Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος αυτές τις μέρες βρίσκεται η Agenda 2000 που κατατέθηκε και συζητήθηκε στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου και αποτελεί ουσιαστικά την πρόταση-εισήγηση της Κομισιόν για την πορεία της Ε.Ε. προς και μετά το έτος 2000. Έχει μόνο συμβουλευτικό χαρακτήρα αφού οριστικές αποφάσεις θα πάρει το Συμβούλιο, είναι όμως αυτονόητο ότι η γνωμοδότηση έχει βαρύνουσα σημασία και σε μεγάλο ποσοστό θα γίνει αυτούσια αποδεκτή. Ένα από τα θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος που θίγει η Agenda είναι και η ενταξιακή προοπτική της Κύπρου ενώ θίγεται και η αντίστοιχη προοπτική της Τουρκίας.
H δημοσιοποίηση του θετικού αποσπάσματος που αφορά τις πολιτικές και οικονομικές επιδόσεις της Κύπρου, προκάλεσε οργισμένες τουρκικές αντιδράσεις. Η γνωμοδότηση της Κομισιόν αναφέρεται στο υψηλό επίπεδο ανάπτυξης και το δυναμισμό της κυπριακής οικονομίας με τα χαμηλά ποσοστά ανεργίας 2,5% και πληθωρισμού 3% στοιχεία που επιτρέπουν την άμεση εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου για τις υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας περιοχές. Αντίθετα για το κατεχόμενο τμήμα επισημαίνεται ότι το κατά κεφαλήν εισόδημα είναι μετά βίας το 1/3 αυτού των ελεύθερων περιοχών ενώ η οικονομία ολοένα και περισσότερο εξαρτάται από τη βοήθεια που χορηγεί η Τουρκία. H Agenda παρατηρεί ότι το σημερινό status quo στην Κύπρο αντιβαίνει στο διεθνές δίκαιο, απειλεί τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην Ευρώπη.
Καταπέλτης είναι η Agenda για την κατάσταση στην Τουρκία. Παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζεται η ιδιαίτερη σημασία της χώρας, τονίζεται ότι αυτή απέτυχε να σπάσει το φαύλο κύκλο του πληθωρισμού, των υπέρογκων δημοσίων δαπανών, των ελλειμμάτων και των υποτιμήσεων, παρά το δυναμισμό και την ευελιξία του ιδιωτικού τομέα της. Ως προς τα πολιτικά πράγματα τονίζεται η ουσιώδης διαφορά που υφίσταται στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τα κριτήρια της Ε.Ε. χωρίς να παραλείπεται η αναφορά στα βασανιστήρια, στις εκτελέσεις και στο ρόλο του στρατού του οποίου οι εξουσίες είναι υπέρτερες του υπουργικού συμβουλίου και ασφαλώς δε συμβαδίζουν με τα ευρωπαϊκά δεδομένα.
Αυτό που είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για την Κύπρο αυτή τη στιγμή είναι να αξιοποιηθεί στο έπακρο η ενταξιακή της προοπτική ώστε να λειτουργήσει ως καταλύτης για την επίλυση του Κυπριακού. Η Ε.Ε. αναγνωρίζει ως ιδιαίτερης βαρύτητας τη διαδικασία των συνομιλιών που έχει δρομολογήσει ο ΟΗΕ. Είναι σαφές ότι η θετική έκβασή τους, χωρίς να αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την ένταξη της Κύπρου, σίγουρα θα διευκολύνει και θα επιταχύνει την ενταξιακή πορεία. Γι’αυτό πιστεύω ότι η ευκαιρία που προσφέρεται, με δεδομένα τα θετικά και τα αρνητικά της, θα πρέπει να αξιοποιηθεί στο έπακρο για λόγους τυπικούς και λόγους ουσιαστικούς. Εξάλλου δε νομίζω ότι μας παρέχεται άλλη δυνατότητα για την εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό η οποία υπό τα σημερινά δεδομένα δεν μπορεί να ικανοποιεί σε απόλυτο βαθμό όλες μας τις επιδιώξεις.
Ως προς την Τουρκία πρέπει να επισημάνουμε ότι δεδομένου ότι απομακρύνεται οριστικά το ενδεχόμενο πλήρους ένταξης της χώρας στην Ε.Ε. αναζητείται μία άλλου είδους σχέση με οικονομικά κυρίως χαρακτηριστικά. Όσο ακόμη η Τουρκία επιδιώκει την προσέγγισή της στην Ε.Ε. η Ελλάδα οφείλει να αξιοποιήσει στο έπακρο το γεγονός ότι είναι μέλος της Ε.Ε. και μπορεί από την πλεονεκτική αυτή θέση να συγκαθορίσει τα χαρακτηριστικά και τους όρους της όποιας μελλοντικής τουρκοευρωπαϊκής προσέγγισης.