Οι τελευταίες εξαγγελίες του Υπουργού Παιδείας έφεραν τα προβλήματα αυτού του χώρου και πάλι στις πρώτες σελίδες της δημοσιότητας. Χρόνια τώρα, αρχικά ως μαθητής και αργότερα ως φοιτητής και συνδικαλιστής στο πανεπιστήμιο οι εξαγγελίες που έχω ακούσει για την παιδεία ήταν μεν εντυπωσιακές αλλά οι περισσότερες από αυτές ως στόχο είχαν μόνο την αλλαγή του εξεταστικού συστήματος εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Αποκορύφωμα αυτών των εξαγγελιών η πρόσφατη ”μεταρρύθμιση Αρσένη”. Πιστεύω λοιπόν ότι είναι καιρός η κυβέρνηση αντί εντυπωσιακών εξαγγελιών που προκαλούν την προσοχή των μέσων μαζικής ενημέρωσης, να υπάρξουν απλές αλλά ουσιαστικές παρεμβάσεις που θα λύσουν τα προβλήματα της εκπαίδευσης.
Πρώτον, θα πρέπει να υπάρξει διακομματική συνεννόηση για την παιδεία. Χρόνια την άκουμε -από τα στελέχη όλων των κομμάτων- αλλά ακόμη δεν την έχουμε δει να επιτυγχάνεται. Και η ευθύνη για την έλλειψη αυτής της συνεννόησης ανήκει στην κυβέρνηση η οποία ποτέ δεν το επιδίωξε.
Δεύτερον, θα πρέπει να σταματήσουμε να δίνουμε τόσο μεγάλη σημασία στο εξεταστικό σύστημα και να παραμελούμε το περιεχόμενο της παιδείας. Αν θα υπάρχουν οι δέσμες, πόσες θα είναι, σε ποια μαθήματα θα εξετάζονται οι μαθητές και σε ποια όχι. Και αυτό έχει την αξία του, περισσότερη σημασία όμως έχει να ξεφύγουμε από την ”παπαγαλία”, να προάγουμε την κριτική σκέψη των μαθητών και να τους εφοδιάζουμε με γνώσεις χρήσιμες για να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις.
Τρίτον, θα πρέπει να δώσουμε έμφαση στην αξιοκρατική επιλογή και την επιμόρφωση των καθηγητών. Το ότι κάποιος τελείωσε φυσικός ή φιλόλογος δεν σημαίνει απαραίτητα ότι μπορεί να διδάξει και στο σχολείο. Όπως και κάποιος καθηγητής που διορίσθηκε το 1980 δεν μπορεί να συνεχίζει να είναι καλός δάσκαλος των παιδιών μας αν δεν επιμορφώνεται και ενημερώνεται για τις νέες εξελίξεις. Η κατάργηση της επετηρίδας αποτελεί ένα θετικό βήμα προς την αξιοκρατία αλλά δεν φθάνει για να λύσει το πρόβλημα.
Τέταρτον, θα πρέπει να βελτιωθεί η υλικοτεχνική υποδομή, να δημιουργηθούν σύγχρονα εργαστήρια και να καθιερωθεί μόνο πρωινή βάρδια στα σχολεία. Κατ’ αυτό τον τρόπο θα δημιουργηθούν κατάλληλες συνθήκες εκπαίδευσης ανάλογες με αυτές που επικρατούν και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Πέμπτον, θα πρέπει να εφοδιάσουμε τα σχολεία με σύγχρονους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Η κυβέρνηση της Γερμανίας για παράδειγμα προωθεί ένα πρόγραμμα έτσι ώστε στο μέλλον κάθε μαθητής να έχει τον προσωπικό του ηλεκτρονικό υπολογιστή. Αντίθετα τα σχολεία μας έχουν -όσα έχουν- ακόμη 386 και 486 οι οποίοι αποτελούν πια μουσειακό είδος ενώ ελάχιστα είναι συνδεδεμένα με το INTERNET.
Έκτον, θα πρέπει να υπάρξει ουσιαστική διδασκαλία μαθημάτων όπως τα αγγλικά, η οικονομία, η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Παλαιότερα αυτά τα μαθήματα θεωρούνταν δευτερευούσης σημασίας. Σήμερα όμως είναι από τα σημαντικότερα μαθήματα καθώς τόσο η παγκοσμιοποιημένη οικονομία όσο και η παντοδυναμία της τεχνολογίας και των τηλεπικοινωνιών εισβάλουν όλο και πιο πολύ στην ζωή μας.
Έβδομον, θα πρέπει η πανεπιστημιακή εκπαίδευση να συνδεθεί με την αγορά εργασίας, τα μεταπτυχιακά προγράμματα να ενισχυθούν ουσιαστικά και η υλικοτεχνική υποδομή να βελτιωθεί. Τέλος όσον αφορά τα πανεπιστήμια επί χρόνια συνεχίζεται το ίδιο παράλογο σύστημα. Έχουμε ιδιωτικά νηπιαγωγεία, ιδιωτικά δημοτικά, ιδιωτικά γυμνάσια, ιδιωτικά λύκεια αλλά δεν έχουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια. Κατ’ αυτό τον τρόπο χάνουμε τεράστιο συνάλλαγμα για σπουδές στο εξωτερικό, πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό αλλά και την ευκαιρία να γίνουμε ένα εκπαιδευτικό κέντρο για αλλοδαπούς φοιτητές τόσο από τα Βαλκάνια όσο και από την Μέση Ανατολή.
Όλα αυτά που ανέφερα παραπάνω δεν πρόκειται να προκαλέσουν την προσοχή των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης για παραπάνω από δύο ημέρες. Δεν έχουν πολύχρωμο περιτύλιγμα που προκαλεί την προσοχή και τον ενθουσιασμό. Όσον αφορά την παιδεία όμως σημασία έχει το περιεχόμενο και όχι το περιτύλιγμα. Θεωρώ ότι αυτά που ανέφερα παραπάνω είναι τα πρώτα βήματα αν θέλουμε να βελτιώσουμε την παιδεία. Ο αριθμός των εξετάσεων, σε πόσα και ποια μαθήματα θα εξετασθεί ο μαθητής είναι θέμα διαδικαστικό και όχι από τα σημαντικότερα. Δυστυχώς όμως σε αυτό τον τόπο για άλλη μια φορά βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος.
