Έχουμε ένα έλλειμμα διεθνούς ενεργειακής πολιτικής της Κυβέρνησης. Ένα έλλειμμα με το οποίο ζημιώνεται η χώρα, τόσο οικονομικά, όσο και γεωστρατηγικά. Δεν μπορείτε να μένετε άλλο αδρανείς. Η Κυβέρνηση της χώρας αυτής, για ένα τόσο μεγάλο εθνικό θέμα, πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της.
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σήμερα μιλάμε για ένα πολύ μεγάλης σημασίας εθνικό θέμα και γι’ αυτόν το λόγο χρειάζεται απ’ όλους μας η μεγαλύτερη υπευθυνότητα.
Λυπάμαι να πω ότι σε ορισμένες στιγμές προηγουμένως κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο κ. Μανιάτης, ο αρμόδιος Υφυπουργός, προσπάθησε να βαφτίσει το κρέας, ψάρι και να μας πείσει ότι όλα αυτά που διαβάζουμε τις τελευταίες μέρες με όλες τις ανταποκρίσεις των διεθνών πρακτορείων, όλα αυτά τα οποία δεν έχουν συζητηθεί μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, τα φανταστήκαμε.
Κύριε Υπουργέ, όλοι νομίζω ότι ζούμε σε αυτόν τον κόσμο και γι’ αυτόν το λόγο νομίζω πάλι ότι θα έπρεπε να έχουμε τις ίδιες ανησυχίες. Η Κυβέρνηση οφείλει να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να αποκτήσει ουσιαστική διεθνή ενεργειακή πολιτική. Δεν μπορείτε με τα άλλοθι και την προσπάθεια να μας καθησυχάσετε, να υπηρετήσετε πραγματικά τα εθνικά συμφέροντα. Το αντίθετο πετυχαίνετε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η Νέα Δημοκρατία χωρίς καμία αμφιβολία είχε μία πολυδιάστατη διεθνή ενεργειακή πολιτική με συγκεκριμένα και απτά αποτελέσματα. Είχε μάλιστα μία πολιτική στην οποία το ΠΑΣΟΚ δεν είχε βρεθεί απέναντι και αυτό ήταν προς τιμήν του. Έκανε συγκεκριμένες αναφορές προς αυτήν την κατεύθυνση ο κ. Σιούφας προηγουμένως.
Προωθήσαμε τον Αγωγό IΤGI, Τουρκία – Ελλάδα – Ιταλία. Υπογράψαμε επί κυρίου Φώλια τη Συμφωνία για τον Αγωγό South Stream. Προχωρήσαμε αργότερα, όταν εγώ ήμουν Υπουργός, την ιδέα για τον Ελληνοβουλγαρικό Αγωγό και μάλιστα είχαμε συζητήσει και με τους Ρουμάνους να προχωρήσει και προς Ρουμανία και στη συνέχεια θα μπορούσε να επεκταθεί και προς τη Ουγγαρία λειτουργώντας ως έναν βαθμό και ανταγωνιστικά στο Ναμπούκο, γιατί θα ήταν συνδεδεμένος με τον IΤGI. Και βεβαίως επί των ημερών του κ. Σιούφα υπεγράφη η συμφωνία για τον Αγωγό Μπουργκάς – Αξεναδρούπολη. Αυτή η προσπάθεια είχε ξεκινήσει, κύριε Υπουργέ, πράγματι 14 χρόνια πριν, αλλά εάν δεν υπήρχε μία ενεργός πολιτική από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας προς αυτήν την κατεύθυνση, προσπάθειας προσωπικά του ίδιου του Πρωθυπουργού του Κώστα Καραμανλή, των αρμόδιων Υπουργών στο Υπουργείο Εξωτερικών και στο Υπουργείο Ανάπτυξης, δεν θα υπήρχαν αυτά τα αποτελέσματα. Και πρέπει να έχουμε τη μεγαλοψυχία να αποδίδουμε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι.
