Κυρίες και κύριοι,
Είναι πραγματικά μεγάλη μου χαρά να είμαι σήμερα κοντά σας. Κοντά στα επιχειρηματικά πνεύματα της Ελλάδος. Γιατί αυτή είναι η αλήθεια. Παρά τη γκρίνια, που δικαίως κάποιες φορές ακούγεται, πρέπει να αναγνωρίζουμε ότι η χώρα μας διαθέτει και δυναμισμό και δημιουργικό πνεύμα. Αυτό το δυναμικό μπορούμε και πρέπει να στηρίξουμε, δίνοντας τις κατάλληλες ευκαιρίες και δημιουργώντας ευνοϊκές προϋποθέσεις.
Η κυβέρνηση οφείλει και βρίσκεται κοντά σε όλους εσάς, στους Έλληνες εμπόρους. Γιατί έχουμε υποχρέωση να ακούμε και να στηρίζουμε όλες τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου. Οφείλουμε φυσικά να ακούμε εκείνους που κατεβαίνουν στους δρόμους, αλλά οφείλουμε επίσης να ακούμε και όσους δεν το κάνουν αυτό. Εσάς, που τα μόνα εργαλεία που έχετε στα χέρια σας για να προωθήσετε τα συμφέροντά σας είναι η παραπάνω δουλειά. Θέλω, λοιπόν, με την παρουσία μου εδώ να σας διαβεβαιώσω ότι η πολιτεία βρίσκεται κοντά σας, ακούει τα αιτήματά σας, νιώθει τις δυσκολίες που περνάτε σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο και προσπαθεί να βρει λύσεις.
Γιατί, ας μη γελιόμαστε, οι Έλληνες έμποροι είναι, διαχρονικά, ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για την οικονομίας μας. Και κυρίως οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Όπως ασφαλώς ξέρετε καλύτερα από εμένα, η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων είναι μικρού ή μεσαίου μεγέθους. Από το σύνολο των 350.000 περίπου εμπορικών επιχειρήσεων, μόνο το 5% αποτελούν κεφαλαιουχικές εταιρείες ενώ το υπόλοιπο 95% είναι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Εκεί, λοιπόν, πρέπει να στραφούμε. Για να δώσουμε πνοή στην οικονομία μας. Για να δημιουργήσουμε νέες και καλές θέσεις εργασίας. Γιατί ο τομέας του εμπορίου, όπως επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά στη φετινή Έκθεση του Ελληνικού Εμπορίου, συμβάλει καθοριστικά και στην αύξηση της απασχόλησης. Κατά το 2008 ο τομέας παρείχε απασχόληση σε πάνω από 830.000 άνδρες και γυναίκες. Αριθμός που αντιστοιχεί στο 18,2% της συνολικής απασχόλησης στην ελληνική οικονομία.
Και είναι ιδιαίτερα σημαντικό πιστεύω να τονίσουμε, ένα ακόμα στοιχείο που προκύπτει απ’ την έκθεση. Ένα στοιχείο που αφορά τους νέους και τις γυναίκες, δύο ομάδες του πληθυσμού που πλήττονται ιδιαίτερα από την ανεργία. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από την έκθεση, λοιπόν, ποσοστό πάνω από 21% όσων απασχολούνται στον τομέα του εμπορίου είναι νέοι άνθρωποι, κάτω των 30 ετών. Αντίστοιχα η αναλογία των γυναικών που απασχολούνταν στο εμπόριο κατά το 2008 ανήλθε στο 43% περίπου. Με άλλα λόγια, το εμπόριο είναι ένας δυναμικός τομέας. Ένας τομέας που προσφέρει ευκαιρίες, όχι μόνο στη χώρα, όχι μόνο στην οικονομία, αλλά στους ίδιους τους Έλληνες πολίτες.
