Απαντήσεις στο σύνολο των επικρίσεων που δέχεται για το εργασιακό νομοσχέδιο δίνει ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης στη συνέντευξη του στη «Βραδυνή της Κυριακής», εξηγώντας γιατί προστατεύεται το 8ωρο και το πενθήμερο, τι πραγματικά συμβαίνει με τις υπερωρίες και πώς θα προάγει τη διαφάνεια στις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Αντεπιτίθεται στο ΣΥΡΙΖΑ και στην αντιπολίτευση χαρακτηρίζοντας ως «ακρότητα» και «εμπάθεια» τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν το νομοσχέδιο, ενώ αυτό μεριμνά για άδεια μετ’ αποδοχών για τους πατέρες με τη γέννηση κάθε παιδιού τους και την προστασία τους από απόλυση για 6 μήνες, θεσπίζει κανόνες για την τηλεργασία και λαμβάνει μέτρα καταπολέμησης της βίας και της παρενόχλησης στους χώρους εργασίας.
Γιατί έπρεπε να αλλάξει η εργασιακή νομοθεσία; Από την αντιπολίτευση σας κατηγορούν ότι ο εργασιακός χώρος γίνεται ζούγκλα. Τι απαντάτε;
Μου προξενούν κατάπληξη η ακρότητα και η εμπάθεια με τις οποίες βρισκόμαστε αντιμέτωποι. Έχουμε ένα νομοσχέδιο το οποίο απαντά στα βασικά προβλήματα των εργαζομένων. Το σημαντικότερο μέτρο είναι η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας για τον έλεγχο και την πάταξη της «μαύρης» εργασίας και της εισφοροδιαφυγής. Πολύ σημαντική είναι η αναβάθμιση της Επιθεώρησης Εργασίας σε Ανεξάρτητη Αρχή, ώστε να μην κατηγορείται πως επηρεάζεται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Κάνουν αυτά τον εργασιακό χώρο «ζούγκλα»; Ή μήπως τον κάνουν ζούγκλα η επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ γονική άδεια 2 μηνών και για τους 2 γονείς; Η άδεια για 14 μέρες μετ’ αποδοχών για τους πατέρες με τη γέννηση κάθε παιδιού τους και η προστασία τους από απόλυση για 6 μήνες; Η θέσπιση κανόνων για την τηλεργασία και το «δικαίωμα στην αποσύνδεση»; Τα μέτρα καταπολέμησης της βίας και της παρενόχλησης στους χώρους εργασίας; Τα μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων στα ντελίβερι και τα κούριερ; Η εξίσωση των αποζημιώσεων απόλυσης των εργατοτεχνιτών με αυτές των υπαλλήλων; Είναι προφανές ότι η αντιπολίτευση καταφεύγει σε τέτοιους ακραίους χαρακτηρισμούς, διότι πάσχει από ένδεια επιχειρημάτων!
Το βασικό πρόβλημα είναι το 8ωρο που υποστηρίζουν ότι καταργείται. Πώς θα προστατεύεται το 8ωρο και το πενθήμερο;
Είναι ένα επιχείρημα τόσο αβάσιμο που ήδη έχουν αρχίσει να το εγκαταλείπουν. Διότι, και να θέλαμε να κάνουμε κάτι τέτοιο, πολύ απλά δεν είναι δυνατό σε ένα κράτος-μέλος της ΕΕ. Το ίδιο το νομοσχέδιο (άρθρο 55) κατοχυρώνει το 8ωρο και το πενθήμερο. Προφανώς, θέλουν με αυτό τον τρόπο να ασκήσουν κριτική στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Μόνο που ξεχνούν, ή μάλλον ηθελημένα αποσιωπούν, ότι η διευθέτηση υπάρχει 30 χρόνια τώρα στην Ελλάδα, και έχει εφαρμοστεί στον ΟΤΕ, στην Alpha Bank, στον Παπαστράτο, στην ΗΒΗ και στον ξενοδοχειακό κλάδο! Είναι μια επιλογή, εναλλακτική των υπερωριών, η οποία ισχύει σε όλη την Ευρώπη, προσφέρεται από το 54% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και εφαρμοζόταν και επί ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς το μόνο που κάνουμε είναι ότι δίνουμε την δυνατότητα στον εργαζόμενο, αν τον εξυπηρετεί, να το ζητήσει και μόνος του, είτε όπου που δεν υπάρχουν σωματεία, είτε διότι θέλει να «συμφιλιώσει» την επαγγελματική και προσωπική του ζωή. Έτσι ώστε να μπορεί π.χ. να δουλεύει λίγο παραπάνω Δευτέρα μέχρι Πέμπτη, και τις Παρασκευές, που θέλει να τις περάσει με την οικογένειά του να κάθεται και να πληρώνεται. Και ρωτώ: Ποιοι είμαστε εμείς και ποιος είναι ο ΣΥΡΙΖΑ που θα του απαγορεύσουμε κάτι τέτοιο;
Ανταπαντά όμως ο ΣΥΡΙΖΑ ότι δημιουργείται μία νέα πραγματικότητα με το θεσμό των ατομικών συμβάσεων.
