Κυρίες και κύριοι,
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων για την πρόσκληση. Και να εκφράσω τη χαρά μου που βρίσκομαι σήμερα εδώ, ανάμεσα σε ανθρώπους που τα τελευταία χρόνια εκπροσωπούν μια νησίδα προσπάθειας και μάχης στις δύσκολες στιγμές της ελληνικής οικονομίας.
Αξίζουν συγχαρητήρια όλες οι επιχειρήσεις που κατάφεραν μέσα στην κρίση να κρατηθούν όρθιες.
Ένα τμήμα των ελληνικών επιχειρήσεων, αναγκαστικά, στράφηκε στις εξαγωγές λόγω περιορισμένης ζήτησης στη χώρα μας από το 2010 και μετά. Έτσι, από το 2011 ξεκίνησε να παρατηρείται το φαινόμενο μιας κάποιας αύξησης των Ελληνικών εξαγωγών, ορισμένα τουλάχιστον χρόνια, συμπεριλαμβανομένου του 2018. Η αύξηση αυτή, όμως, όσο και αν ευχάριστη, δεν αρκεί. Όχι μόνο γιατί παραμένουμε στις τελευταίες θέσεις του πίνακα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και διότι το μερίδιο της Ελλάδας στις συνολικές παγκόσμιες εξαγωγές, όπως δείχνουν τα στοιχεία, έχει περιοριστεί.
Μπράβο λοιπόν για τις προσπάθειες! Μπράβο για τις όποιες θετικές εξελίξεις! Ο δρόμος, όμως, που έχουμε μπροστά μας είναι ανηφορικός.
Ο στόχος μας οφείλει να είναι να αυξήσουμε το μερίδιο της Ελλάδας στο διεθνές εμπόριο. Και, φυσικά, να αυξήσουμε το ποσοστό της συμβολής των Ελληνικών εξαγωγών στο ΑΕΠ, το οποίο σήμερα βρίσκεται αρκετά κάτω από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δυστυχώς, η εικόνα της οικονομίας μας με βάση τα στοιχεία δεν γεννά ιδιαίτερη αισιοδοξία:
- Είμαστε πρώτοι ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ στην αύξηση φόρων την περίοδο 2015-2017.
- Οι τράπεζες έχουν χάσει το 90% της χρηματιστηριακής τους αξίας, με αποτέλεσμα η τελευταία ανακεφαλαιοποίηση να πάει ουσιαστικά χαμένη.
- Παράλληλα, έχουμε το ευρωπαϊκό ρεκόρ στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Με αποτέλεσμα επιχειρήσεις να μένουν εγκλωβισμένες και οι τράπεζες να μην μπορούν να διοχετεύσουν ρευστότητα στην οικονομία για να γίνουν επενδύσεις.
- Στην κατάταξη ανταγωνιστικότητας της Παγκόσμιας Τράπεζας η χώρα μας, η οποία είχε ανέβει από την 100η θέση το 2012 στην 59η το 2015, φέτος έπεσε στην 72η θέση.
- Και ως αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, το 2018 οι επενδύσεις – όπως αποτυπώνονται από τον Ακαθάριστο Σχηματισμό Παγίου Κεφαλαίου-βρέθηκαν, σε ονομαστικές τιμές, στο 1/3 του επιπέδου που βρισκόταν το 2007, δύο χρόνια πριν ξεσπάσει η κρίση. Μάλιστα μειώθηκαν κατά 2,8 δις. σε σχέση με το 2017! Αυτό μεταφράζεται στη χειρότερη επίδοση σε βάθος τουλάχιστον 23 χρόνων – δηλαδή από τότε που συλλέγονται αυτά τα στοιχεία από τη Eurostat!
Είναι, λοιπόν, ξεκάθαρο ότι έχουμε ανάγκη από μια αλλαγή παραδείγματος. Και αν μου ζητούσαν να περιγράψω με δύο λέξεις το νέο μοντέλο που χρειάζεται η οικονομία μας θα χρησιμοποιούσα τις εξής λέξεις: «Παράγω-εξάγω».
Ο τίτλος του συνεδρίου αυτού, «Πορεία προς το μέλλον – ανάπτυξη με επίκεντρο εξαγωγές» αποτυπώνει αυτή ακριβώς τη λογική.
Πώς θα το πετύχουμε αυτό;
Θα το πετύχουμε όταν επιστρέψει κάτι που λείπει, αυτή τη στιγμή από την οικονομία μας. Αναφέρομαι στην εμπιστοσύνη. Όσο δεν επιστρέφει η εμπιστοσύνη, η στασιμότητα θα παραμένει.