Φίλες και φίλοι,
Το ζείτε εσείς περισσότερο ίσως από οποιαδήποτε άλλη ομάδα πολιτών. Σε παγκόσμιο επίπεδο η οικονομία περνά δύσκολες ώρες. Η φετινή Έκθεση του Ελληνικού Εμπορίου αντικατοπτρίζει ακριβώς αυτό το κλίμα. Η πλειονότητα των ελληνικών Ανώνυμων Εταιρειών και των Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν στασιμότητα πωλήσεων για το 2008 και αναμένουν αντίστοιχη στασιμότητα και για το 2009. Όσον αφορά τα κέρδη του εμπορίου το 2008 περισσότερες από τις μισές εταιρείες είχαν στάσιμη κερδοφορία, με ανάλογες προβλέψεις και για το 2009.
Το γνωρίζουμε ότι είναι μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδος για εσάς. Είναι μια δύσκολη περίοδος για ολόκληρη τη χώρα, για ολόκληρη την Ευρώπη, για ολόκληρο τον κόσμο. Αλλά δεν ωφελεί να προσφεύγουμε στην καταστροφολογία και την μεμψιμοιρία. Οικονομία, και αυτό το ξέρετε εσείς καλύτερα από εμένα, σημαίνει επίσης ψυχολογία. Το να κλαίμε όλοι μαζί επί ερειπίων, πολλά από τα οποία βρίσκονται στη φαντασία μόνο ορισμένων, δε βοηθάει την πατρίδα μας και κυρίως τις ίδιες τις παραγωγικές τάξεις. Όλοι χρειάζεται να δείξουμε ένα αίσθημα ευθύνης και να μη ρίχνουμε νερό στο μύλο μιας βιομηχανίας αρνητικών εντυπώσεων που βλάπτει τελικά εμάς τους ίδιους. Ωστόσο, δε μένουμε σ’ αυτό, η κυβέρνηση προσπαθεί με στοχευμένα μέτρα και συγκεκριμένες δράσεις να αναστρέψει το κλίμα.
Η πολιτική του Υπουργείου Ανάπτυξης προς την κατεύθυνση αυτή στηρίζεται σε τρεις άξονες:
1.
Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, ώστε να διευκολύνουμε τη ρευστότητα στην αγορά και να δώσουμε νέες ευκαιρίες ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας αξιοποιώντας εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Στόχος μας είναι να ενεργοποιήσουμε ένα σημαντικό τμήμα του ΕΣΠΑ, το ειδικό επιχειρησιακό πρόγραμμα του Υπουργείου μας, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2009. Δεν έχουμε καιρό για χάσιμο. Και αυτή είναι η κατεύθυνση που έδωσα στην Ειδική Γραμματεία Ανταγωνιστικότητας.
2.
Απλοποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος με στόχο τον περιορισμό της γραφειοκρατίας. Ήδη, μετά από πρόσφατη συνεδρίαση της κυβερνητικής επιτροπής, δηλώσαμε ξεκάθαρα ότι θέλουμε να προχωρήσουμε το ταχύτερο δυνατό στο άνοιγμα των επιχειρήσεων με την βοήθεια, προσωρινά, των ΚΕΠ και σε μόνιμη βάση των Επιμελητηρίων, που θα λειτουργούν στην περίπτωση αυτή ως one-stop-shops.
3.
Έλεγχο για την ομαλή λειτουργία της αγοράς προς όφελος των εμπόρων και των καταναλωτών. Τα καρτέλ, μικρά και μεγάλα, νοθεύουν τον ανταγωνισμό και συκοφαντούν την αγορά, αλλά και την ίδια την επιχειρηματική κοινότητα. Επομένως θέλω να ξεκαθαρίσω ότι σ’ αυτό το ζήτημα η κυβέρνηση δε θα βάλει νερό στο κρασί της.