Έχουν απύθμενο θράσος να το λένε αυτό, όταν ήταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ η οποία, λίγες εβδομάδες πριν τις εκλογές του 2019, έβαλε την υπογραφή της στην Ευρωπαϊκή Οδηγία 2019/1158, η οποία εισάγει ακριβώς την λογική των ατομικών συμβάσεων με πρωτοβουλία του εργαζομένου για λόγους συμφιλίωσης επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Την οποία εμείς απλώς ενσωματώνουμε στο εθνικό δίκαιο. Αντιτείνουν, ότι εμείς δεν περιοριζόμαστε στους παντρεμένους με παιδιά έως 8 ετών, αλλά πάμε και άλλες κατηγορίες εργαζομένων όπως οι ανύπαντροι ή οι φοιτητές. Δηλαδή, εκεί γκρεμίζονται τα πάντα στην αγορά εργασίας; Επειδή θα μπορεί ένας φοιτητής να απλώσει έτσι τον χρόνο εργασίας του (χωρίς να αλλάξει η αμοιβή του) έτσι ώστε να έχει περισσότερο χρόνο για να διαβάσει στις εξετάσεις του; Επίσης, η ρύθμιση για τη διευθέτηση με ατομικές συμβάσεις είναι η ίδια με εκείνη που ισχύει στην Πορτογαλία και την Ισπανία. Δύο χώρες δηλαδή που κυβερνούν οι σοσιαλιστές, σε συνεργασία με την αριστερά! Τι άλλο χρειάζονται οι δικοί μας σοσιαλιστές και αριστεροί για να ικανοποιηθούν επιτέλους;
Σε σχέση με τα όσα λένε για απλήρωτες υπερωρίες και μειώσεις αποδοχών των εργαζομένων, τι απαντάτε;
Ο ΣΥΡΙΖΑ συνειδητά μπερδεύει το θεσμό των υπερωριών με το θεσμό της διευθέτησης, προσπαθώντας αντίστοιχα να μπερδέψει και τον κόσμο. Μόνο που οι δύο πρακτικές είναι ανεξάρτητες και δεν πρέπει να συγχέονται. Τη διευθέτηση, σας την περιέγραψα. Οι υπερωρίες είναι η άλλη επιλογή που έχουν οι εργαζόμενοι: Δουλεύουν παραπάνω ώρες συνολικά, έχουν λιγότερο ελεύθερο χρόνο, αλλά βάζουν περισσότερα χρήματα στη τσέπη. Εμείς λοιπόν τις αυξάνουμε στις 150/χρόνο, πηγαίνοντας στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Και, αναρωτιέμαι, θα βγάλει περισσότερα χρήματα ο εργαζόμενος που θα δουλέψει 96 ώρες παραπάνω το χρόνο και θα τις πληρωθεί με 40% προσαύξηση ή ο εργαζόμενος που θα δουλέψει (αν έτσι συμφωνήσει με τον εργοδότη του) 150 ώρες παραπάνω το χρόνο και θα πάρει 40% προσαύξηση;
Υποστηρίζετε ότι οποιαδήποτε αλλαγή με ευέλικτο ωράριο θα γίνεται μόνο ύστερα από το αίτημα του εργαζομένου. Καθώς οι συνθήκες εργασίας λειτουργούν τις περισσότερες φορές υπό το φόβο της απόλυσης, πώς διασφαλίζετε ότι δεν θα υπάρχουν πιέσεις από τον εργοδότη για να κάνει το αίτημα ο εργαζόμενος;
Καταρχάς, ποιος σας είπε ότι όλες οι επιχειρήσεις θέλουν τη διευθέτηση; Μιλήστε με τις χαλυβουργίες, τις μεταλλουργίες, τις εταιρείες πληροφορικής. Εγώ τα έκανα. Δεν την θέλουν! Διότι είναι επιχειρήσεις «συνεχούς πυράς». Ποιος σας είπε, επίσης, ότι δεν την ζητούν οι εργαζόμενοι; Ρωτήστε στον Παπαστράτο. Εκεί έγινε μυστική ψηφοφορία και το 95% των εργαζομένων την αποδέχτηκαν! Αυτό που έχει σημασία είναι να δώσουμε δυνατότητες και επιλογές στον εργαζόμενο. Από την άλλη πλευρά, ακριβώς επειδή γνωρίζουμε ότι υπάρχουν και «πονηρούληδες» εργοδότες, έχουμε προσθέσει και ασφαλιστικές δικλείδες: πρώτον, όπως αναφέρατε, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας μπορεί να γίνει μόνο με αίτημα του ίδιου του εργαζομένου. Δεύτερον, αν ο εργοδότης πιέσει τον εργαζόμενο για διευθέτηση και εκείνος αρνηθεί και ο εργοδότης πάει να τον απολύσει, αυτόματα η απόλυση του θεωρείται άκυρη! Ενώ εγγύηση αποτελούν και η εισαγωγή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, που θα ελέγχει αυτόματα τα ωράρια, και η νέα ανεξάρτητη Επιθεώρηση Εργασίας!
