“…Ακούω συνεχώς τα τελευταία δυόμισι χρόνια φίλους να μου λένε: ‘δεν μπορεί να χειροτερέψει κι άλλο η κατάσταση’. Κι όμως έρχονται στη συνέχεια νέα επιδείνωση και νέα μέτρα. Κι αυτό συμβαίνει γιατί η χώρα δεν εκπλήττει θετικά ούτε στο πολιτικό ούτε στο οικονομικό ούτε στο κοινωνικό επίπεδο. Προσπαθούμε να σταματήσουμε τη Γη και να κατέβουμε. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί! Έχουμε ένα πρόβλημα και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε με καλύτερο τρόπο απ’ ό,τι μέχρι σήμερα, αλλά όχι με θαύματα…”
Πάμε σε νέες εκλογές. Για καλό ή για καλό του τόπου;
Όλα θα κριθούν εκ του αποτελέσματος…
Πάντως είχαμε ήδη ένα αποτέλεσμα που οδήγησε σε αδιέξοδο σχηματισμού κυβέρνησης..,.
Εάν πιστέψουμε στην απόδραση από την πραγματικότητα, θα το πληρώσουμε. Το πραγματικό δίλημμα για μένα σε αυτές τις εκλογές είναι ανάμεσα στο ρεαλισμό και την ουτοπία. Αν θα ακολουθήσουμε το δρόμο που ακολουθούν και άλλες χώρες της Ευρώπης-η Ιρλανδία, η Πορτογαλία που έχουν αντίστοιχα προβλήματα με εμάς και τα καταφέρνουν καλύτερα- ή εάν θα κάνουμε το άλμα στο κενό, πιστεύοντας ότι κάπου στη μέση θα βγάλουμε φτερά.
Έχει συνάφεια αυτό με το δίλημμα “ευρώ ή δραχμή” που αναμένεται να κυριαρχήσει ενόψει εκλογών;
Προφανώς έχει να κάνει και με αυτό, αλλά το “ευρώ ή δραχμή” το θεωρώ πιο τεχνικό δίλημμα. Για μένα ουσιαστικό είναι αυτό που ήδη περιέγραψα, γιατί έχει να κάνει και με την αντίληψη που τοποθετούμαστε απέναντι στα πράγματα. Ακούω συνεχώς τα τελευταία δυόμισι χρόνια φίλους να μου λένε ότι “δεν μπορεί να χειροτερέψει κι άλλο η κατάσταση”. Κι όμως έρχονται στη συνέχεια νέα επιδείνωση και νέα μέτρα. Κι αυτό συμβαίνει γιατί η χώρα δεν εκπλήττει θετικά ούτε στο πολιτικό ούτε στο οικονομικό ούτε στο κοινωνικό επίπεδο. Προσπαθούμε να σταματήσουμε τη Γη και να κατέβουμε. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί! Έχουμε ένα πρόβλημα και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε με καλύτερο τρόπο απ’ ό,τι μέχρι σήμερα, αλλά όχι με θαύματα.
Μπορεί να ανακύψει το εξής παράδοξο, πάντως. Η πρώτη σε ποσοστό δύναμη στις τελευταίες εκλογές, η ΝΔ να αναμετρηθεί με τον δεύτερο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και οι δύο να ορκίζονται στο όνομα της Ευρώπης.
Το δόγμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι ‘και η πίτα ολόκληρη δηλαδή και ο σκύλος χορτάτος ‘. Ωστόσο, όπως φάνηκε ξεκάθαρα και από την τοποθέτηση του Αλέκου Αλαβάνου, δεν γίνεται να είσαι μέσα στο ευρώ και ταυτόχρονα να υποστηρίζεις ό,τι και ο ΣΥΡΙΖΑ για την οικονομία και την Ευρώπη. Τα περισσότερα απ’αυτά που λέει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν γίνονται. Γι αυτό θεωρώ ότι βάζουν μεγάλο μπελά στο κεφάλι τους με αυτά που λένε καθώς οι πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις είναι πλέον πολύ συμπυκνωμένες χρονικά…
Ναι, αλλά από την άλλη, υπάρχει η άποψη που ακούσαμε από τον κ. Νότη Μαριά, από τους “Ανεξάρτητους Έλληνες”, ότι ακριβώς η καταγγελία του μνημονίου και η ακύρωση της δανειακής σύμβασης μπορούν να μας κρατήσουν εντός ευρωζώνης.
