…Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό -ειδικά σε ό,τι αφορά την Πρωτοβουλία της ΕΕ για τις ΜμΕ και σε συνεργασία με την ΕΤΕπ- να διαμορφωθούν ειδικώς προσαρμοσμένα, ευέλικτα χρηματοδοτικά προϊόντα για τις χώρες που πλήττονται περισσότερο από την κρίση, όπως είναι και η Ελλάδα.
Ακολούθως, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε και τα μη τραπεζικά χρηματοδοτικά εργαλεία όπως είναι: οι business angels, τα venture και equity capital funds…
«Κυρίες και Κύριοι,
Η κρίση στην Ευρωζώνη χτύπησε πρωτίστως όσες χώρες αποτελούσαν τους αδύναμους κρίκους.
Δηλαδή, όσες ήταν ήδη πολύ εκτεθειμένες στο δανεισμό, είχαν υψηλό δημόσιο χρέος και σοβαρό έλλειμμα στην ανταγωνιστικότητά τους.
Το τραπεζικό σύστημα κάθε μιας από αυτές τις χώρες επηρεάστηκε σοβαρά και συνακόλουθα και η ρευστότητα που είναι το αίμα κάθε οικονομίας.
Και βεβαίως, επηρέασε πρωτίστως τις ΜμΕ που αντιστοιχούν στο 99% των επιχειρήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και απασχολούν το 85% του ενεργού πληθυσμού της.
Στη δε Ελλάδα που αποτέλεσε στην ουσία και το επίκεντρο της κρίσης, η έλλειψη ρευστότητας, έγινε αισθητή ακόμη περισσότερο.
Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα επλήγη τόσο λόγω του κουρέματος που έγινε στο δημόσιο χρέος όσο και λόγω της απόσυρσης των καταθέσεων.
Φυσικά, το διάστημα που προηγήθηκε υπήρξαν οι θετικές εξελίξεις στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Αυτό ήταν το πρώτο βασικό βήμα για την επιστροφή στη ρευστότητα: οι τράπεζες από αδειανά πουκάμισα που ήταν, τώρα πλέον πατούν σε μια πιο σταθερή βάση.
Από πλευράς μας, ως Κυβέρνηση και ως Υπουργείο Ανάπτυξης, όλο αυτό το διάστημα κινητοποιήσαμε όλα τα εργαλεία που διαθέτουμε για τη ρευστότητα ιδίως των ΜμΕ, όπως:
- Η συμφωνία με την ΕΤΕπ χάρη στην οποία εξασφαλίσθηκαν πόροι 1,44 δις ευρώ για δάνεια.
- Το Πρόγραμμα Trade Finance όπου καλύπτονται από την ΕΤΕπ, οι εγγυητικές επιστολές των εμπορικών τραπεζών, που εκδίδουν για τις εισαγωγικές και εξαγωγικές μας επιχειρήσεις.
Οι εγγυήσεις σε αρχικό στάδιο είναι ύψους
Έχει ξεκινήσει η εφαρμογή του.
- Τα προγράμματα του ΕΤΕΑΝ: Εξελίσσουμε τα ήδη υφιστάμενα προγράμματα –όπου το Ταμείο μέσω διάφορων εργαλείων -π.χ. Ταμείο Επιχειρηματικότητας, Εξοικονομώ Κατ” Οίκον- διοχετεύει 1,6 δις ευρώ περίπου στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ.
Θέλω να τονίσω πως παρακολουθούμε στενά τη χορήγηση δανείων χάρη στη στοχοθεσία και τη συνεργασία που έχουμε αναπτύξει με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών:
η σχετική ρευστότητα έχει ενισχυθεί από τα
- Συγκροτούμε επίσης το Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο, που επιδιώκουμε να συμβάλλει και αυτό στην ενίσχυση ρευστότητας των ΜμΕ.
Ευελπιστούμε πως μέσα στο α’ εξάμηνο του 2014 θα ξεκινήσει σταδιακά η λειτουργία του ενώ θα αναπτυχθούν και νέες συνεργασίες, όπως ήδη έχει συμβεί με την KfW και το Ίδρυμα Ωνάση.
- Παράλληλα, χάρη και στην απλοποίηση των διαδικασιών στο ΕΣΠΑ, με 32 διαφορετικές παρεμβάσεις υπερκαλύψαμε τους στόχους του Μνημονίου στις απορροφήσεις, φτάνοντας σε ποσοστό 118%.
Η Ελλάδα από τη 18η θέση μεταξύ των κρατών -μέλων, σήμερα βρίσκεται στην 4η υψηλότερη θέση σε ό,τι αφορά τις απορροφήσεις των κοινοτικών κονδυλίων.