Εσείς ισχυριστήκατε ούτε λίγο ούτε πολύ ότι το έργο Μπουργκάς – Αλεξαδρούπολη είναι έργο του ΠΑΣΟΚ. Το επόμενο, το οποίο απομένει να ισχυριστείτε, είναι ότι η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι και αυτό έργο του ΠΑΣΟΚ. Δεν υπάρχει πιο μεγάλη διαστρέβλωση της κατάστασης.
Εν πάση περιπτώσει, επειδή υπήρχε συναίνεση, όπως είπα προηγουμένως, στις βασικές επιλογές της διεθνούς ενεργειακής πολιτικής, φανταζόμασταν ότι αν υπήρχε αλλαγή σκυτάλης, όπως και υπήρξε τελικά στην Κυβέρνηση, το ΠΑΣΟΚ θα εξακολουθούσε σε γενικές γραμμές την πολιτική που είχαμε αποδεχθεί και τα δύο μεγάλα κόμματα.
Όμως, τι συνέβη μετά τις εκλογές, θα είμαι απολύτως ξεκάθαρος:
Πρώτα απ’ όλα είχαμε ήδη από την προεκλογική περίοδο τη δήλωση του κ. Παπανδρέου, ότι χρειάζεται επαναδιαπραγμάτευση και ότι ο Αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, έτσι όπως έχει σχεδιαστεί, υπηρετεί τα συμφέροντα της Ρωσίας.
Κύριε Υπουργέ, μας φέρατε μεταγενέστερες δηλώσεις του κ. Παπανδρέου, που προσπάθησε με τις δηλώσεις του αυτές να μπαλώσει τη γκάφα του, εάν επρόκειτο περί γκάφας. Αλλά η δήλωση υπάρχει και δεν διαγράφεται όσες προσπάθειες και αν κάνετε κι εσείς και ο Πρωθυπουργός. Είναι εκεί για να μας θυμίζει την γκάφα αυτή του κ. Παπανδρέου.
Δεύτερον, μετά τις εκλογές σε σχέση με τους Ρώσους υπήρξε μόνο αυτό το ταξίδι του κ. Παπανδρέου. Η κ. Μπιρμπίλη, η Προϊσταμένη Υπουργός σας, έχει καμία επαφή με τους Ρώσους; Έχει ασχοληθεί ως αρμόδια Υπουργός ποτέ με τις σχέσεις μας με τη Ρωσία; Έχετε κάποια συγκεκριμένη επαφή, δομημένη και τακτική, όπως είχαμε εμείς, με τη ρωσική πλευρά για τα ενεργειακά θέματα;
Με τους Βούλγαρους είχατε μία επαφή εσείς ο ίδιος προσωπικά, όχι η κυρία Μπιρμπίλη πάλι, με τη βουλγαρική πλευρά στη Σόφια, με τον κ. Τραϊκοφ. Είχατε κάποια επαφή με τον κ. Τζάνκοφ, ο οποίος είναι συναρμόδιος, εάν όχι περισσότερο αρμόδιος στη Βουλγαρία για τα θέματα των αγωγών, κύριε Υπουργέ; Ποια είναι η διπλωματική σας παρουσία στον τομέα της ενέργειας στη διπλωματία των αγωγών;
Είπατε –και νομίζω ότι ήταν θράσος, δεν μπορώ να το χαρακτηρίσω διαφορετικά- ότι σε αυτούς τους οκτώ – εννέα μήνες που είστε Κυβέρνηση έχετε κάνει περισσότερα –είναι το σταθερό μοτίβο- απ’ ό,τι έκανε η Νέα Δημοκρατία πέντε χρόνια
Τί κάνατε; Κινδυνεύουμε σε όλα τα μέτωπα, σε σχέση με τους αγωγούς.
Εκτός από τον αγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη υπάρχουν φήμες, υπάρχουν άρθρα όλες τις τελευταίες μέρες, για τον αγωγό South Stream, τον αγωγό φυσικού αερίου, που θα ξεκινάει από τη Ρωσία. Υπάρχουν δηλώσεις ότι μπορεί και πάλι να σταματήσει το έργο στη Βουλγαρία, να μην περάσει ο αγωγός από τη Βουλγαρία και επομένως, δεν θα υπάρχει το έργο για την Ελλάδα.