Εάν αυτό είχε κάποια ισχύ το 2010, όταν το ΠΑΣΟΚ έκανε τις διαπραγματεύσεις για το πρώτο μνημόνιο και οι εταίροι μας δεν ήταν επαρκώς προστατευμένοι- καθώς και οι ευρωπαϊκές τράπεζες-, τώρα αυτό δεν ισχύει. Για τον απλούστατο λόγο ότι στην καλύτερη για εμάς περίπτωση μπορεί να αναλάβουν να πληρώνουν το χρέος μας με το χωριστό λογαριασμό που έχει δημιουργηθεί- αποφεύγοντας έτσι το περίφημο φαινόμενο μετάδοσης του προβλήματος-, αλλά δεν έχουν κανένα λόγο, αν εμείς καταγγείλουμε τα πάντα, να ασχολούνται με την κάλυψη των πρωτογενών μας ελλειμμάτων. Αυτό θα είναι δική μας υποχρέωση και θα μεταβληθεί σε ένα σοκ για την ελληνική κοινωνία, καθώς θα οδηγήσει σε βίαιες οικονομικές προσαρμογές.
Η Ευρώπη πάντως αντιδρά με μια διγλωσσία στις εξελίξεις στην Ελλάδα. Ο κ. Σόιμπλε χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα την ίδια ώρα που ο κ Γιούνκερ λέει πως δεν υπάρχει κίνδυνος εξόδου της χώρας από του ευρώ. Πώς εξηγείτε αυτήν τη διγλωσσία;
Νομίζω αντικατοπτρίζει το ταμπεραμέντο κάθε παράγοντα που τοποθετείται. Πάντως ακόμα και στην περίπτωση Ολάντ, στον οποίο αρκετοί επενδύουν πολλά, διαπιστώνει κανείς ότι δεν μπορεί παρά να εφαρμόσουμε μια σοβαρή πολιτική. Ο Ολάντ σωστά υποστηρίζει ότι χρειάζεται ένας αναπτυξιακός πυλώνας στην ευρωπαϊκή πολιτική, ο ίδιος όμως προσθέτει στη συνέχεια- και θα πρέπει να ακούμε και αυτό το σκέλος του λόγου του-, ότι πρέπει να τηρήσουμε τις δεσμεύσεις μας και να προχωρήσουμε μέσα από ένα δρόμο δύσκολο.
Το ίδιο λένε και οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες…
Μα, γι αυτό υπογραμμίζω ότι δεν έχουμε να ακολουθήσουμε παρά το δρόμο της Ευρώπης και της κοινής λογικής. Δεν ήταν μονόδρομος αυτό που έγινε τα τελευταία δυόμιση χρόνια- το αποδεικνύει η πορεία της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας-, αλλά από την άλλη κανένας δεν μπορεί στα σοβαρά να πιστέψει ότι για τη χώρα μας υπάρχουν μπροστά κήποι με τριαντάφυλλα. Λυπάμαι που λέω πράγματα πικρά και στενάχωρα, αλλά δεν γίνεται να ζητάμε από τους πολιτικούς την αλήθεια και όταν κάποιος τη λέει να κλείνουμε τα αφτιά μας.
