Πρίν μιλήσουμε για το μέλλον των πολιτικών νεολαιών οφείλουμε πρώτα να μιλήσουμε για το παρελθόν και το παρόν τους.
Παραδοχή πρώτη: Οι πολιτικές νεολαίες έχουν παίξει πράγματι σημαντικό ρόλο στον παρελθόν.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι την δεκαετία του ’70και του ’80 οι πολιτικές νεολαίες έπαιζαν στα κόμματα μεγαλύτερο ρόλο από ότι σήμερα. Οπως επίσης δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι την δεκαετία του ’70και του ’80 οι φοιτητικές εκλογές απασχολούσαν περισσότερο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και την κοινή γνώμη. Οι πολιτικές νεολαίες ήταν “αιμοδότης” στελεχών για τα κόμματα τους και πολλά από τα στελέχη της εποχής εκείνης παίζουν σημαντικό ρόλο σήμερα στα κόμματα τους. Σήμερα., δυστυχώς, η κατάσταση είναι διαφορετική.
Παραδοχή δεύτερη: Η δυσπιστία παρασύρει περισσσότερο τις νεολαίες παρά τα κόμματα.
Είναι γεγονός ότι σε όλον τον κόσμο, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα υπάρχει μια έντονη δυσπιστία απέναντι στην πολιτική. Η δυσπιστία δε των νέων ανθρώπων απέναντι στην πολιτική είναι ακόμη μεγαλύτερη. Επομένως οι πολιτικές νεολαίες έχουν ένα διπλό πρόβλημα: Πρώτον, το κοινό τους είναι περισσότερο δύσπιστο και δεύτερον δεν είναι “αναπόφευκτος” παράγοντας για το πολιτικό σύστημα όπως τα κόμματα. Και το λεω αυτό διότι με τα κόμματα συμβιώνουμε αναξάρτητα αν μας εκφράζουν περισσότερο ή λιγότερο. Αναγκαζόμαστε να τα επιλέξουμε στις εκλογές έστω και με βαριά καρδιά γιατί είναι βασικό συστατικό στοιχείο της δημοκρατίας. Είναι αναπόφευκτο οι πολίτες να διαλέξουν ένα κόμμα. Οι πολιτικές νεολαίες όμως δεν έχουν αυτή την ιδιότητα. Οι νέοι δεν είναι αναγκασμένοι να ακολουθήσουν κάποια πολιτική νεολαία αφού δεν κανείς δεν μπορεί να τους αναγκάσει για κάτι τέτοιο.
Παραδοχή τρίτη: Το έργο τους σήμερα είναι τόσο δύσκολο όσο το να πάει κάποιος κόντρα στον ρου της ιστορίας.
Προσωπικά πιστεύω ότι και την καλύτερη δουλειά να κάνουν τα αποτελέσματα θα είναι λιγότερο ικανοποιητικά από αυτά που θα έπρεπε να είναι. Και το λεω αυτό διότι το έχω ζήσει προσωπικά. Ήμουν γραμματέας της ΔΑΠ από το 1987 έως το 1989 και πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ από το 1992 έως το 1994. Κάνοντας ακριβώς την ίδια δουλειά και στις δύο περιόδους τα αποτελέσματα τα οποία είχα ως πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ ήταν λιγότερο σημαντικά. Για τον απλούστατο λόγο ότι η περίοδος εκείνη ήταν λιγότερο ευνοική για την πολιτική και τις νεολαίες φυσικά. Άρα το έργο των πολιτικών νεολαιών σήμερα είναι τόσο δύσκολο όσο το να πάει κάποιος κόντρα στον ρου της ιστορίας.
Παραδοχή τέταρτη: Για να σηκωθείς από κάτω πρέπει να παραδεχθείς ότι έχεις πέσει.