Το πρόβλημα, ωστόσο, της ρευστότητας υπερβαίνει τόσο τη συνεργασία μας με την ΕΤΕπ όσο ακόμη και το ΕΣΠΑ, καθώς το κενό χρηματοδότησης της αγοράς είναι -σύμφωνα π.χ. με μελέτη της Oliver Wyman- 15 έως 18 δις ευρώ, δηλαδή τρεις και παραπάνω φορές από το ετήσιο ποσό που αναλογεί στο ΕΣΠΑ.
Σε κάθε περίπτωση, ως χώρα, αλλά και ως Ευρωζώνη, βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι:
Γι’ αυτό και στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας, εργαζόμαστε από κοινού με όλους τους εμπλεκόμενους ώστε εν όψει της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020, να υπάρχουν νέα εργαλεία που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες που έχουν σήμερα οι ΜμΕ.
Δεν πρέπει κανείς να παραγνωρίζει πως σήμερα τα επιτόκια δανεισμού στις χώρες που δεν επλήγησαν τόσο από την κρίση ανέρχονται περίπου στο 4-5% ενώ σε εμάς βρίσκονται σε διπλάσια περίπου επίπεδα.
Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό -ειδικά σε ό,τι αφορά την Πρωτοβουλία της ΕΕ για τις ΜμΕ και σε συνεργασία με την ΕΤΕπ- να διαμορφωθούν ειδικώς προσαρμοσμένα, ευέλικτα χρηματοδοτικά προϊόντα για τις χώρες που πλήττονται περισσότερο από την κρίση, όπως είναι και η Ελλάδα.
Ακολούθως, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε και τα μη τραπεζικά χρηματοδοτικά εργαλεία όπως είναι: οι business angels, τα venture και equity capital funds.
Ανεξάρτητα, όμως, από τις πρωτοβουλίες αυτές πρέπει να γίνει κατανοητό πως η ρευστότητα θα αποκατασταθεί εφόσον πληρούνται τρεις βασικοί παράγοντες:
α) η ολοκλήρωση των αναγκαίων διαρθρωτικών αλλαγών
β) η δημοσιονομική και πολιτική σταθερότητα
γ) και βεβαίως, η αλληλεγγύη και έκφραση εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων
εταίρων μας.
Επιτρέψτε μου να σταθώ ιδίως στο τελευταίο, διότι η εμπιστοσύνη είναι πράγματι η λέξη-κλειδί για την οριστική αποκατάσταση της ρευστότητας, αλλά και συνολικά για την επιστροφή στην ανάπτυξη.
Η ψυχολογία παίζει σημαντικό ρόλο στις αγορές και ένα νέο κλίμα εμπιστοσύνης έναντι των κρατών που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση, είναι αναγκαίο για την ύπαρξη ρευστότητας.
Ολοένα και περισσότεροι συνομολογούν, άλλωστε, πως έχουμε αφήσει πίσω το μεγαλύτερο κομμάτι της κρίσης τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην Ελλάδα.
Από την πλευρά μας, χάρη στις θυσίες των πολιτών και τις μεγάλες προσπάθειες που έχουν γίνει και γίνονται τόσο σε δημοσιονομικό όσο και σε επίπεδο διαρθρωτικών αλλαγών, έχουμε αποδείξει πως θέλουμε και μπορούμε να τα καταφέρουμε.
Επομένως, αυτό που είναι αναγκαίο τώρα, σ’ αυτό το κρίσιμο σημείο καμπής, είναι η ρητή έκφραση της εμπιστοσύνης των εταίρων μας.
Η αλληλεγγύη τους πρέπει γίνει εμφανής σε κάθε πολίτη.
Άλλωστε κάθε επιτυχία της Αθήνας, της Ρώμης, της Μαδρίτης, της Λισαβόνας, του Δουβλίνου και της Λευκωσίας, θα είναι και μια επιτυχία που θα πιστωθεί σε ολόκληρη την Ευρωζώνη.
Αυτή θα είναι μια απόδειξη για τη βούληση μας να λειτουργούμε ως μία ένωση.
Άλλωστε η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει, όπως κάθε ένωση, να λειτουργεί με κανόνες, αλλά να είναι καταρχήν μια κοινότητα αλληλεγγύης.
Διότι όπως έλεγε και ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Καραμανλής: μόνον έτσι θα μετατρέψουμε το τεράστιο πολιτικό, ηθικό και οικονομικό δυναμικό που διαθέτουμε, σε πρότυπο και παράγοντα δημοκρατίας, ειρήνης και ευημερίας για τους πολίτες μας, αλλά και για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Σας ευχαριστώ».