- Θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Ζαμπούνη, τη ΓΑΙΑ Επιχειρείν και τους 36 συγγραφείς που συνέβαλαν στη συγγραφή αυτού του βιβλίου. Ένα βιβλίο που είμαι σίγουρος ότι θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για την ελιά και την καλλιέργειά της. Άλλωστε, η πορεία δεκαετιών του κ. Ζαμπούνη στον χώρο αποτελεί από μόνη της την καλύτερη εγγύηση για την ποιότητα του έργου, αλλά και το επίπεδο γνώσης των συντελεστών του.
- Πρόκειται για μια εφ’ όλης της ύλης προσέγγιση του αντικειμένου, ξεκινώντας από ιστορικά στοιχεία και φτάνοντας μέχρι τις πιο σύγχρονες μεθόδους παραγωγής. Και είναι ένα έργο που αποτυπώνει πλήρως τη σημασία που έχει το ελαιόλαδο για τη χώρα μας.
- Διότι όταν μιλάμε για το ελαιόλαδο δεν μιλάμε απλά για ένα προϊόν που παράγουμε, καταναλώνουμε και εξάγουμε. Μιλάμε για ένα προϊόν που είναι συνδεδεμένο, ίσως όσο κανένα άλλο, με την Ελλάδα. Με τη μυθολογία μας, τις παραδόσεις μας, τη διατροφή μας. Δεν είναι τυχαίο που η ελιά κάνει την εμφάνισή της στους στίχους των περισσοτέρων μεγάλων Ελλήνων ποιητών, με –πιθανώς- πιο γνωστό τον στίχο του Οδυσσέα Ελύτη που την παρουσιάζει ως ένα από τα βασικά συστατικά στοιχεία της Ελλάδας.
- Ως κάποιος που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κρήτη, έζησα από πρώτο χέρι το πόσο κεντρικό ρόλο έχει η παραγωγή ελαιόλαδου στην καθημερινή ζωή του τόπου. Και θυμάμαι να νιώθω ιδιαίτερη περηφάνια όταν διδασκόμασταν στο σχολείο τη θεωρία που έλεγε πως ήταν πολύ πιθανό η ελιά να εξημερώθηκε για πρώτη φορά στην Κρήτη. Μια θεωρία που ξαναδιάβασα στο πρώτο κεφάλαιο του παρόντος βιβλίου, στο οποίο αποτυπώνεται το πόσο βαθιές ρίζες έχει η καλλιέργεια ελιάς στο Αιγαίο. Ρίζες που φτάνουν έως και 7000 χρόνια πριν.
- Η παράδοση όμως, όπως και τα φυσικά πλεονεκτήματα της χώρας μας σε αυτόν τομέα, δεν αρκούν για να μεγιστοποιήσουμε τα οφέλη που μπορεί να δημιουργήσει η παραγωγή ελαιόλαδου για τις Ελληνίδες και τους Έλληνες.
- Όπως διαβάζουμε και στο παρόν βιβλίο, στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον αυξημένου ανταγωνισμού στο οποίο ζούμε, αν συνεχίσουμε να επαναπαυόμαστε στις πρακτικές του παρελθόντος κινδυνεύουμε να μας προσπεράσει η πραγματικότητα, με μεγάλο κόστος σε χαμένες θέσεις εργασίας και μειωμένο εισόδημα.
- Τυχαίνει η σημερινή εκδήλωση να έρχεται μόλις 2 μέρες μετά το προσυνέδριο της Νέας Δημοκρατίας στη Λάρισα με θέμα την αγροτική παραγωγή.
- Στο προσυνέδριο αυτό συζητήθηκαν οι τρόποι με τους οποίους μπορούμε να βοηθήσουμε τους αγρότες να κάνουν ένα ποιοτικό άλμα, περνώντας σε μια νέα εποχή με διεθνώς ανταγωνιστικές, δυναμικές καλλιέργειες. Ώστε τα ελληνικά προϊόντα να μπορούν να προσελκύσουν μεγαλύτερο αριθμό καταναλωτών παγκοσμίως και να είναι, τελικά, πιο προσοδοφόρα για τους αγρότες και τις τοπικές τους κοινωνίες.
- Στο πλαίσιο αυτό, εστιάσαμε ιδιαίτερα σε δύο παράγοντες στους οποίους στέκεται ο κ. Κουφαδάκης (Διευθύνων Σύμβουλος GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ) στο εισαγωγικό του σημείωμα στο βιβλίο αυτό. Δηλαδή στον συνεργατισμό και στην εκπαίδευση.
- Όσον αφορά στον συνεργατισμό, προτεραιότητά μας αποτελεί η στήριξη των σύγχρονων ομάδων παραγωγών, ώστε να αφήσουμε πίσω μας το αποτυχημένο μοντέλο των κρατικοδίαιτων αγροτικών συνεταιρισμών. Για αυτόν τον λόγο θα επανεξεταστεί ο συνεταιριστικός νόμος του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος αναπράγει παθογένειες του παρελθόντος. Παράλληλα, θα προωθήσουμε τη μείωση των φόρων για όλες τις μορφές συνεργατικών σχημάτων. Στόχος μας είναι να επιβραβεύεται η συνεργασία μεταξύ αγροτών ώστε να αυξήσουμε το ποσοστό εκείνων που συνεταιρίζονται μέσα σε ένα σύγχρονο πλαίσιο και, τελικά, να φτάσουμε τα αντίστοιχα ποσοστά των μεγάλων παραγωγικών αγροτικών χωρών της Δυτικής Ευρώπης. Για να μπορούν οι παραγωγοί να πετυχαίνουν καλύτερους όρους στις προμήθειες και καλύτερες τιμές στο εσωτερικό και το εξωτερικό, περιορίζοντας την εκμετάλλευση από τους μεσάζοντες.