- Η πρώτη προϋπόθεση, λοιπόν, για να περάσουμε σε ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης, είναι μια αξιόπιστη, μεταρρυθμιστική κυβέρνηση, η οποία θα μπορέσει να εμπνεύσει εμπιστοσύνη εντός και εκτός συνόρων. Μια κυβέρνηση στην οποία τόσο ο πρωθυπουργός, όσο και οι υπουργοί, θα πιστεύουν στην ανάγκη των διαρθρωτικών αλλαγών και δεν θα τις παρουσιάζουν σαν αναγκαίο κακό. Μια κυβέρνηση που θα βασίζεται στη λογική «λιγότεροι φόροι-λιγότερες δαπάνες-στήριξη της επιχειρηματικότητας».
- Η δεύτερη προϋπόθεση για να μπει η οικονομία μας σε αναπτυξιακή τροχιά είναι η εγκαθίδρυση ενός σταθερού ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος. Όλοι οι άνθρωποι της αγοράς γνωρίζουν ότι αυτό είναι ο νούμερο 1 παράγοντας που απασχολεί τους σοβαρούς επενδυτές.
Παράλληλα, έχουμε ανάγκη από κίνητρα για επενδύσεις. Για να μπορέσει να γίνει το επενδυτικό σοκ που έχει ανάγκη η οικονομία μας και να δημιουργηθούν νέες, ποιοτικές θέσεις εργασίας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει μιλήσει πολλές φορές για τις παρεμβάσεις που σχεδιάζουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Θα σταθώ σε κάποιες ενδεικτικές:
- Όπως πιθανώς γνωρίζετε, έχουμε δεσμευτεί για μείωση του φορολογικού συντελεστή επιχειρήσεων από το 29 στο 20%.
- Επίσης, μιλάμε αύξηση των αποσβέσεων στις νέες επενδύσεις παγίων σε ποσοστό μέχρι 200%.
- Έχουμε δεσμευτεί ακόμη για μείωση του φορολογικού συντελεστή επιπλέον 2%, όταν επιχειρήσεις που απασχολούν τουλάχιστον 50 εργαζομένους, αυξάνουν τις θέσεις εργασίας κατά 10% και πάνω.
- Επιπλέον, προτιθέμεθα να καθιερώσουμε τη θεσμοθέτηση της οριζόντιας μεταφοράς φορολογικών ζημιών. Δηλαδή τον συμψηφισμό της ζημιάς με μελλοντικά κέρδη για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, κάτι που γίνεται τα τελευταία χρόνια στην Πορτογαλία και γνωρίζουμε ότι θα δώσει μεγάλη ανάσα στις επιχειρήσεις.
- Όσον αφορά στον τραπεζικό τομέα, είναι σημαντική η αποφασιστική αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων, το οποίο εμποδίζει τις τράπεζες να διοχετεύσουν τη ρευστότητα που τόσο χρειάζεται η οικονομία, και κρατάει σε ομηρία νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η κυβέρνηση δυστυχώς –με την ανοχή των δανειστών- έχει προωθήσει γραφειοκρατικές λύσεις που μπορούν να δημιουργήσουν ακόμη περισσότερα προβλήματα. Η Νέα Δημοκρατία έχει παρουσιάσει ένα αυτοματοποιημένο σύστημα για ολοκληρωμένη αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, με κίνητρα για τις τράπεζες και κυρώσεις στα στελέχη τους σε περίπτωση καθυστερήσεων. Ώστε να μετατραπεί η πρόκληση αυτή από απειλή σε ευκαιρία.
- Στο ζήτημα της διαδικασίας αδειοδότησης των επιχειρήσεων, σκοπεύουμε να εφαρμόσουμε έναν νόμο-πλαίσιο στα πρότυπα του 4262/2014 που ακύρωσε αυτή η κυβέρνηση. Ο νόμος αυτός θα απλοποιεί την αδειοδότηση σε όλα τα επιχειρηματικά πεδία και όχι μόνο σε 3, όπως συνέβη με τη ρύθμιση που έφερε η σημερινή κυβέρνηση αφού σταμάτησε την προηγούμενη διαδικασία. Στόχος είναι η αδειοδότηση στις απλούστερες περιπτώσεις να γίνεται ηλεκτρονικά και αυθημερόν.