Η ψηφιακή κάρτα εργασίας είναι ικανή να ελέγξει την αγορά εργασίας που πάντα ο εργαζόμενος βρίκεται υπό τη δαμόκλειο σπάθη της απόλυσης;
Αν κάτι εγγυάται τα δικαιώματα του εργαζομένου, είναι ακριβώς η ψηφιακή κάρτα εργασίας που είναι μία επανάσταση στο χώρο της εργασίας. Είναι η απάντησή μας στην αδήλωτη και μαύρη εργασία που πάνω και πρώτα από όλα πλήττει τους εργαζόμενους για αυτό και είναι ένα πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ. Το οποίο η δική μας κυβέρνηση υλοποιεί! Είναι ένας σύγχρονος ψηφιακός μηχανισμός παρακολούθησης της απασχόλησης, τον οποίο προωθούμε σε συνεργασία με Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Με στόχο να μπουν τα θεμέλια στο δεύτερο εξάμηνο του 2021 και να προχωρήσει η εφαρμογή της το πρώτο εξάμηνο του 2022. Σε συνδυασμό με την αναβαθμισμένη Επιθεώρηση Εργασίας, που πλέον γίνεται ανεξάρτητη αρχή, θα συμβάλλουν ουσιαστικά στη θωράκιση των δικαιωμάτων του εργαζομένου!
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις μιλούν για «καταπάτηση βασικών συνταγματικών και δημοκρατικών αρχών» με τα μέτρα για τον συνδικαλισμό. Τι απαντάτε;
Η κριτική που μας ασκείται είναι εκτός τόπου και χρόνου. Από πότε είναι καταπάτηση συνταγματικών και δημοκρατικών αρχών τα μέτρα για τη διαφάνεια και την αντιπροσωπευτικότητα στον συνδικαλισμό; Φέρνουμε ρυθμίσεις για τα ηλεκτρονικά μητρώα των συνδικαλιστικών οργανώσεων και για την εξ’ αποστάσεως ηλεκτρονική ψηφοφορία των εργαζομένων με όλες τις ασφαλιστικές δικλείδες διαφάνειας. Είναι, άραγε, δημοκρατικό να υπάρχουν σωματεία-σφραγίδες; Είναι συνταγματικοί και δημοκρατικοί, οι ξυλοδαρμοί στο συνέδριο της ΓΣΕΕ; Καταργούμε, επίσης, την χρηματοδότηση των συνδικάτων από τους εργοδότες, είτε είναι ιδιώτες είτε ΔΕΚΟ και τα κόμματα. Η αριστερά γιατί διαφωνεί σε αυτό; Πιστεύει στον θεσμό του εργοδοτικού συνδικαλισμού; Ακόμη, προσδιορίζουμε την προστασία των συνδικαλιστών στο ύψος της προστασίας των εγκύων. Είναι, άραγε, προοδευτικό και δημοκρατικό να έχει ασυλία ένας συνδικαλιστής αν κριθεί ύποπτος για σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία; Ασυλία που δεν έχουν όλοι οι υπόλοιποι πολίτες; Είναι προφανές, ότι πίσω από την αβάσιμη κριτική που μας ασκείται κρύβεται η δυσφορία ορισμένων συνδικαλιστών καθώς αγγίζουμε για πρώτη φορά τέτοιου είδους ζητήματα.