Η ΝΔ είχε στόχο την αυτοδυναμία προεκλογικά και εισέπραξε το φτωχό ποσοστό του 18,85%. Γιατί σας αποδοκίμασαν ακόμα και δικοί σας ψηφοφόροι;
Θα έρθει η ώρα της αποτίμησης του αποτελέσματος, γιατί θα ήταν άκαιρο να κάνουμε τώρα μια προσέγγιση ενόψει της νέας εκλογικής αναμέτρησης. Το βασικό είναι ότι μπήκαμε και εμείς στο κάδρο. Όχι στον ίδιο βαθμό και ένταση με το ΠΑΣΟΚ, αλλά μπήκαμε…
Δηλαδή ήταν λάθος η επιλογή της ΝΔ να στηρίξει την κυβέρνηση Παπαδήμου;
Δεν αμφιβάλλω ότι πληρώσαμε ένα κόστος για τη συμμετοχή μας στην κυβέρνηση Παπαδήμου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν λάθος η συμμετοχή μας. Ξέραμε από πριν ότι θα πληρώσουμε αυτό το κόστος, αλλά και σήμερα αν χρειαζόταν, την ίδια επιλογή θα ακολουθούσαμε. Άλλωστε μη γελιόμαστε και όποιος συμμετέχει στην αυριανή κυβέρνηση, όποια μορφή αυτή και να έχει, θα πληρώσει το κόστος. Είναι αδύνατο να είσαι μέσα στο νερό και να μη βραχείς. Αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους μας και από αυτούς που φιλοδοξούν να γίνουν κόμματα εξουσίας, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ. Προπονητές στις εξέδρες δεν μπορούν πια να παραμείνουν.
Η ΝΔ έκανε άνοιγμα στο χώρο της κεντροδεξιάς, στην κ. Μπακογιάννη, τον κ. Μάνο. Τι περιμένει από το άνοιγμα αυτό;
Ακόμα και πριν από τις εκλογές είχα ταχθεί υπέρ της ενιαίας Κεντροδεξιάς. Πριν από δέκα χρόνια ήμασταν ένα κόμμα τώρα γίναμε πέντε. Χωρίς καθυστέρηση πρέπει να κινηθούμε σε αυτήν την κατεύθυνση με περίσσευμα καρδιάς και καλή θέληση από όλες τις πλευρές.
Πάντως δεν χρειάζεται και ένα είδος “επανίδρυσης” της παράταξης πέρα από τα πρόσωπα, ώστε να ανακτήσει κυρίαρχο ρόλο στις εξελίξεις;
Υπάρχει ο παράγων ‘χρόνος’ και ο παράγων ‘εκλογές’ που δεν πρέπει να τους παραγνωρίζουμε. Πρέπει να προχωρήσουμε πολύ γρήγορα, αλλά αυτό να μην φαίνεται ως μια συγκόλληση προσώπων. Να συνοδεύεται και από μια πολιτική πλατφόρμα, που θα καλύπτει όχι μόνο όλους όσοι συμμετέχουν αλλά και τους δυνάμει ψηφοφόρους του χώρου. Διότι δεν μιλάμε για ένα πολιτικό σούπερ μάρκετ που θα συστεγάζει αντιτιθέμενες μεταξύ τους απόψεις, αλλά για μια δημιουργική σύνθεση απόψεων και μια ανασύνταξη του χώρου.
Και κάτι τελευταίο. Είναι ο ΣΥΡΙΖΑ το νέο ΠΑΣΟΚ και ο Αλ. Τσίπρας ο νέος Ανδρέας Παπανδρέου;
Εάν μετά το ‘Τσοβόλα δώσ΄ τα όλα’ έχουμε προσχωρήσει στο δόγμα ‘Αλέξη δώσ΄ τα όλα’ τότε όλοι μαζί θα υποστούμε τις συνέπειες ως Έλληνες πολίτες. Και αν μετά το ‘λεφτά υπάρχουν’ θεωρούμε ότι το ‘λεφτά υπάρχουν’ στο τετράγωνο και στον κύβο είναι η λύση, τότε πολύ φοβούμαι ότι θα βρεθούμε μπροστά σε απείρως δυσκολότερες καταστάσεις. Θα συμβούλευα τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να είναι πολύ περισσότερο συγκρατημένα σε αυτά που λένε, γιατί η επόμενη μέρα για όποιον γίνει κυβέρνηση θα είναι σίγουρα δύσκολη. Οφείλω να το πω για να έχω τη συνείδησή μου ήσυχη. Και όποιος θέλει να το ακούσει, το ακούει. Όποιος πιστεύει ότι ειδικά στον τόπο μας μπορεί να λειτουργήσουν μαγικές συνταγές ας τις δοκιμάσουμε να δούμε τα αποτελέσματα. Μόνο που τότε δεν θα υπάρχει δρόμος για επιστροφή.