Και έρχομαι στον πρώτο άξονα, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων με πρώτο ζητούμενο την έλλειψη ρευστότητας. Σχεδιάσαμε το νέο πρόγραμμα του Ταμείου Εγγυοδοσίας, το οποίο εγγυάται δάνεια για κεφάλαια κίνησης σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις έως 350.000 ευρώ, με τριετή διάρκεια. Οι τόκοι επιδοτούνται εξ’ ολοκλήρου από το Ταμείο Εγγυοδοσίας. Το δάνειο, δηλαδή, είναι άτοκο για τον επιχειρηματία και παρέχεται εγγύηση 80%. Το πρόγραμμα ξεκίνησε ουσιαστικά μετά τα Φώτα. Δημιουργήθηκε πάλι λόγω της αντίδρασης των τραπεζών ένα κλίμα καταστροφολογίας. Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι έτσι. Στις 13 Ιανουαρίου είχαμε 396 εγκρίσεις δανείων σε σύνολο 8-10.000 αιτήσεων. Στις 20 του μηνός ο αριθμός αυτός έφτασε στις 1200. Σήμερα έχουμε ξεπεράσει τις 1800 εγκρίσεις που αντιστοιχούν σε 148 εκ ευρώ. Προχωρούμε. Χωρίς να επαναπαυόμαστε, φυσικά. Αντίθετα θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε κάθε μέρα το πρόγραμμα, καλώντας και από αυτό εδώ το βήμα, όλες τις τράπεζες να τηρήσουν με τη σειρά τους τις δεσμεύσεις τους.
Και θέλω εδώ να πω, ότι το Ταμείο Εγγυοδοσίας είναι ένα καινοτόμο πρόγραμμα, όχι μόνο για τη χώρα μας αλλά για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάλιστα το παράδειγμά μας για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ακολούθησε η Μεγάλη Βρετανία. Είναι σημαντικό, μαζί με τα παράπονα, που πολλές φορές δικαίως υπάρχουν, να τονίζουμε και τις πρωτιές της χώρας μας. Γιατί αποδεικνύουν ότι μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά αρκεί να το θέλουμε πραγματικά.
Έπειτα, με τον ισχύοντα από το 2005 Αναπτυξιακό Νόμο έγιναν σημαντικές τομές για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Αποσυνδέθηκε η επιχορήγηση μιας επιχείρησης από τον αριθμό των απασχολούμενων σε αυτήν και απλοποιήθηκαν σημαντικά οι διαδικασίες υποβολής προτάσεων. Ήδη στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Νόμου, από το 2005 έως το τέλος του 2006, εγκρίθηκαν 76 Πολυετή Επιχειρηματικά Σχέδια, που αφορούν τη συνολική ανάπτυξη υφιστάμενων επιχειρήσεων συνολικού προϋπολογισμού 685 εκ. ευρώ, από τα οποία θα επιχορηγηθούν 257 εκ. ευρώ.
Αντίστοιχα, με την τροποποίηση του Αναπτυξιακού νόμου και την εκ νέου ενεργοποίησή του από τον Αύγουστο του 2007, έχουν εγκριθεί μέχρι σήμερα 21 Επιχειρηματικά Σχέδια, προϋπολογισμού πάνω από 114 εκ. ευρώ και επιχορήγησης 50 εκ. ευρώ περίπου, τα οποία εκτιμάται ότι θα δώσουν νέα ώθηση στην οικονομία και νέες αναπτυξιακές προοπτικές στη χώρα. Και δεν σταματούμε εδώ, στο αμέσως επόμενο διάστημα θα εγκριθούν 63 πολυετή επιχειρηματικά σχέδια συνολικού προϋπολογισμού 470 εκ ευρώ περίπου και αιτούμενης επιχορήγησης 175 εκ. ευρώ.
Αντίστοιχα, στο προσεχές διάστημα θα εγκριθούν επιπλέον 40 ειδικά επενδυτικά σχέδια, που αφορούν, με άλλα λόγια, την ανάπτυξη ενός ειδικού τομέα της επιχείρησης ή την εισαγωγή νέων δράσεων, συνολικού προϋπολογισμού 85 εκ. ευρώ και αιτούμενης επιχορήγησης 40 εκ. ευρώ.