Γιατί όμως νομοθετήσατε ώστε να μην μπορεί η ΓΣΕΕ να επαναπροκηρύξει μια απεργία που έχει κηρυχθεί καταχρηστική από ένα δικαστήριο;
Διότι σεβόμαστε τη δικαιοσύνη και τις αποφάσεις της. Πόσο λογικό και δίκαιο είναι μία απεργία που κηρύσσεται παράνομη και καταχρηστική– επαναλαμβάνω παράνομη και καταχρηστική- να επαναπροκηρύσσεται από μία δευτεροβάθμια η τριτοβάθμια οργάνωση, σαν να μην μεσολάβησε ποτέ απόφαση της δικαιοσύνης; Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κάλυψη από το Εργατικό Κέντρο της Αθήνας της πρόσφατης απεργίας στο ΜΕΤΡΟ που κηρύχθηκε παράνομη. Είναι προοδευτικό να παρακάμπτονται αποφάσεις δικαστηρίων; Επίσης, θεσπίζουμε την αστική ευθύνη για συνδικαλιστές που προβαίνουν σε παράνομες πράξεις κατά την διάρκεια απεργίας. Θα έπρεπε να έχουν ασυλία όσοι συνδικαλιστές ασκούν βία; Δείτε για παράδειγμα τα πρόσφατα επεισόδια και την ταλαιπωρία στο λιμάνι του Πειραιά με το μπλόκο της ΠΕΝΕΝ στους επιβάτες για μια απεργία που επίσης είχε κηρυχθεί παράνομη. Υπάρχει λογικός άνθρωπος που μπορεί να στηρίζει τέτοιες πρακτικές; Ενώ, σημειώνω ότι θεσπίζουμε την ελάχιστη εγγυημένη υπηρεσία στην κοινή ωφέλεια (στο μετρό, στα απορρίμματα, στην ακτοπλοΐα). Να παρέχεται δηλαδή το ένα τρίτο της υπηρεσίας. Κάτι που ισχύει σε πλήθος άλλων αναπτυγμένων κρατών: στη Γαλλία, το Βέλγιο, τον Καναδά, την Αυστραλία και αλλού.
Στην περίπτωση της άκυρης απόλυσης κανονικά ακολουθούσε επαναπρόσληψη. Δεν είστε υπέρ των εργοδοτών αφού φέρατε διάταξη που προβλέπει έξτρα αποζημίωση, αντί της επαναπρόσληψης;
Πώς είναι δυνατόν να είμαστε υπέρ των εργοδοτών από τη μία και από την άλλη να διευρύνουμε τη λίστα των άκυρων απολύσεων εισάγοντας 6 νέες κατηγορίες προστασίας από απόλυση; Π.χ. την προστασία των πατεράδων για 6 μήνες από τη γέννηση κάθε παιδιού τους και των εργαζομένων που ασκούν ένα νόμιμο δικαίωμά τους. Φέρνουμε επίσης την αντιστροφή του βάρους της απόδειξης. Είναι δηλαδή ο εργοδότης που καλείται βασικά να αποδείξει ότι έχει δίκιο για την απόλυση και όχι ο εργαζόμενος. Και σε αυτό είναι χαρακτηριστικές οι αντιδράσεις των εργοδοτών. Στις δύο άλλες περιπτώσεις, όταν δηλαδή υπάρχει ένταση στη σχέση εργοδότη-εργαζόμενου και στις περιπτώσεις αναδιάρθρωσης της επιχείρησης, παίρνουμε το μοντέλο της Γαλλίας και της Ισπανίας, και τι λέμε; Ότι τους δίνουμε τη δυνατότητα να τα βρουν στο δικαστήριο. Εάν τα βρουν, έχει καλώς. Εάν δεν τα βρουν ο εργαζόμενος παίρνει αποζημίωση μέχρι τριπλάσια της κανονικής με βάση την απόφαση του δικαστηρίου. Και ρωτώ: Δύο άνθρωποι οι οποίοι δεν μπορούν να συνυπάρξουν στον ίδιο εργασιακό χώρο, πώς μπορούμε να τους βάλουμε να συνυπάρχουν και να συνεργάζονται κάθε μέρα; Είναι τρελοί οι Γάλλοι και οι Ισπανοί που έχουν μια τέτοια ρύθμιση;