Βεβαίως και εδώ τα ίδια θα μας πείτε. Την ξέρω την απάντηση: Ότι όλα αυτά τα φανταζόμαστε. Όταν δεν υπάρχει απάντηση, η Νέα Δημοκρατία κατά την άποψή σας, ζει στο χώρο της φαντασίας. Δεν μπορεί, όμως, να γίνει σοβαρή αντιπαράθεση με αυτή τη λογική.
Στον ITGI, στον οποίο αναφερθήκατε προηγουμένως, ισχυριζόμενος ότι και εκεί υπάρχει πολύ μεγάλη πρόοδος, ποιο είναι το χειροπιαστό αποτέλεσμα αυτούς τους μήνες; Ποια πρόοδος υπάρχει, σε σχέση με τους Τούρκους και του Αζέρους; Γιατί, όπως ξέρετε, αν δεν υπάρξει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, δεν θα λειτουργήσει πρακτικά αυτός ο αγωγός. Ποιες κινήσεις έχετε κάνει προς την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν; Πόσες επισκέψεις έχετε κάνει στο Αζερμπαϊτζάν, στην Τουρκία, στη ευρύτερη γειτονιά μας;
Γιατί εγώ –χρησιμοποιώντας, αν θέλετε και το προσωπικό μου παράδειγμα- θέλω να σας πω ότι σε αντίστοιχους μήνες που εσείς είστε Κυβέρνηση, όσο εγώ ήμουν Υπουργός, πέραν των ταξιδιών στις Βρυξέλλες, είχα πάει στη Σόφια, στην Κωνσταντινούπολη, στο Σότσι της Ρωσίας, στο Βουκουρέστι, στο Κάιρο, στο Μιλάνο, εκπροσωπώντας την ελληνική κυβέρνηση.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής σήμερα, ποια παρουσία έχει, για να έχει –βέβαια- και τα αντίστοιχα αποτελέσματα;
Και θα σας πω και για τον Ελληνοβουλγαρικό αγωγό. Όπως ειπώθηκε και προηγουμένως –και αυτό το δεχθήκατε- πράγματι, επί των ημερών μας ξεκίνησε η προσπάθεια, για να υπάρχει αγωγός από την Ελλάδα στη Βουλγαρία. Υπεγράφη το Μνημόνιο τον Απρίλιο του 2009. Στη συνέχεια, κάναμε επαφές –όπως σημείωσα και πριν- με του Ρουμάνους, για να επεκταθεί ο αγωγός προς τη Ρουμανία -και εδώ θα ήθελα να μου πείτε, τι έχετε κάνει αλήθεια εσείς, προς αυτήν την κατεύθυνση, για να συνεχιστεί ο αγωγός προς τα πάνω- και βεβαίως, παρέμεινε η εκκρεμότητα της συστάσεως της διεθνούς εταιρίας, γι’ αυτόν τον αγωγό. Τι έχει γίνει ως προς αυτό, ως προς τον Ελληνοβουλγαρικό αγωγό, που αφορά τη Βουλγαρία και ως εκ τούτου μπορεί να συσχετιστεί –και φαντάζομαι, καταλαβαίνετε, τί εννοώ- με τον αγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, ως προς τη διαπραγμάτευση του όλου θέματος; Ως προς τη διαπραγμάτευση του όλου θέματος. Αν δεν καταλαβαίνετε, τί εννοώ, αυτήν την ώρα, λυπάμαι.
Κύριε Υπουργέ, είναι ξεκάθαρο. Από τον Οκτώβρη και μετά, με τις αλλαγές που έγιναν στη δομή της Κυβέρνησης, η χώρα σταμάτησε να έχει συνεκτική, διεθνή, ενεργειακή πολιτική.