Οι ίδιες οι πολιτικές νεολαίες πρέπει να αναγνωρίσουν ότι πρώτα απ’ όλα συγκινούν σήμερα πολύ λιγότερο τους νέους. Είναι φαινόμενο της εποχής: Είναι γεγονός ότι υπάρχει πρόβλημα όσον αφορά τον αριθμό των νέων ανθρώπων που έχουν την διάθεση και την προθυμία να δραστηριοποιηθούν στα πλαίσια των νεολαιίστικων οργανώσεων. Ανεξάρτητα από το αν υπάρχουν ή όχι ευθύνες για αυτη την εξέλιξη πρεπεί να συμφωνήσουμε ότι στην δράση των πολιτικών νειολαίων, σε άλλες περιπτώσεις λιγότερο και σε άλλες περισσσότερο υπάρχει μείζον πρόβλημα Και πρώτες οι ίδιες οι πολιτικές νεολαίες, ακόμη και η ισχυρότερη που είναι η ΟΝΝΕΔ, πρέπει να το αντιμετωπίσουν.
Μπορεί να αλλάξει η κατάσταση; Θεαματικά όχι. Ωστόσο μπορούν οι πολιτικές νεολαίες με σταθερά βήματα να ανακτήσουν μέρος της χαμένης ελκυστικότητας τους. Πως μπορεί να γίνει αυτό;
Πρώτον, χρειάζεται να έχουν στελέχη που να κάνουν όσο πιο καλά γίνεται την δουλειά τους. Είναι αλήθεια ότι οι πολιτικές νεολαίες έχουν απορφανιστεί από αλλεπάλληλες εσωκομματικές έριδες με αποτέλεσμα ικανά στελέχη τους να έχουν βρεθεί στο περιθώριο. Γι’ αυτό τον λόγο και τα κόμματα χρειάζεται να βοηθήσουν προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης όλων των στελεχών τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν.
Δεύτερον, να είναι ειλικρινείς και να μιλάνε την γλώσσα των νέων. Να μην είναι κομματικοί γραφειοκράτες αλλά αντίθετα με τις επιλογές τους να αποδεικνύουν ότι βρίσκονται μπροστά από τα κόμματα τους. Ότι έχουν να πουν κάτι καινούριο, κάτι σύγχρονο. Έτσι ο πολιτικός τους λόγος θα αποκτήσει προστιθέμενη αξία. Διότι αν ο πολιτικός λόγος δεν έχει κάποια προστιθέμενη αξία δεν έχει κανείς λόγο να εγκαταλείψει την σημερινή στάση απόρριψης και άρνησης και να τοποθετηθεί θετικά.
Τρίτον, να χρησιμοποιήσουν την φαντασία τους ώστε να είναι δημιουργικοί. Να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για τα προβλήματα των νέων, να πιέσουν για την επίλυση τους αντιπαραθέτοντας σοβαρές και ολοκληρωμένες προτάσεις, ανεξάρτητα αν ο κομματικός τους φορέας είναι στην κυβέρνηση ή όχι. Με άλλα λόγια να είναι εκπρόσωποι των νέων στο κόμμα τους και όχι εκπρόσωποι των κομμάτων τους στην νεολαία.
Τέταρτον, να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που τους προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες. Το Internet και οι νέες τεχνολογίες χρησιμοποιούνται κατά κόρον από τους νέους. Και αφού δεν πάνε οι νέοι στις πολιτικές νεολαίες, ας πάνε οι νεολαίες σ’ αυτούς. Το Internet προσφέρει αμέτρητες δυνατότητες παρέμβασης και επικοινωνίας. Από την δημιουργία φόρουμ συζητήσεων για τα προβλήματα των νέων και την διεξαγωγή “δημοψηφισμάτων” μέχρι την δημιουργία ηλεκτρονικών κοινοτήτων που θα ασχολούνται με συγκεκριμένες θεματικές ενότητες.
Τέλος, να ασχοληθούν με τις προκλήσεις της νέας εποχής. Η παγκοσμιοποίηση, η κοινωνία των πληροφοριών, η βιοτεχνολογία, η διαχείριση του περιβάλλοντος, το νέο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, η μετανάστευση είναι μερικές από αυτές, οι οποίες επηρεάζουν την ζωή μας σε καθημερινό επίπεδο. Kαι θα την επηρεάζουν από εδώ και πέρα όλο και πιο πολύ. Και αν θέλουν πράγματι οι πολιτικές νεολαίες να είναι δύναμη ανανέωσης της πολιτικής ζωής του τόπου πρέπει να αποδειχθούν πράγματι δυνάμεις της νέας εποχής.