Αυτά ως προς το ταμείο εγγυοδοσίας και το νέο Αναπτυξιακό Νόμο. Για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας διαθέτουμε και ένα ακόμα πολύ σημαντικό εργαλείο, στο οποίο ήδη έκανα μια αναφορά. Το ΕΣΠΑ. Κεντρικός αναπτυξιακός στόχος του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα 2007-2013 είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων. Ο προϋπολογισμός είναι της τάξης των 3,2 δις ευρώ σε επίπεδο δημόσιας δαπάνης (εθνικοί και κοινοτικοί πόροι) εκ των οποίων ένα σημαντικό ποσοστό αφορά άμεσα τον τομέα του εμπορίου. Είναι η τελευταία μας ευκαιρία να αξιοποιήσουμε κοινοτικά κονδύλια και δεν πρόκειται να την αφήσουμε να πάει χαμένη. Ήδη την εβδομάδα αυτή ξεκινά η διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς για δύο μεγάλα προγράμματα: το πρόγραμμα της γυναικείας επιχειρηματικότητας και το πρόγραμμα της νεανικής επιχειρηματικότητας. Πιστεύουμε ότι μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου τα προγράμματα αυτά θα είναι έτοιμα να ξεκινήσουν. Θυμίζω ότι για τα προγράμματα αυτά έχουν εγγραφεί πιστώσεις από τη δική μας πλευρά της τάξεως των 100 εκ. ευρώ, που θα στηρίξουν και αυτά από την πλευρά τους την ανάγκη για ρευστότητα στην αγορά. Φυσικά, αυτά τα προγράμματα είναι μόνο η αρχή. Γιατί όπως ήδη σημείωσα θέλουμε να ενεργοποιήσουμε ένα πολύ μεγάλο
μέρος του προγράμματος αμέσως. Γιατί ξέρουμε ότι το 2009 είναι κρίσιμη χρονιά και δεν μπορούμε να μένουμε με σταυρωμένα τα χέρια. Πρέπει να αξιοποιήσουμε όλα τα όπλα που έχουμε στη διάθεσή μας.
Και περνάω στο δεύτερο άξονα της πολιτικής μας για την ενίσχυση των Ελλήνων επιχειρηματιών: τη συντονισμένη προσπάθεια που γίνεται από την πλευρά της πολιτείας για τον περιορισμό της γραφειοκρατίας και την απλοποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Θα ξεκινήσω με κάτι θετικό για τη χώρα μας στον τομέα αυτό. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας, η Ελλάδα για το 2009 ανεβαίνει 10 θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη ανταγωνιστικότητας. Δεν πανηγυρίζουμε, γνωρίζουμε ότι είμαστε ακόμα πίσω σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο, η σημαντική αυτή βελτίωση δείχνει ότι, όταν θέλουμε, μπορούμε να κάνουμε σημαντικά βήματα μπροστά. Δείχνει, επίσης, ότι οι μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης πιάνουν τόπο. Πρέπει, λοιπόν, να μείνουμε πιστοί στο μεταρρυθμιστικό μας πρόγραμμα και να βαδίσουμε πιο γρήγορα και πιο αποφασιστικά.
Στην αναβάθμιση αυτή σημαντικό ρόλο έπαιξε η νομοθετική ρύθμιση που προωθήσαμε για την απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης των Εταιριών Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ). Μειώσαμε το ελάχιστο κεφάλαιο που απαιτείται για τη σύσταση ΕΠΕ σε 4.500 ευρώ αντί των 18.000 ευρώ που ίσχυε και παράλληλα μειώσαμε τις ημέρες που απαιτούνται συνολικά για την έναρξη λειτουργίας των επιχειρήσεων. Και δεν μένουμε σε αυτό. Θέλουμε να επιταχύνουμε ακόμα περισσότερο τις διαδικασίες κάνοντας πιο εύκολη τη ζωή των επιχειρήσεων, ιδίως σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία. Γι’ αυτό προωθούμε νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του Εμπορικού Δικαίου και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Ένας από τους στόχους μας, στο πλαίσιο αυτό, είναι, όπως ήδη ανέφερα, οι επιχειρηματίες, με μια και μόνο επίσκεψη να μπορούν να ξεκινήσουν τις διαδικασίες για το άνοιγμα επιχείρησης χωρίς να ταλαιπωρούνται από τη γραφειοκρατία.