Αυτό που ακούμε από την Κυβέρνηση είναι συνέχεια η πράσινη διάσταση της ενέργειας, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Δεν είναι κάτι λάθος. Και εμείς επιχειρούσαμε να προχωρήσουμε προς αυτήν την κατεύθυνση.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όμως, κύριε Υπουργέ, ακόμα και αν πιάσετε τους στόχους σας, μέχρι το 2020, θα καλύπτουν το 20% των ενεργειακών αναγκών της χώρας. Με το 80%, ποιος ασχολείται; Ποιος ασχολείται; Διότι, για τη ΔΕΗ δεν έχετε κάποια συγκεκριμένη στρατηγική και όλα τα υπόλοιπα, έχουν αφεθεί, σχεδόν στην τύχη τους. Δεν μπορείτε να μιλάτε για το θέμα του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, αναζητώντας άλλοθι, στις δυσκολίες των σχέσεων Ρωσίας-Τουρκίας.
Πρώτον, διότι είναι ένα έργο που αφορά όλες τις πλευρές. Και εμείς δεν είμαστε παρατηρητές. Έχουμε συμφέρον, να είμαστε παρόντες, να είμαστε ενεργοί παίκτες και να ασκήσουμε την πίεση, που πρέπει να ασκήσουμε και προς την πλευρά της Ρωσίας και προς την πλευρά της Βουλγαρίας. Η Ελλάδα δεν πρέπει να καταδικαστεί, να είναι ένας απλός παρατηρητής.
Επίσης, δεν μπορείτε να ασκείτε πολιτική, με τις δηλώσεις που κάνατε προηγουμένως, αν τις πιστεύετε. Ότι δηλαδή «μη στεναχωριέστε, δεν συμβαίνει και τίποτα σπουδαίο. Το ότι το είπε ο Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, το ότι το επανέλαβε ο Υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας, πως το έργο θα σταματήσει, δεν σημαίνει και πολλά πράγματα». Κύριε Υπουργέ, τουλάχιστον, πρέπει να ανησυχούμε όλοι, γι’ αυτήν την εξέλιξη.
Επίσης, το τρίτο που θέλω να σας πω είναι, πως γι’ αυτό το έργο, η Ελλάδα έχει μοχλούς πίεσης προς όλες τις πλευρές. Και φυσικά προς τη Βουλγαρία, με την οποία έχουμε καλές σχέσεις –και αυτό είναι ήδη ένα συν- είμαστε μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο αγωγός αυτός είναι ευρωπαϊκό έργο, αλλά οι δύο χώρες έχουν αλληλεξάρτηση συμφερόντων. Και γι’ αυτό αναφέρθηκα προηγουμένως και στον αγωγό φυσικού αερίου, που ξεκινάει από την Κομοτηνή και φτάνει μέχρι τη Βουλγαρία.
Επομένως, αυτήν την ώρα, για εμάς τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Έχουμε ένα έλλειμμα διεθνούς ενεργειακής πολιτικής της Κυβέρνησης. Ένα έλλειμμα με το οποίο ζημιώνεται η χώρα, τόσο οικονομικά, όσο και γεωστρατηγικά.
Δεν μπορείτε, κύριε Υπουργέ, να βαφτίζετε την αδράνεια ηρεμία. Δεν μπορείτε να μένετε άλλο αδρανείς. Το θέμα αυτό σας ξεπερνάει προσωπικά, όπως θα ξεπερνούσε και εμένα, αν ήμουν στη θέση σας. Είναι θέμα του ίδιου του Πρωθυπουργού. Και η Κυβέρνηση της χώρας αυτής, για ένα τόσο μεγάλο εθνικό θέμα, πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της.
Δεν μπορείτε απλώς να αρκείστε σε δηλώσεις, ότι το έργο αυτό ξεκίνησε ως έργο ΠΑΣΟΚ και θα τελειώσει ως έργο ΠΑΣΟΚ. Διότι, με αυτές τις δηλώσεις, φοβούμαι ότι απλώς θα το τελειώσετε το έργο. Θα το θάψετε με όλες τις τιμές. Και αυτή είναι η μεγάλη σας ευθύνη.