- Θεμέλιο για τον εκσυγχρονισμό της παραγωγής και την αύξηση της παραγωγικότητας αποτελεί, φυσικά, η αγροτική εκπαίδευση και η καινοτομία. Για αυτόν τον λόγο πρέπει να αξιοποιήσουμε κατά προτεραιότητα τα σχετικά μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020 που σήμερα λιμνάζουν, ενώ πρέπει να ενεργοποιήσουμε τη συμφωνία μεταξύ της DG AGRI και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για τη δημιουργία εγγυητικών κεφαλαίων για την αγροτική παραγωγή. Επίσης, όπως διαβάζουμε και στο 37ο κεφάλαιο του παρόντος βιβλίου, είναι σημαντικό να επενδύσουμε στη διαρκή συνεργασία της επιστημονικής κοινότητας και της παραγωγικής βάσης της χώρας, διαμορφώνοντας μακροχρόνιες στρατηγικές που θα συμβαδίζουν με το μοντέλο ανάπτυξης της επόμενης μέρας. Είναι θετικό ότι γίνονται σήμερα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση από τον ιδιωτικό τομέα, όμως είναι σημαντικό να υπάρξει ένα πιο ευνοϊκό πλαίσιο για τέτοιες συνεργασίες.
- Παράλληλα, οφείλουμε να καταργήσουμε τα εμπόδια που κρατάνε πίσω τους παραγωγούς που θέλουν να επενδύσουν και να εκμεταλλευτούν νέες ευκαιρίες. Για αυτόν τον λόγο στοχεύουμε στην απλοποίηση και επίσπευση των διαδικασιών αδειοδότησης ώστε να μειωθεί η γραφειοκρατία. Επίσης, προτεραιότητα αποτελεί η ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασμού και της διαδικασίας καθορισμού χρήσεων γης ανά περιοχή, όπως και ο περιορισμός του ενεργειακού κόστους με τη μεγαλύτερη αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας όπως η γεωθερμία, ώστε να στηρίξουμε την αύξηση της παραγωγής. Αυτός είναι άλλος ένας τομέας στον οποίο υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για θετικές συνέργειες με την επιστημονική κοινότητα.
- Κυρίες και κύριοι,
- Επί πολλά χρόνια η ελαιοκομία, όπως και γενικότερα η αγροτική παραγωγή, αντιμετωπιζόταν ως ένας κλάδος ο οποίος, όντας παραδοσιακός, δεν έχει ιδιαίτερα περιθώρια καινοτομίας.
- Στη διαμόρφωση αυτής της λογικής ευθύνη φέρουν και όλες οι κυβερνήσεις, οι οποίες, όπως τονίζεται και το βιβλίο, συχνά συνέβαλαν με επιδοτήσεις στη διαμόρφωση στρεβλών κινήτρων για τους παραγωγούς, ενώ, όπως διαβάζουμε και στο βιβλίο,
- Επιστημονικά έργα όπως αυτό για το οποίο συζητάμε σήμερα, όμως, καθιστούν ξεκάθαρο ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια αναβάθμισης της παραγωγής. Με μεγάλα δυνητικά οφέλη για τους καταναλωτές, τους παραγωγούς, τις τοπικές κοινωνίες και συνολικά την οικονομία μας.
- Για να το πετύχουμε αυτό πρέπει να αφήσουμε οριστικά πίσω μας ξεπερασμένες πρακτικές και να στηρίξουμε παραγωγούς που τολμάνε να επενδύσουν σε καινοτόμα προϊόντα με υψηλότερη κερδοφορία και λιγότερη εξάρτηση από το κράτος.
- Τη στιγμή που η χώρα μας παλεύει να βγει από την κρίση είναι παράλογο το ελαιόλαδό μας να παραμένει, όπως αναφέρεται επανειλημμένως στο βιβλίο, ένας τεράστιος αναξιοποίητος εθνικός πλούτος.
- Οι πολιτικές ηγεσίες το οφείλουν στην πατρίδα μας να ανοίξουν τα μάτια και τα αυτιά τους στις προτάσεις των ειδικών, των ανθρώπων της παραγωγής και του πανεπιστημίου που γνωρίζουν τις καλύτερες πρακτικές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Και όλοι μαζί να χαράξουμε τη στρατηγική για να μπορέσουμε, επιτέλους, να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο αυτό το ανεκτίμητης αξίας αγαθό με το οποίο μας προίκισε η φύση.
- Σε αυτό το πλαίσιο, η Εγκυκλοπαίδεια Ελαιοκομίας μπορεί να δράσει σαν σημαντικό ερέθισμα, αλλά και χρήσιμος οδηγός για όλους τους ενδιαφερομένους. Και για αυτό θα ήθελα να συγχαρώ και πάλι όλους όσους συντέλεσαν στη δημιουργία ενός πραγματικά πολύτιμου έργου.
- Σας ευχαριστώ.