυστέρηση, αφού έχασε ένα σημαντικό χρόνο.
Αυτό φαίνεται σε τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις: Στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», στο θέμα των αγωγών και στο θέμα των πετρελαίων, της εξόρυξης υδρογονανθράκων.
Όσον αφορά στο ζήτημα του Προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» θα έλεγα στον Υπουργό μια άλλη παροιμία, ότι «στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σκοινί», κύριε Υπουργέ. Διότι ενώ πέρυσι μας λέγατε ότι δεν υπάρχουν λεφτά κι ότι άντε να βρεθούν εξήντα εκατομμύρια ευρώ, όταν εμείς είχαμε προβλέψει τετρακόσια, όπως σας είπαμε, με τη μέθοδο της «υπερδέσμευσης», στη συνέχεια βρήκατε διακόσια και τελικά φθάσατε στα τριακόσια ενενήντα έξι, στα ίδια μ’ εμάς, σε όσα κι εμείς. Επομένως, μην επιμένετε πάρα πολύ σ’ αυτό.
Είναι επίσης άχαρο το να επιμένετε ότι ήταν δήθεν προεκλογικού χαρακτήρα. Όταν για πολλούς μήνες είχε υπάρξει προεργασία. Όταν για αρκετούς μήνες είχε υπάρξει συζήτηση με όλους τους φορείς. Όταν είχε υπάρξει ευρεία αποδοχή του σχεδίου μας. Όταν είχαμε κάνει ήδη από τις αρχές Ιουλίου συνάντηση με όλους τους περιφερειάρχες της χώρας και με τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Οικονομίας -το έγγραφο στο οποίο αναφερθήκατε ήταν καθαρά τυπικό και είχαν προηγηθεί δημόσια όλες οι διαδικασίες αυτές. Και όταν είχαμε ακολουθήσει και μια μέθοδο που από πλευράς ενεργειακής λειτουργικότητας – αλλά και από πλευράς κοινωνικής – ήταν πιο αποτελεσματική, δηλαδή την τιμή ζώνης. Λέγαμε δηλαδή με λίγα λόγια, για να το καταλάβει ο κόσμος, ότι το Ψυχικό δεν είναι επιλέξιμο. Το Αιγάλεω είναι επιλέξιμο.
Εσείς δεν πάτε με περιοχές. Πάτε με άτομα και λέτε ότι ένας φτωχός -όπως σας είπε ο κ. Μαρκόπουλος- στον πρώτο όροφο μπορεί να ενταχθεί, ένας πλουσιότερος στον δεύτερο όροφο της πολυκατοικίας δεν εντάσσεται, στον τρίτο όροφο ένας σχετικά φτωχότερος εντάσσεται και ούτω καθεξής. Αυτοί οι ενεργειακοί επιθεωρητές, τους οποίους επικαλεστήκατε, συμφωνούν μ’ αυτό το μοντέλο το οποίο διαλέξατε;
Δεύτερον, όσον αφορά τους αγωγούς, έχω πει και στο παρελθόν -το επαναλαμβάνω και τώρα- ότι εγώ μόνο –το ίδιο έκανε και ο κ. Φώλιας κι ο κ. Σιούφας- στους εννιά μήνες που ήμουν Υπουργός είχα κάνει οκτώ ταξίδια για θέματα ενεργειακά σε διάφορες χώρες της περιοχής. Πόσα έχετε κάνει εσείς στους δεκατέσσερις μήνες, αν εξαιρέσουμε τη Βουλγαρία και τη Ρωσία; Ποια είναι η κινητικότητα της Κυβέρνησης στο συγκεκριμένο θέμα και πόσο πειστικό νομίζετε ότι είναι ότι καθυστερήσατε ένα χρόνο το νομοσχέδιο για τον Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη όταν υπήρχε συμφωνία του Νομάρχη; Μην κρυβόσαστε για τέτοια ζητήματα πίσω από το δάχτυλό σας, διότι το μέγεθος είναι πολύ μικρό για να καλυφθείτε.
Το ίδιο ισχύει και στο θέμα των πετρελαίων. Παραλάβατε τροπολογία και, σύμφωνα μ’ αυτή την τροπολογία, από πέρυσι το καλοκαίρι προβλεπόταν ότι στο Συμβούλιο Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής θα αποσπώντο είκοσι εργαζόμενοι των ΕΛΠΕ, για να βοηθήσουν και να κάνουν στην πράξη τη σύσταση του φορέα και αυτοί οι άνθρωποι θα ησχολούντο με το ζήτημα αυτό από την πλευρά του κράτους. Δεν υπήρχε ιδιαίτερη οικονομική επιβάρυνση. Ασφαλώς το Σ.Ε.Ε.Σ. κατά καιρούς είχε οικονομικά προβλήματα, αλλά επρόκειτο για μια πολύ ελαφρά δομή και μπορούσατε να βρείτε τα ελάχιστα κονδύλια που απαιτούνται για να τη συντηρήσετε. Εσείς ακολουθήσατε τη μέθοδο «πονάει δόντι, κόβει κεφάλι». Καταργήσατε το Συμβούλιο Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής κι επί έναν ολόκληρο χρόνο δεν έχετε προχωρήσει στη σύσταση αυτού του φορέα. Είναι αδικαιολόγητη αυτή η καθυστέρηση.
Όπως επίσης είναι ανακριβές το ότι τώρα πια υπάρχουν στη διάθεση του κράτους τα παλιά αρχεία των ΕΛΠΕ για τους υδρογονάνθρακες. Αναφερθήκατε στο ότι 13-3-2009 έγινε η σύσταση της Επιτροπής και αμέσως τότε προχώρησαν όλες οι σχετικές εργασίες. Εγώ ο ίδιος, δε, είχα συναντήσεις με τον κ. Χριστοδούλου, με τον κ. Κωστόπουλο των ΕΛΠΕ, για να διευθετήσουμε το θέμα. Το λέω για να αποκαθίσταται η τάξη. Διότι όταν κάποιοι άνθρωποι ανεξαρτήτως κόμματος αφιερώνουν κάποιες ώρες, είναι κακό να δημιουργούνται αυτού του είδους οι παρεξηγήσεις.
Και κάτι τελευταίο, κύριε Υπουργέ. Απομένει αδιευκρίνιστο το ζήτημα της Δ.Ε.Η., της απελευθέρωσης της αγοράς και γενικότερα το τι θα κάνετε με τις λιγνιτικές μονάδες. Καλυφθήκατε πίσω από το τι δεν θέλετε, αλλά δεν μας είπατε τι θέλετε, τι ακριβώς θα προκύψει μετά τις διαπραγματεύσεις σας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ποιο θα είναι το νέο τοπίο στην αγορά της ενέργειας. Η τακτική σας αυτή, που ακολουθήσατε προηγουμένως, απλώς προδίδει την εμφανέστατη αμηχανία της Κυβέρνησης γύρω από το ζήτημα αυτό.