Προτείνουμε, επίσης, να λειτουργούν τα επιχειρηματικά πάρκα ως ενδιάμεσοι φορείς έκδοσης άδειας εγκατάστασης και άδειας λειτουργίας. Δεν θα χρειάζεται, δηλαδή, ξεχωριστή αδειοδότηση κάθε επιχείρησης που θα λειτουργεί σε ένα πάρκο. Θα χρειάζεται αδειοδότηση μόνο του ίδιου του πάρκου. Έτσι θα μπορέσει να καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία και η διαφθορά και θα γίνει πιο ελκυστική για τις επιχειρήσεις η εγκατάσταση σε τέτοιους οργανωμένους υποδοχείς.
- Επίσης, στόχος μας είναι να αντιμετωπίσουμε το μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης ξεκάθαρων χρήσεων γης, το οποίο γνωρίζουμε ότι απασχολεί έντονα την επιχειρηματική κοινότητα. Σκοπεύουμε να απλοποιήσουμε άμεσα το σχετικό πλαίσιο, δημιουργώντας συγκεκριμένες διακριτές κατηγορίες χρήσεων γης. Προτείνουμε, λοιπόν, την κατηγοριοποίηση των χρήσεων γης σε 4 πεδία: Κατοικία, Παραγωγικές δραστηριότητες, Ειδικές χρήσεις, Τουρισμός. Ώστε να είναι ξεκάθαρο για τους επενδυτές τι επιτρέπεται πού, και να βάλουμε τέλος στις γκρίζες ζώνες που υπάρχουν σήμερα.
- Τέλος, είναι σημαντικές οι στοχευμένες παρεμβάσεις για ενίσχυση των εξαγωγών.
Τέτοιες παρεμβάσεις προώθησα, ως αρμόδιος υπουργός, την περίοδο 2012-14:
Συγκεκριμένα, τέθηκαν σε εφαρμογή 25 δράσεις για την απλοποίηση των διαδικασιών στις εξαγωγές με στόχο τη μείωση του χρόνου και του κόστους κατά 50% και 20% αντίστοιχα.
- Αυτές περιελάμβαναν τα ηλεκτρονικά τελωνεία, τη λειτουργία του μεγάλου τελωνείου 24 ώρες το 24ωρο, και τη δρομολόγηση της δημιουργίας ηλεκτρονικού single window για τους εξαγωγείς. Αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών ήταν πως η χώρα ανέβηκε μέσα σε δυο χρόνια από την 62η στην 48η θέση στην κατηγορία Trading Across Borders στο Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας
Σήμερα σε αυτόν τον τομέα προτεραιότητα μας είναι η ταχεία επιστροφή του Φ.Π.Α. στους εξαγωγείς.
Παράλληλα, στοχεύουμε στην ενοποίηση των επιμέρους δημοσίων δομών για την εξωστρέφεια σε ένα ενιαίο φορέα.
Ο ενιαίος φορέας θα έχει διοικητική αυτονομία και διευθύνοντα σύμβουλο προερχόμενο από την αγορά. Θα συνεργάζεται με τον ιδιωτικό τομέα για τη διάγνωση των αναγκών και ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων και για τη χάραξη των κατάλληλων στρατηγικών εξωστρέφειας. Στα πρότυπα των αντίστοιχων ολλανδικών και βρετανικών φορέων.
Κυρίες και κύριοι, στη Νέα Δημοκρατία δεν πιστεύουμε στα θαύματα. Πιστεύουμε στην υιοθέτηση καλών διεθνών και ευρωπαϊκών πρακτικών για τη στήριξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Ώστε να μπορέσουμε ως χώρα, να εκμεταλλευτούμε τα ανταγωνιστικά μας πλεονεκτήματα, να δημιουργήσουμε νέες δουλειές και να χτίσουμε την Ελλάδα των ευκαιριών, της ανταγωνιστικότητας και της δημιουργίας.
Αυτή την Ελλάδα ενσαρκώνουν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις της χώρας. Και η στήριξη των επιχειρήσεων αυτών βρίσκεται στο επίκεντρο του σχεδιασμού μας για να βοηθήσουμε τη χώρα να μπει σε αναπτυξιακή τροχιά και να αφήσει για πάντα πίσω της τη μιζέρια και στη στασιμότητα.
Σε αυτό το πλαίσιο είναι δεδομένο πως οι ιδέες και οι προτάσεις σας είναι ευπρόσδεκτες. Άλλωστε όλοι μαζί θα κληθούμε να δώσουμε αυτή τη μάχη για την Ελλάδα που θα κάνει την ευχάριστη έκπληξη. Και είμαι βέβαιος πως όλοι μαζί θα την κερδίσουμε.
Σας ευχαριστώ πολύ.