Παράλληλα, αναβαθμίζουμε τα ΚΕΤΑ, τα Κέντρα Επιχειρηματικής & Τεχνολογικής Ανάπτυξης, τα οποία γίνονται ουσιαστικά κέντρα εξυπηρέτησης των επιχειρήσεων. Η Ειδική Γραμματεία για την Ανταγωνιστικότητα έχει αναλάβει το συντονισμό της μελλοντικής λειτουργίας των ΚΕΤΑ και έχει ετοιμάσει το σχετικό σχέδιο νόμου. Τα νέα ΚΕΤΑ θα παρέχουν εξατομικευμένη υποστήριξη με σύγχρονα εργαλεία και με την καθιέρωση ενός πενταψήφιου αριθμού, τη «γραμμή Επικοινωνίας των ΜμΕ». Επίσης, υπογράφεται σύντομα η σύμβαση υλοποίησης του ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, κάτι που γνωρίζω καλά περιμένετε όλοι, και η λειτουργία του αναμένεται να ξεκινήσει τους επόμενους μήνες. Είναι απλές πρακτικές που λειτουργούν με επιτυχία σε άλλες χώρες τις Ευρώπης και μπορούν να λειτουργήσουν εξίσου επιτυχώς και στη χώρα μας.
Φίλες και φίλοι,
Έχοντας αναφερθεί συνοπτικά στα μελλοντικά σχέδιά μας για τη στήριξη του κλάδου σας, θέλω να μείνω και σε ένα ακόμα σημείο, που αποτελεί και τον τρίτο άξονα της πολιτικής μας στον συγκεκριμένο τομέα και που θεωρώ πολύ σημαντικό. Αφορά εύρυθμη λειτουργία της αγοράς προς όφελος τόσο των καταναλωτών όσο και των ίδιων των εμπόρων. Είμαστε αποφασισμένοι να ενισχύσουμε τη λειτουργία της Επιτροπής Ανταγωνισμού, ο ρόλος της οποίας ενισχύθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια, αλλά μπορεί να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο. Προς αυτή την κατεύθυνση, ετοιμάζουμε νομοσχέδιο, το οποίο θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή. Γνωρίζω ότι από κάποιες πλευρές της αγοράς εκφράζονται ενστάσεις για την αυστηρότητα που επιδεικνύει ενίοτε η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Πρέπει όμως να έχουμε κατά νου ότι τα καρτέλ δεν δυσφημούν μόνο την ομαλή λειτουργία της αγοράς αλλά και την πλειοψηφία του εμπορικού κόσμου της χώρας που λειτουργεί βάσει των νόμων.
Ξέρω ότι η σημερινή συγκυρία πλήττει και τη δική σας επαγγελματική ομάδα ιδιαίτερα. Ξέρω ότι, ακόμα περισσότερο, ύστερα από τα γεγονότα του Δεκεμβρίου, πολλοί από εσάς βρίσκεστε σε πολύ δύσκολη θέση. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι είμαι δίπλα σας. Είμαι εδώ για να σας ακούσω. Ήδη την προηγούμενη εβδομάδα ξεκίνησα ένα κύκλο επαφών με εκπροσώπους σας. Βρίσκομαι στη θέση αυτή όχι μόνο για να συζητώ μαζί σας, αλλά για να βρίσκω λύσεις. Λύσεις βιώσιμες και αποτελεσματικές. Γιατί τα προβλήματα είναι για να ξεπερνιούνται. Μαζί λοιπόν θα ξεπεράσουμε τα προβλήματα, θα αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες και θα πάμε την Ελλάδα μπροστά.
Ευχαριστώ.