Ήταν μία απίστευτη τραγωδία. Μία τραγωδία που άφησε μεγάλες πληγές. Όχι μόνο στα θύματα, αλλά και σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία. Και στις τραγωδίες χρειάζεται κάθαρση. Τιμωρία των υπευθύνων -όποιοι και να είναι αυτοί- χωρίς το γνωστό πολιτικάντικο καυγά: «εμείς οι καλοί και εσείς οι κακοί». Αλλά και συνολική ανάταξη της κατάστασης. Μακριά από μεγάλα λόγια και μην ξεχνώντας ότι, σε άλλους τομείς του Δημοσίου, αυτό έχει ήδη κατά καιρούς γίνει. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν από σεβασμό στη μνήμη των θυμάτων. Και από υποχρέωση στην ελληνική κοινωνία.
Για να διορθώσεις κάτι, πρέπει να ξέρεις ποιο είναι το πρόβλημα. Όταν διετέλεσα Υπουργός Μεταφορών το 2007-2008, είχα σημειώσει -όταν παρουσίασα το σχετικό πρόγραμμα ανάταξης που ξεκίνησε να εκτελείται- ότι ο ΟΣΕ είχε τέσσερα διαφορετικά ζητήματα να αντιμετωπίσει: ένα γιγαντιαίο οικονομικό πρόβλημα, ένα ζήτημα αδιαφάνειας, ένα ζήτημα διοικητικής κουλτούρας και ένα ζήτημα ασφάλειας. Τα δύο πρώτα –υπό την πίεση και των πραγμάτων- έχουν αντιμετωπιστεί σε ένα σημαντικό βαθμό, χάρη σε παρεμβάσεις διαφορετικών κυβερνήσεων. Τα άλλα δύο, λόγω της ασυνέχειας της προσπάθειας- του ράβε-ξήλωνε αν θέλετε- δυστυχώς παραμένουν. Η προσπάθεια στον ΟΣΕ είναι σαν μία σκυταλοδρομία: όσο και αν τρέξουν κάποιοι δρομείς, αν κάποιοι τρέξουν λιγότερο ή χάσουν τη σκυτάλη, τα προβλήματα παραμένουν. Το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη υπογραμμίζει αυτή τη δυσάρεστη αλήθεια.
Ας το εικονογραφήσω με ένα παράδειγμα: Στην πρώτη μου θητεία, στις 4 Σεπτεμβρίου 2008, εγκαινίασα τη διπλή γραμμή ηλεκτροκίνησης-τηλεδιοίκησης στο τμήμα Θεσσαλονίκη-Λάρισα, στο τμήμα, δηλαδή, που έγινε το δυστύχημα. Στην συνέχεια έφυγα από το Υπουργείο. Όταν επέστρεψα, το 2012, η τηλεδιοίκηση σε εκείνο το κομμάτι είχε σε μεγάλο βαθμό καταστραφεί από βανδαλισμούς. Ξαναβρεθήκαμε τότε στο σημείο μηδέν. Ξεκινήσαμε να ετοιμάζουμε, λοιπόν, όταν ξαναβρέθηκα στο Υπουργείο (Ιουν. 2012-Ιουν. 2013) νέα σύμβαση για το ίδιο έργο. Αυτή τελικά υπογράφηκε από τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη το 2014, καθώς είχα φύγει εν τω μεταξύ από το Υπουργείο. Τέσσερα χρόνια μετά, το 2018, ρωτάω ως βουλευτής της αντιπολίτευσης τον κ. Σπίρτζη: «Πού είναι η τηλεδιοίκηση;». Μου απαντάει: «Μέχρι το 2019 θα έχει γίνει».
Προφανώς, το 2019 δεν υπήρχε τηλεδιοίκηση. Και, παρά τις προσπάθειες που έγιναν από τότε, καθυστέρησε και άλλο. Ακόμη, όμως, και όταν σε μερικούς μήνες η τηλεδιοίκηση φτάσει στο 100%, αυτό δεν θα αρκεί! Διότι, αν δεν υπάρξουν επιπλέον μέτρα ασφάλειας, μέτρα φύλαξης της υλικοτεχνικής υποδομής και αλλαγή κουλτούρας του προσωπικού, τότε μπορεί σε ένα χρόνο πάλι να μην λειτουργεί. Απαιτείται, λοιπόν, μία συντονισμένη προσπάθεια στον ΟΣΕ. Μία προσπάθεια η οποία δεν θα μείνει στη μέση ή θα αναιρεθεί από μία άλλη κυβέρνηση, έναν άλλο Υπουργό ή έναν άλλο διοικητή του ΟΣΕ. Αλλά μία προσπάθεια ολιστική.
Προφανώς, έχει τώρα προτεραιότητα το πένθος για τα θύματα που χάθηκαν άδικα. Και θα ακολουθήσει, χωρίς καμιά αμφιβολία, η απόδοση των ευθυνών σε όλα τα επίπεδα. Δεν πρέπει, όμως, σε καμία περίπτωση να υποτιμούμε την προσπάθεια για μία νέα αρχή. Ιδιαίτερα στο θέμα της ασφάλειας. Με λύσεις που εφαρμόζονται στις προηγμένες χώρες: ένα σύγχρονο μάνατζμεντ, το οποίο με ποιότητα, ταχύτητα, αποτελεσματικότητα θα βάλει τα πράγματα σε μία σειρά. Μόνο έτσι το «Ποτέ Ξανά» θα γίνει τελικά πράξη.